تعبیری را برخی از اندیشمندان دارند در مورد اینکه اساساً مانایی تمدنها به مانایی مفاهیم آن تمدن است. هر تمدنی، مفاهیم مربوط به خود را دارد و با همان مفاهیم، هم هویت پیدا کرده و هم تمایز آن با تمدنهای دیگر روشن میشود. گاهی اوقات هم اگر تمدنی بخواهد خودش را بر تمدنهای دیگر قالب یا احیاناً تحمیل کند یکی از راههای مهم و اثرگذار تحمیل معانی خود بر منظومه معنایی دیگران است. مسئله معنا را میتوانیم در تاریخ تمدن اسلامی از همان زمانه صدر اسلام و دوران نزول قرآن در نظر بگیریم و اساساً نزول وحی را باید تنزیل معانی وحیانی بدانیم. اسلام در بستری که فرهنگ و معانی عرب جاهلی وجود داشت عملاً با وارد کردن برخی از معناها و مفاهیم جدید تغییر و دگرگونی در فرهنگ، هویت، فلسفه، ذهنیت و فضای زندگی عرب جاهلی را به وجود آورد.
رابطه معنا و تمدن
به نظرم این بحثی مهم است که اسلام چگونه از طریق معنا باعث ایجاد تحول شد و معانی خود را جایگزین معانی دیگر کرد. استاد پارسانیا در کتاب «جهانهای اجتماعی» بحثی دارند و میفرمایند جهان اسلام با مجموعهای از معانی شکل میگیرد که از آسمان، وحی الهی بر سینه سترگ نبی خاتم(ص) نازل شد و از آنجا در بستر تاریخ جریان یافت. مفاهیمی مثل الله، توحید، تقوا، وحی، عقل، علم، حقیقت، عدالت، قسط، ایمان، کفر و نفاق از مفاهیم محوری این نظام معنایی هستند که بر سینه پیامبر(ص) نازل شد. این معانی که یک مجموعه منجسم را تشکیل میدهند با برخی از مفاهیم جامعه جاهلی در یک ستیز آشکار و رو در رو قرار میگیرند و جز به حذف آنها راضی نمیشوند و به بازسازی برخی دیگر مفاهیم همانند شرک، ظلم، ربا، قبیله، عشیره، شهوت و غضب و مفاهیمی از این دست میپردازند.
اگر بخواهیم تمدنی را ویران کنیم باید به ویرانی معانی پایه آن و اگر بخواهیم تمدنی را احیا کنیم باید به احیای معانی پایه آن پرداخته و اگر بخواهیم تمدنی را به استعمار یا استقلال برسانیم باید به استعمار یا استقلال معانی آن تمدن فکر کنیم. این نقطه طلایی است که معنا و تمدن را گره میزند. سؤال بنده این است که اساساً سهم دانشگاه در انشاء، ابطال، اصلاح و امضای معانی چیست؟ به نظرم اگر دانشگاه یا حوزه علمیه نتوانند به موقع به انشا، ابطال، امضا و اصلاح معانی بپردازد حضوری ناکارآمد و غیر مفید خواهد داشت. اگر من نتوانم به موقع ایجاد و معنا کنم مغلوب معانی هژمون میشوم و در نتیجه کارکردی لازم در عقلانیت تمدنی نخواهم داشت و نقش تسهیلگر در استعمارپذیری خواهم داشت.
وضعیت جهان اسلام از دو سده قبل تاکنون به گونهای بوده که خودش معانی پایهای خودش را تعریف نمیکند. یکی از تحولات بسیار اساسی در انقلاب اسلامی، نه فقط در سطح امامین انقلاب یا قانونگذاران، بلکه در سطوح نخبگانی و فکری ما در برخی از دانشگاهها و مراکز حوزوی این بوده که انقلاب در ناحیه معانی بوده است چون نوعی از رویکردهای انتقادی آکادمیک نسبت به غرب صورت گرفت و نتیجه آن نسلی از جوانان انقلابی در دانشگاهها است که هم دانشگاه را خوب میشناسند و هم مطالعات دینی داشتهاند بنابراین با روششناسیهای رایج به نقد غرب میپردازند.
تبعات تک صدایی در دانشگاه
ما دو دوره ترجمه در تاریخ تمدن اسلامی داریم که یکی قرون دوم و سوم هجری است که ترجمهها از منابع یونانی و ... به زبان عربی اتفاق میافتد و مبدأ ترجمهها، چند تمدن به صورت همزمان است و ترجمهها نقد هم میشود و افزودههایی پیدا میکنند و متن ترجمه شده تبدیل به علم جدید میشود لذا فلسفه الحادی یونانی تبدیل به فلسفه اسلامی میشود اما کاری که در دوره جدید و از زمان ورود مدرنیته به جهان اسلام شروع میشود عمدتا به جای خلق معنا، نقل معنا بوده است. حدود یک سده است که دانشگاههای ما به نقل معنا میپردازند و ما تولیدی نداریم لذا نمیتوانیم تأسیس علم کنیم.
نکته دیگر اینکه مسئله تک صدایی در دانشگاه، زمینه را برای تکرویها و مرکزگرایی و فرهنگ هژمون هموار میکند و ما در گفتمانی زیست میکنیم که فاقد عدالت در تریبون دادن به صداهای مختلف معرفتی و دانشی است. این در حالی است که اگر بیان به رغم صورت چندگانهاش تنها یک آبشخور اصلی داشته باشد راه برای سلطه معنایی هموار خواهد شد. گفتوگو در فرآیند چند صدایی شدن صورت میگیرد و تنها در این وضعیت است است که امکان گفتوگو و تعامل فراهم میشود.
⬅️ کانال مطالعات فلسفه سیاسی(یادداشتها و مطالب سیدجواد میرخلیلی) را در فضای مجازی دنبال کنید:
🆔 پیام رسان ایتا: eitaa.com/mirkhalili
تبعات سیاستهای تکزبانی
زبان انگلیسی به عنوان زبان رسمی و بینالمللی معرفی میشود بنابراین عدهای برای فرآیند انتقال معنا باید وارد مقوله ترجمه شوند و بعضا معناها به صورت ناقص به زبان دیگر منتقل میشود. هدف از این سیاست تکزبانی ایجاد نوعی نظم و یکپارچگی است. این شرایط وحدت اجباری و گفتوگو به زبان علمی واحد برای دانشجویان مهاجر نیز وجود دارد و در نتیجه از لحاظ هویت تبدیل به متنی میشوند که باید ترجمه شود در غیر اینصورت هویت آنها در این ساختار تکزبانه معنا پیدا نمیکند. هدف از این سیاستهای تبلیغی این است که گفته شود شرایطی برابر همه دانشجویان در راستای موفقیت آنها وجود دارد اما آنچه در واقعیت اتفاق میافتد با شعار تنوعگرایی در تضاد است و در چهارچوب معرفتگرایی اروپا محور است. به عبارت دیگر دانشهای غیر اروپایی را نادیده گرفته یا در حاشیه قرار میدهد.
این تکصدایی فرهنگی در محیط دانشگاهی در قرن بیستم وجود دارد و دانشجویانی که در غرب تحصیل کردهاند به تریبونی برای تبلیغ اندیشههای غربی تبدیل میشوند و این با جهانبینی بومی در تضاد است و حذف دانش بومی از سرفصلهای درسی و وارد کردن جهانبینیهای غربی، از جمله این اهداف است که باعث غربی شدن دانشگاهها در سراسر جهان میشود و این دانشگاهها محل شکلگیری نوعی خشونت معرفتی است که آسیبهای زیادی را به دانشهای بومی وارد میکند. این خشونت معرفتی باعث میشود شنیدن صدای کسانی که مشغول تولید دانش بومی هستند سخت شود لذا نیاز به یک شورش معرفتی داریم تا تک صدایی را به چالش بکشیم و به سمت دانشگاه تمدنساز حرکت کنیم.
لزوم توجه به مسئله نقد
ظاهرا ساختارهای ما هنوز مکانیزم لازم برای رسیدن به یک الگوی معنایی مشخص ندارند که یا ناشی از نداشتن وقت یا ندانستن راه آن است بنابراین برونداد آنها در این ناحیه بسیار نحیف و ضعیف است. تصورم این است که اگر بخواهیم این الگوهای معنایی را در حوزههای مختلف فعال کنیم باید از پائین به بالا نگاه کرده و از ساحتهای دانشگاهی شروع کنیم تا به سمت شورای عالی انقلاب فرهنگی برویم و از قوانین سندی بنویسیم که ما را برای این کار اقناع کند.
تلقی بنده این است که اساساً معناهای سرریز شده به جامعه ما در یک فرآیند منظم اتفاق نمیافتد لذا به فرآیند نامنظمی از خلق معانی یا به تعبیری عملیاتهای پارتیزانی نیاز داریم تا بتوانیم در جاهای مختلف به خلق معانی فکر کنیم. البته این سخن بدین معنا نیست که اگر خلق معنا کردیم تمدن به صورت اتوماتیک ساخته میشود بلکه لازم است مسئله نقد و گفتوگو در ایران امروز و جهان اسلام را بدین منظور بسیار جدی بگیریم.
منبع: خبرگزاری بین المللی قرآن- ایکنا
https://iqna.ir/fa/news/4118291
⬅️ کانال مطالعات فلسفه سیاسی(یادداشتها و مطالب سیدجواد میرخلیلی) را در فضای مجازی دنبال کنید:
🆔 پیام رسان ایتا: eitaa.com/mirkhalili
فرهنگ پژوهش؛ نشریه ای که سال 88 پیشنهادش را دادم؛ و امروز در پایان سال 1401 به شماره 52 رسیده است.
سالها پیش، برای اینکه دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه که مقالات خوبی هم داشتند بتوانند مقالات دانشجویی خود را در نشریات منتشر کنند، پیشنهاد راه اندازی نشریه ای دانشجویی؛ به شکل فصلنامه و نشریات متداول علمی را دادم و این اسم را پیشنهاد کردم. لوگو و طرح جلدش را پاساژ المهدی قم پیش یکی دو طراح انجام دادم و هر فصل متناسب با فصول، رنگ طرح جلد تغییر پیدا می کرد. از هر دانشکده ای، چند دانشجویی که علاقه مند بودند را به عنوان هیات تحریریه انتخاب کردیم که هم از دانشجویان دانشکده و گروهشان مقاله بگیرند و هم زحمت ارزیابی اش را با توجه به تخصص خودشان بکشند. بنده هم سردبیر نشریه بودم. از همه گروهها و دانشکده ها، دانشجویان می توانستند مقاله بدهند. در هر شماره، 8 مقاله منتشر می کردیم، دو مقاله فلسفه و کلام، دو تا علوم سیاسی و همین طور رشته های دیگر دانشگاه.
و امروز وقتی می بینم بعد از تقریبا 8 شماره ای که بنده سردبیر بودم؛ هنوز این راه ادامه دارد و چاپ شماره 52 در زمستان سال 1401 را دیدم، بسیار خوشحال شدم که بنای خوبی را ایجاد کردیم؛ هنوز هم فرهنگ پژوهش را بخشی از خودم می دانم که به آن تعلق دارم و به آن عشق می ورزم؛ چون برای تدوین اساسنامه اش یا شروع و پا گرفتنش و ادامه اش وقتها گذاشتم؛ آن هم با عشق و علاقه. برای اینکه بچه ها دست به قلم شوند و پژوهش کنند و بعدها خیلی هایشان در نشریات علمی پژوهشی، مقالات علمی پژوهشی نوشتند. و هدف هم همین بود که این فرهنگ پژوهش و تحقیق میان جوانان راه بیفتد.
https://www.aparat.com/v/BWLod/
نشست علمی انقلاب اسلامی و استکبار
از سلسله نشست های چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی
ارائه دهنده: حجت الاسلام و المسلمین دکتر احمد رهدار
دبیر علمی: جناب آقای دکتر سید جواد میرخلیلی
زمان: پنج شنبه 1397/7/5
مکان: قم- پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی تالار امام مهدی
به همت: پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی و مرکز همکاری های علمی و بین الملل
⬅️ کانال مطالعات فلسفه سیاسی(یادداشتها و مطالب سیدجواد میرخلیلی) را در فضای مجازی دنبال کنید:
🆔 پیام رسان ایتا: eitaa.com/mirkhalili
15.17M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
دکتر رهدار عضو هیات علمی دانشگاه باقرالعلوم ع در نشست علمی انقلاب اسلامی و استکبار:
انقلاب اسلامی ایران در جهات مختلف، هیمنه آمریکا را شکست
از سلسله نشست های چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی
ارائه دهنده: حجت الاسلام و المسلمین دکتر احمد رهدار
دبیر علمی: دکتر سید جواد میرخلیلی
⬅️ کانال مطالعات فلسفه سیاسی(یادداشتها و مطالب سیدجواد میرخلیلی) را در فضای مجازی دنبال کنید:
🆔 پیام رسان ایتا: eitaa.com/mirkhalili
https://www.aparat.com/v/FNPQ5/
نشست علمی انقلاب اسلامی و استقلال
از سلسله نشست های چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی
ارائه دهنده: حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد جواد نوروزی
دبیر علمی: جناب آقای دکتر سید محمد جواد میرخلیلی
زمان: پنج شنبه 1397/07/19
مکان: قم- پردیسان- دانشگاه باقر العلوم- سالن کنفرانس حوزه ریاست
به همت: پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی و مرکز همکاری های علمی و بین الملل
⬅️ کانال مطالعات فلسفه سیاسی(یادداشتها و مطالب سیدجواد میرخلیلی) را در فضای مجازی دنبال کنید:
🆔 پیام رسان ایتا: eitaa.com/mirkhalili
سلسله نشست های معارف اسلامی و انقلاب اسلامی
✍️نشست دهم: تفسیر سیاسی قرآن و تاثیر آموزه های قرآنی بر تداوم انقلاب اسلامی ایران؛ چالش ها و راهکارها
🎙ارائه دهنده: دکتر یوسف خانمحمدی(دانشیار گروه فقه سیاسی دانشگاه شهید بهشتی تهران)
📒دبیر علمی: دکتر سیدجواد میرخلیلی
📅زمان: سه شنبه 1401/11/11
⏰ساعت: 13 الی 15
🔷تهران، خیابان انقلاب، بین خیابان وصال شیرازی و قدس، کوچه اسکو، پلاک 15
🗒نشست به صورت حضوری و مجازی برگزار می گردد.
💠لینک ورود به جلسه:
https://room.nahad.ir/ch/pajouheshgah
◾️مجری: پژهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی
▶️همکاران: دانشگاه معارف اسلامی، گروه معارف و علوم انسانی دانشگاه صنعتی امیر کبیر (پلی تکنیک تهران)، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و مدرسه علمیه امام حسین علیه السلام تهران،انجمن مطالعات سیاسی حوزه.
⬅️ کانال مطالعات فلسفه سیاسی(یادداشتها و مطالب سیدجواد میرخلیلی) را در فضای مجازی دنبال کنید:
🆔 پیام رسان ایتا: eitaa.com/mirkhalili
33.54M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
دکتر محمدجواد نوروزی عضو هیات علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره در نشست علمی انقلاب اسلامی و استقلال:
انقلاب اسلامی ایران، مقوله استقلال را در سطح ملی در سه محور فکر و اندیشه، ساختارسازی و عملکرد و رفتار مورد بحث و گفتگو قرار داد.
از سلسله نشست های چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی
ارائه دهنده: حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد جواد نوروزی
دبیر علمی: جناب آقای دکتر سید محمد جواد میرخلیلی
⬅️ کانال مطالعات فلسفه سیاسی و انقلاب اسلامی (یادداشتها و مطالب سیدجواد میرخلیلی) را در فضای مجازی دنبال کنید:
🆔 پیام رسان ایتا: eitaa.com/mirkhalili
باسمه تعالی
پویش معرفی کتاب(ویژه دهه فجر 1401):
با سلام و احترام خدمت اعضای عزیز و فرهیخته کانال مطالعات فلسفه سیاسی و انقلاب اسلامی؛
به مناسبت فرا رسیدن دهه فجر انقلاب اسلامی، و در راستای جهاد تبیین، در نظر داریم کتابهای خوب و ارزشمندی که در زمینه انقلاب اسلامی ایران در این سالها؛ به خصوص سالیان اخیر منتشر شده است را به مرور به صورت اجمالی؛ جهت آشنایی عزیزان با انقلاب اسلامی ایران، در این کانال معرفی کنیم.
همچنین اعضای عزیز و فرهیخته کانال نیز می توانند بهترین کتابی که تاکنون درباره انقلاب اسلامی مطالعه کرده اند را به همراه عکس باکیفیت جلد کتاب و چکیده پشت جلد(در صورتی که چکیده پشت جلد داشته باشد) و معرفی کوتاه و اجمالی آن به صورت متن یا فایل وردی(در حد یک صفحه و یا در حد 150 کلمه) و نیز کتابشناختی اثر(شامل نام و نام نویسنده کتاب، نام مترجم اگر ترجمه ای است، عنوان دقیق کتاب، محل و نام ناشر، سال نشر و چاپ چندم) به این آی دی(@miradmin) ارسال فرمایند تا در این ایام در کانال به اسم خود عزیزان کار شود.
در پایان دهه فجر، به دو نفر از عزیزانی که اثر معرفی شده توسط آنها در کانال کار شود، به قید قرعه، کتابی در موضوع انقلاب اسلامی ایران اهدا خواهد شد. به جز این دو نفر، به پست معرفی کتابی که در کانال بیشترین بازدید را داشته باشد نیز هدیه ای داده خواهد شد. قرعه کشی در حضور برخی اساتید عزیز انجام و کلیپ آن در کانال به همراه اسامی برندگان اعلام خواهد شد.
با تشکر و التماس دعا
⬅️ کانال مطالعات فلسفه سیاسی و انقلاب اسلامی را در فضای مجازی دنبال کنید:
🆔 پیام رسان ایتا: eitaa.com/mirkhalili
پهلوی به روایت تاریخ 1.pdf
10.6M
♦️پهلوی از زبان روزنامههای پهلوی👌
🔹۷۵ فکت مستند از روزنامههای دوره پهلوی
🔹 کاری با ارزش و مستند در جهت نمایاندن حقیقت تاریخ
#دهه_فجر
#میلاد_امام_جواد
#جهاد_تبیین را وظیفه خود بدانیم
⬅️ کانال مطالعات فلسفه سیاسی و انقلاب اسلامی را در فضای مجازی دنبال کنید:
🆔 پیام رسان ایتا: eitaa.com/mirkhalili
🔻رمان آن مرد با باران می آید در آستانه دهه فجر به چاپ سی و پنجم رسید
🔹«آن مرد با باران میآید» رمانی است در حال و هوای روزهای انقلاب که زندگی یک خانواده معمولی در چندماه پایانی متنهی به پیروزی انقلاب را روایت میکند. شخصیتپردازی مناسب، قلم روان و تکیه بر مستندات حوادث ارزش این رمان را دو چندان کرده است.
🔹در زمستان سال ۱۳۹۸ نیز این رمان خواندنی تقریظی از رهبر انقلاب دریافت کرده است. این رمان را کتابستان در ۲۱۷صفحه و با قیمت ۱۰۵ هزار تومان روانه بازار نشر کرده است.
https://zil.ink/majma_nasheran
#معرفی_کتاب
#انقلاب_اسلامی
#دهه_فجر
⬅️ کانال مطالعات فلسفه سیاسی و انقلاب اسلامی را در فضای مجازی دنبال کنید:
🆔 پیام رسان ایتا: eitaa.com/mirkhalili