⚡️حوزه علمیه نجف و نظریه دولت 🖌گزارش نشست 🔹کرسی علمی- ترویجی با موضوع «حوزه علمیه نجف و نظریه دولت» در تاریخ ۱۴ آذر ۱۴۰۲ در محل پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد. در این نشست دکتر عبدالوهاب فراتی به ارائه بحث پرداخت. متن ذیل، ارائه‌ی دکتر فراتی در این نشست است که تقدیم می‌شود. 🔸مشاهده متن کامل گزارش: https://mobahesat.ir/24248 🔻🔻🔻 @mobahesat

🔅با فقدان موضوع‌شناسی دقیق در فقه سیاسی مواجه هستیم 🎤حجت‌الاسلام دکتر رنجبر ⚡️فقه سیاسی در حوزه علمیه/1 🔹چون حکومت در اختیار فقها نبود و حکومت‌ها در اختیار طاغوت بود و چون حکومت‌های طاغوتی در رأس کشورها بودند، لذا جنس سؤالات مراجعه کنندگان از جنس حکومتی – سیاسی نبود و خیلی کم و اندک و بیشتر برای رفع تکلیف‌های خودشان بود. در چنین شرایطی، امام بزرگوار ما یک انقلابی در فقه به وجود آوردند و هم در ساحت مسئله و هم در ساحت شیوه‌ی استدلال، مواد استدلال یک انقلابی به وجود آوردند و در واقع به صورت جدی به قصه و ماجرای فقه سیاسی ورود کردند. 🔹از زمانه‌ای که بحث ولایت فقیه حضرت امام در درس خارجشان مطرح می‌شود که در «کتاب‌البیع» به مناسبتی این را مطرح می‌کنند، موضوع بحث فقه سیاسی به صورت جدی وارد حوزه‌ها می‌شود. یعنی قبلا ما تک‌ستاره‌ها و تک‌مضراب‌هایی داشتیم، اما این‌که بخواهد به صورت مدون یک فقه سیاسی باشد که مبتنی بر آن کلان‌مسئله‌های مربوط به قیام و انقلاب علیه طاغوت، ایجاد نظام سیاسی، دولت، حکومت، مجموعه‌های حاکمیتی و قانون اساسی باشد که فقها بنشینند و راجع به این‌ها بحث و گفتگو کنند، تا قبل از حضرت امام این به صورت جدی وارد حوزه‌ها نشده بود. اما بعد از انقلابی که ایشان در عرصه‌ی فقهی که عرض کردم، انجام دادند و بعد انقلاب اجتماعی امام و نیاز حکومت جدیدی که در انقلاب اسلامی به وجود آمده، برای قانون اساسی، تعبیه‌ی نهادها و تأسیس نهادی مثل شورای نگهبان و این‌ها لاجرم فقه سیاسی هم وارد ادبیات حوزوی شد و جدی‌تر شد. 🔹متأسفانه علی‌رغم اوجی که فقه سیاسی در ابتدای انقلاب گرفت به دو یا سه علت این اوج دچار فرود شد که عرض کردیم یک علت شهادت برخی از بزرگان بود، یک علت هم ورود بزرگان و شاگردان امام در مناصب اجرایی بود که چاره‌ای هم نبود و یک علت هم انقطاعی بود که به وجود آمد. الان هم که این مسئله دارد پیش می‌آید، یعنی مجدد با تأکید ویژه‌ی رهبری ورود حوزه‌ها صورت گرفته است. آدم احساس می‌کند که دوباره این‌ها به سراغ آن ابتکارات امام نرفتند که خدمتتان توضیح دادم و اسیر خرده‌مسئله‌ها شده‌اند. 🔹رهبر انقلاب احساس کردند که ما برای ورود به گام سوم انقلاب که دولت‌سازی است، دچار یک خلاء تئوریک هستیم و لذا تأکید کردند که باید حوزه‌های علمیه به این عرصه ورود کنند؛ عرصه‌های نظریه‌پردازی حول مسائل کلان مملکتی که یکی موضوعات سیاسی و لاجرم فقه سیاسی است. به همین خاطر فضلای جوان به خاطر آن روحیه و انگیزه‌ی ولایت‌پذیری دارند، نسبت به بزرگترهایی که سنی از آن‌ها گذشته و خیلی ورودی به این مباحث ندارند، احساس کردند که باید ورود کنند و ورود هم کردند که این جای تقدیر دارد. من باز تأکید می‌کنم که متأسفانه این ورود، ورود بعضا مبتنی بر یک نقشه‌ی راه و دقیق نیست که در سؤالات بعدی شما اگر بود به این موضوع هم اشاره خواهم کرد که چه مشکلاتی دارد. 🔹ما می‌خواهیم راجع به فقه سیاسی حرف بزنیم، حتما باید سیاست‌گذاری‌های کلان اقتصادی، سیاست‌گذاری‌های کلان فرهنگی، سیاست‌گذاری‌های کلان نظامی، امنیتی، سایبری و همه‌ی این‌ها را بلد باشیم، چون ما می‌خواهیم راجع به سرنوشت یک کشور صحبت کنیم، نه یک فرد خاص و خود این شناخت موضوع به تطبیق بهتر و کامل‌تر کبری بر این موضوع کمک می‌کند. یعنی شناخت کبری در بحث فقه سیاسی کفاف نمی‌دهد، شرط لازم است اما کافی نیست. باید حتما و حتما خود آن فقیه کارشناس آن موضوعی شود که می‌خواهد راجع به آن، تطبیق حکم و تطبیق کبری داشته باشد. لذا من با این ایده که مثلا در کنار یک فقیه کارشناسانی قرار بگیرند موافق نیستم. خود آن فقیهی که می‌خواهد وارد آن حوزه شود باید کارشناس آن امر شود. لذا مسئله یک مسئله‌ی بسیط و ساده نیست که ما مثلا فرضا شنبه بگوییم که فقه اقتصاد می‌گوییم، یکشنبه فقه بانک می‌گوییم، دوشنبه فقه روابط بین‌الملل می‌گوییم، سه‌شنبه فقه هنر می‌گوییم، چهارشنبه فقه سینما یا فلان می‌گوییم. اصلا این‌طور نیست که ما بخواهیم این‌قدر یله و باز وارد شویم. بعد هم بگوییم که ۲-۳ کارشناس در کنار ما قرار بگیرند، ما می‌خواهیم تعیین تکلیف کنیم و تمام شود. خیر، به هیچ وجه این‌طور نیست. خود آن فقیه و خود آن فردی که می‌خواهد فقاهت کند در کنار شناخت کبری حتما باید کارشناس هم باشد. این نیاز اولیه برای ورود به پژوهش‌های فقه سیاسی است که یکی از خلاءهای آن متأسفانه همین است. حالا این در ساحت موضوع بود. 🔸مشاهده متن کامل گفت‌وگو: https://mobahesat.ir/24253 🔻🔻🔻 @mobahesat

🔅توسعه‌ی بحث‌های فقه سیاسی بدون دو تخصص سیاست و فقه خطرساز است 🎤حجت‌الاسلام دکتر مهدی ابوطالبی: فقه سیاسی در حوزه علمیه/2 🔹اینگونه مباحث مربوط به فقه سیاسی به این معنای گسترده از زمان معصومین(ع) بوده است، و خصوصا این که برخی صاحب نظران برخی اقدامات اصحاب خاص ائمه علیهم السلام را هم مصداق اجتهاد و تفقه میدانند به این معنا بحث فقه سیاسی از عصر حضور مطرح بوده است. به یک معنا و یک نظر هم فقاهت به معنای اجتهاد مصطلح یعنی استنباط حکم شرع از ادله تفصیلی از عصر غیبت کبری آغاز شده است و به این معنا مباحث فقه سیاسی از این دوره آغاز شده است. 🔹بعد از پیروزی انقلاب اسلامی طبیعتا این بحث به دلیل این‌که تشکیل حکومت بر مبنای ولایت فقیه انجام شد دچار یک تحول جدی شد. بحث‌های خیلی مفصلی از شروع تدوین قانون اساسی و اداره‌ی کشور تحت حاکمیت ولیّ فقیه، مطرح شد و توسعه‌ی بسیار بیشتری پیدا کرد و ابعاد مختلف بحث ولایت فقیه، حاکمیت، قانونگذاری، بحث بانک، بحث‌های اقتصادی حاکمیت، بحث‌های حقوقی چه در بحث‌های قانونگذاری و تقنین و چه در بحث‌های حقوق جزا و مجازات و دادگاه‌ها و بحث‌های مربوط به قوّه‌ی قضائیه را شاهد هستیم. 🔹مهم‌ترین عامل توجه طلاب نسبت به این بحث، بحث تأکید مقام معظم رهبری و احساس وظیفه‌ی طلاب نسبت به بحث‌های حاکمیتی از نگاه فقهی است و همان‌طور که مقام معظم رهبری فرمودند که حوزه مادر انقلاب بود و باید این نسبتش را ادامه دهد و وظیفه‌ی حوزه است که نظریه‌پردازی و تئوری‌پردازی و پشتیبانی تئوریک از نظام و مسائل حکومت کند، این باعث شد که طلبه‌ها بیشتر نسبت به این بحث اقبال نشان دهند و وارد این حوزه شوند. ما در بحث‌های حاکمیتی هم در بحث نحوه‌ی قانون‌گذاری، خصوصا در بحث نسبت شورای نگهبان و مجلس و مجمع تشخیص مصلحت بحث‌های مفصلی داریم. خود این‌که شورای نگهبان فتوای مشهور را می‌خواهد معیار قرار دهد. فتوای معیار چه چیزی باید باشد؟ فتوای ولیّ فقیه باشد؟ این‌ها مباحثی است که در بحث فتوای معیار هست. بحث شورا در افتاء هم یک بحثی است که بعضی مطرح کرده‌اند و مباحث حقوقی مفصلی که ما به آن‌ها نیاز داریم، از جمله همین بحث اخیری که راجع به معاملات و اسناد مربوط به معاملات مطرح شده که هم‌اکنون در مجمع تشخیص در حال بررسی است. همچنین در حوزه‌ی تقنین و اداره‌ی کشور و بحث‌های مربوط به فقه امنیت و اطلاعات که مورد نیاز نهادهای امنیتی ماست و بحث مربوط به مواجهه با مخالفین نظام، بحث‌های مربوط به اجرای احکام اسلامی مثل بحث حجاب و الزام از نگاه حاکمیتی و … مباحث مفصلی است که به نظر می‌رسد جای کار دارد. 🔹یک نکته‌ای که به نظر من مهم است و می تواند یکی از آسیب‌های تحقیق و آموزش در بحث فقه سیاسی باشد، این است که کسانی که وارد بحث فقه سیاسی می‌شوند قطعا دو توانایی را نیاز دارند: هم توانایی فقهی و استنباطی و حداقل یک اجتهاد متجزی، یکی هم شناخت مسائل سیاسی و بحث‌های روز علم سیاست، چه بحث‌های سیاست داخلی و حکومت و حاکمیت و چه بحث‌های مربوط به سیاست خارجی و حتی اگر بخواهیم وارد بحث‌های حقوقی شویم، بحث نظام‌های حقوقی و این‌گونه بحث‌هایی که مربوط به این حوزه هستند. 🔸مشاهده متن کامل گفت‌وگو: https://mobahesat.ir/24257 🔻🔻🔻 @mobahesat

🔅مصداق کوثر، منحصر در حضرت زهراست 🎤استاد مهدوی راد 🔸امشب شب شهادت کوثر قرآن، فاطمه زهرا(س) و به تعبیر لطیف یکی از شاعران خراسانی، شب شهادت مادر فرزندان آرزو است. این شب بهانه و زمینه‌ای است برای آنکه امت مسلمان، دلدادگان به حق و شیفتگان معارف اهل‌بیت(ع) هر چه بیشتر با معارف، حقایق و آموزه‌های آن عزیزان آشنا شوند. موضوع بحث بنده تفسیری از سوره‌ کوثر است. در آیات متعدد و روایات صحیحی، در ضمن انوار مطهر دیگر یا به صورت اختصاصی به شخصیت والا و ارزشمند حضرت زهرا(س) اشاره شده است. همچنین گاهی فهم قرآنی اقتضا می‌کند که یکی از مصادیق آن آیات و یا مصداق منحصر به فرد آن، این بانوی مکرم باشد. مصداق منحصر به فرد کوثر در این سوره، حضرت زهرا(س) است. 🔸مشاهده متن کامل: https://mobahesat.ir/2764 🔻🔻🔻 @mobahesat

🔅الکلام فی‌المُجیز! تأملی در صدور اجازات اجتهاد در عصر حاضر 🎤با گفتاری از استاد رضا مختاری 🔸چندی پیش در یکی از گروه‌های حوزوی بحث چگونگی اعطای اجازه اجتهاد در عصر فعلی مطرح گردید و در ادامه از جناب استاد رضا مختاری درخواست شد تا باتوجه به اشراف و تخصصی که در خصوص اجازات مختلف از جمله اجازه روایت و اجتهاد و … دارند به سابقه و انواع اجازات و مسائل حاشیه‌ای آن بپردازند و در ادامه نیز به برخی سوالات پاسخ دادند. متن ذیل مشروح این بحث و گفت‌وگو است که تقدیم می‌شود: 🔹رایج‌ترین و قدیم‌ترین نوع اجازه، اجازۀ روایت است. روایت در این‌جا نه به معنای حدیث شریف بلکه مطلق کتاب، روایت مطلق کتب یعنی نقل کتب است. در زمانی که صنعت چاپ نبود، در قرون گذشته کسی که کتابی تالیف می‌کرد، برای تایید انتساب کتاب به مؤلف لازم بود که مولف نقل آن کتاب را به شاگردانش و دیگران اجازه بدهد و معمولا شاگردان کتاب را نزد استاد می‌خواندند ونسخه‌ی خود را تصحیح می‌کردند بعد که تصحیح می‌شد استاد نقل آن کتاب را به شاگردانش اجازه می‌داد و همین‌طور شاگردانِ شاگردان به ترتیب. قدیم‌ترین اجازه‌ای که از شیعه موجود است، از قرن چهارم و از ابوغالب زراری است که سال‌ها پیش با تصحیح حضرت استاد سیدمحمدرضا حسینی‌جلالی -عافاه‌ﷲ – و به همت بوستان کتاب منتشر شد. این قدیمی‌ترین اجازۀ روایت موجود شیعه است. 🔹و اما اجازات اجتهاد به شکل مستقل، سابقۀ چندانی ندارد و از قرن سیزدهم شروع شده‌است. یعنی صاحب‌جواهر و فرزندان شیخ جعفر کاشف‌الغطاء صاحب کشف‌الغطاء و به ترتیب بعدی‌ها، اجازات اجتهاد مستقلی به شاگردانشان دادند. قبل از این تاریخ، تأیید اجتهادی که داریم در اجازات، ضمن اجازات روایت هست و اجازۀ مستقل اجتهاد قبل قرن سیزدهم دیده نشد. اجازۀ مستقل اجتهاد، از زمان صاحب‌جواهر یعنی از قرن سیزدهم هجری رایج شده و بین بزرگان حوزه‌ها یعنی علمای تراز اول حوزه، اعم از این‌که مرجع تقلید باشند یا مدرس تراز اول رایج بوده است. 🔹معمولا این‌طور بوده که فضلای حوزه‌ها بعد از این‌که در نجف اشرف یا حوزۀ قم تحصیل می‌کردند و عازم شهر و بلاد خودشان می‌شدند، آن‌ها که مجتهد بودند، مراجع تراز اول و علمای تراز اول به آن‌ها اجازۀ اجتهاد می‌دادند و آن‌ها که مجتهد نشده بودند، اجازۀ امور حسبیه به آن‌ها می‌دادند که در شهر و استان خودشان دستشان باز باشد برای این‌که بتوانند وظائف فقیه را انجام بدهند و نمونه‌هایی فراوانی از این اجازات داریم ولی نکتۀ مهم این است نه این افراد مُصر به دریافت اجازۀ اجتهاد بودند و نه بعد از اجازه گرفتن اجتهاد، خیلی در بوق و کرنا می‌کردند که دنبال اغراض شخصی یا تایید مقام علمی خودشان باشند. 🔹چند نکته در این‌جا حائز اهمیت است: اولا این کار را علمای تراز اول انجام می‌دادند آن هم بدون سر و صدا و بدون اعلان و ثانیا می‌دانیم اجازۀ اجتهاد اثر ثبوتی ندارد. یعنی اگر کسی مجتهد نباشد با اجازۀ اجتهاد مجتهد نمی‌شود و اگر مجتهد باشد، بدون اجازۀ اجتهاد هم مجتهد است و اجازه هیچ تاثیری ندارد. لذا آیت‌ﷲ شبیری (حفظه ﷲ) می‌فرمودند که پدر من و بنده هیچ‌وقت دنبال گرفتن اجازۀ اجتهاد نبودیم، چون ثبوتا که هیچ اثری ندارد و دنبال آثار اثباتی آن هم نبودیم و همچنین من ندیدم که امام‌خمینی (اعلی‌ﷲ مقامه) از کسی اجازۀ اجتهاد گرفته باشد و اجازۀ اجتهاد داشته باشد و اگر هم داشته، کسی خبردار نیست و در جایی ثبت نشده است. یعنی دنبال این نبودند که اجازه بگیرند برای جهات اثباتی واثر ثبوتی هم که ندارد. 🔹عالمی از شیخ‌انصاری اجازه اجتهاد می‌خواست و شیخ اجازه نمی‌داد و این شخص رفت نزد عالمی و اجازۀ اجتهاد گرفت و آن اجازۀ اجتهاد را آورد نزد شیخ‌انصاری که شیخ‌انصاری هم ذیلش بنویسد «قد صدر من اهله و وقع فی محله» ولی بر خلاف توقع وی، شیخ‌انصاری زیرش نوشت «الکلام فی المُجیز». یعنی کلام در این است که اصلا خود اجازه دهنده مجتهد است یا مجتهد نیست! 🔹مشاهده متن کامل گفت‌وگو: https://mobahesat.ir/24264 🔻🔻🔻 @mobahesat

🎤دکتر عبدالوهاب فراتی: ما باید مشکلات فقه سیاسی نظام را حل و فصل کنیم اما نه از طریق آمریت برون حوزوی/ حوزه نجف ناگزیر به ورود در عرصه فقه سیاسی است 💫پرونده فقه سیاسی در حوزه /3 🔹آنچه امروزه در فضای علمی حوزه در باب فقه سیاسی رخ می‌دهد تفاوت های بسیاری با تبار همین حوزه در سالهای قبل از انقلاب دارد. امروزه سیاست نه امری مذموم و نه سیاستمداری مذمت بشمارمی آید. اگر در گذشته برخی از روحانیون بنا به سنت مدرسه ای حوزه بر موضوعاتی از فقه متوقف می شدند و پیرامون ابعاد سیاسی آن بحث می کردند امروزه تامل در باره موضوعات سیاسی فقه تبدیل به عادت شده و بحث نکردن در باره آنها را خلاف سنت می شمارند. 🔹طبعا ما با این وضعیت از بحث‌های سیاسی وارد انقلاب شدیم اما اتفاق بزرگی در این دوره رخ داد ادعای بزرگی بود که در این انقلاب مطرح شد و آن، مفهوم‌بندی زندگی سیاسی مردم بر سیگنال‌ها یا نشانه‌های سیاسی نصوص اسلامی بود. در واقع شاید بتوان ادعا کرد که بزرگ‌ترین آورده یا ایده‌ی بزرگ انقلاب این بود که می‌خواست مدنیت ما را بر خلاف جهان سکولار، بر اساس نشانه‌های سیاسی نص مفهوم‌بندی کند و ما را بر مدار نص نگه دارد. طبیعتا چون این ایده برخاسته از حوزه و روحانیت بود، خود همین منشأ درگیر شدن بیشتر فقه عمومی با امور سیاسی و در نتیجه تولیدات بیشتری در فقه سیاسی شد. 🔹نظریه‌ای که آیت الله منتظری در اواسط دهه‌ شصت تحت عنوان نظریه‌ی انتخاب مطرح کرد که به تدریج به نظریه‌ی رقیب نظریه انتصاب در ایران و در حوزه تبدیل شد، شاید بیش از 2.5 دهه از انرژی ما را در حوزه‌ی فقه سیاسی گرفت. به چه معنا؟ به این معنا که اکثر تلاش‌های محققین یا نویسندگان حوزوی در حوالی اثبات، رد یا تحلیل این دو نظریه مصروف شد و به نظر من شاید اگر متولیان فقه سیاسی این همه به آن دو حوزه نمی‌پرداختند و وارد دیگر مسائل حکومت دینی و نظریات جدید می‌شدند و اجازه می‌دادند نظریات در سطح دوم تولید شود و یا گزاره‌های بیشتری را تحلیل می‌کردند، بهتر بود. 🔹من وقتی گرایش اساتید و علمای پا به سن گذاشته‌ی دوره‌ی خودمان را در ورود به بحث فقه سیاسی می‌بینم، مشاهده می کنم که این‌ عزیزان متولدان اواخر دهه سی و اوایل دهه چهل شمسی اند. این‌ها کسانی هستند که دوره‌ی آزادی اندیشه و فضای باز در ایران و حوزه‌ی اول انقلاب درک کرده‌اند، اما همواره به خاطر جوانی‌شان منتقدین ساکت بودند.اما در آن دوره منتقد ساکت بودند یعنی به جاهایی از اندیشه های فقهی و یا مسائل جاری حکومت دینی در ایران انتقاد داشتند، اما ایرادات خود را بنابر ملاحظاتی مطرح نمی کردند اما الان که به لحاظ علمی خودشان را در حوزه علمیه ثابت کرده‌اند، دغدغه‌های گذشته‌ی خود را نه در قالب بحث‌های خیابانی، بلکه در قالب بحث‌های علمی و حوزوی مطرح می‌کنند. 🔹ما باید مشکلات فقه سیاسی نظام را حل و فصل کنیم، کمک و مساعدت کنیم، اما نباید بگذاریم که نظام یا آمریت سیاسی به برخی از گفتگوها اجازه ی حضور بدهد و به برخی اجازه‌ی حضور ندهد. به نظر من این خطری است که می‌تواند متوجه بحث‌های فقه سیاسی در حوزه شود و حوزه باید مانع مداخلات نهادهای سیاسی و امنیتی در سمت و سوی دانش فقه سیاسی شود، چون می‌دانید که ممکن است خارج از مداخلاتی که در سمت و سوی دانش ممکن است اتفاق بیافتد، حتی ممکن است محتوا را هم تغییر دهد، یعنی خیلی‌ها هستند که یک پژوهش می‌کنند اما حرف نهایی خودشان را در کتاب نمی‌زنند. چرا؟ چون می‌گویند موسسه متولی بشرط حذف فلان عبارت یا مبحث اجازه چاپ می دهد. 🔹اگرچه حوزه نجف دامن خود را جمع کرده است تا آنچه که در حوزه سیاسی اتفاق می‌افتد به پایش نوشته نشود اما به نظر بنده این روش برای حوزه‌ای که بنیان‌های قوی از علم و دانش دارد کفایت نمی‌کند و باید گامی جلوتر بردارد و در خصوص آنچه در عرصه سیاسی اتفاق می‌افتد نظر دهد و ناگزیر از آن است و این حرکت همانند قم می‌تواند بالنده شود. 🔸مشاهده متن کامل گفت‌وگو: https://mobahesat.ir/24275 🔻🔻🔻 @MOBAHESAT

🔅گذری بر اندیشه فرهنگستان علوم اسلامی در نشست گروهی از فضلای حوزوی مرور شد؛ 🔸اندیشه‌های مرحوم آیت‌ﷲ سیدمنیرالدین حسینی الهاشمی که در قالب فرهنگستان علوم اسلامی قوام و توسعه یافته است همچنان مورد سوال جدی بسیار از پژوهشگران دینی است. برای اطلاع بیشتر از این اندیشه‌ها این موضوع با حضور یکی از دانش‌آموختگان فرهنگستان علوم در گروه «آینه حوزه» مورد بررسی قرار گرفت. مشاهده متن کامل: https://mobahesat.ir/24283 🔻🔻🔻 @mobahesat

• برنامه ماجرا 💠 ماجرای تأسیس حوزه به مناسبت ۱۰ بهمن سالروز درگذشت مؤسس حوزه علمیه قم آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی 🔹 میهمانان: ۱. رضا مختاری، رئیس موسسه کتاب شناسی شیعه. ۲. مصطفی پورمحمدی، رئیس مرکز اسناد انقلاب اسلامی. ۳. علیرضا پیروزمند، عضو هیئت علمی و قائم مقام دفتر فرهنگستان علوم اسلامی. 🔸 همراه با بررسی اسناد حوزه علمیه قم در یکصد سال اخیر به روایت آقای مسعود پیرانی رئیس مرکز اسناد حوزه و روحانیت. 📆 زمان: ۸، ۹ و ۱۰ بهمن، ساعت ۱۶ بازپخش: روز بعد ساعت ۹ شبکه ۴ سیما @majara_tv4

⚡️مطالبه‌گری حوزوی یا ژورنالیستی؟ 🔹در ماه‌های اخیر اظهارات یکی از اساتید جوان حوزوی در نقد حاکمیت و اقدامات رهبران جمهوری اسلامی ایران درس و تجربه‌ی مهمی برای طیف‌های حوزوی بود. 🔹حافظه‌ی تاریخی و اسناد مختلف نشان می‌دهد از زمان مرحوم آیت‌الله العظمی بروجردی همواره طلاب نسبت به مسائل درون حوزوی مطالباتی داشتند. پس از انقلاب نیز در چند دهه این روند جاری بوده‌است. آنچه که تا اوایل دهه 90 و قبل از همه‌گیری رسانه‌های دسته‌جمعی قابل مشاهده است، بیان مطالبات براساس هنجارهای حوزوی است. مطالبه‌گران تلاش می‌کردند نظرات و نقدهای خود را از طرق مختلف با تصمیم‌گیران حوزه‌های علمیه مطرح کنند. این تصمیم‌گیران در سطوح مختلف مراجع تقلید و علما و مسئولان وجود داشته‌است. اما با بروز رسانه‌های جمعی و شبکه‌های اجتماعی، متاسفانه این مطالبه‌گری در برخی موارد از هنجارهای حوزوی، به شگردهای رسانه‌‌ای تغییر وضعیت پیدا کرده‌است. 🔹نمونه بارز این روش‌ها، اقدامات و سیر حرکت جناب آقای اکبرنژاد است که از همان مراحل نخست نیز دلسوزان و باتجربگان حوزوی به وی هشدار و انذار می‌دادند که حرکت‌های تخریبی و نوع مطالبه‌گری میدانی و کف حوزوی مطابق با هنجارهای حوزوی نیست و انتظار نداشته باشید که بزرگان حوزه به مطالبات شما وقعی نهند. مطالبات آقای اکبرنژاد که ظاهرا مسائل صنفی و علمی بود خیلی زود وارد انتقادهای تخریبی سیاسی شد و آنچه که امروز در تغییر مبنا و فکر ایشان می‌بینیم محصول روش غلطی است که از ابتدا در پیش گرفت. تاثیر قالب بر محتوا امری ثابت شده در هر حرکت و برنامه‌ای است. روشنگری نسبت به شبهات مطرح شده از سوی آقای اکبرنژاد که اغلب با ادبیات عامیانه سالهاست در رسانه‌های زرد اپوزوسیون مطرح می‌شود امری بدیهی است و به همان میزان نیز مسئولان قضائی تدابیر لازم جهت مواجهه قانونی را اندیشیده‌اند. 🔹🔹با بیان این مقدمه مناسب است به حرکتی که در ماه‌های اخیر در برخی رسانه‌های حوزوی شاهد بوده‌ایم اشاره کنیم. ادبیات تخریبی و درخواست تغییر ریاست محترم جامعه مدرسین حوزه علمیه قم مطالبه‌ای است که ظاهرا با دغدغه‌ای انقلابی مطرح شده‌است، اما دقیقا همان روش و سبکی است که آقای اکبرنژاد بر آن اصرار داشت. 🔹اساسا تصمیم‌گیری‌ها و اقدامات درون حوزوی بسترها و هنجارهای کاملا منحصربه فرد خود را دارد و نمی‌توان در فضای حوزه زیست اما تابع این هنجارها نبود. هیاهوی رسانه‌‌ای برای مواجهه با نهادی مثل جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و ریاست آن روشی ژورنالیستی مطابق با فضای سیاسی و دانشگاهی است. این گونه اقدامات حتی اگرپشت پرده‌ی شکل‌گیری قدرت رقیب را نداشته باشد، کمکی هم به حل مشکلات مدنظر مطالبه‌گران نمی‌کند و باعث وارد شدن آنان به مسیری می‌شود که امروز شاهد آن در مسیر انحرافی آقای اکبرنژاد هستیم. 🔹نقد عملکرد مسئولان و به صورت کلی عملکرد نهادهای حوزوی حق طبیعی عموم حوزویان بویژه رسانه‌های حوزوی است، اما این حق طبیعی اگر با روش‌های صحیح و راه درست صورت نگیرد عملا سرانجام تلخی خواهد داشت که مصادیق آن را این روزها دیده‌ایم. 🔹امید است مطالبه‌گران حوزوی در مسیر صحیح مطالبه‌گری حرکت کنند و به همان میزان که مطالبه را حق بدیهی خود می‌دانند، به تذکرات اساتید و دلسوزان هم توجه کنند. مشاهده در سایت: https://mobahesat.ir/24299 🔻🔻🔻 @mobahesat

مباحثات/ مروری بر پیام‌های مراجع عام تقلید مبنی بر لزوم مشارکت حداکثری مردم در انتخابات 🔻🔻🔻 @mobahesat

روحانیت و سیاست اخلاقی در انتخابات(۸): حجت‌الاسلام والمسلمین عالم‌زاده نوری: ✔ ورود مصداقی روحانیت در انتخابات، مصداقی از اهتمام به امور مسلمین است 🔹 در ادامه سلسله‌گفت‌وگوهایی که ذیل عنوان «روحانیت و سیاست اخلاقی در انتخابات» داشته‌ایم، این‌بار به سراغ حجت‌الاسلام والمسلمین محمد عالم‌زاده نوری رفتیم؛ پژوهشگر و عضو هیأت علمی گروه اخلاق و تربیت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. به باور وی، بخشی از بدنه‌ی روحانیت بهتر است در جریان انتخابات ورود مصداقی داشته باشند. 🔹 آیا شأن نهاد عالمان دین ـ که وارثان انبیا هستند ـ در امتداد شأن پیامبران الهی این است که نسخه‌ای بدهند و بروند؟ یا علاوه بر آن باید دل بسوزانند و در مقام اجرا، تحقق و اقامه‌ی این نسخه کاری انجام دهند، مقداری تلخی‌ها را بگیرند و شرایط را جهت اجرا آماده کنند؟ 🔹 اگر واقعاً اسلام برای شما مهم است و می‌خواهید اقدام مؤثری برای اسلام انجام دهید، به مطلب نوشتن در کنج کتابخانه یا یک سخنرانی معمولی درباره‌ی اسلام اکتفا نکنید؛ دغدغه‌ی آن را داشته باشید که اسلام در بهترین صورت و مؤثرترین حضور خود مطرح شود و آن حضور، حضور حاکمیتی است. پس از حدود ۱۴۰۰ سال قدرت سیاسی در اختیار مکتب تشیّع قرار گرفته که باید آن را شاکر بود؛ شکر آن نیز بدین صورت است که اجازه ندهیم ــ به‌تعبیر حضرت امام ـ انقلاب به دست نااهلان و نامحرمان بیفتد. 🔹 روحانیت برای همه اقشار و احزاب و جناح‌ها باید شأن پدری داشته باشد و وظیفه تبلیغ دین را برای همگان به خوبی انجام دهد؛ بنابراین نباید دیگران را از زیر پوشش خود خارج کند. اما این منافات ندارد با این‌که کسی را که اصلح می‌داند ــ یعنی برای تحقق آن ملاک‌های کلی مناسب‌تر می‌بیند ـ معرفی کند. 🔹 حمایت مصداقی نباید به صورت کلی باشد؛ حداقل از گذشته تجربه بگیریم و همیشه معرفی مصداقی ما مشروط بر سلامت این فرد باشد؛ یعنی در کنار آن‌که یک فرد را مصداقی برای اصلح تأیید می‌کنیم، بلافاصله او را مشروط کنیم بر آن‌که این فرد تا زمانی مورد حمایت است که در این راه مستقیم است و با توجه به این‌که انسان‌ها فسادپذیر هستند، بعد از آن اگر موردی دیدیم، خود ما اولین نفری هستیم که مقابل او خواهیم ایستاد. ⚡️این گفت‌وگو بمناسبت انتخابات سال ۱۳۹۶ انجام شده است که باتوجه به اهمیت محتوا بازنشر می‌شود. http://mobahesat.ir/14151 🔻🔻🔻 @mobahesat

حجت‌الاسلام بوسلیکی در گفت‌وگو با مباحثات : روحانیت باید ضمن اعلام بی‌طرفی، با بصیرت‌افرایی حامی دغدغه‌های مردم باشد ✔ روحانیت در انتخابات با چه جالش‌های اخلاقی روبرو است؟ و چه راهکارهایی برای حل این معضلات وجود دارد؟ این سؤالات را با حجت‌‎الاسلام و المسلمین دکتر حسن بوسلیکی، عضو هیأت علمی موسسه آموزش عالی اخلاق و تربیت و مدیر گروه تربیت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی مطرح نمودیم. 🔹 شاید امروزه باید مقداری به نفع مردم تبعیض مثبت داشته باشیم؛ یعنی به جای توجیه کاندیداها و دولت‌های قبلی، حامی مردم باشیم. ما باید بیشتر داعیه‌دار اخلاق باشیم و فراموش نکنیم که عنصری‌ترین محور تفکر اخلاقی، بی‌طرفی و عدالت است؛ به خصوص به دلیل این‌که حکومت منسوب به ماست. 🔹 در هرحال افرادی که بسیار از ما دغدغه‌مندتر هستند و در مورد کاندیداها نسبت به ما اطلاعات بیشتری دارند، این افراد را تأیید صلاحیت کرده‌اند؛ بنابراین نباید فکر کنیم که اگرفلان کاندیدا رأی بیاورد، اصل نظام از بین می‌رود و ما وظیفه داریم به نفع رقیب وارد عمل شویم. 🔹 متأسفانه بیش از آن‌که صحبت اثباتی داشته باشیم، به دنبال تخریب فرد مقابل هستیم؛ یعنی حتی حمایت ما از نفر الف با این توجیه است که می‌خواهیم آقای ب رأی نیاورد؛ یعنی دفاع جانانه‌ای از نفر الف نداریم؛ ولی از ترس انتخاب شدن نفر ب، از آقای الف حمایت می‌کنیم. 🔹 پیروزی انقلاب اسلامی این زمینه را به وجود آورد که روحانیت آن چیزی را که بالای منبرها می‌گفتند عملاً به مردم نشان ‌دهد. دید مردم به همین صورت است که ما آن‌چه که می‌گوییم را عمل می‌کنیم و آن‌چه که در عمل اتفاق می‌افتد را به پای دین می‌نویسند. 🔹 اگر واقعاً انتقاد صحیحی مطرح شد، بگوییم که این مربوط به این دولت و یا آن دولت نیست؛ بلکه تا کنون جمهوری اسلامی نتوانسته است این هدف را محقق کند. اتفاقاً پذیرفتن یک نقد منصفانه، تقویت نظام است و بسیار بهتر از این است که شما متعصبّانه همه مشکلات را انکار کرده و مدام موفقیت‌ها را به نمایش بگذارید. 🔹 در مملکت ما، کسانی که به آمار دسترسی دارند می‌گویند که تا شب انتخابات وضعیت مشخص نیست. این موضوع بسیار بدی است؛ یعنی اصلاً مهم نیست که چه کسی ۴ سال خدمت یا خیانت کرده است؛ بلکه مهم این است که در این یک هفته‌ی آخر چطور توانسته است رأی مردم را جمع کند http://mobahesat.ir/23374 🔻🔻🔻 @mobahesat