ضرورت باز سازی فرهنگ دانشگاهی وازاد اندیشی
محمد جواد حیدری
برای حل مشکلات کشور و بحران های جامعه وکارامدی حکمرانی دانشگاه باید اصلاح گردد
مشکلات موجود کشور ریشه در مشکلات موجود در دانشگاه است
نگاه مادی و تجاری ودر امد زایی در بخش فرهنگ و اموزش وپژوهش موجب رکود و عدم دست یابی به تعالی وپیشرفت می گردد
علم وروش علمی وپژوهش وشرح صدر وفداکاری ومحبت وعشق به همنوعان وایثار وحماسه واهتمام به مهندسی شخصیت وتهذیب نفس و توسعه وپیشرفت و رشد وتعالی در دانشگاه در حال کاهش است وحل این معضل نیازمند تحول بینش و ترسیم هدفگذاری و
برنامه ریزی جامع وصحیح است متاسفانه دولت فکر نداریم و وقتی این ایده به اقایان داده شد توجه نکردند به همین جهت در تدوین واجرای نقشه جامع تعالی وتوسعه دانشگاه ها با بحران مواجهیم
این مشکل در جوامع دیگر هم مطرح است وبرخی از اندیشمندان هشدار داده اند:
هشدار در باره ترجیح رنکینگ بر آموزش در دانشگاهها را باید جدی بگیریم
این روزها مقالهای از The Australian با عنوان “Deakin University vice-chancellor Iain Martin’s solution to woke crisis is to focus on teaching quality” منتشر شده است.
عنوان این مقاله تمرکز بر آموزش باکیفیت؛ نقد «ترجیح رتبهبندی بر آموزش» در دانشگاههاست و در اکتبر 2025 انتشاری یافته است. گزارش زیر از این مقاله است که رئیس دانشگاه Deakin University استرالیا آن را نوشته است.
در این مقالها که اخیراً در روزنامهٔ The Australian منتشر شد، Iain Martin، رئیس دانشگاه دیکین، ضمن ابراز نگرانی نسبت به فرهنگ «کنسل کالچر» (cancel culture) در محیطهای دانشگاهی، تأکید کرد که دانشگاهها بیش از حد درگیر رقابت برای ارتقای رتبه جهانی، جذب بودجه و تولید انبوه مقالات شدهاند، در حالی که مأموریت اصلی آنها — یعنی ارائهٔ آموزش با کیفیت و تربیت دانشجو — در حاشیه قرار گرفته است.
به گفتهٔ وی، دانشگاهها باید به جای تمرکز صرف بر تصویر بیرونی و پژوهشهای پرشمار، به ارتقای کیفیت تدریس و فراهمسازی محیطی برای گفتوگو و مواجهه با متون و اندیشههای چالشبرانگیز بازگردند. وی با صراحت اظهار کرد:
«وظیفهٔ ما این است که دانشجو را برای مواجهه با اندیشههای دشوار آماده کنیم، نه اینکه آن اندیشهها را برای دانشجو ایمن کنیم.»
نویسنده این مقاله همچنین چند محور کلیدی را برای اصلاح فرهنگ دانشگاهی مطرح کرد:
ارتقای جایگاه تدریس بههمردیف پژوهش: وی گفت که «برای مدت طولانی دانشگاهها تدریس را به عنوان «برادر فقیر» پژوهش تلقی کردهاند. ما پژوهش و رتبهها را جشن میگیریم، اما به اندازهٔ کافی دربارهٔ خروجیهای آموزشی صحبت نمیکنیم».
بازسازی فضای دانشگاهی بهعنوان عرصهٔ آزاد اندیشه: وی تأکید کرد که دانشگاه باید «محلی باشد که ایدهها مورد آزمون قرار گیرند، نه اینکه خاموش شوند».
تضمین صحت و هدفمندی پژوهشها: Martin بیان کرد پژوهشها باید «بهدنبال حقیقت» باشند، نه صرفاً خدمات به ارتقای نام مؤسسه یا تسلیم در برابر «تکلیف رتبهبندی».
مسئولیتپذیری مالی و عملیاتی: وی به مسائل اقتصادی دانشگاهها از جمله حقوق مدیران، استفاده از مشاوران خصوصی و افزایش بار کاری کارکنان اشاره کرد و گفت دانشگاهها باید «نمونهٔ کارفرمایان شایسته، شفاف و مسئول» باشند.
نویسنده همچنین هشدار داد که اعتماد عمومی به دانشگاهها در حال کاهش است؛ وی گفت که در تحقیقات دانشگاه دیکین، حدود یکسوم استرالیاییها گفتهاند اعتماد کمی یا هیچ اعتمادی به دانشگاهها ندارند، و تقریباً دو نفر از هر پنج نفر معتقدند مدیران دانشگاهها «بیشتر بر درآمد تمرکز دارند تا کیفیت».
https://eitaa.com/mohammadjavadheidari
@UT_Central_Library
هدایت شده از محمد سلگی
### 📰 گزارش جلسه تفسیر ترتیبی تنزیلی – ۳۰ مهر
استاد: حیدری خراسانی
موضوع: تفسیر آیات ۱۶ تا ۳۳ سوره مبارکه قلم
در جلسه این هفته درس «تفسیر ترتیبی تنزیلی»، استاد حیدری خراسانی به تبیین داستان عبرتانگیز «صاحبان باغ» در سوره مبارکه *قلم* پرداخت و این آیات را نمونهای از درمانهای اخلاقی قرآن برای نسل امروز دانست.
ایشان در آغاز تأکید کردند که قرآن داروی شفابخش دردهای نسل جدید است و ماجرای ثروتمندان مغروری که بر اثر غرور و بخل، نعمت الهی را از دست دادند، هشداری برای جامعه امروز است.
استاد توضیح دادند که باغ یادشده در روایات، در یمن قرار داشته و در اختیار پیرمردی مؤمن بوده است که پس از برداشت محصول، سهمی از آن را به نیازمندان میبخشید. اما پس از مرگ او، فرزندانش تصمیم گرفتند راه پدر را ادامه ندهند و فقرا را از بهرهمندی محروم کنند. در نتیجه، عذابی الهی شبانه نازل شد و باغشان به خاکستر تبدیل گشت.
در تحلیل واژگان، استاد بیان کردند:
* «وَلَا يَسْتَثْنُونَ» نشانگر بخل و ضعف ایمان است، زیرا حتی نیازمندان هم میتوانند اندکی از نعمت خود را ببخشند. برخی مفسران این تعبیر را اشاره به آن دانستهاند که آنان «انشاءالله» نگفتند، یعنی مغرورانه از یاد خدا غافل شدند.
* «يَصْرِمُونَ» از ریشهی «صرم» به معنای چیدن میوه است.
* «طَائِف» به معنای آتشی سوزان و فراگیر است که بر آنان فرود آمد.
* «حَرْدٍ قَادِرِينَ» نیز به معنای ممانعت همراه با خشم و شدت است.
استاد حیدری خراسانی این ماجرا را تمثیلی از وضعیت امروز جامعه دانستند و گفتند: «اگر خدا نعمتی به ما داد، نباید دل دیگران را بشکنیم؛ زیرا بیتوجهی به محرومان سبب زوال برکت میشود.»
در ادامه، ایشان به گفتوگوی اصحاب باغ پس از نابودی اشاره کردند؛ زمانی که یکی از آنان که از دیگران عاقلتر بود، گفت: «أَلَمْ أَقُلْ لَكُمْ لَوْلَا تُسَبِّحُونَ». استاد توضیح دادند که تسبیح در اینجا به معنای شکر نعمت و یاد خداوند است و ریشه همهی اعمال نیک محسوب میشود.
وی افزود: «قطع ارتباط با خدا و ترک نماز از مشکلات جدی جامعه امروز است؛ تسبیح و صلاه دو رکن بازدارنده از طغیان و خودخواهیاند.»
استاد همچنین بیان کردند که در میان صاحبان باغ، یک مؤمن خردمند وجود داشت (**قال أوسطهم**) که پس از حادثه، سخنش بر دیگران تأثیر گذاشت و آنان به گناه خود اعتراف کردند. این توبه و اعتراف، نشانه امید به رحمت خداست.
ایشان در پایان نتیجه گرفتند که:
> «این داستان، تصویری از سرنوشت همه کسانی است که در برابر مستمندان بیمسئولیتاند و به طغیان در برابر حق و قانون میپردازند. با این حال، اگر با قلبی راغب و توبهگر به سوی خدا بازگردند، درهای رحمت الهی همچنان گشوده است.»
هدایت شده از محمد سلگی
### 📰 گزارش جلسه تفسیر اعتقادی – ۳۰ مهر
استاد: حیدری خراسانی
موضوع: توحید افعالی و توحید در خالقیت
در این جلسه، استاد حیدری خراسانی یکی از آسیبهای فکری جامعه امروز را غفلت از توحید افعالی دانستند و تأکید کردند که سراسر هستی جلوه فعل خداوند است. هر حرکت و تأثیر در عالم، به اراده الهی تحقق مییابد؛ آبی که میرویاند، آتشی که میسوزاند، و وسیلهای که حرکت میکند—all به فرمان خداوند است. هیچ موجودی تأثیر مستقل ندارد.
ایشان در پاسخ به این پرسش که چرا خداوند کارها را از طریق علت و اسباب انجام میدهد، فرمودند: **خداوند خود خواسته است که نظام عالم بر پایه علتها و اسباب طبیعی جریان یابد**، تا انسان از مسیر نظم و سنتهای الهی، فعل خدا را در عالم مشاهده کند.
در ادامه، استاد به تفاوت توحید افعالی و توحید در خالقیت پرداختند و توضیح دادند که توحید در خالقیت شاخهای از توحید افعالی است. آیات ۶۱ عنکبوت، ۱۰۲ انعام و ۵۴ اعراف به این معنا اشاره دارند که خدا خالق همه چیز است:
> «خالق کل شیء» یعنی هیچ موجودی از دایره آفرینش الهی بیرون نیست.
استاد با نقل دیدگاه علامه طباطبایی افزودند که نظم منطقی آیات قرآن نشان میدهد هدف از این تعبیر، ریشهکن کردن شرک و دلبستگی به عالم اسباب است.
در بخش نقد دیدگاهها، به فخر رازی اشاره شد که از آیه «خالق کل شیء» برداشت جبر کرده و افعال انسان را نیز مخلوق مستقیم خدا دانسته است. استاد توضیح دادند که اندیشمندان امامیه در برابر این دیدگاه، نظریهی «لا جبر و لا تفویض بل امر بین الامرین» را مطرح کردهاند؛ یعنی نه جبر مطلق صحیح است و نه تفویض کامل، بلکه افعال انسان در عین وابستگی به خدا، با اختیار او انجام میشود.
استاد سپس دیدگاه اشاعره را بررسی کردند که صفات الهی را اموری جدا از ذات خدا میدانند. ایشان این نظر را نادرست دانستند، زیرا در آن صورت باید صفات خدا را نیز مخلوق او شمرد که با واجبالوجود بودن خدا ناسازگار است.
در ادامه، به مسئلهی شرک در خالقیت پرداخته شد. استاد بیان کردند که نخستین نمونهی آن در میان پیروان زرتشت دیده میشود که برای خیر و شر دو خالق قائل بودند. اما در نگاه قرآن، شر امری عدمی یا نسبی است و در واقع در نظام هستی جز خیر وجود ندارد؛ آنچه ما «شر» مینامیم، نتیجهی برداشت محدود و خودمحور انسان است.
در پایان، استاد نتیجه گرفتند که:
> «توحید افعالی یعنی دیدن دست خدا در همه چیز؛ از ریشهی گیاه تا اندیشهی انسان. نه جبر حقیقت دارد و نه استقلال مطلق، بلکه همه چیز در عین وابستگی، بر مدار اختیار و ارادهی الهی میگردد.»
#تلنگر
💎سر سفره ی امام مهربانیها...
🤲اللهُمَّ بارِک لِمَولانا صاحبَ الزَّمان...
▫️یکی از اصحاب امام صادق (علیه السلام) از حضرت پول فراوانی دریافت کرد و مامور شد آن را به یکی از فقرای بنی هاشم برساند.
ضمنا حضرت به او فرمودند: وقتی پول را رساندی او را خبر نده که پول از جانب من است.
او نیز چنین کرد پول را به مرد فقیر رساند و گفت: از سوی شخصی از بزرگان مدینه برایت فرستاده شده است.
مرد فقیر شروع کرد به دعا کردن برای صاحب مال و گفت: خدا رحمتش کند، این شخص همه ساله برای من مقدار فراوانی مال می فرستد و ما با آن تا یک سال زندگی می گذرانیم، اما جعفر بن محمد با مال فراوانی که دارد یک درهم هم به من کمک نمی کند!!!
📚منبع: امالی طوسی ص 677
👌اما دو نکته ی حائز اهمیت :
1. آن فقیر همه روزه بر سر سفره ی امام صادق (علیه السلام) بودند. اما هیچ وقت از آن حضرت سپاسگزاری نکردند!!!
چرا که امام خویش را نمی شناختند و نمی دانستند که هر خير و خوبی به هر شخصی در هر زمانی که می رسد از سوی امام زمان آن دوران است.
2. نکند ما نیز مانند آن مرد فقیر باشیم! بر سر سفره ی نان و نعمت و خير و برکت حضرت ولی عصر (صلوات الله علیه) بنشینیم اما از آن بزرگوار غافل باشیم و حتی به حساب نیاریم و....
👈بیایید بعد از خوردن غذا، سر سفره هامون و بعد از هر نعمتی، این چنین از مولای خود تشکر و قدردانی کنیم:
🤲الحمدولله رب العالمین
اللهُمَّ بارِک لِمَولانا صاحبَ
الزَّمان...
https://eitaa.com/mohammadjavadheidari
✅ضرورت باز خوانی فقه و حکمرانی قران محور و نهادسازی قرآنی
محمد جواد حیدری
✅ قرآن نسخه شفابخش ترسیم حکمرانی کارامد وعدالت محور است
قران تنها برای بیان مفاهیم نظری نیست، بلکه نقشه جامع کاربردی برای ساخت ومهندسی حکمرانی عادلانه است.
📖 در آیات فراوانی به توحید وعدالت اشاره شده ودر ایاتی چون آیه ۲۸۲ سوره بقره، بر ثبت معاملات و شفافسازی روابط مالی تأکید شده تا از نزاعها جلوگیری شود. این یعنی عدالت قرآنی باید با سازوکارهای اجرایی و نهادسازی در جامعه تحقق یابد.
🔸امروز مردم ایران وجهان تشنه عدالت است واز ستم سرخورده شده و آموزههای قرآن درباره حقوق ایتام، مدیریت شایستهسالارانه، قضاوت بیطرفانه و حتی جنگ و صلح، همگی بر محور عدالت و پرهیز از ظلم طراحی شدهاند. ظلم در نگاه قرآن نهفقط رفتاری فردی، بلکه ساختاری است که در سیاست و اقتصاد نیز ریشه میدواند.
آیا ما توانستهایم عقلانیت دینی قرآن را در سیاست و قضاوت امروز پیاده کنیم ؟
ایا فقه وحکمرانی ما قران محور است؟
قران تا چه اندازه در قوای سه گانه ما حاکم است ؟
ایا ان قومی اتخذوا هذا القران مهجورا در این زمان مشهود نیست؟
علت جدایی وهجران ما از قران محوری چیست؟
قران تا چه اندازه در حوزه ودانشگاه وحکمرانی ما حاکم است؟
از منظر قران کریم زور واجبار پاسخ نمی دهد ومردم در اثر بعثت وتبیین انبیا خود باید به اگاهی برسند وبه عدل وقسط قیام نمایند
لیقوم الناس بالقسط( ۲۵حدید)
https://eitaa.com/mohammadjavadheidari
ضرورت بازسازی فرهنگ دانشگاهی و احیای آزاداندیشی
نویسنده: دکتر محمدجواد حیدری
چکیده
دانشگاه بهعنوان قلب تپندهی اندیشه و پیشرفت، امروز با بحران معنا و کارکرد روبهروست. نگاه مادی و تجاری به آموزش و پژوهش، روح علم، عشق و فداکاری را تضعیف کرده است. این مقاله بر ضرورت بازسازی فرهنگ دانشگاهی با محوریت آزاداندیشی، تهذیب نفس، مهندسی شخصیت و تمرکز بر کیفیت آموزش تأکید دارد.
۱. مقدمه: ریشه بحران در دانشگاه
بخش قابل توجهی از مشکلات حکمرانی و ناکارآمدی اجتماعی، از بحران فکری و فرهنگی در نظام دانشگاهی سرچشمه میگیرد.
دانشگاهها به جای پرورش انسان متعهد و آگاه، گاه به مراکز درآمدزایی و رقابت تجاری بدل شدهاند. این وضعیت موجب رکود علمی و فرهنگی و دوری از اهداف تعالیبخش آموزش عالی شده است
۲. از علم به تجارت: انحراف مأموریت دانشگاه
افزایش نگاه مادی به علم، آموزش و پژوهش، موجب زوال ارزشهای انسانی در دانشگاهها شده است.
در چنین فضایی، معیارهای اصیل چون عشق به علم، فداکاری، آزادگی و رشد معنوی جای خود را به رتبهبندی، امتیاز و منافع کوتاهمدت دادهاند.
۳. بحران جهانی فرهنگ دانشگاهی
این معضل تنها مختص ایران نیست؛ بلکه دانشگاههای غربی نیز به آن دچارند.
مقالهای در روزنامه The Australian در اکتبر ۲۰۲۵ به قلم Iain Martin، رئیس دانشگاه Deakin، هشدار داده است که دانشگاهها بیش از حد درگیر رتبهبندی جهانی و تولید انبوه مقاله شدهاند و از مأموریت اصلی خود — یعنی تربیت انسان اندیشمند و اخلاقمدار — فاصله گرفتهاند.
او تأکید میکند:
> «وظیفهٔ ما این است که دانشجو را برای مواجهه با اندیشههای دشوار آماده کنیم، نه اینکه آن اندیشهها را برای او ایمن کنیم.»
۴. بازگشت به رسالت دانشگاه
اصلاح فرهنگ دانشگاهی مستلزم تحول در بینش و هدفگذاری است.
دانشگاه باید دوباره به جایگاه اصیل خود بهعنوان مرکز آزاداندیشی و گفتوگو بازگردد.
محورهای پیشنهادی برای این بازسازی عبارتاند از:
1. ارتقای جایگاه تدریس به موازات پژوهش.
2. بازسازی فضای آزاد فکری و احترام به گفتوگوهای چالشبرانگیز.
3. تضمین اصالت پژوهشها در مسیر کشف حقیقت، نه رقابت برای رتبه.
4. شفافیت و مسئولیتپذیری مدیریتی در اداره دانشگاهها.
۵. نتیجهگیری
تا زمانی که دانشگاه از فرهنگ ایثار، تهذیب، عشق به حقیقت و آزاداندیشی فاصله داشته باشد، نمیتواند به رسالت تمدنساز خود بازگردد.
تحول در دانشگاه یعنی تحول در انسان؛ و این تحول، شرط اصلی کارآمدی حکمرانی و پیشرفت تمدنی است.
📎 منبع:
روزنامه The Australian، اکتبر ۲۰۲۵،
“Iain Martin’s solution to woke crisis is to focus on teaching quality”
https://eitaa.com/mohammadjavadheidari
@UT_Central_Library
https://eitaa.com/mohammadjavadheidari
کانال مهندسی شخصیت
🔹ضرورت مهندسی شخصیت ورعایت دستور کتاب المراقبات وکشیک از نفس
در اخرالزمان خطرها وفتنه ها همه را در مخاطره جدی قرار می دهد غفلت وسهل انگاری از المراقبات وتهذیب نفس ومهندسی
شخصیت فرد وخانواده وجامعه را در معرض انحراف وانحطاط قرار می دهد
امیر المومنین امام علی علیه السلام:
🌺وَقَدْ أَصْبَحْتُمْ فِي زَمَن لاَ يَزْدَادُ الْخَيْرُ فِيهِ إلاَّ إدْبَاراً، وَلاَ الشَّرُّ فِيهِ إلاَّ إقْبَالاً، وَلاَ الشَّيْطَانُ فِي هَلاَکِ النَّاسِ إلاَّ طَمَعاً. فَهذَا أَوَانٌ قَوِيَتْ عُدَّتُهُ، وَعَمَّتْ مَکِيدَتُهُ، وَأَمْکَنَتْ فَرِيسَتُهُ
🍃شما در زمانى هستيد که خير و نيکى پشت کرده، و رو به کاستى گذارده، و شر و بدى روى آورده، رو به فزونى است و شيطان طمعش در گمراهى مردم بيشتر مى شود اکنون زمانى است که وسايل پيشرفت شيطان قوى شده، نيرنگ و فريبش همه را فرا گرفته، و به چنگ آوردن شکار برايش آسان گشته است»
📗نهج البلاغه خطبه_۱۲۹
محمد جواد حیدری
https://eitaa.com/mohammadjavadheidari
دکتر محمد جواد حیدری در جمع اساتید و دانشجویان اظهار داشت :
بسیاری از اختلافات ودرگیری ها ناشی از نفهمی ویا بد فهمی است نفهمی وبدفهمی یکی از دردهای بزرگی است که منشا بروز هزاران بیماری ومشکل وناراحتی می گردد
طلاق ها ونزاع های خانوادگی وسیاسی وفرهنگی واجتماعی واقتصاد و...ریشه در نفهمی وبد فهمی دارد
تقابل وعدم هم اندیشی ریشه در بد فهمی دارد
نهاد علم باید فکری برای درمان ان درد نماید
ازرسالت حوزه ودانشگاه مطالعه وبررسی این موضوع وارائه راه حل است
این مساله ان قدر مهم است که تمام انبیا واولیای الهی علیهم السلام جانشان را برای درک وفهم بشر ونجات از بد فهمی قربانی کردند ما گرفتار قومی هستیم که به قول سریال برره (نوفمه ) ولی به قول یکی از اندیشمندان:
درجهای وحشتناکتر و هولناکتر از «نفهمی» هم وجود دارد، و آن «بدفهمی» است؛ نفهمی را با آموزش میتوان درمان کرد؛ اما بدفهمی علاج ناپذیر است...
👤الیور وندل
https://eitaa.com/mohammadjavadheidari
💠@aghlvanaghl