. « عيد » در هنگام اعياد و ميلاد ائمه عليهم السلام ، مؤمنين به هم مى گويند:            « اسعد الله ايامكم » خدا روزهاى شما را با سعادت گرداند.          ---------------------- 16. « شهادت » در هنگام وفيات و شهادت ائمه اطهار عليهم السلام ، مؤمنين به هم مى گويند:            « عظم الله اجوركم »  خدا اجر و پاداش تو را عظيم گرداند.          ---------------------- 17. « غدير» در روز عيد غدير مؤمنين با هم مصافحه و معانقه مى كنند و به هم مى گويند: « الحمد لله الذى جعلنا من المتمسكين بوﻻية أميرالمؤمنين و اﻷئمة المعصومين عليهم السلام » خدا را شكر و سپاس كه ما را از تمسك جويندگان و چنگ زنندگان به ولايت آقا اميرالمؤمنين و ائمه معصومين عليهم السلام قرار داد.                    ¤¤¤¤¤ مصافحه: دست دادن دو نفر با هم را مصافحه گويند.                    ¤¤¤¤¤ معانقه: صورت روى صورت گذاشتن دو نفر با هم را معانقه گويند.          ---------------------- 18. « تقدير» « إذا جاء القدر عمى البصر » وقتى اجل و تقدير إلهى آمد چشم كور مى شود.          ---------------------- 19. « اعتدال » وقتى كسى در كارهايش زياده روى و يا كم كارى مى كند ، به او بگوئيد: « نه افراط نه تفريط ، اعتدال » زياده روى نه كوتاهى نه ، بلكه معتدل باش ، تا در قيامت بازخواست و گرفتار نشوى.                    ¤¤¤¤¤ آقا امام كاظم عليه السلام فرمودند: بهترين كارها معتدلترين آنهاست. « خير الأمور أوسطها » « بحارالانوار ، جلد 292/76 »          ---------------------- 20. « واسظه » كسى كه واسطه كار خيرى شود ، به او بگوئيد: رسول خدا (ص) فرمودند: « الدال على الخير كفاعله » كسى كه بر كار خيرى راهنمائى  كند ، همانند انجام دهنده آن است. « الكافى ، جلد 27/4 » « كنزالعمال ، 16052 »                    ¤¤¤¤¤ 2. رسول خدا (ص) فرمودند: اجر كسى كه به كار خوبى راهنمائى كند مانند اجر انجام دهنده آن است. « من دل على خير فله مثل أجر فاعله » « صحيح مسلم ، 1893 »

. « تشبه » اگر شخصى را ديديد كه ظاهرش را مانند كفار و بيگانگان درست كرده است ، به او بگوئيد: رسول خدا (ص) فرمودند: « من تشبه بقوم فهو منهم » هر كه خود را شبيه قوم و گروهى كند ، او از آنهاست و با آنها محشور مى شود.          ---------------------- 22. « تمدد » اگر جائى دعوت بوديد و خواستيد بعد از نهار استراحت كنيد و بعد از شام قدم بزنيد ، به ميزبان بگوئيد: اين مثل عربى بر مبناى روايتى از رسول خدا (ص) است: « اتغده اتمده ، اتعشه اتمشه » نهار بخور دراز بكش شام بخور قدم بزن اين مثل عربى بر مبناى روايتى از رسول خدا (ص) است.          ---------------------- 23. « گرفتار» اگر شخص گرفتارى را ديديد ، براى تسكين روح و روانش ، به او بگوئيد: رسول خدا (ص) فرمودند: « حلاوة الدنيا مرارة الآخرة و مرارة الدنيا حلاوة الآخرة » شرينى دنيا ، تلخى آخرت است و تلخى دنيا ، شرينى آخرت است.                    ¤¤¤¤¤ هركه دراين بزم مقرب تراست جام بلا بيشترش مى دهند          ---------------------- 24. « اسلام ناب » اگر ديديد كسى بر عليه دين اسلام حرف مى زند و بر دين عيب وارد مى كند ، به او بگوئيد: « اسلام به ذات خود ندارد عيبى هر عيبى هست در مسلمانى ماست »          ---------------------- 25. « تشكر» وقتى كسى در مقابل كار خوب ديگران بى تفاوت باشد ، به او بگوئيد: 1. رسول خدا (ص) فرمودند: « من لايشكر الناس ، لايشكر الله » كسى كه از مردم سپاسگزارى نكند ، ار خداوند هم سپاسگزارى نخواهد كرد. « كنز العمال ، جلد 255/3 »                    ¤¤¤¤¤ 2. « من لم يشكر المخلوق لم يشكر الخالق » آقا امام رضا عليه السلام فرمودند: هر كه در قبال كارهاى خوب مردم تشكر نكند ، از خداى عزوجل هم تشكر نكرده است.

26. « قبولى حق » وقتى شما يك كار خوب و خيرى انجم مى دهيد ، ديگران به شما مى گويند: خيلى زحمت كشيديد ، قبول باشد. شما در جواب بگوئيد:                  « نسئل الله القبول » از خدا طلب قبولى مى كنيم.          ---------------------- 27. « احتياط » وقتى كسى بى احتياطى كرد به او بگوئيد:       « الاحتياط طريق النجات » احتياط راه نجات است.          ---------------------- 28. « پرحرفى » وقتى كسى پرحرفى غير مفيد كرد ، به او بگوئيد: آقا اميرالمؤمنين عليه السلام فرمودند: « خير الكلام ما قل و دل » بهترين سخن آنست كه كم و با دلالت باشد.          ---------------------- 29. « عقل كامل » كسى كه آدم فاضل و با سواد و كم حرف است ، در تمجيد از او ، به او بگوئيد: آقا اميرالمؤمنين عليه السلام فرمودند: « إذا تم العقل نقص الكلام » « امام على ع  » اگر عقل كامل شد ، سخن اندك مى شود.          ---------------------- 30. « توصيه به جوانها » به نوجوانها و جوانها بگوئيد: « إليتعب بالصغر، يلعب بالكبر» هر كه در جوانى كار كند و خسته شود ، در بزرگسالى بازى مى كند.                    ¤¤¤¤¤ ( كسى كه در جوانى كار و تلاش كند ، صاحب سرمايه و درآمد ميشود و در بزرگ سالى با سرمايه اى كه جمع كرده راحتى را بدست مى آورد. )                    ¤¤¤¤¤ « إليلعب بالصغر، يتعب بالكبر» و هر كه در كودكى ( نوجوانى ) بازى كند و كار نكند ، در بزرگسالى خسته ميشود.

. « علم » به محصلين بگوئيد: « العلم فى الصغر ، كالنقش فى الحجر» يادگيرى در كودكى ، همانند نقش ( كنده كارى ) روى سنگ است. ( كه سالها مى ماند )                    ¤¤¤¤¤ « العلم فى الكبر ، كالنقش فى البحر» يادگيرى در بزرگسالى ، همانند نقش بر روى درياست. ( وقتى با انگشت روى دريا چيزى مى نويسيم ، زود محو ميشود.          ---------------------- 32. « خط » اين يك بيت شعر زبان حال نويسنده هاست: « الخط يبقى زمانا بعد كاتبه ( صاحبه ) و كاتب ( صاحب ) الخط تحت الارض مدفون » دست خط ، زمان زيادى بعد از نويسنده مى ماند در حالى كه نويسنده خط ، زير زمين (خاك) مدفون شده است.          ---------------------- 33. « زياده روى » وقتى كسى در كارى زياده روى كند ، به او بگوئيد: « كل شئ زاد عن حده ، إنقلب إلا ضده » هر چيزى كه از حدش بگذرد و در آن زياده روى شود ، نتيجه اش معكوس ميشود.          ---------------------- 34. « محدوديت » وقتى براى كارى محدوديتى قائل شوند ، انسان حريص تر ميشود. « الانسان حريص على ما منع » انسان حريص است بر كارى كه او را منع كنند.          ---------------------- 35. « فرزند » هر گاه خصوصيات و رفتار فرزند شبيه پدر باشد ، بگوئيد: « الولد على سر ابيه » پسر نشان از پدر دارد.

. « اشاره » وقتى كسى مطلبى را زود متوجه نمى شود ، به او بگوئيد: « المؤمن يكفى بالاشاره » مؤمن يك اشاره او را كافى است ( مؤمن با يك اشاره متوجه موضوع مى شود )          ---------------------- 37. « اطمينان » وقتى غذائى دست به دست شد و قسمت شخصى مى شود ، به او بگوئيد: آقا امام صادق عليه السلام ميفرمايد: « علمت بأنه رزقى لايأكله غيرى ، فاطمأننت » دانستم كه روزى مرا جز من كسى آنرا نمى خورد ، پس اطمينان پيدا كردم.          ---------------------- 38. « سلام » وقتى شخصى بر شما وارد شد و سلام نكرد ، به او بگوئيد: رسول خدا (ص) فرمودند: « حق الوارد على المورود أن يسلم »  حق اين است كه وقتى شخصى بر شخصى وارد مى شود ، بايد سلام كند. ( هرچند كه برد با كسى است كه اول سلام كند ، چون سلام كننده 69 حسنه و ثواب دارد و جواب دهنده يك حسنه دارد )                    ¤¤¤¤¤ اگر كسى بدون سلام كردن حرف بزند ، به او بگوئيد: « سيزدن سلام ، بيزدن كلام » از شما سلام از ما كلام ( اول سلام بعد كلام )          ---------------------- 39. « اموات » وقتى كسى از مرده ها به بدى ياد كرد ، به او بگوئيد: رسول خدا (ص) فرمودند: « اذكروا أمواتكم بالخير» مردهايتان را به خير و نيكى ياد كنيد. « رسول خدا ص »          ---------------------- 40. « لقب بد » وقتى كسى با لقب بد شما را صدا زد ، به او بگوئيد: خداوند در قرآن مى فرمايد: « و لا تنابزوا بالألقاب » با القاب زشت و ناپسند يكديگر را ياد نكنيد و صدا نزنيد. « حجرات ، آيه 11 »

41. « رفاقت » وقتى رفاقت به خاطر پول باشد ، بايد گفت: « رأيت الناس قد ذهبوا إلى من عنده الذهب » ديدم مردم بسوى كسى شتافتند كه طلا در نزد او بود. [ قربون بند كيفتم ، تا پول دارى رفيقتم ]          ---------------------- 42. « احسان » وقتى كسى به غريبه ها احسان مى كند و فاميل و نزديكان خود را فراموش ميكند ، به او بگوئيد: « الأقربون أولى بالمعروف » نزديكان به خوبى اولاترند.          ---------------------- 43. « عصبانيت » اگر كسى عصبانيتش را كنترل نكرد و به جا عصبانيتش را خرج نكرد ، به او بگوئيد: خداوند در قرآن مى فرمايد: « اشداء على الكفار رحماء بينهم » مؤمنين در برابر كفار سرسخت و شديد هستند و در ميان خودشان مهربان و رئوفند. « سوره فتح ، آيه 29 »          ---------------------- 44. « فتنه » اگر كسى حرفى بزند كه باعث فتنه شود ، به او بگوئيد: خداوند در قرآن مى فرمايد: « الفتنة أشد من القتل » ( عقوبت و عذاب ) فتنه كردن از آدم كشتن بدتر و شديدتر است.          ---------------------- 45. « وسط » وقتى كسى نداند حد اكثر يا حد اقل يك كارى چقدر است ، به او بگوئيد: « خير الامور اوسطها » خير هر كارى وسط آن است.

46. « سلام » اگر كسى به شما چنين سلام كرد:         « سلام عليكم »                          سلام بر شما                    ¤¤¤¤¤ شما جواب سلامش را با سرريز اين چنين جواب دهيد: « عليكم السلام و رحمة الله » بر شما باد سلام و رحمت خدا.                    ¤¤¤¤¤ اگر كسى به شما چنين سلام كرد: « سلام عليكم و رحمة الله » سلام و رحمت خدا بر شما باد.                    ¤¤¤¤¤ شما در جواب چنين بگوئيد: « عليكم السلام و رحمة الله و بركاته » بر شما باد سلام و رحمت خدا و بركاتش.          ---------------------- 47. « اثبات شئ » وقتى شما سخنى مى گوئيد و شخصى در رد سخن شما ، مشابه آن سخن را مى گويد ، به او بگوئيد: « اثبات شئ نفى ما عدا نمى كند » « اثبات الشئ لا ينفى ما عدا »          ---------------------- 48. « كار» كسى كه از كار كردن شكوه و شكايت مى كند به او بگوئيد: آقا امام صادق عليه السلام فرمودند: « الكاد لعياله كالمجاهد فى سبيل لله » كسى كه براى امرار معاش خانواده اش تلاش كند ، او همانند رزمنده اى است كه در راه خدا جهاد مى كند. ( و ثواب مجاهد فى سبيل الله را دارد )          ---------------------- 49. « اخلاق » كسى كه مسائل اخلاقى را رعايت نمى كند ، به او بگوئيد: رسول خدا (ص) فرمودند: « تخلقوا به اخلاق الله » خود را به اخلاق إلهى بيارائيد. مثلا: 1. به كسى بگوئيد: كه اسرار و گناه مردم را فاش مى كند. يكى از اسماء إلهى ، ستار است يا ستار العيوب يا الله اى مخفى كننده عيبها ، اى خدا به او بگوئيد: ببين خدا اسرار و گناهان ما را افشا نمى كند و پرده پوشى مى كند ، شما هم پرده پوشى كن و اسرار مردم را فاش نكن.                   ¤¤¤¤¤ 2. به كسى بگوئيد: كه گذشت ندارد. يكى از اسماء إلهى غفار است يا عفار الذنوب يا الله اى بخشنده گناهان ، اى خدا به او بگوئيد: ببين خدا از اشتباهات ما ميگذرد و گناهان ما را مى بخشد ، شما هم از اشتباه ديگران بگذر و گناه ديگران را ببخش ، تا خدا گناهت را ببخشد.                   ¤¤¤¤¤ 3. به كسى بگوئيد: كه بخيل است. يكى از اسماء إلهى كريم است يا كريم يا الله اى صاحب كرم ، اى خدا به او بگوئيد: ببين خدا چقدر كرم دارد كه به همه روزى مى دهد ، به مؤمن و به كافر ، آنوقت شما به خانواده اينقدر سخت مى گيرى و آب از دست تو نمى چكد ، كريم باش تا لئيم نباشى.                   ¤¤¤¤¤ 4. به كسى بگوئيد: كه عصبانى است. يكى از اسماء إلهى رئوف است يا رئوف يا الله اى مهربان ، اى خدا ببين خدا چقدر مهربان است ، با اين همه گناهى كه داريم ، خداى مهربان بر ما عذاب نازل نمى كند ، صبر مى كند تا توبه كنيم و برگرديم ، شما رأفت و مهربانى را از خدا ياد بگير. آقا اميرالمؤمنين عليه السلام فرمودند: « الغضب اوله جنون و آخره ندم » عصبانيت اولش ديوانگى است و آخرش پشيمانى است.                   ¤¤¤¤¤ 5. و ... 50. « حرف شنوى » وقتى كسى حرف شنوى ندارد ، به او بگوئيد: « لارأى لمن لايطاع » چه فايده رأى كسى كه از او اطاعت نمى شود

51. « عجله » وقتى كسى در كارها عجله مى كند ، به او بگوئيد: « العجلة من الشيطان » عجله از شيطان است. « من صبر ظفر » هر كه صبر كند ، پيروز مى شود.          ---------------------- 52. « اجتهاد » وقتى كسى حرفى مى زند كه آن حرف منطقى و مستدل نيست و مقابل قرآن است ، به او بگوئيد: حرف شما « اجتهاد مقابل نص » است. وقتى مجتهدى حرفى بزند كه حرف او تقابل با نص صريح آيات قرآن داشته باشد ، يعنى مجتهد يك چيزى مى گويد و قرآن چيز ديگرى بگويد.          ---------------------- 53. « خير» وقتى كارى انجام شده و تمام شده و اظهار نظر در اين باره هنوز ادامه دارد ، بگوئيد: « الخير فى ما وقع » خير در همين كارى بوده كه انجام شده ( واقع شده است )          ---------------------- 54. « عجب » گاهى يك كار خوب و يا عبادتى انجام مى دهيم و يك حالت غرور و عجب به ما دست مى دهد ، اينجا بايد از شر شيطان به خدا پناه ببريم و بگوئيم: « اللهم اجعل الاخلاص فى عملى » خدايا اخلاص را در عملم قرار بده ( كه همه كارهايم را فقط براى تو انجام دهم )          ---------------------- 55. « توقع » بعضى اشخاص و قتى كه عبادت اندكى انجام مى دهند ، به آسمان نگاه مى كنند و منتظرند كه به آنها وحى شود ، به اين افراد بايد گفت: رسول خدا (ص) فرمودند: « الاحمق إذا صلى ركعتين ينتظر الوحى » شخص احمق اگر دو ركعت نماز خواند منتظر وحى ميشود.

. « وقت خدا حافظى » اگر وقت حافظى به شما بگويند: « أدام الله عزكم » خدا عزت شما را مستدام بدارد. ( اين همان عزت زياد عاميانه است ) شما در جواب ، بگوئيد: « أدام الله بقائكم » خدا بقاى شما را مستدام بدارد. ( اين همان زنده باشى عاميانه است )          ---------------------- 57. « لذت و الفت » وقتى كسى چيز جديدى خريد ، به او بگوئيد: « لكل جديد لذة و لكل قديم الفة » براى هر چيز جديدى لذتى است و براى هر چيز قديمى انس و الفتى است.          ---------------------- 58. « تكرار» اگر بچه اى درس خوان نبود ، به او بگوئيد: « العلم حرف و التكرار ألف » علم يك حرف است ، ولى تكرار هزار بار است. ( اين كنايه است ، از اينكه اگر مى خواهى درس را خوب ياد بگيرى بايد آن درس را زياد تكرار و مطالعه كنى تا ملكه شود )          ---------------------- 59. « اكرام » وقتى كارى خوبى دارى انجام مى دهى و ديگران مى گويند كافى است ، مثلا وقى كسى را سوار خودرو خود كرديد كه او را به مقصد برسانيد و او بگويد آقا دست شما درد نكنه داخل ميلان نرويد ، همينجا خوب است ، اينجا بايد گفت: « الاكرام بالأتمام » اكرام و بزرگوارى به تمام كردن كار است. مثل معروف: كار را كى كرد ، آنكه تمام كرد          ---------------------- 60. « كلام » وقتى اطاله كلام شد ، بگوئيد: « الكلام يجر الكلام » حرف ، حرف مى ياره

61. « سخن » با همه مردم يكجور صحبت نكنيد ، چون عقل و فهم افراد متفاوت است. رسول خدا (ص) فرمودند: « كلموا الناس على قدر عقولهم » با مردم به اندازه عقل و فهمشان سخن بگوئيد.          ---------------------- 62. « اموال » وقتى كسى درباره مال و اموال شما دخالت كرد ، به او بگوئيد: رسول خدا (ص) فرمودند: « الناس مسلطون على اموالهم » مردم اختيار مالشون را دارند. « عوالى اللآلى ، جلد 457/1 »          ---------------------- 63. « تلاش » وقتى كسى بدون تلاش دوست دارد به همه چيز برسد ، به او بگوئيد: « من جد وجد » هر كه تلاش كند ، به خواسته اش مى رسد.          ---------------------- 64. « احسان » وقتى كسى لطف و احسان شما را رد كرد ، به او بگوئيد: « رد الاحسان لايجوز » رد كردن احسان كار خوبى نيست.          ---------------------- 65. « معرفت » كار خوب به اندازه معرفت شخص انجام مى شود. رسول خدا (ص) فرمودند: « المعروف بقدر المعرفة »

. « قول » وقتى كسى زير قولش زد ، به او بگوئيد: 1. « الناس عند شروطهم » مردم در نزد قرارداد خود [ پايبند ] هستند ( مرد و قولش )                    ¤¤¤¤¤ يا بگوئيد: 2. رسول خدا (ص) فرمودند: « إذا وعدتم فانجزوا » اگر وعده داديد وفا كنيد.                    ¤¤¤¤¤ يا بگوئيد: رسول خدا (ص) فرمودند: « المؤمن إذا وعد وفا » انسان مؤمن اگر وعده داد وفا مى كند.          ---------------------- 67. « دل » وقتى كسى به شما گفت من به ياد شما هستم و اگر شما هم به ياد او بوديد ، به او بگوئيد: « القلب يهدى إلى القلب » دل به دل راه دارد.          ---------------------- 68. « طعام » اگر سر سفره وقت غذا خوردن ، ديگران حرف زدن ، بگوئيد: « إذا جاء الطعام بطل الكلام » وقتى غذا آمد سخن باطل ميشود.          ---------------------- 69. « مولا » وقتى كسى به شما بگويد: مولاى من ، آقاى من شما بگوئيد: مولانا الحسين (ع) ، آقاى ما امام حسين (ع) است.          ---------------------- 70. « فال نيك » به كسى كه فال بد مى زند ، به او بگوئيد: رسول خدا (ص) فرمودند: « تفألوا بالخير تجدوه » فال نيك بزنيد ، همان مى شود

71. « دنيا پرستان » دنيا پرستان بدبخت ، براى اينكه معروف و شناخته شوند ، از اين تز و ايده استفاده مى كنند. « خالف تعرف » مخالفت كن تا شناخته شوى          ---------------------- 72. « ضد » چيزها به ضدش شناخته مى شود « تعرف الأشياء بأضدادها »          ---------------------- 73. « وسواس » وقتى يك وسواسى را ديديد ، به او بگوئيد:  « كل شئ لك طاهر حتى تعلم أنه قذر ( نجس ) » همه چيز براى تو پاك و طاهر است مگر به نجاست آن يقين حاصل كنى.                    ¤¤¤¤¤ درمان وسواس: رسول خدا (ص) فرمودند: من قرأ سورة الناس أمن من الوسواس هر كه سوره ناس را بخواند از وسواس در امان مى ماند.          ---------------------- 74. « بازگشت » بازگشت همه چيز به اصلش خواهد بود. « كل شئ يرجع إلى اصله »          ---------------------- 75. « فانى » به بعضى كه فكر مى كنند براى هميشه باقيند ، بايد گفت: خداوند در قرآن مى فرمايد: « كل شئ هالك إلا وجهه » همه چيز فانى مى شود و فقط خدا باقى مى ماند. « سوره قصص ، آيه 88 »