۷۸۶
✨ سخنان آن حضرت در نهی از غیبت مردم
آنان که از عیوب پاکند و از لطف خدا از گناهان سالمند شایسته است به اهل گناه و معصیت ترحم آورند، و سرگرم شکرگزار نعمت پاکی باشند، و این شکر مانع آنان از عیبجویی دیگران شود،
چه رسد به کسی که خود گنهکار است آن گاه از برادر ایمانی غیبت کرده، و وی را به گناه انجام گرفته سرزنش نموده!
آیا توجه ندارد که خداوند گناهی بزرگتر از گناهی را که برادرش را به آن ملامت کرده بر او پرده پوشی نموده؟!
چگونه دیگری را به گناهی سرزنش میکند که خود مانند آن را مرتکب شده؟!
اگر هم به گناهی مانند آن آلوده نشده در گناهی بزرگتر از آن (که عیب جویی است) خدا را عصیان کرده.
به خدا سوگند اگر به گناه بزرگی آلوده نگشته و مرتکب گناه کوچک هم نشده باشد هرآینه این جرأتش بر عیبجویی از مردم بزرگترین گناه است.
ای بنده خدا، در عیبجویی از کسی به خاطر گناهش شتاب مکن، شاید خداوند آن گناه او را بخشیده باشد.
و از گناه کوچکی که خود گرفتار آن شدهای آسوده مباش، که ممکن است به آن گناه عذاب شوی.
بنابراین هرکدام از شما که از عیب دیگری آگاه است، به خاطر عیبی که از خود خبر دارد دست از عیبجویی او بردارد.
و لازم است شکر پاک بودن از گناهی که دیگری به آن دچار است او را از دنبال کردن عیب دیگران بازدارد.
#خطبه۱۴۰
🆔@mosabeghe_nahjolbalaghe
۷۸۶
✨ از سخنان آن حضرت درباره نهی از غیبت
ای مردم، آن کس که از برادرش استواری در دین و درستی راه را میداند نباید گفتار بیهوده مردم را در حق او بشنود.
بدانید که تیرانداز گاهی تیر میاندازد و تیرش به خطا میرود، سخن هم (هرچه باشد) اثر میگذارد ولی نادرست آن از بین میرود، و خداوند شنوا و شاهد است.
آگاه باشید که بین حق و باطل جز چهار انگشت فاصله نیست. توضیح این سخن
را از امام خواستند، حضرت انگشتان دست را به هم چسباند و بین گوش و چشم قرار داد،
سپس فرمود: باطل آن است که بگویی شنیدم، و حق آن است که بگویی دیدم.
#خطبه۱۴۱
🆔@mosabeghe_nahjolbalaghe
۷۸۶
✨ سخنان آن حضرت درباره نیکی به نااهل
برای کسی که احسان را در غیر محلّش و در دست غیر مستحقّش قرار دهد سودی
جز ستایش مردم پست، و تعریف اشرار، و گفتار جاهلان نیست،
آن هم تا وقتی که به آنان احسان میکند
میگویند: عجب دست بخشندهای دارد! در حالی که این شخص از احسان در راه خدا بخیل است.
کسی که خداوند مالی به او عنایت کرد باید به اقوامش کمک کند، مهمانیِ شایسته ای برگزار نماید، اسیر و گرفتار را آزاد کند، به فقیر و بدهکار ببخشد،
و بر ادای حقوق واجبه و حوادث و بلاها جهت درخواست ثواب الهی شکیبایی ورزد،
زیرا بدون تردید دستیابی به این خصلتها شرف و کرامت در دنیا، و دستیابی به فضائل آخرت است اگر خدا بخواهد.
#خطبه۱۴۲
🆔@mosabeghe_nahjolbalaghe
۷۸۶
✨ از خطبه های آن حضرت در طلب باران
بدانید زمینی که شما را حمل میکند، و آسمانی که بر سرتان سایه میاندازد فرمانبردار پروردگار شمایند،
برکات خود را به شما ارزانی میدارند، نه به خاطردلسوزی، و نه برای نزدیکی جستن
به شما، و نه برای خیری که از شما توقع دارند،
بلکه از جانب حق برای رساندن منافع به شما مأمورند پس خدا را اطاعت کرده اند، و دستور دارند به مصالح شما قیام کنند پس قیام کردند.
خداوند بندگانش را به وقت اعمال بدشان به کمبود میوهها، و بازداشتن برکات، و بستن درِ خیرات آزمایش میکند،
تا توبهکننده توبه کند، و گناهکار دل از گناه قطع نماید، و پندگیرنده پند گیرد، و خودداری کننده از گناه خودداری کند.
و خداوند سبحان توبه را سبب فراوانی روزی و رحمت بر خلق قرار داد و فرمود: «از خداوند آمرزش بخواهید، که او بسیار آمرزنده است. بعد از توبه شما باران آسمان را فراوان بر شما ببارد. و شما را به اموال و فرزندان مدد دهد.»
پس رحمت خدا بر کسی که توبه را استقبال کند، و از گناهانش پوزش خواهد، و پیش از فرا رسیدن مرگ به اعمال شایسته بپردازد.
خداوندا، ما از زیر خیمهها و سرپناهها و پس از شنیدن فریاد حیوانات و ناله فرزندان، با شوق به رحمتت، و امید به فضل نعمتت، و بیم از عذاب و خشمت بیرون آمدیم.
خداوندا، ما را از بارانت سیراب کن، و از ناامیدان قرار مده، و به خشکسالی هلاک مکن، و ما را به سبب اعمالی که نادانان ما مرتکب شدهاند مؤاخذه مفرما، ای مهربانترین مهربانان.
خداوندا، به سوی تو آمدیم، و از آنچه بر تو مخفی نیست به تو شکایت آوریم، به وقتی که سختیهای کمرشکن راه چاره را بر ما بسته، و قحطی دردآور ما را به این وضع انداخته، و امور سخت ما را خسته کرده، و فتنههای ناهنجار نسبت به ما پی درپی شده.
بارخدایا، از تو میخواهیم که ما را محروم و ناامید برمگردانی، و با غصه و اندوه به خانه نفرستی، و به گناهانمان مگیری و با اعمالمان مؤاخذه ننمایی.
خداوندا، سفره باران و برکت و رزق و رحمتت را بر ما بگستران، و ما را سیراب کن به بارانی سودمند و سیراب کننده و رویاننده گیاهان،
که به سبب آن برویانی آنچه را از دست رفته، و زنده کنی آنچه را مُرده، باران با منفعتی که تشنگی زمین را برطرف کند،
و محصولی که از آن به دست می آید فراوان باشد،
بارانی که زمین های هموار را بدان سیراب کنی، و وادیها و رودخانه ها را جاری سازی، و درختان را پر برگ، و قیمتها را ارزان نمایی، که تو بر هر چیز توانایی.
#خطبه۱۴۳
🆔@mosabeghe_nahjolbalaghe
۷۸۶
✨ از خطبههای آن حضرت در بعثت پیامبر و فضل اهل بیت
خداوند پیامبرانش را با مخصوص گرداندن آنان به وحی خود به رسالت برانگیخت، و آنان را حجت خود بر بندگانش قرار داد، تا عذری برای مردم به خاطر بستن راههای عذر به روی آنان نباشد،
پس آنان را با زبان صدق به راه حق دعوت کرد بدانید که خداوند بندگان را در معرض آزمون قرار داد،
نه به خاطر اینکه به آنچه از اسرار باطنی و اندیشههای درونی پنهان کرده بودند آگاه نبود،
بلکه به این علّت که آنان را در بوته آزمایش قرار دهد تا کدامشان عامل بهترین عملند،
آن گاه ثواب در برابر کار نیک، و عقاب در مقابل کار بد قرار گیرد.کجایند آنان که گمان دارند راسخون در دانشند و ما نیستیم؟
این گمان را با کذب و ستم بر ما برخود داشتند، از آن رو که خداوند ما را رفعت داد و آنان را پست کرد، و دانش را به ما بخشید و از آنان منع کرد،
و ما را در حریم عنایت وارد و آنان را خارج کرد. به وجود ما هدایت خواسته میشود و به برکت ما کوردلی برطرف میگردد.
بیشک امامان از قریش هستند، که درخت وجودشان در این تیره از خاندان هاشم غرس شده، این منزلت شایسته دیگران نیست، و والیان دیگر صلاحیت این مقام را ندارند.
✨ از این خطبه است
دنیا را بر همه چیز پیش انداختند و آخرت را پشت سر گذاشتند، آب گوارا را رها کردند و آب گندیده را خوردند.
گویا به فاسقی از آنان نظر میکنم که همنشین منکر شده و با آن الفت گرفته،
و با بدی همدم و موافق گشته، تا جایی که مویش بر منکر سپید شده، و اخلاقش با گناه رنگ گرفته،
آن گاه بر مردم هجوم نموده همچون دریای پر موج که از آنچه غرق کند پروا نکند،یا همچون آتشی که در گیاه خشک افتد و به آنچه سوزاند اعتنا ننماید.
کجایند عقلهای روشنیجو از چراغهای هدایت، و دیدههای نظرکننده به نشانههای تقوا؟!
کجایند قلوبی که به خداوند سپرده شدند، و با آنها بر طاعت حق پیمان بسته شد؟!
این مردم بر متاع دنیا ازدحام کردند، و برای به دست آوردن حرام بر یکدیگر بخل و کینه ورزیدند،
نشانههای بهشت و جهنّم برای اینان برافراشته شد اما روی از بهشت برگرداندند
و با اعمالشان به آتش روی آوردند،
پروردگارشان آنان را دعوت نمود ولی اینان فرار کرده و به حق پشت کردند، و شیطان آنان را فراخواند و اینان اجابت کرده به او روی آوردند.
#خطبه۱۴۴
🆔@mosabeghe_nahjolbalaghe
۷۸۶
✨ از خطبههای آن حضرت در فنای دنیا و نکوهش بدعت
ای مردم، شما در این دنیا نشانه تیرهای مرگ هستید که بر آن مینشیند، در گلو با هر جرعه آبی جَستنی است، و با هر لقمهای استخوانی گلوگیر.
به نعمتی نمیرسید مگر اینکه نعمتی را از دست میدهید، و روزی از عمر به شما داده نمیشود مگر اینکه روز دیگری از عمر نابود میگردد،
و اضافه در روزی برای او تازه نمیشود مگر به تمام شدن آنچه قبلاً روزی او بود، و اثری برایش به وجود نمیآید مگر آنکه اثری دیگر از او بمیرد،
و چیزی برای او تازه نمیگردد مگر آنکه تازهای از او کهنه شود، و خوشه و نهالی برای او برپا نمیگردد مگر آنکه دروشدهای از او ساقط شود.
پدرانی که ما فرزندان آنهاییم از دنیا گذشتند، برای فرع چه بقایی است بعد از رفتـن ریشـهاش؟!
✨ از این خطبه است
بدعتی ایجاد نمیشود جز اینکه سنّتی ترک شود. از بدعتها بپرهیزید، و ملازم راه هدایت شوید.
امور ریشهدار برترین امور، و پدیدههای تازه خلاف حق بدترین پدیدههاست.
#خطبه۱۴۵
🆔@mosabeghe_nahjolbalaghe
۷۸۶
✨ از سخنان آن حضرت به عمر بن خطاب وقتی که برای رفتن به جنگ ایرانیان با حضرت مشورت کرد
پیروزی و شکست اسلام به فراوانی لشکر و اندکی آن نبود، آن دین خداست که خدایش پیروز کرد،
و ارتش حق است که آن را مهیّا نمود و یاری داد، تا رسید به آنجا که باید برسد،
و طلوع کرد تا جایی که باید طلوع کند.
ما را از جانب حق وعده پیروزی است، و خداوند وفاکننده به وعده خویش است، و لشکرش را یاری میدهد.
مرتبه زمامدار در این محور مرتبه رشتهای است که مهرهها را جمع میکند و به هم ارتباط میدهد،
اگر رشته بگسلد مهرهها پراکنده شده و هر یک به جایی میرود، پس از آن هرگز همه آنها جمع نشود.
عرب اگرچه امروز در شمار و عدد اندک است اما با بستگی به رشته اسلام بسیار، و به خاطر اتحاد نیرومند است.
پس تو همچون محور آسیا باش، و به وسیله عرب آسیا را بگردان، و آنان را در دل آتش جنگ بیفکن و خود به جبهه جنگ مرو،
زیرا اگر بیرون روی عرب از همه طرف پیمان با تو را بگسلند، تا جایی که حفظ مرزهایی که پشت سر گذاشتهای برای تو از رفتن به کارزار مهمتر شود.
بیشک اگر ایرانیها فردا تو را ببینند میگویند این ریشه عرب است، اگر آن را قطع کنید آسوده میشوید،
و این اندیشه باعث میشود که آنها را در جنگ با تو و طمع در از بینبردنت حریص تر و سرسختتر کند.
اما آنچه در رابطه با آمدن ایرانیان به جنگ بامسلمانان گفتی، خداوند سبحان بیش از تو از آمدن آنان ناخشنود است، و خود بر تغییر آنچه خوش نمیدارد تواناتر است.
و اما آنچه درباره کثرت عددشان گفتی، ما در زمان پیامبر با لشگر انبوه با کفّار نمیجنگیدیم، بلکه با نصرت و یاری خداوند وارد کارزار میشدی.
#خطبه۱۴۶
🆔@mosabeghe_nahjolbalaghe
۷۸۶
✨در فلسفه بعثت، حوادث آینده و پند و اندرز
خداوند محمّد صلّی اللّه علیه و آله را به حق برانگیخت تا بندگانش را از حلقه پرستشِ بُتها درآورده به مدار عبادت خود وارد کند،
و از طاعت شیطان نجات داده به گردونه طاعت خود بیاورد، به وسیله قرآنی که معنایش را روشن و بنیانش را استوار کرد،
تا بندگانْ خدای خود را بعد از جهل به او بشناسند، و پس از انکار (زبانیِ) او به وجودش اقرار نمایند. و پس از انکار (قلبیِ) او وجودش را ثابت بدانند.
خداوند سبحان بدون اینکه او را ببینند خود را در قرآن به وسیله آیات قدرتش نشان داد،
و آنان را از سطوتش بیم داد، و چگونگی هلاکت اقوام را به کیفرها، و درو شدنشان را به عذابها ارائه فرمود.
پس از من به زودی بر شما روزگاری رسد که در آن چیزی پنهانتر از حق، و آشکارتر از باطل، و فراوان تر از دروغ به خدا و پیامبرش نباشد!
پیش مردم آن زمان اگر قرآن را به درستی تلاوت کنند متاعی کسادتر از آن یافت نشود، و اگر در معانی آن تحریف ایجاد کنند کالایی رواجتر از آن نباشد،
و در شهرها چیزی بدتر از معروف، و بهتر از منکر پیدا نشود.
قرآن را حاملانش کناری اندازند، و حافظانش آن را از یاد ببرند. در آن روز قرآن و تابعانِ حقیقیاش مطرود و در تبعیدند، و چون دو یارِ همراه در یک راهند، که پناه دهندهای آن دو را پناه ندهد.
بنابراین کتاب و اهلش در آن زمان میان مردمند اما بین آنها نیستند، و با مردمند ولی با آنان نمیباشند، چرا که گمراهی با هدایت توافقی ندارند گرچه یک جا جمع شوند.
آن مردم در تفرقه متّحد، و از جماعت رویگردانند، گویی آنان پیشوای قرآنند نه قرآن پیشوای آنان،
از این رو از قرآن نزد آنان جز اسمی نماند، و از کتاب خدا جز خطّ و نوشتهای نشناسند.
#خطبه۱۴۷_قسمت۱
🆔@mosabeghe_nahjolbalaghe
۷۸۶
پیش از این نیکوکاران را به هر عقوبتی دچار کردند، و صدق آنان را بر خدا بهتان نامیدند، و کار نیکشان را کیفر بد دادنـد.
کسانی که پیش از شما بودند به طولِ آرزوهایشان و نهانبودنِ زمان مرگشان به معرض هلاکت درآمدند، تا مرگشان رسید،
مرگی که با فرا رسیدن آن عذرخواهی پذیرفته نمیگردد، و فرصت توبه از دست میرود، و به سبب آن سختیِ جانکندن و عذاب بر آدمی فرود میآید.
ای مردم، بدون شک آن که خیر خود را از خدا خواهد موفق گشته، و هر که گفتار حق را دلیل خود قرار دهد به استوارترین راه هدایت شده، زیرا که قطعاً پناهنده خدا در امان، و دشمن خدا هراسان است.
و آن که عظمت حق را شناخت شایسته نیست خود را بزرگ شمارد، زیرا بزرگی آنان که به عظمت حق معرفت دارند این است که در برابر او فروتنی کنند، و سلامت آنان که از قدرت حق آگاهند این است که تسلیم او باشند.
پس از حق نگریزید آن گونه که سالم از کچل، و تندرست از بیمار میگریزد، و بدانید راه حق را نشناسید مگر کسانی را که آن را ترک کردند بشناسید، و پیمان قرآن را محکم نگیرید مگر به آنان که عهد کتاب را شکستند شناخت پیدا کنید،
و متمسّک به آن نشوید مگر به وضع آنان که آن را به جانبی انداختند معرفت پیدا نمایید.
همه این واقعیات را از اهلش (که اهل بیت پیامبرند) بخواهید، زیرا آنان حیات علم و مرگ جهلند،
آنان که سخنان حکیمانهشان شما را از دانششان، و سکوتشان از گفتارشان، و ظاهرشان از باطنشان خبر میدهد،
نه در مخالفت با دیناند و نه در دین اختلاف میکنند، دین در میان اهل بیت گواهی است راستگو، و ساکتی اسـت گویا.
#خطبه۱۴۷_قسمت۲
🆔@mosabeghe_nahjolbalaghe
۷۸۶
✨سخنان آن حضرت در باره اهـل بصـره
طلحه و زبیر هر یک حکومت را برای خود امید داشت، و به سوی خود میگرداند نه دوست خویش،
آن دو نفر به سوی خدا نه به ریسمان محکمی چنگ میزنند، و نه به وسیلهای به او تقرّب میجویند،
هر یک نسبت به دوستش کینهای در دل دارد و به همین زودی پرده از این حقیقت برداشته میشود.
به خدا قسم اگر به آنچه بخواهند برسند، این جان آن را نابود میکند، و آن این را از میان برمیدارد.
گروه ستمگر به پا خواستهاند در این میان جمعیتی که به حساب حق کار میکنند کجایند؟! در حالی که راههای دین بر آنها روشن است، و پیش از این وقوع این حادثه را به آنان خبر دادهاند.
برای هر ضلالتی سببی است، و هر عهدشکنی را شبههای است.
سوگند به خدا من مانند کسی نیستم که صدای بر سر و سینه کوبیدن و فریاد خبردهنده مرگ را بشنود و دیده گریان را مشاهده نماید و از آن عبرت نگیرد.
#خطبه۱۴۸
🆔@mosabeghe_nahjolbalaghe
۷۸۶
✨ از سخنان آن حضرت پیش از درگذشت از دنیا
ای مردم، هر کس مرگی را که از آن فراری است ملاقات خواهد کرد، ایّام زندگی صحنه راندن به سوی مرگ است، و گریز از مرگ آمدن به سوی آن است.
چه روزهایی که در اسرار پنهان مرگ کنجکاوی کردم، ولی خداوند جز پنهان داشتن آن را نخواست! هیهات، این دانشی نهفته است.
اما سفارشم به شما: خداست پس چیزی را با او شریک قرار ندهید، و محمّد صلّی اللّه علیه وآله است پس سنّت او را ضایع نکنید.
این دو پایه (یعنی توحید و سنّت) را برپا نگاه دارید، و این دو چراغ را بیفروزید. تا وقتی پراکنده نگردید سرزنشی بر شما نیست.
به هر یک از شما به اندازه قدرتش تکلیف شده، و به نادانان تخفیف داده شده است.
خدایتان پروردگاری مهربان، و دینتان دینی استوار، و پیشوایتان پیشوایی داناست.
من دیروز همراه شما بودم، امروز مایه عبرت شما هستم، و فردا از شما جـدایم. خداوند من و شما را بیامـرزد.
اگر در لغزشگاه دنیا گامم استوار بماند (و زنده باشم) که مراد شماست، و اگر گامم بلغزد (و از دنیا بروم) چنان بوده که مدتی
زیر سایه شاخهها، و گذرگاه بادها، و در سایه ابرهای متراکمی که در فضای آسمان نابود شد، و آثارشان روی زمین از بین رفت به سر بردهایم.
من همسایه شما بودم که مدتی جسمم با شما مجاورت داشت، و به زودی از من بدنی بی جان، ساکن پس از حرکت، و ساکت پس از گویایی به جا خواهد ماند.
آرمیدن من، از گردش افتادن زبانم، و بی حرکت شدن دست و پایم باید شما را پند دهد،
چرا که این وضع برای آنان که بخواهند پند گیرند از هر منطق رسا و گفتار با اثر پند آموزتر است.
وداع من با شما وداع کسی است که مهیّای دیدار خداست.
فردا که نیستم ارزش حیات مرا خواهید یافت، و رازهای درونم برایتان آشکار خواهد شد،
و آنچنان که باید مرا خواهید شناخت پس از اینکه جایم را خالی دیدید، و دیگری به جای من قرار گرفت.
#خطبه۱۴۹
🆔@mosabeghe_nahjolbalaghe
۷۸۶
✨ از خطبههای آن حضرت که در آن اشاره به فتنهها دارد
راه راست و چپ را گرفتند برای رفتن در جادّههای گمراهی، و ترک مسیرهای هدایت.
در آنچه واقع خواهد شد و انتظار پدید آمدنش میرود شتاب نکنید، و آنچه را که فردا پیش میآورد دیر ندانید.
چه بسا شتابکننده به چیزی که چون آن را بیابد دوست دارد که کاش آن را نمییافت،
و امروز به فرارسیدن فردا چه نزدیک است! ای جامعه، این وقتْ زمان آمدن هر موعودی است، و نزدیک پدید آمدن آنچه نمیدانید.
بدانید از ما آن کسی که فتنههای آینده را درک کند با چراغی روشن در آن حرکت کند، و به روش نیکان قدم بردارد،
تا در آن فتنهها بندی را بگشاید، و اسیری را آزاد کند، و جمع گمراهان را پراکنده، و پراکندگی حق را جمع کند.
او به دور از دیده مردم است، جویندگان نشانش را نبینند هرچند پیاپی نظر کنند.
آنگاه در آن فتنهها بصیرت قومی چون تیز شدن شمشیر به دست آهنگر تیز گردد،
دیدههایشان به نور قرآن جلا گیرد، و حقیقت آیات در گوشهاشان طنین افکند، و شبانگاه از جام حکمت نوشند پس از آنکه در صبحگاهان آشامیده باشند.
✨ از این خطبه است
ایّام مهلت تبهکاران طولانی گشت تا سبب ذلّت را کامل نمایند، و مستوجب حوادث ناگوار گردند،
تا آنکه مدّتشان کهنه شد و زمانشان به سر آمد، و گروهی برای به دست آوردن راحتی به فتنهها وصل شدند،
و مهیّای جنگ افرزوی گشتند و مسلمانان حقیقی پایداری خود را در حوادث بر خداوند منّت ننهادند،
و جانبازی در راه حق را بزرگ نشمردند، تا چون قضای الهی به پایان دادن زمان امتحان و گرفتاری موافق شد، از روی بصیرت دست به اسلحه بردند، و به دستور راهبرشان تن به فرمان خدا دادند.
تا چون خداوند پیامبرش صلّی اللّه علیه وآله را از دنیا برد گروهی به جاهلیت بازگشتند، راههای باطل آنان را هلاک کرد، بر آراء نادرست تکیه کردند، و به بیگانگان پیوستند، و از وسیله ای که مأمور به مودّت آن بودند جدا شدند،
ساختمان (دین و حکومت) را از بنیادش انتقال دادند، و آن را در غیر جای خودش بنا کردند.
آنان معادن هر خطایی هستند، و درهای گام نهادگان در وادی گمراهیند.
غوطهور در دریای حیرت، و افتاده در مستی و جهالت اند، به روش فرعونیان، که گروهی از آخرت دل بریده و به دنیا دلبستهاند، و عدّهای پیوند خود را با دین بریده و از آن جدا گشته اند.
#خطبه۱۵۰
🆔@mosabeghe_nahjolbalaghe