💠 معارفی از جزء بیست و هفتم قرآن کریم
🔸مراحل پنجگانه زندگی دنیایی
إعْلَمُواْ أَنَّمَا الحَْیَاةُ الدُّنْیَا لَعِبٌ وَ لهَْوٌ وَ زِینَةٌ وَ تَفَاخُرُ بَیْنَكُمْ وَ تَكاَثُرٌ فىِ الْأَمْوَالِ وَ الْأَوْلَادِ كَمَثَلِ غَیْثٍ أَعجَْبَ الْكُفَّارَ نَبَاتُهُ ثمَُّ یهَِیجُ فَترََاهُ مُصْفَرًّا ثمَُّ یَكُونُ حُطَامًا وَ فىِ الاَْخِرَةِ عَذَابٌ شَدِیدٌ وَ مَغْفِرَةٌ مِّنَ اللَّهِ وَ رِضْوَانٌ وَ مَا الحَْیَوةُ الدُّنْیَا إِلَّا مَتَاعُ الْغُرُورِ(20- حدید)
بدانید زندگى دنیا تنها بازى و سرگرمى و تجمّل پرستى و فخرفروشى در میان شما و افزون طلبى در اموال و فرزندان است، همانند بارانى كه محصولش كشاورزان را در شگفتى فرو مىبرد، سپس خشك مىشود بگونهاى كه آن را زردرنگ مىبینى سپس تبدیل به كاه مىشود! و در آخرت، عذاب شدید است یا مغفرت و رضاى الهى و (به هر حال) زندگى دنیا چیزى جز متاع فریب نیست.
«لعب» به معناى بازى قانونمندى است كه اطفال به منظور رسیدن به غرضى خیالى آن را انجام مىدهند. «لهو» به معناى هر عمل سرگرم كنندهاى است كه انسان را از كارى مهم و حیاتى و وظیفهاى واجب باز بدارد. «زینت» عبارت از آن است كه چیز مرغوبى را ضمیمه چیز دیگرى كنى تا مردم به خاطر زیبایی این مجذوب آن شوند. «تفاخر» به معناى مباهات كردن به حسب و نسب است و «تكاثر در اموال و اولاد» به این معنا است كه شخصى به دیگرى فخر بفروشد كه من مال و فرزند بیشترى دارم.(1)
بعد از ذکر این مراحل که بر زندگی دنیایی حاکم است، حقیقت زندگى دنیا را كه انسان فریب خورده دل به آن مىبندد، و چیزى نمىگذرد كه به حكم اجبار همه را از كف مىدهد، با مثالى که بیانگر فریبندگی ظاهری دنیاست تشریح و بیان مىكند.
از نکات قابل توجه در این آیه
1. شیخ بهایی(ره) این خصلتهای پنجگانه را ناظر به مراحل زندگی دنیایی و مرتبت به هم می داند:(2) نخست، دوران كودكى است كه زندگى او غرق در لعب و بازیست. سپس مرحله نوجوانى فرا مىرسد و سرگرمى جاى بازى را مىگیرد.
مرحله سوم، مرحله جوانى و عشق و تجمل پرستى است. از این مرحله كه بگذرد مرحله چهارم فرا مىرسد و احساس كسب مقام و فخر در انسان زنده مىشود و سرانجام به مرحله پنجم مىرسد و در این مرحله به فكر افزایش مال و نفرات و جمع ثروت مىافتد.
2. گاهی بعضى از انسانها شخصیتشان در همان مرحله اول و دوم متوقف می گردد و تا پیرى در فكر بازى و سرگرمى و معركه گیرى هستند و یا در دوران تجمل پرستى متوقف می گردد و ذكر و فكرشان تا دم مرگ فراهم كردن خانه و مركب و لباس زینتى است؛ اینها در حقیقت كودكانى هستند در سن كهولت و پیرانى هستند با روحیه كودك!(3)
3. البته کسانی که تحت رهنمودهای قرآن و عترت علیهم السلام خود را تربیت کرده باشند، فریب عشوه گری دنیا را نخورده و این مراحل دنیایی نمی تواند آنها را از هدف والایی که به دنبال آنند باز دارد.(4)
(1) المیزان ج19 ص164
(2)به نقل از المیزان، همان
(3) نمونه ج23 ص352
(4) رِجالٌ لا تُلْهیهِمْ تِجارَةٌ وَ لا بَیْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَ إِقامِ الصَّلاةِ وَ إیتاءِ الزَّكاةِ یَخافُونَ یَوْماً تَتَقَلَّبُ فیهِ الْقُلُوبُ وَ الْأَبْصارُ (37- نور)
#جزء_بیست_و_هفتم
https://eitaa.com/moballeghan
💠شرح دعای هر روز ماه مبارک رمضان
#دعای_روز بيستوهفتم
أللَّهُمَّ ارْزُقْنی فيهِ فَضْلَ لَيْلَةِ الْقَدْرِ وَ صَيِّرْ اُمُوری فيهِ مِنَ الْعُسْرِ إلىَ الْيُسْرِ وَ اقْبَلْ مَعَاذيری وَ حُطَّ عَنّیَ الذَّنْبَ وَ الْوِزْرَ يَا رَئُوفاً بِعِبَادِهِ الصَّالِحِين؛
اى خدا! در اين روز فضيلت ليلة قدر را نصيب من گردان، تمام كارهاى مشكلم را آسان کن، عذرهايم را بپذير و وزر و گناهم را نابود ساز. اى مهربان در حق صالحان!
🔸پیامهای دعا
1- درخواست بهرهمندی از فضیلت شب قدر
2- درخواست تبدیل سختیها به آسانی
3- رأفت خداوند بر بندگان صالح
🔸پیام منتخب
✍️اگر تلخیها، ناكامیها، سختیها و مشكلات زندگی نباشد، انسان به آسايش و راحتی نخواهد رسيد. درواقع اين مشيت الهی و خواست خداوند است كه با هر سختی، آسانی باشد و هر سربالايی، سراشيبی را در پی داشته باشد:
«فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً اِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً.» (انشراح: آيه 5)
علاوه بر مشيت الهی، قرآن كريم راه عبور از سختیها و دستيابی به آسانیها را چنين بيان میكند: «فَأمّا مَنْ أعْطَی وَ اتَّقَی وَ صَدَّقَ بِالْحُسْنَی فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْرَی؛ آن را كه در راه خدا انفاق كند، پرهيزكاری پيش گيرد و پاداش نيک خداوند را تصديق نمايد، در مسير آسايش قرار میدهيم.» (ليل: آيه5-7)
و مسير دشواریها و سختیها را چنين بيان كرده است: «وَ أمّا مَنْ بَخِلَ وَ اسْتَغْنَی وَ كَذَّبَ بِالْحُسْنَی فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْعُسْرَی؛اما كسی كه بخل ورزد و از اين طريق بینيازی طلبد و پاداش الهی را تكذيب كند، به زودی او را در مسير دشواری قرار میدهيم.» (ليل:آيه 8-10)
https://eitaa.com/moballeghan
💠 معارفی از جزء بیست و هشتم قرآن کریم
🔸تجارتی که نجات دهنده است
یَأَیهَُّا الَّذِینَ ءَامَنُواْ هَلْ أَدُلُّکمُْ عَلیَ تجَِارَةٍ تُنجِیکمُ مِّنْ عَذَابٍ أَلِیمٍ(10) تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ تجَُاهِدُونَ فیِ سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِکمُْ وَ أَنفُسِکُمْ ذَالِکمُْ خَیرٌْ لَّکمُْ إِن کُنتُمْ تَعْلَمُونَ(11) یَغْفِرْ لَکمُْ ذُنُوبَکمُْ وَ یُدْخِلْکمُْ جَنَّاتٍ تجَْرِی مِن تحَْتهَِا الْأَنهَْارُ وَ مَسَاکِنَ طَیِّبَةً فیِ جَنَّاتِ عَدْنٍ ذَالِکَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ(10-12/صف)
ای اهل ایمان! آیا شما را به تجارتی راهنمایی کنم که شما را از عذابی دردناک نجات میدهد؟ به خدا و پیامبرش ایمان آورید و با اموال و جانهایتان در راه خدا جهاد کنید. این ایمان و جهاد اگر به منافع فراگیر و همیشگی آن معرفت و آگاهی داشته باشید برای شما از هر چیزی بهتر است؛ چرا که خداوند متعال در اثر آن گناهتان را میآمرزد و شما را وارد بهشتی میکند که از زیر درختان آن نهرها جاریند و در خانههایی منزل میدهد که پاکیزه اند و در بهشتهای جاویدان قرار دارند؛ این است کامیابی بزرگ.
«تجارة» به معنای تصرف در سرمایه به منظور به دست آوردن سود است.(1) در این آیه شریفه ایمان و جهاد، تجارت به حساب آمده که سرمایهاش جان آدمی و سود آن نجات از عذاب دردناک است.
خدای عز و جل با نکره آوردن کلمه تجارت (تجَِارَةٍ) آن را تجارتی مهم و عظیم و جلیل القدر معرفی کرده است و در بیان سود آن که همان نجات از عذاب است، نوع عذاب را هم بیان نکرد تا بفهماند آن قدر بزرگ است که در بیان نمیگنجد. آنگاه در آیه دوازده به بیان مصادیق این نجات میپردازد که همان مغفرت و جنت است. بنابراین آیات یازدهم و دوازدهم در مقام تفسیر کلمه «تجَِارَةٍ» است.(2)
دو نکته
1. در آیه مورد بحث کلمه «ذنوبکم» مطلق آمده؛ یعنی نفرموده است که کدام گناه آمرزیده میشود. از این اطلاق میتوانیم نتیجه بگیریم که تمامی گناهان با شرایطی که ذکر شده آمرزیده میشود. از اینکه آمرزش را مقدمه داخل شدن در بهشت جاودان ذکر فرموده نیز میتوان دریافت که تمام گناهان بخشیده میشود؛ زیرا معنا ندارد که کسی داخل چنین بهشتی بشود، در حالی که هنوز پارهای از گناهانش آمرزیده نشده باشد.(3)
2. بر اساس این آیه شریفه، آنچه مؤمن به خدا میدهد متاع ناچیز این دنیای ناپایدار است و آنچه خدا به مؤمن وعده داده تا او را بهره مند سازد، نعمتها و زندگی جاودان است؛ به همین جهت و برای تاکید بر این مطلب بود که در پایان آیه فرمود:«ذلِکَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ؛ این پیروزی عظیمی است».(4)
(1) التِّجَارَة: التصرّف فی رأس المال طلبا للربح. المفردات ج1 ص164
(2) ر.ک: المیزان ج19 ص258-259
(3) همان
(4) همان
#جزء_بیست_و_هشتم
https://eitaa.com/moballeghan
💠 معارفی از جزء بیست و هشتم قرآن کریم
🔸پنج لطف ویژه که مخصوص متقین است
مَن یَتَّقِ اللَّهَ یجَْعَل لَّهُ مخَْرَجًا(2)وَ یَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لَا یحَْتَسِبُ ... (3) ... وَ مَن یَتَّقِ اللَّهَ یجَْعَل لَّهُ مِنْ أَمْرِهِ یُسْرًا(4) ... وَ مَن یَتَّقِ اللَّهَ یُکَفِّرْ عَنْهُ سَیَِّاتِهِ وَ یُعْظِمْ لَهُ أَجْرًا(5- طلاق)
هر که از خدا پروا کند، خدا برای او راه بیرون شدن [از مشکلات و تنگناها را] قرار میدهد و او را از جایی که گمان نمیبرد روزی میدهد ... و هر که از خدا پروا کند برای او در کارش آسانی قرار میدهد ... و هر کس از خدا پروا کند، گناهانش را محو میکند و پاداش او را بزرگ میدارد. (5- طلاق)
در این آیات، پنج اثر برای تقوا نامبرده شده که خداوند متعال آنها را به شکل ویژه نصیب کسی میکند که تقوای الهی را رعایت کند. این پیامدهای خوشایند که خداوند متعال به او عنایت میکند عبارتند از:
1. برایش راه نجاتی از تنگنای مشکلات زندگی فراهم میکند.
2. از جایی که احتمال آن را هم نمیداد به او روزی میرساند.
3. اموری که به آن اشتغال دارد را برایش آسان میکند.
4. گناهانی که از او سر زده میبخشد.
5. بیش از آنچه عمل کرده به او اجر و پاداش داده میدهد.
#جزء_بیست_و_هشتم
https://eitaa.com/moballeghan
💠 معارفی از جزء بیست و هشتم قرآن کریم
🔸خود و خانواده تان را از آتش حفظ کنید
یَأَیهُّا الَّذِینَ ءَامَنُواْ قُواْ أَنفُسَکمُْ وَ أَهْلِیکمُْ نَارًا (6- تحریم)
ای مؤمنان! خود و خانواده خود را از آتشی که هیزم آن انسانها و سنگها است حفظ کنید.
در این آیه تاکید جدی و صریحی بر لزوم حفظ خود و خانواده از آتش به چشم میخورد. همانگونه که از ادامه آیه روشن است این آتش همان آتش جهنم است که باطن و حقیقت گناه در دنیاست.
بر اساس این آیه، هر کس وظیفه دارد با رعایت تقوای الهی و پرهیز از ارتکاب آنچه خدا نهی کرده است خود را از آتش جهنم حفظ کند و نیز وظیفه دارد تا دامنه این مراقبت را گسترش داده و مراقب خانواده خود نیز باشد تا آنها نیز با رعایت دستورات الهی از گزند آتش جهنم مصون و محفوظ بمانند.
والدین به خصوص پدرانی که به حلال و حرام کارهای اهل خانه خود توجه ندارند؛ به این آیه عمل نکرده و مسئولند.
تفسیر نمونه مینویسد: نگهداری خویشتن به ترک معاصی و عدم تسلیم در برابر شهوات سرکش است و نگهداری خانواده به تعلیم و تربیت و امر به معروف و نهی از منکر و فراهم ساختن محیطی پاک و خالی از هر گونه آلودگی، در فضای خانه و خانواده است.
این برنامهای است که باید از نخستین سنگ بنای خانواده، یعنی از مقدمات ازدواج و سپس نخستین لحظه تولد فرزند آغاز گردد و در تمام مراحل با برنامهریزی صحیح و با نهایت دقت تعقیب شود.
به تعبیر دیگر حق زن و فرزند تنها با تامین هزینه زندگی و مسکن و تغذیه آنها حاصل نمیشود، مهمتر از آن تغذیه روح و جان آنها و به کار گرفتن اصول تعلیم و تربیت صحیح است.(1)
(1) نمونه ج4 ص287
#جزء_بیست_و_هشتم
https://eitaa.com/moballeghan
💠شرح دعای هر روز ماه مبارک رمضان
#دعای_روز بیستوهشتم
أللَّهُمَّ وَفِّرْ حَظّی فیهِ مِنَ النَّوافِلِ وَ أکْرِمْنی فیهِ بِإحْضارِ الْمَسَائِلِ وَ قَرِّبْ فیهِ وَسیلَتی إلَیْکَ مِنْ بَیْنِ الْوَسائِلِ یا مَنْ لایَشْغَلُهُ إِلْحَاحُ الْمُلِحّین؛
ای خدا! در این روز مرا از اعمال نافله و مستحبات بهرۀ وافر عطا فرما، به آمادهساختن مسائل در حقم کرم فرما و وسیلۀ مرا بین وسایل و اسباب بهسوی حضرتت نزدیک ساز. ای خدایی که سماجت بندگان، تو را باز نخواهد داشت!
🔸 پیامهای دعا :
1- درخواست بهره مندی از اعمال مستحب و نوافل
2- طلب اجابت خواسته ها
3- درخواست بهترین و نزدیکترین وسیله برای تقرّب
4- پافشاری بر خواستهها در دعا
🔸 پیام منتخب
✍️ «وسيله» بهمعنای تقرّب جستن يا چيزی است كه باعث تقرّب میشود و يا نتيجهای كه از تقرّب حاصل میگردد؛ بدين ترتيب، وسيله مفهوم بسيار وسيعی دارد كه هر كار شايستهای را شامل میشود.
قرآن نيز خطاب به مؤمنين میفرمايد: «يَا أیُّهَا الّذينَ امَنُوا اتَّقُوا اللهَ وَابْتَغُوا إلَيهِ الْوَسِيلَةَ وَ جَاهِدُوا فِی سَبيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ؛
مائده، آيه 35
ای كسانی كه ايمان آوردهايد! پرهيزكاری پيشه كنيد، وسيلهای برای تقرب به خدا انتخاب نماييد و در راه او جهاد كنيد. باشد كه رستگار شويد.»
در این آیه از مؤمنان خواسته شده، برای رسیدن به رستگاری سه کار انجام دهند: تقوای الهی پیشه کنند، برای تقرّب به خدا وسیلهای انتخاب کنند و در راه او جهاد و تلاش نمایند.
از اميرالمؤمنين، علی(ع) روايت شده است: «همانا بهترين چيزی كه انسانها میتوانند با آن به خدای سبحان نزديک شوند، ايمان به خدا، ايمان به پيامبر(ص) و جهاد در راه خداست»
دشتی، محمد، ترجمۀ نهج البلاغه، خ 109
https://eitaa.com/moballeghan
💠 معارفی از جزء بیست و نهم قرآن کریم
🔸نقش عقل و نقل در هدایت انسان
كلَُّمَا أُلْقِىَ فِیهَا فَوْجٌ سَأَلهَُمْ خَزَنَتهَُا أَ لَمْ یَأْتِكمُْ نَذِیرٌ(8) قَالُواْ بَلىَ قَدْ جَاءَنَا نَذِیرٌ فَكَذَّبْنَا وَ قُلْنَا مَا نَزَّلَ اللَّهُ مِن شىَْءٍ إِنْ أَنتُمْ إِلَّا فىِ ضَلَالٍ كَبِیرٍ(9) وَ قَالُواْ لَوْ كُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا كُنَّا فىِ أَصحَْابِ السَّعِیرِ(10- ملک)
هرگاه که گروهى در جهنم انداخته می شوند، نگهبانانش از آنها مىپرسند: مگر بیمدهندهاى برای شما نیامد؟ جواب می دهند: چرا؛ آمد ولى ما او را انكار كردیم و گفتیم: خدا هیچ چیز نازل نكرده است و شما بیمدهندگان هم در گمراهى بزرگى هستید. آنگاه مىگویند: اگر ما به دعوت نجاتبخش آنان گوش کرده بودیم یا در حقایق خلقت تعقّل كرده بودیم؛ کارمان به اینجا نمی کشید و الان بین جهنمیان نبودیم.
مراد از « فَوْجٌ » در اینجا همان کفار و فاسقانی هستند که آنها را دسته دسته وارد جهنم می کنند.(1) منظور از «خزنة» در اینجا ملائكهاى هستند كه مامور بر آتشند و انواع عذاب هاى جهنم را تدبیر مىكنند.
بنابراین هر دستهاى كه به جهنم ریخته مىشوند، ملائكه جهنم با توبیخ از آنها مىپرسند: مگر کسی که شما را از چنین عذابى بترساند برایتان نیامده بود؟ در پاسخ آنها اعتراف مىكنند به اینكه نذیر برایشان آمد و از آتش دوزخ انذارشان كرد؛ ولى آنها تكذیبش كردند و به او افترا بستند.
مراد از «سمع» و «عقل» در اینجا عمل به مقتضای این دو است. بنابراین معنای آیه این می شود: دوزخیان در پاسخ فرشتگان مىگویند: اگر ما در دنیا دستورات رسولان را اطاعت كرده بودیم و یا در ادله و معارف آنها تعقل مىكردیم، امروز در زمره اهل جهنم نبودیم و همانند ایشان در آتش جاودان، معذب نمىشدیم.(2)
پی نوشت ها :
(1) وَ سِیقَ الَّذِینَ كَفَرُوا إِلى جَهَنَّمَ زُمَراً : كسانى كه كافر شدند دسته دسته به سوى دوزخ سوق داده مىشوند. (71- زمر)
(2) ر.ک: المیزان ج19 ص352-353
#جزء_بیست_و_نهم
https://eitaa.com/moballeghan
💠 معارفی از جزء بیست و نهم قرآن کریم
🔸کاری که هم ردیف کفر به خداست
وَ أَمَّا مَنْ أُوتىَِ كِتَابَهُ بِشِمَالِهِ فَیَقُولُ یَالَیْتَنىِ لَمْ أُوتَ كِتَابِیَهْ(25)... خُذُوهُ فَغُلُّوهُ(30)ثُمَّ الجَْحِیمَ صَلُّوهُ(31) ... إِنَّهُ كاَنَ لَا یُؤْمِنُ بِاللَّهِ الْعَظِیمِ(33)وَ لَا یحَُضُّ عَلىَ طَعَامِ الْمِسْكِینِ(34- حاقه)
و اما كسى كه پرونده اعمالش را به دست چپش دهند، مىگوید: اى كاش پروندهام را دریافت نمىكردم ... او را بگیرید و در غل و زنجیرش كشید؛ آن گاه به دوزخش دراندازید ... زیرا او به خداى بزرگ ایمان نمىآورده و مردم را به اطعام نیازمندان تشویق نمىكرده است.
بر اساس این آیات عده ای را نامه عمل به دست چپ می دهند و آنها را در غل و زنجیر کشیده و به دوزخ می افکند و در مقام بیان علت این عذاب گفته می شود جرم اینها دو چیز بوده: یکی اینکه به خداوند متعال ایمان نیاوردند و دیگر اینکه مردم را برای کمک به نیازمندان و رفع حوائج آنها تشویق و ترغیب نمی کردند.
علامه طباطبایی(ره) در شرح « وَ لَا یحَُضُّ عَلىَ طَعَامِ الْمِسْكِینِ » می نویسد: یعنی در مورد بینوایان سهل انگاری می کردند و رنجی که فقرا می کشیدند اهمیتی برای آنها نداشت.(1)
این آیات به روشنی معنایی که از آیه 19 سوره ذاریات فهمیده می شود را تایید می کند. آن معنا این بود که بر اهل تقوا لازم است تا بخشی از اموال خود را برای رفع نیاز نیازمندان اختصاص دهند و این غیر از واجبات مالی مانند خمس و زکات است. در این فراز، کسانی که آن واجب را ترک کرده و نسبت به نیازمندان بی تفاوت باشند را تهدید به عذابی می کند که قطعاً واقع خواهد شد.
نکته قابل توجه اینکه قرآن کریم این بی تفاوتی در حق مستمندان را گناهی بزرگ در ردیف کفر به خداوند عظیم بیان می کند که این طرز بیان گویای شدت و عظمت این معصیت است.
(1) المیزان ج19 ص401
#جزء_بیست_و_نهم
https://eitaa.com/moballeghan
💠 معارفی از جزء بیست و نهم قرآن کریم
🔸عذاب فوری برای منکر ولایت
سَأَلَ سَائلُ بِعَذَابٍ وَاقِعٍ(1- معارج)تقاضا كنندهاى تقاضاى عذابى كرد كه واقع شد.
براساس شأن نزولی که برای این آیه از طریق شیعه و سنی به ما رسیده است این تقاضا كننده « نعمان بن حارث» یا «نضر بن حارث» بود كه به هنگام منصوب شدن على علیه السلام به مقام خلافت و ولایت در غدیر خم و پخش شدن این خبر در شهرها، بسیار خشمگین شد و خدمت رسول خدا صلی الله علیه و آله آمد و گفت: آیا این جریان را از پیش خود به راه انداختی یا اینکه از ناحیه خداوند مآمور به اجرای آن بودی؟ پیامبر صلی الله علیه و آله با صراحت فرمود: از ناحیه خدا مأمور به انجام آن بودم. او که باین سخن بیشتر ناراحت شده بود گفت: خداوندا! اگر این خلافت و ولایت حق است و از ناحیه توست؛ سنگى از آسمان بر ما فرود آور! در این هنگام سنگى فرود آمد و بر سر او خورد و او را به هلاکت رساند.(1)
(1) به نقل از تفسیر نمونه ج25 ص9
#جزء_بیست_و_نهم
https://eitaa.com/moballeghan
💠 معارفی از جزء بیست و نهم قرآن کریم
🔸باز هم تاکیدی بر لزوم کمک به نیازمندان
الْمُصَلِّینَ(22)الَّذِینَ هُمْ عَلىَ صَلَاتهِِمْ دَائمُونَ(23)وَ الَّذِینَ فىِ أَمْوَالهِِمْ حَقٌّ مَّعْلُومٌ(24)لِّلسَّائلِ وَ الْمَحْرُومِ(25- معارج)
نماز گزاران، آنان كه همواره بر نمازشان مداوم و پایدارند و آنان كه در اموالشان حقّى معلوم است براى درخواست كننده [تهیدست] و محروم [از معیشت و ثروت].
این آیات نیز در کنار آیات 19 سوره ذاریات و 34 سوره حاقه، توجه و رسیدگی به امور نیازمندان و رفع نیاز آنها را از وظایف مهم و حتمی مردم اهل ایمان و تقوا و نماز بر شمرده و بر انجام آن تاکید می کند.
باز هم تکرار می کنیم که مراد از این حق در اموال واجبات مالی مشهور مثل زکات نیست. علامه طباطبایی(ره) در تفسیر این آیه بر این معنا تاکید کرده و به اشاره به روایتی از امام صادق علیه السلام می نویسد: بعضى از مفسرین حق معلوم را به زكات واجب تفسیر كردهاند؛ اما در حدیثى از امام صادق علیه السلام(1) آمده كه حق معلوم، زكات نیست؛ بلكه مقدار معلومى است كه به فقرا انفاق مىكنند.(2)
(1) من لا یحضره الفقیه ج2 ص48 و نیز کنزالدقائق ج14 ص457
(2) المیزان ج20 ص15-16
#جزء_بیست_و_نهم
https://eitaa.com/moballeghan
💠 معارفی از جزء بیست و نهم قرآن کریم
🔸چه کردی آمدی جهنم؟
مَا سَلَكَكمُْ فىِ سَقَرَ(42)قَالُواْ لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّینَ(43)وَ لَمْ نَكُ نُطْعِمُ الْمِسْكِینَ(44)وَ كُنَّا نخَُوضُ مَعَ الخَْائضِینَ(45)وَ كُنَّا نُكَذِّبُ بِیَوْمِ الدِّینِ(46) حَتىَّ أَتَئنَا الْیَقِینُ(47- مدثر)
[به آنان رو كرده] مىگویند: چه چیز شما را به دوزخ وارد كرد؟ مىگویند: ما از نمازگزاران نبودیم و به تهیدستان و نیازمندان طعام نمىدادیم و با فرورفتگان [در گفتار و كردار باطل] فرومىرفتیم و همواره روز جزا را انكار مىكردیم تا آنكه مرگ ما فرا رسید.
بر اساس این آیات، وقتی از دوزخیان سوال می شود چه کردید که اهل جهنم شدید؟ آنها چهار عامل را از مهمترین عوامل این بدعاقبتی خود معرفی می کنند و می گویند:
نخست اینكه ما از نمازگزاران نبودیم (قالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّینَ) که اگر نماز مىخواندیم نماز ما را به یاد خدا مىانداخت و نهى از فحشاء و منكر مىكرد و ما را به صراط مستقیم الهى دعوت مىنمود.(1)
دیگر اینكه ما اطعام مسكین نمىكردیم (وَ لَمْ نَكُ نُطْعِمُ الْمِسْكِینَ) مراد از «اطعام مسكین»، انفاق بر تهى دستان جامعه است به مقدارى كه بتوانند كمر راست كنند و حوائجشان برطرف شود.(2) گرچه اطعام مسكین به معنى غذا دادن به بینوایان است؛ ولى ظاهرا منظور از آن، هر گونه كمك به نیازمندیهاى ضرورى نیازمندان مىباشد؛ اعم از خوراك و پوشاك و مسكن و غیر اینها.(3)
دیگر اینكه ما پیوسته با اهل باطل همنشین و همصدا مىشدیم (وَ كُنَّا نَخُوضُ مَعَ الْخائِضِینَ)؛ هر صدایى که بر ضد حق بلند مىشد و هر مجلسى که براى ترویج باطل تشكیل مىگردید و ما با خبر مىشدیم، با آنها همراهى مىكردیم و همرنگ جماعت مىشدیم؛ سخنان آنها را تصدیق مىكردیم و بر تكذیب و انكار آنها صحه مىگذاردیم و از مسخره بازی آنها نسبت به حق لذت مىبردیم.(4)
منظور از «خوض» سرگرمى عملى و زبانى در باطل، و فرو رفتن در آن است، به طورى كه به كلى از توجه به غیر باطل غفلت شود.(5)
«خوض در باطل» معنى وسیع و گستردهاى دارد كه هم شامل ورود در مجالس كسانى مىشود كه آیات خدا را به باد استهزا مىگیرند، تبلیغات ضد اسلامى مىكنند، یا ترویج بدعت مىنمایند، و یا شوخی هاى ركیك دارند، یا گناهانى را كه انجام دادهاند به عنوان افتخار یا لذت نقل مىكنند، و همچنین شركت در مجالس غیبت و تهمت و لهو و لعب و مانند آنها، ولى در آیه مورد بحث بیشتر نظر بر مجالسى است كه براى تضعیف دین خدا و استهزاى مقدسات، و ترویج كفر و شرك و بىدینى تشكیل مىشود.
سپس مىافزایند: و اینكه ما همواره روز جزا را انكار مىكردیم (وَ كُنَّا نُكَذِّبُ بِیَوْمِ الدِّینِ)؛ تا زمانى كه مرگ ما فرا رسید (حَتَّى أَتانَا الْیَقِینُ). ناگفته پیداست که انكار معاد و روز حساب، تمام ارزش هاى الهى و اخلاقى را متزلزل مىسازد و انسان را براى ارتكاب گناه شجاع مىكند، و موانع را از این راه بر مىدارد، مخصوصاً اگر این مسأله به صورت یك امر مداوم تا پایان عمر در آید.
از این آیات به خوبى استفاده مىشود كه این امور چهار گانه یعنى«نماز» و «زكات» و «ترك مجالس اهل باطل» و «ایمان به قیامت»، اهمیت و نقش فوق العادهاى در هدایت و تربیت انسان دارد و بر همین اساس؛ جهنم جاى نمازگزاران واقعى، زكات دهندگان، تاركان باطل و مؤمنان به قیامت نیست.(6)
(1) نمونه ج25 ص253
(2) المیزان ج20 ص97
(3) نمونه ج25 ص253
(4) نمونه ج25 ص254
(5) المیزان ج20 ص97
(6) نمونه ج25 ص254-255
#جزء_بیست_و_نهم
https://eitaa.com/moballeghan
💠شرح دعای هر روز ماه مبارک رمضان
#دعای_روز بيستونهم
أللَّهُمَّ غَشِّنی فیهِ بِالرَحمَةِ وَ ارزُقنی فیهِ التَّوفیقَ وَ العِصمَةَ وَ طَهِّر قَلبی مِن غَیاهِبِ التُّهمَةِ یا رَحیماً بِعِبادِهِ المُؤمِنین
خدايا! در اين روز مرا به رحمت خود بپوشان، توفيق وعصمت (طاعت) روزیام کن و قلبم را از تیرگیهای تهمت پاک ساز. ای مهربان بر بندگان مؤمن!
🔸پیامهای دعا
1- درخواست رحمت الهی
2- درخواست توفيق ترک گناه
3- پاکی قلب از تاريكیهای تهمت
4- شمول رحمت خاص خدا بر مؤمنان
🔸پیام منتخب
تهمتهایی که ظلمت و تاریکی میآورد، 2 نوع است:
1) تهمت به خداوند
ظلمت و تاريكی تهمت، گاهی ممكن است ـ العیاذ بالله ـ به سبب اتهامزدن به خداوند ايجاد شود كه درواقع، نتيجۀ نارضايتی به تقدير و مشيت الهی است.
در روايت آمده كه خداوند خطاب به موسی(ع) فرمود: «دشمنترين افراد به من، كسی است كه به من تهمت میزند! حضرت موسی(ع) گفت: پروردگارا چه كسی بر تو تهمت میزند؟ خداوند فرمود: آن كسی كه به مصلحتش، اموری را تقدير كردهام و گمان میكند كه اگر چنين نبود، بهتر بود و راضی به تقدير من نيست.»
مجلسی،📚 بحار الأنوار، ج 68، ص 142
2) تهمت به مردم
گاهی ظلمت و تاريكی قلب، به سبب اتهام واردكردن به بندگان خدا ايجاد میشود كه در زمرۀ گناهان كبيره است. تهمت به مردم، خود بر دو نوع است که شامل عمومی و شخصی میشود. تهمت به مردم از حیث عمومی، آن است که انسان قوم، نژاد، ملیت یا باورمندان دینی را متهم کند و از حیث شخصی، این است که شخص خاص در نظر گرفته شود. همۀ این تهمتها (تهمت به خداوند و مردم) باعث تیرگی قلب میشود.
محمدی ریشهری، محمد، 📚ميزان الحكمه، ج 1، ص 538
#محتوای_مناسبتی
https://eitaa.com/moballeghan
هدایت شده از مبلغان
عید فطر یوم الجائزه .pdf
823.3K
📚 فیش #منبر_روشمند
📎 نوع فایل : pdf
🔸موضوع: منبر #عید_فطر
عید فطر یوم الجائزه
#فیش_منبر
کانال تخصصی محتوایی مبلغان(طلاب)
https://eitaa.com/moballeghan
هدایت شده از مبلغان
وداع با ماه مبارک رمضان.pdf
892K
📚 فیش #منبر_روشمند
📎 نوع فایل : pdf
🔸موضوع: وداع با ماه مبارک رمضان
#فیش_منبر
کانال تخصصی محتوایی مبلغان(طلاب)
https://eitaa.com/moballeghan