در حدیث دیگری آمده است: همانا امر ما خود حق است، وحق حق، وآن ظاهر است، وباطن ظاهر، وباطن باطن، وآن سر است، وسر سر وسر پنهان شده، وسری که با سر پوشانده شده است، وشرح این سخن را بسیاری از فهم ها در نمی یابند(۶۲۹). چنان که در بسیاری از روایات از ایشان (علیه السلام) روایت گردیده که: حدیث ما صعب مستصعب است، آن را متحمل نشود مگر فرشته ای مقرب، ویا پیغمبری مرسل، ویا مؤمنی که خداوند دلش را برای ایمان آزموده باشد، از این روی دیدیم که اجمال بهتر است از شرح آن خود داری کردیم. ونیز مؤید آنچه یاد کردیم روایاتی است که در ابواب (ومنابع) علوم امامان (علیهم السلام) رسیده که از گونه های علوم ایشان (علیهم السلام): تأثیر در گوش های آنان است. در این باره روایات متعدد معتبری آمده که در کتاب های کافی وبصائر وغیر آن ها ذکر گردیده است. و از جمله روایتی است که در بصائر در وصف امام وبعضی از شئون او روایت آمده از مولایمان حضرت باقر (علیه السلام) که فرمود: در حالی که (امام) جنینی است در شکم مادر سخن را می شنود، وچون به زمین رسد بر بازوی راستش نوشته شده است: وتمتت کلمة ربک صدقاً وعدلاً لا مبدل لکلماته وهو السمیع العلیم(۶۳۰)؛ وکلمه پروردگارت از روی صدق وعدل به حد تمام وکمال رسید، هیچ کس کلمات او را تبدیل نتواند کرد واو است شنوای دانا. پس از آن نیز برایش عمودی از نور زیر عرش تا زمین بر می انگیزد که در آن تمام کارهای خلایق را می بیند، سپس برای او عمود دیگری از نزد خداوند تا گوش امام منشعب گردد که هرگاه (علم امام) فزونی نیاز داشت (بدین وسیله) به او القا می شود(۶۳۱) سوم: این که فرموده امیر مؤمنان (علیه السلام) والاصحاب اشاره به روایتی باشد که از ایشان رسیده است: ما را با خداوند حالت هایی است: او در آن ها ماییم، و(در عین حال) او (در مقام خدایی) او است، وما در مقام بندگی خودمانیم. ودر دعایی که در کتاب اقبال از حضرت صاحب الامر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) به توسط شیخ بزرگوار محمد بن عثمان (رحمه الله) برای هر روز از ماه رجب روایت گردیده چنین آمده است

لا فرق بینک وبینها الا انهم عبادک وخلقک فتقها ورتقها بیدک بدؤها منک ودعوها الیک(۶۳۲)؛ میان تو وآنان جدایی نیست جز آنکه (تو خدایی و) وآنان بنده ومخلوق تو اند، فتق ورتق وپیوستن وجداگشتن آن آیات به دست تو وسرآغازشان از تو، وبازگشت آن ها به سوی تو است...و این مرتبه برترین مراتب است که بالاتر از آن برای ممکن الوجود امکان ندارد، واین مرتبه پیغمبر اکرم وائمه طاهرین (علیهم السلام) است که عالم الهاهوت نامیده می شود، وآن عالم وجه اعلی از ناحیه ای است که قسمت اعلای حقیقت محمدیه است، وبا قطع نظر از آنچه پایین تر از آن است، وبالاتر از این جایگاه مقامی نیست مگر عالم ازل اصلی یعنی عالم ذات بحت باری تعالی است، که نه اسمی دارد ونه رسمی، واوست غیب الغیوب، واین عالم ربوبیت است، وآن در عالم هست ودر عالم نیست، ودر جایی نیست وهیچ جا از او خالی نباشد، زمان بر او نمی گذرد، وهیچ زمانی از او خالی نیست، واگر بخواهی توضیح مقام هاهوت را بدانی به آهن گداخته نظر کن که چگونه با مصاحبت آتش، آتش شده، ولی آتش نیست، هم آن است وهم آن نیست، وآتش آتش است وآهن گداخته شده آهن، پس فرموده آن حضرت (علیه السلام): او در آن ها ماییم، وما او هستیم به خاطر ظهور تمام آثار واجب الوجود - تعالی شأنه- از ایشان در وجود ایشان واو واجب الوجود است که از شباهت آفریدگان منزه است، پس او اوست، وما بندگانی آفریده شده ونیازمند به اوییم، پس ما، ما هستیم.

و از آنچه یاد کردیم معنی آنچه از آن حضرت (علیه السلام) روایت آمده معلوم گشت که فرمود: ای سلمان ما را از مقام ربوبیت پایین بدانید، وقسمت های بشری را از ما دفع نمایید که ما از آنها دوریم، واز آنچه بر شما روااست منزهیم، سپس درباره ما آنچه خواهید بگویید....و فرموده امام (علیه السلام) را در زیارت امیر المؤمنین (علیه السلام) است که: السلام علی نفس الله تعالی القائمة فیه بالسنن؛ سلام بر نفس خدای تعالی که قائم است در او به سنت ها. ودر زیارت دیگری راجع به آن حضرت (علیه السلام) است که: السلام علی نفس الله العلیا؛ سلام بر آن نفس عالیه خداوند. وآنچه در تأویل فرموده خدای تعالی: تعلم ما فی نفسی ولا اعلم ما فی نفسک(۶۳۳)؛ آمده که منظور از نفس الله امیر المؤمنین (علیه السلام) است.(۶۳۴) ونیز از اینجا ظاهر می شود معنی فرموده آن حضرت (علیه السلام) در خطبه شقشقیه: ینحدر عنی السیل ولا یرقی الی الطیر؛ سیل فضیلت از من سرازیر می شود وهیچ پرواز کننده ای به قله عظمت من نخواهد رسید.(۶۳۵) وهم چنین معنی آنچه از امامان (علیهم السلام) رویت گردیده که هیچ کس نمی تواند آنان را توصیف کند. و از اینجا معلوم می شود که تعجبی ندارد آن که امیر المؤمنین (علیه السلام) حشر دهنده به سوی خداوند ومقلب احوال باشد چنان که در زیارت آن حضرت آمده؛ ومنافاتی ندارد که آن حضرت هم حشر دهنده وهم محشور وهم محشور الیه وحسابرس وجزا دهنده باشد، چنان که در روایات متعددی در معنی فرموده خدای تعالی: ان الینا ایابهم ثم ان علینا حسابهم(۶۳۶)؛ البته که بازگشت آنان به سوی ما است، آنگاه حسابرسی شان بر ما خواهد بود. آمده است، به کافی وبرهان(۶۳۷) وغیر اینها رجوع کنید. واین سه وجه در معنی این کلام شریف به نظر رسید.

چهارم: آنچه دوست ما که همنام پنجمین ائمه (علیهم السلام) است(۶۳۸) احتمال داده، این که منظور از فرموده آن حضرت (علیه السلام): ماییم شعائر واصحاب همان امامان (علیهم السلام) باشند ومعنی: اصحاب اشاره به روایتی باشد که از پیغمبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) آمده که فرمود: اصحاب همچون ستارگانند به هر کدام اقتدا کنید هدایت خواهید شد. یعنی مقصود آن حضرت (علیه السلام) از اصحاب؛ همان ائمه اطیاب وشفعای روز حساب می باشند، نه هر کس که چند روزی با پیغمبر هم صحبت شده ودر زندگی خود گناهانی مرتکب گردیده، به طوریکه بعضی کوردلان پنداشته اند، ودوست یاد شده ما یادآور شد که حدیثی در تفسیر فرموده پیغمبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم): اصحاب من همچون ستارگانند به معنی مذکور روایت گردیده است، والله العالم.

و حدیث همان است که شیخ صدوق در معانی الاخبار روایت کرده به سند خود از اسحاق بن عمار از حضرت ابی عبد الله امام صادق (علیه السلام) از پدرانش که: رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) فرمود: هر چه را در کتاب خدای (عزَّ وجلَّ) یافتید باید به آن عمل کنید در ترک آن هیچ عذری برایتان نیست، وهر آنچه در کتاب خدای عز وجل نباشد ودرباره آن سنتی از من هست، پس در ترک سنت من هیچ عذری برای شما نیست، وهر چیزی که درباره آن سنتی از من به دستتان نرسیده پس آنچه اصحابم گفتند بکار بندید، که همانا مثل اصحاب من در میان شما همچون ستارگان است که به هر کدام گرفته شود راهنمایی گردد، وهر کدام از گفته های اصحابم را که بگیرید هدایت شوید؟ وآمد وشد نزد اصحاب من برای شما رحمت است. عرض شد: یا رسول الله اصحاب تو کیانند؟ آن حضرت (صلی الله علیه وآله وسلم) فرمود: اهل بیت من(۶۳۹).🌺🌺🌺🌺🌺🌺 🌹قسمت 8⃣7⃣ ♻️جلددوم #مکیال المکارم

شیخ صدوق در معانی الاخبار روایت کرده به سند خود از اسحاق بن عمار از حضرت ابی عبد الله امام صادق (علیه السلام) از پدرانش که: رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) فرمود: هر چه را در کتاب خدای (عزَّ وجلَّ) یافتید باید به آن عمل کنید در ترک آن هیچ عذری برایتان نیست، وهر آنچه در کتاب خدای عز وجل نباشد ودرباره آن سنتی از من هست، پس در ترک سنت من هیچ عذری برای شما نیست، وهر چیزی که درباره آن سنتی از من به دستتان نرسیده پس آنچه اصحابم گفتند بکار بندید، که همانا مثل اصحاب من در میان شما همچون ستارگان است که به هر کدام گرفته شود راهنمایی گردد، وهر کدام از گفته های اصحابم را که بگیرید هدایت شوید؟ وآمد وشد نزد اصحاب من برای شما رحمت است. عرض شد: یا رسول الله اصحاب تو کیانند؟ آن حضرت (صلی الله علیه وآله وسلم) فرمود: اهل بیت من(۶۳۹). اکنون به اصل مطلب باز می گردیم ومی گوییم: ۲- واز جمله اموری که بر آن دلالت دارد روایتی است که در کتاب خلاصه علامه، وبحار به سند صحیحی از سلیمان بن جعفر آمده که گفت: علی بن عبیدالل بن حسین بن علی بن الحسین بن علی بن ابی طالب به من گفت: پس چه چیز تو را از این کار باز می دارد؟ جواب داد: احترام وهیبتی که آن حضرت دارد واین که بر آن جناب بیمناکم. سلیمان بن جعفر گوید: پس از چندی حضرت ابوالحسن (علیه السلام) را مختصر کسالتی عارض شد، ومردم از آن جناب عیادت کردند، من به ملاقات علی بن عبیدالله رفتم وبه او گفتم: آنچه می خواستی برایت پیش آمد، حضرت ابوالحسن (علیه السلام) مختصر کسالتی یافته ومردم به عیادتش رفته اند، اگر می خواهی به محضرش شرفیاب گردی امروز وقت آن فرارسیده. راوی گوید: او به عیادت حضرت ابوالحسن (علیه السلام) رفت، وآن جناب با کمال احترام وتقدیری که او مایل بود با وی رفتار کرد، پس علی بن عبید الله از این جهت بسیار خوشحال شد. مدتی بعد علی بن عبیدالله بیمار شد، حضرت ابوالحسن امام رضا (علیه السلام) از او عیادت کرد، من نیز همراه آن حضرت بودم، پس آن جناب نزد او نشست تا این که همه عیادت کنندگان رفتند، وچون از نزد او بیرون آمدیم یکی از کنیزانم برایم خبر آورد که ام سلمه همسر علی بن عبیدالله از پشت پرده به حضرت امام رضا (علیه السلام) نگاه می کرد، وچون آن جناب از خانه آنها بیرون رفت از پشت پرده بر آمد وبر جایگاهی که حضرت ابوالحسن الرضا (علیه السلام) نشسته بود خود را برافکند وبر آن بوسه می زد وبدن خود را بر او می کشید. سلیمان بن جعفر گوید: پس از آن نیز به دیدار علی بن عبیدالله رفتم، او نیز از جریان کار ام سلمه مرا خبر داد، من آن را به عرض حضرت ابوالحسن (علیه السلام) رساندم. آن بزرگوار فرمود: ای سلیمان، به درستی که علی بن عبیدالله وهمسرش وفرزندش از اهل بهشت هستند، ای سلیمان، فرزندان علی وفاطمه (علیه السلام) هرگاه خداوند این امر امامت را به آنان شناساند، مانند سایر مردم نخواهند بود.(۶۴۰) می گویم: دلیل بر مطلب مورد بحث، تقریر آن حضرت (علیه السلام) است نسبت به کار همسر علی بن عبیدالله ومدح وستودنش به این که: اهل بهشت هستند وفرزندان علی وفاطمه (علیه السلام)... یعنی: این که آن بانو محل نشستن آن جناب را بوسید وبه آن تبرک جست، از جهت معرفتش به حق ومقام امام (علیه السلام) بود بر خلاف بیشتر مردم. ۳- واز جمله دلایل فرموده خدای تعالی است: فی بیوت اذن الله ان ترفع ویذکر فیها اسمه(۶۴۱)؛ در خانه هایی که خداوند امر فرموده (یا خواسته) که رفعت یابند ودر آنها نام خدا یاد گردد. به ضمیمه آنچه در تفسیر وبیان مراد از ان روایت آمده، چنانکه در کتابهای غایة المرام والبرهان وکتب دیگر بزرگان به سندهای معتبری از طریق خاصه وعامه آورده اند که: رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) آیه: فی بیوت اذن الله ان ترفع... را قرائت کرد، مردی برخاست وعرضه داشت: این کدام منزل ها است ای رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم)؟ آن حضرت فرمود: منزل های پیغمبران. ابوبکر عرضه داشت: یا رسول الله این بیت ها از آن ها است؟ -و به خانه علی وفاطمه (علیه السلام) اشاره نمود- حضرت رسول (صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودند: آری، از بهترین آن ها است.(۶۴۲)