بر ساحل عبقات
إنا لله و إنا إليه راجعون
نثار روح مطهر مرجع عالیقدر جهان تشیع، حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی صلواتی هدیه کنیم.
شرح کافیه _ ابن حاجب، اثر گرانسنگِ افتخار تشیع، "نجم الدین محمد بن حسن استرآبادی معروف به رضي" از زمان حیات مؤلف میان علما و علاقهمندان به ادبیات عرب متداول بوده است.(به عنوان نمونه فنخا ۱۶۰ نسخه از این کتاب معرفی نموده است، ج ۲۰، ص ۵۰۴) و در دهههای اخیر هم بارها اين كتاب در کشورهای مختلف به چاپ رسیده است.
شاید بتوان گفت بهترین چاپ این کتاب همان چاپ سعودی _ جامعة محمد بن سعود است.
عبارت محقّق در مقدمهی تحقیق نشان از اهتمام اهل علم در نشر این اثر گرانسنگ دارد:
وإذا شكا باحث أو محقّق من قلّة مخطوطات كتابه الذي يحقّقه، فإنّي لأشكو من كثرة مخطوطات هذا الكتاب الذي أحقّقه، فقد وجدتُ له نسخا مخطوطة كثيرة بأقلام عديدة، والمكتبة الإسلامية وحدها فيها ما يربو على خمسين نسخة، ناهيك بما تحتويه دار الكتاب بالقاهرة والظاهرية بدمشق ومخازن المخطوطات في العالم
📜 مقدمة التحقیق لکتاب شرح الرضي لكافية ابن الحاجب، ص ١٠
پ.ن: کاش آثار ارزشمند شیعه در حوزهی ادبیات عرب همچون "امالی سید مرتضی" و "شرح رضی بر کافیه"، حداقل در حوزههای علمیه کمی مورد توجه قرار میگرفت.
@mir_hamedhoseyn_110
هدایت شده از بر ساحل عبقات
فَاكتَسَت مَكَّـةُ بِـذاكَ افـتِـخــارا
وَكَـذَا المَـشـعـرانِ بَـعـدَ مِـنــاها
بَل بِه الأرضُ قَد عَلَت إذ حَوَته
فَغَدت أرضُـها مَـطـافَ سَـمـاها
سرزمین مکه با ولادت علی علیه السلام جامهی افتخار به تن کرد و همچنین مشعران [مزدلفه و عرفات] و سرزمین منا به خاطر ولادت او در محدودهی حرم بر خود مباهات کردند.
بلکه این زمین بود که چون علی علیه السلام را در دامن گرفت از مجد و بزرگی سر بر آسمان رساند و زمین مکه مطاف آسمانیان شد
🖌 مرحوم شیخ محمد حسین نجف _ درگذشته: ۱۲۵۱ ق
@mir_hamedhoseyn_110
نثار روح مطهر حضرت آیت الله علوی گرگانی صلواتی هدیه کنیم.
@mir_hamedhoseyn_110
مرحوم صاحب عبقات رضوان الله علیه در شرح حال برخی علمای عامه از کتاب کمتر شناخته شدهی "عجالة الراكب وبلغة الطالب" تأليف "عبد الغفار بن ابراهیم العلوي العكّي العدناني (قرن ١٠)" استفاده نموده است.
علامه میر حامد حسین در سفر حج در سال ۱۲۸۲ قمری از کتابهای مهم و کمیابی در کتابخانههای شهرهای مدینه و مکه فیش برداری کرده و در آثار خود از آنها استفاده نمودهاند که کتاب مذکور از جمله همان آثار کمیاب است.
به عنوان نمونه در مجلد غدیرِ کتاب سترگ عبقات در شرح حال "نور الدین سمهودی" چنین آمده است:
"نور الدین ابو الحسن بن الجمال الحسيني السمهودي که جلالت مقام و شرف منزلت و عظمت شأن و رفعت مرتبت او از .....عجالة الراكب وبلغة الطالب" تصنیف "عبد الغفار بن ابراهیم العلوي العكّي العدناني الشافعي" که نسخه صحیحه آن در خزانه کتب حرم محترم مکّه معظّمه زاد الله شرفا از نظر فقیر گذشته و بتوفیقات ربّانی اتفاق انتخاب هم از آن افتاده...واضح و لائح است"
(عبقات الأنوار، مجلد غدير (چاپ بروجردی)، ج ١، ص ٤١)
ظاهرا از این کتاب تنها یک نسخه شناسایی شده و این نسخه همان نسخه حرم مکّی است که از نظر مرحوم صاحب عبقات گذشته است.
این نسخه در مکتبة الحرم المكي به شماره ۲۸۴۳ نگهداری میشود و تاریخ کتابت آن سال ۹۲۱ قمری است. (فهرس مخطوطات مكتبة الحرم المكي الشريف، ج ٩، ص ٦٢١)
پ.ن١: البته گردآورندگان فهرست مخطوطات حرم مکی این کتاب را مجهول المؤلف معرّفی کردهاند!! در حالی که نام مؤلف در انتهای نسخه ذکر شده است. (همان)
پ.ن۲: متأسفانه تصویر نسخه کمی بیکیفیت است.
@mir_hamedhoseyn_110
⁉️ آیا میدانستید شمشیر رسول خدا پیرو مذهب حنفی بوده است ! 😳
🔆 در منابع عامه در صفات رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم ذکر شده است که شمشیرشان "حنفی" بوده است (الشمائل المحمدية، الترمذي، ط إحياء التراث ، ص ٧٧)
و شارحان هم چنین گفتهاند که یعنی شمشیرشان ساختهی قبیلهی "بنیحنیفه" یا شبیه به شمشیرهای "بنیحنیفه" بوده است.
🔶به عنوان نمونه ملا علی قاری چنین میگوید:
"(حَنَفِيًّا) أَيْ مَنْسُوبًا إِلَى بَنِي حَنِيفَةَ قَبِيلَةُ مَسْلَمَةَ ; لِأَنَّ صَانِعَهُ مِنْهُمْ فَالْمَعْنَى أَنَّهُ كَانَ مَصْنُوعًا لَهُمْ أَوْ مِمَّنْ يَعْمَلُ كَعَمَلِهِمْ، فَالْمَعْنَى عَلَى هَيْئَةِ سُيُوفِهِمْ، قَالَ السَّيِّدُ أَصِيلُ الدِّينِ: يَعْنِي أَنَّهُ كَانَ مِنْ عَمَلِ بَنِي حَنِيفَةَ، وَهُمْ مَعْرُوفُونَ بِحُسْنِ الصَّنْعَةِ فِي اتِّخَاذِهِ، وَقِيلَ: مَعْنَاهُ أَنَّهُ أَتَى بِهِ مِنْ بَنِي حَنِيفَةَ، وَإِنْ لَمْ يَكُونُوا صَنَعُوهُ..."(جمع الوسائل في شرح الشمائل، ۱/۱۵۸)
🤔 این مطلب را ابو محمّد عبد الله بن محمّد ابو الشیخ اصبهانی(متوفی ۳۶۹ ق) در کتاب "أخلاق النبي وآدابه" ذکر کرده است اما عجیب این است که محقق کتاب آقای دکتر ! السيد الجُمَيلي در پاورقی میگوید:
😳حنفيا: نسبة إلى الإمام أبي حنيفة النعمان 😳 !
(أخلاق النبي وآدابه للأصبهاني، ت: السيد الجُمَيلي_ دار الكتاب العربي، ص ١٢٢)
برای آشنایی با تألیفات و تحقیقات متعدد دکتر السيد الجميلي:👇
https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&url=https://www.shamela.ws/index.php/author/1384&ved=2ahUKEwiRpO-u1-_2AhWCi1wKHXPnAhkQFnoECAkQAQ&usg=AOvVaw0w3PmRCyEeKlaEtVo81FxC
@mir_hamedhoseyn_110