🔰 بر کرانه آیه‌ها 5️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/22) 💢 «بِهٖ»: کلمات بسیاری مانند این کلمه در قرآن وجود دارد که در آخر آنها حرف «هاء» آمده و به دلایلی حرف هاء می‌بایست اشباع (تبدیل صدای کوتاه به صدای کشیده) شود، از آنجا که صدای یاء مدی را در این شرایط نمی‌توان با حرف «ی» چسبیده به هاء نوشت، ناگزیر باید از حروف یا علایمی که بر خط، عارض می‌شوند استفاده کرد. برای این منظور در مصاحف، به شکل‌های گوناگون عمل شده است. ✓ در ضبط #مصری در زیر حرف هاء، حرکت کسره و در جلوی آن، حرف یاء به شکل معکوس کوچک گذاشته شده است که هرچند حرفی از حروف الفباست اما چون کوچک و جدا از حرف نوشته شده در زمره علائم به حساب می‌آید و مربوط به #ضبط_المصحف است (بِه‌ے). ✓ در ضبط #ترکی به دو شکل عمل شده است: ۱. برخی فقط در زیر حرف هاء، حرکت کسره گذاشته و از نگارش حرکت یا علامت دیگری صرف‌نظر کرده‌اند (بِهِ). ۲. در برخی دیگر از مصاحف ترکی نیز فقط در زیر هاء، علامت کسرۀ اشباعی (شبیه به الف کوچک) گذاشته شده است (بِهٖ). 👈 البته در ضبط #هندی و ضبط #کم_علامت نیز به همین صورت است (بِهٖ). 💢 «الثَّمَرٰتِ»: مطابق با منابع علم رسم‌المصحف، بر مبنای قاعده حذف الف در کلمات جمع سالم مذکر و مؤنث، الف بعد از راء در این کلمه حذف شده است؛ مانند: «وَالصّٰدِقینَ»، «الظّٰلِمونَ» یا «کَلِمٰت»، «ظُلُمٰت» و ... . همچنین با اتفاق نظر علمای این علم، حرف تاء آخر به صورت کشیده و نه تاء گرد (ـة ة) نگارش می‌شود. در واقع نگارش این کلمه به این شکل (بدون الف)، فقط در مصحف، مورد تأکید است و در املای عربی، اثبات الف در این کلمه اشکالی ندارد. ناگفته نماند که در مصاحفی از قبیل ایرانی و ترکی، این کلمه با اثبات الف آمده است که با قواعد و اصول رسم المصحف مغایرت دارد. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/23) 💢 «فَأتوا»: این کلمه در واقع به این صورت است: «فَ + ائتوا». همزۀ اول، همزۀ وصل بوده که در تلفظ، محذوف است و همزۀ دوم، اصطلاحا «همزۀ اصل» یعنی از حروف اصلی کلمه و ساکن است. از همین‌رو است که این کلمه در آیۀ 4 سورۀ احقاف در هنگام ابتدا، به‌صورت «ایتونی» تلفظ و قرائت می‌شود. برای اطلاعات بیشتر، روی اینجا، ضربه بزنید. ❇️ مطابق قواعد رسم‌المصحف، اگر این کلمه بلافاصله بعد از «واو» یا «فاء» بیاید، همزۀ وصل، حذف شده و همزۀ اصل آن روی پایه‌ای بر مبنای حرکت حرف قبلی قرار می‌گیرد که در اینجا به دلیل حرکت فتحۀ حرف فاء، همزه بر روی پایۀ الف آمده است. ✓ علامت‌گذاری این کلمه در ضبط #مصری ، همزه بر روی پایۀ الف همراه با علامت سکون بر روی آن است. (فَأْتوا) ✓ در ضبط #هندی و #ایرانی، همزه به شکل آنچه در فارسی به آن الف گفته می‌شود (ا) آمده و روی آن علامت سکون قرار داده شده است (فَاْتوا). ✓ در ضبط #کم_علامت که اساساً علامت رأس‌العین روی پایۀ الف، حرف ساکن تلقی شده و بی‌نیاز از علامت سکون در نظر گرفته می‌شود، این کلمه به شکل «فَأتوا» نگارش شده است. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/26) 💢 «لا یَستَحی‌ےٓ»: از لحاظ نگارشی نسبت به آنچه تلفظ می‌شود در این کلمه یک حرف، حذف شده است و آن، یاء آخر کلمه است که در قرائت تلفظ می‌شود ولی بر اساس قواعد رسم‌المصحف، در کتابت نوشته نمی‌شود. ✓ مطابق قواعد رسم‌المصحف، نگارش دو حرف همانند هم و پی‌در‌پی در یک کلمه صحیح نیست، بر این اساس حرف یاء آخر این کلمه را -که در واقع نقش صدا دارد تا یک حرف از الفبا- حذف کرده و صدای یاء آخر کلمه را با یکی از علائمی که در ضبط‌المصحف وجود دارد نشان می‌دهند. ✓ در شیوه‌های علامت‌گذاری #مصری و #کم_علامت برای نشان دادن صدای یاء مدی آخر کلمه از حرف یاء معکوس بلافاصله بعد از حرف یاء بزرگ استفاده شده است. با توجه به وجود علامت #مد در انتهای این کلمه، در دو شیوهٔ بالا، این علامت بر روی حرف یاء معکوس گذاشته شده است و با توجه به قواعد ضبط مصری، در این شیوه علامت‌گذاری در زیر حرف یاء بزرگ آخر کلمه، حرکت کسره قرار گرفته (یَسْتَحْی‌ِےٓ) و در شیوه کم‌علامت، طبق روال، از گذاشتن حرکات همراه صداهای مدی (کسره قبل از یاء مدی) صرف‌نظر شده است. (یَستَحی‌ےٓ) ✓ در ضبط #هندی صدای یاء مدی با علامتی شبیه به الف کوچک (ــٖـ) در زیر یاء آخر کلمه نشان داده شده و علامت مد، بالای حرف یاء قرار گرفته است (یَسْتَحْی‌ٖٓ). ✓ در شیوه‌های علامت‌گذاری #ایرانی و #ترکی ، قواعد رسم‌المصحف رعایت نشده و دو حرف یاء در کنار هم نگارش شده است. همچنین در زیر یاء اول، علامت کسره اشباعی و روی یاء دوم، علامت مد آمده است (یَسْتَحْیٖیٓ). 💢 «الفٰسِقینَ»: الف در این کلمه بر اساس قاعدهٔ حذف الف از کلمات جمع سالم مذکر و مؤنث در رسم‌المصحف حذف شده است. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/27) 💢 «اؘلَّذينَ»: با ملاحظۀ این کلمه در خط اول آیه در تصویر ابتدایی مطلب امروز، توجهمان به حرکت فتحه جلب می‌شود که به‌صورت #ریز در ابتدای کلمه روی همزه قرار گرفته است. چنان‌که قبلا نیز گفته شد، در ضبط کم‌علامت، شکل ریز حرکات کوتاه بر روی کلماتی که با همزۀ وصل شروع می‌شوند و در موضع ابتدا (بعد از شماره آیه یا بعد از محل وقف) قرار دارند گذاشته می‌شود تا به قرائت‌کننده برای تشخیص حرکت همزۀ وصل در ابتدا کمک کند. ✓ این همزه در ضبط #مصری به شکل «ٱ»، در ضبط #هندی بدون حرکت -به استثناء لفظ جلالۀ «الله» که با حرکت فتحهٔ کامل آمده- و در ضبط #ایرانی و #ترکی با حرکت کامل فتحه نوشته شده است. 💢 «اُولـٰٓئِكَ»: بر اساس اتفاق‌نظری که میان همۀ علمای #رسم_المصحف وجود دارد؛ این کلمه در تمام متون عربی، اعمّ از قرآن و غیر قرآن، به این شکل نگارش شده و صدای الف مدی در آن، با الف کوچک نشان داده می‌شود. ✓ در زمینۀ قرائت این کلمه می‌بایست به ناخوانا بودن حرف واو، دقت ویژه داشت که دخالتی در لفظ نداشته و صدای کوتاه ضمه در الف، تبدیل به صدای کشیده واو مدی نشود. برای توضیح بیشتر اینجا ضربه بزنید. 💢 «ال‍خـٰسِرونَ»: بر اساس قاعدۀ رسم المصحف، کلیۀ کلماتی که مانند این کلمه، بر #جمع_سالم مذکر و مؤنث دلالت دارند با حذف الف نگارش می‌شوند؛ البته این قاعده دارای تبصره‌هایی نیز هست که در جای خود به آن‌ها خواهیم پرداخت. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/29) 💢 «اِلَی السَّمآءِ»: همانطور که می‌بینید در اتصال بین این دو کلمه، سه حرف ناخوانا به وجود آمده است که به اتفاق بررسی می‌کنیم: یاء ناخوانا: در ضبط کم‌علامت، برای تشخیص ناخوانا بودن این حرف در چنین شرایطی یک قاعده وجود دارد؛ طبق این قاعده، «حرف یاء بی‌حرکت آخر کلمه، بعد از هر حرکت و تنوین، ناخواناست؛ مانند: عَلَی ... ، فِی ... ، هُدًی ... الف ناخوانا: الف که بعد از هر حرکتی ناخواناست اما در اینجا حرف ماقبل، بدون حرکت است! پس به حرکت حرف قبل‌تر نگاه می‌کنیم که فتحه است بنا بر این الف ناخواناست. لام ناخوانا: حرف لام بدون حرکت صرفا در موقعیتی که قبل از حرف مشدد قرار بگیرد ناخوانا خواهد بود و در غیر این صورت اگر بدون حرکت باشد، لام، ساکن تلقی می‌شود. ✓ حرف یاء آخر ناخوانا در همۀ شیوه‌های علامت‌گذاری، بدون علامت است و چیزی روی آن قرار ندارد. جالب است بدانید بر اساس علامت‌گذاری #مصری -که امروزه به نام عثمان‌طه معروف است- این حرف، هنگامی که ماقبل آن مکسور باشد، یا به‌عنوان حرف ناخوانا (مانند: فِی الاَرضِ) است یا به‌عنوان صدای یاء مدی (مانند: فی نَفسِهٖ) که در هر دو موقعیت به یک شکل و به طور یکسان، علامت‌گذاری شده و تمایزی بین این دو قائل نشده و با منطق علامت‌گذاری سازگار نیست. در حالی که در ضبط #کم_علامت با حذف حرکت کسره همراه صدای یاء مدی (مانند «فی نَفسِهٖ») موجب تفاوت بین این دو موقعیت (مانند کلماتی شبیه به «فِی الاَرضِ») شده است. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/30) 💢 «لِلمَلـٰٓئِکَةِ»: در این عبارت، طبق قواعد رسم‌المصحف، دو حرف حذف شده است: 1. همزه وصل بین دو حرف لام اول کلمه که تلفظ نمی‌شود. در واقع این ترکیب به صورت «لِـ + المَلـٰٓئِکَةِ» است و حرف همزه وصل، به این دلیل که بعد از آن، حرف لام معرفه و قبل از آن حرف لام دیگری -که در اینجا از حروف جرّ است- آمده مطابق قاعده‌ای در رسم‌المصحف، حذف و کلمه همانند آنچه در قرائت، تلفظ می‌شود نگارش می‌گردد. 2. الف مدی بین لام سوم و همزه که بر اساس توافق علمای رسم‌المصحف، در این کلمه و کلمات دیگری از جمله «مَلـٰٓئِکَةِ»، «سَلـٰم» و «اِلٰه» و برخی از اَشکال دیگر همین کلمات حذف می‌شود. ✓ در ضبط #مصری ، #هندی و ضبط #کم‌_علامت ، الف کوچک همراه با علامت مد(ــٰٓـ) در سمت چپ لام، و قبل از دندانۀ پایۀ همزه گذاشته شده است. ✓ در ضبط #ترکی ، برخی کاتبان، این الف کوچک را در سمت راست حرف لام و علامت مد را بالای حرف لام نوشته‌اند و برخی ابتدا علامت مد را روی حرف لام و سپس الف کوچک را در بالای علامت مد نوشته‌اند. ✓ #نگارش این کلمه در ضبط #ایرانی به این دلیل که با #اثبات_الف صورت گرفته است؛ اساسا بر خلاف اصول #رسم_المصحف بوده و از درجۀ اعتبار علمی بالایی در جهان اسلام برخوردار نیست. ← ضبط «همزه روی دندانه»: همزه و حرکت کسره، در ضبط #مصری و #هندی ، هر دو در زیر دندانه نوشته شده است. در ضبط #ایرانی ، برخی کاتبان، علامت همزه را روی دندانه و حرکت کسره را در زیر همزه (بین دندانه و علامت همزه) نوشته‌اند؛ برخی دیگر نیز علامت همزه را روی دندانه و کسره را زیر دندانه آورده‌اند. در ضبط #ترکی و #کم_علامت ، همزه روی دندانه و حرکت کسره زیر دندانه نوشته شده است. ❇️ تمامی نکاتی که به آنها اشاره شد در تصویر، قابل مشاهده است. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/31) 💢 «هـٰٓؤُلآءِ»: بر اساس قواعد ادبیات عرب، کلمات در عربی به سه دسته تقسیم می‌شوند که عبارتند از: «اسم»، «فعل»، و «حرف». این کلمه نیز از یک حرف و یک کلمه تشکیل شده است: ها (حرف تنبیه) + اُولآءِ (ضمیر اشاره) بر اساس اصول رسم‌المصحف، در کل قرآن، الف حرفِ تنبیه «ها» به منظور اختصار، حذف می‌شود؛ مانند: «هٰٓاَنتُم»، «هٰکَذا» و ... البته این قاعدهٔ حذف الف، دربارهٔ حرف «یا» در جایی که «حرف ندا» باشد هم صادق است؛ مانند: «یٰٓاَیُّها»، «یٰٓاَرضُ» و ... ← بعد از حذف الف، همزه «اولاء» نیز بر پایهٔ واو قرار می‌گیرد. ✓ در علامت‌گذاری این کلمه در میان ضبط‌های پنج‌گانه اختلاف زیادی وجود ندارد و تفاوت‌ها عمدتاً مربوط به حرکت فتحه همراه الف مدی است. ضبط #مصری : «هَـٰٓؤُلَآءِ» ضبط #هندی و #ترکی : «هٰٓؤُلَآءِ» ضبط #ایرانی : «هٰٓؤُلٰٓاءِ» ضبط #کم_علامت : «هٰٓؤُلآءِ» ✅ یک نکته تجویدی: چنانکه گفته شد این واژه از دو کلمه تشکیل شده است و باز همانطور که مشاهده می‌شود دارای دو علامت «مد» است. مدّ #منفصل ، این‌چنین است که اگر صدای مدّی در پایان یک کلمه و سبب مدّ (علامت همزه) در ابتدای کلمهٔ بعدی باشد مدّ منفصل ایجاد می‌شود. همچنین در تعریف قاعدهٔ «مدّ متصل» آمده است که اگر صدای مدی همراه با سبب مد (در اینجا علامت همزه) در یک کلمه باشد؛ مد #متصل ایجاد می‌شود؛ بنا بر این در این کلمه که حرف تنبیهِ «ها» در کلمهٔ اول و علامت همزه در ابتدای کلمهٔ دوم است، پس مدّ موجود در اینجا #مد_منفصل بوده و کشش آن، اختیاری است؛ یعنی می‌توان اصلا کشش اضافی به این مد نداد، اما در صورتی که تلاوت‌کننده قصد اجرای حکم مدّ منفصل را داشته باشد می‌تواند کشش صدای آن را به اندازهٔ 4 یا 5 حرکت امتداد بدهد. همچنین طبق تعریف بالا، مدّ دوم در کلمه، مدّ متصل است که کشش صدای آن 4 یا 5 حرکت است. ✓ بر اساس آنچه گفته شد برای رعایت حکم مدّ در این کلمه می‌توان مدّ اول بر روی «ها» را بدون کشش اضافی و مدّ دوم را که مدّ متصل است با 4 یا 5 حرکت کشش تلاوت کرد. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/34) 💢 «لِلمَلـٰٓئِکَةِ»: در ادبیات عرب، در واقع این کلمه متشکل از یک #حرف و یک #اسم است: لِـ (حرف جرّ) + المَلـٰٓئِکَةِ (اسم) ✓ همزۀ وصل ابتدای کلمهٔ «المَلـٰٓئِکَةِ» به دلیل قرار گرفتن در میان دو حرف لام که یکی لام جرّ (قبل از همزه وصل) و دیگری لام معرفه (بعد از همزه وصل) است؛ مطابق قاعده‌ای در رسم‌المصحف، حذف و کلمه همانند آنچه در قرائت، تلفظ می‌شود نگارش می‌گردد. دربارهٔ این عبارت، ذیل آیه 30 سوره بقره، به تفصیل صحبت شده است. برای مشاهده مطلب، اینجا ضربه بزنید. ✅ ضبط «الف مدی حرف لام»: ✓ ضبط #مصری : ملَــٰٓـ ✓ ضبط #هندی و ضبط #کم‌_علامت : ملـٰٓـ ✓ ضبط #ترکی : مـٰلٓـ برخی کاتبان در این شیوهٔ ضبط نیز ابتدا علامت مد را روی حرف لام و سپس الف کوچک را در بالای علامت مد نوشته‌اند. ✓ ضبط #ایرانی : مـلٰٓا شایان ذکر است نگارش این کلمه با #اثبات_الف در شیوه ایرانی، اساساً بر خلاف اصول #رسم_المصحف بوده و از درجۀ اعتبار علمی در جهان اسلام برخوردار نیست. ✅ برای مطالعه توضیحات و ملاحظۀ #تصویر نگارش و علامت‌گذاری گوناگون این کلمه پیرامون موارد بالا و نیز «همزه روی دندانه» در شیوه‌های پنج‌گانه،اینجا ضربه بزنید. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/35) 💢 «یٰٓـٔادَمُ»: در مطلب مربوط به آیه 31 سوره بقره توضیح دادیم که الف در حرف تنبیه «ها» در رسم‌المصحف حذف می‌شود. همچنین الف در حرف ندای «یا» نیز در نگارش مصحف حذف می‌شود. بر اساس همین قاعده، کلمۀ «یٰٓـٔادَمُ» که متشکل از دو کلمه: یا (حرف ندا) + ءادَم (اسم) است با حذف الف از حرف ندای «یا» و جایگزین کردن الف کوچک به جای آن نوشته می‌شود: یٰٓـٔادَمُ. ✓ علامت‌گذاری این کلمه در شیوه‌های پنج‌گانه به شکل‌های زیر است: ضبط #مصری : حرکت فتحه همراه الف کوچک روی «یاء» و روی همزه قبل از الف: یَـٰٓـَٔادَم ضبط #هندی : یٰٓاٰدَم ضبط #ترکی : یَآ اٰدَم، یٰآ اٰدَم ضبط #ایرانی : یٰآ اٰدَم ضبط #کم_علامت : یٰٓـٔادَم 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/37) ✅ در این آیه، دو الف از دو کلمه به شکل #الف_کوچک نگارش شده که هر کدام بنا به دلیل خاصی به این شکل نوشته شده است با هم آنها را بررسی می‌کنیم: 💢 «فَتَلَقّیٰٓ»: در زبان عربی، کلماتی که فعل هستند معمولاً از سه حرف اصلی که به آن «ریشهٔ فعل» گفته می‌شود ساخته شده‌اند. ← #ریشه این فعل «ل ، ق ، ی» است که هنگامی که در این باب و این صیغه قرار می‌گیرد در واقع می‌شود: «فَتَلَقَّیَ». بنا به قاعدهٔ «اِعلال» که در ادبیات عرب، برخی افعال را در بر می‌گیرد، اگر حرف آخر ریشهٔ فعل به یاء ختم شود؛ یاء آخر آن به #الف_کوچک تبدیل شده و بر روی پایه «یاء» قرار می‌گیرد، مانند کلمات متعدد دیگری که در قرآن موجود است، همچون: «اَوحیٰ»، «اَبکیٰ»، «سَعیٰ» و ... البته کلماتی نیز در قرآن وجود دارد که قاعدهٔ #اعلال ، شامل آنها می‌شود اما استثنائاً بر اساس رسم المصحف، متفاوت با آنچه در دستور زبان عربی آمده، نگارش شده است. ← لازم به ذکر است، علامت #مد در انتهای کلمه به دلیل وجود سبب مد (در اینجا همزه) در کلمهٔ بعدی (ءادَم) بوده که باعث ایجاد مدّ منفصل شده است. ✓ علامت‌گذاری این کلمه: ضبط #مصری : فَتَلَقَّیٰٓ ← تشدید و فتحه روی قاف، الف کوچک و مد روی یاء ضبط #هندی و #ترکی : فَتَلَقّٰٓی ← تشدید، الف کوچک و مد بر روی قاف ضبط #ایرانی و #کم_علامت : فَتَلَقّیٰٓ ← تشدید بدون فتحه روی قاف، الف کوچک و مد روی یاء 💢 «کَلِمٰتٍ»: این کلمه، #جمع_سالم مؤنث است و مفرد آن «کَلِمَة» است. الف بعد از میم در «کَلِمٰت»، بر اساس قاعدهٔ حذف الف در کلمات جمع سالم مذکر و مونث در #رسم_المصحف حذف شده است. ✓ علامت‌گذاری این کلمه: ضبط #مصری : کَلِمَـٰتٍ ضبط #هندی و #کم_علامت : کَلِمٰتٍ ضبط #ترکی : کَلِمَاتٍ ضبط #ایرانی : کَلِمٰاتٍ چنانکه ملاحظه می‌کنید در دو شیوه آخر، الف در این کلمه اثبات شده است که با اصول رسم المصحف مطابقت نداشته و در جهان اسلام، فاقد اعتبار علمی است. 📝 شما نیز چند کلمه از این دست (جمع سالم مذکر یا مؤنث) را در برای ما از طریق ارتباط با ادمین ارسال کنید. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/40) 💢 «اَوفوا»: مانند آنچه در مطلب روز گذشته گفته شد، این کلمه نیز از افعالی است که حروف آن مشمول قاعدۀ #اِعلال شده و در این کلمه که فعل امر از باب «اِفعال»، صیغۀ جمع مذکر مخاطب است نسبت به افعالی که حروف «واو» و «یاء» در ریشۀ آنها وجود ندارد، اندکی دچار تغییر شده است. ← #ریشه این فعل «و ، ف ، ی» بوده و در صیغه‌ای که گفته شد در اصل «اَوفِیُوا» است و تحت قاعدۀ اِعلال، با قرار گرفتن در صیغه‌ای که گفته شد تغییر یافته و بدین ترتیب حرف یاء از آن حذف و حرکت ضمه به حرف ما قبل آن یعنی حرف «فاء» منتقل شده است (اَوفُوا). البته حرکت #ضمه در این کلمه و نیز تمام حرکات کوتاه همراه حروف مدی در کل قرآن به منظور تسهیل و جلوگیری از اشتباه در قرائت، در شیوهٔ علامت‌گذاری #کم_علامت حذف شده است. ✓ علامت‌گذاری این کلمه: ضبط #مصری : أَوْفُواْ ضبط #هندی : اَوْفُوْا ← علامت سکون بر روی هر دو حرف واو ضبط #ترکی و #ایرانی : اَوْفُوا ← علامت سکون فقط بر روی حرف واو اول ضبط #کم_علامت : اَوفوا ← الف بعد از واو آخر کلمه، همواره ناخواناست. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/44) 💢 «اَتَأمُرونَ»: این کلمه از افعال مضارع، صیغۀ جمع مذکر مخاطب است. در این آیه، سه کلمۀ مشابه دیگر از همین گروه وجود دارد. ✓ همزۀ ابتدایی این کلمه از دستۀ #حروف ، با نام «همزۀ استفهام» به معنی «آیا» است و جزء کلمۀ اصلی «تَأمُرونَ» نیست. ✓ نکته مورد توجه دربارهٔ «اَتَأمُرونَ»، وجود علامت «رأس العین» بر روی همزۀ میانی این کلمه است که چنانچه قبلا گفته شد وجود این علامت بر روی همزه (در اصطلاح عام، همان الف ایستاده) در ضبط کم‌علامت، اساساً نشانۀ #سکون همزه است، کما اینکه وجود دو همزه در ابتدا و در میان این کلمه، به وضوح، گویای این تفاوت در رویکرد ضبط #کم_علامت است. ✓ البته در شیوه‌های علامت‌گذاری پنج‌گانه، این مفهوم به شکل‌های متفاوتی نمایش داده شده است: ضبط #مصری : أَتَأْمُرُونَ ضبط #هندی : اَتَاْمُرُوْنَ ضبط #ترکی : اَتَاْمُرُونَ ضبط #ایرانی : اَتَاْمُروُنَ ضبط #کم_علامت : اَتَأمُرونَ ✅ در اینجا یک #نکته_تجویدی مهم وجود دارد که یادآوری آن خالی از لطف نیست و آن، صفت ذاتی حرف همزه، به نام «نَبر» به معنی تیزی است. بر اساس این قاعده در هنگام تلاوت آیات می‌بایست همزه طوری تلفظ شود که با حالت #خشکی و #تیزی نسبت به دیگر حروف همراه باشد به گونه‌ای که وجود این حرف در کلمه، کاملا شنیده و احساس شود. البته حرف همزه در قرائات گوناگون، از حروفی است که توجه ویژه به آن وجود دارد و در برخی قرائات با ملاحظاتی خاص مانند از بین بردن #تیزی آن یا قواعد دیگر تلفظ می‌شود. 💢 شایان ذکر است افعال دیگری که در این آیه آمده است عبارتند از: ✓ «تَنسَونَ» از ریشۀ «ن ، س ، ی» ✓ «تَتلونَ» از ریشۀ «ت ، ل ، و» که این افعال، در زبان عربی، مشمول قاعدۀ #اِعلال و دستخوش تغییراتی شده‌اند که در ادامۀ این مسیر طولانیِ «طرح بر کرانۀ آیه‌ها» به آن‌ها خواهیم پرداخت ان شاء الله. ✓ فعل «تَعقِلونَ» هم از ریشۀ «ع ، ق ، ل» است که #بدون_تغییر در صیغۀ جمع مذکر مخاطب قرار می‌گیرد. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/45) 💢 «الصَّلوٰةِ»: درباره این کلمه که 77 مرتبه در قرآن تکرار شده است و کلمات دیگری شبیه به آن، دو نکته وجود دارد: ✓ از نظر رسم المصحف: نگارش این کلمه بر خلاف آنچه تلفظ می‌شود، بدون الف و با حرف واو صورت گرفته است. مطابق آنچه در منابع #رسم_المصحف آمده است، الف در این کلمه تبدیل به «واو» شده و نوشته می‌شود و نگارش آن با الف در کتابت مصحف، کاملا غیرموجه است؛ البته نگارش این کلمه در املای عربی با #اثبات_الف مرسوم است و اشکالی ندارد. ✓ از نظر ضبط المصحف: و اما در علامت‌گذاری این کلمه، یک نکتۀ مهم وجود دارد؛ در چهار شیوه از شیوه‌های علامت‌گذاری، بالاتفاق الف کوچک بر روی حرف واو به نشانۀ صدای مدی «آ» گذاشته شده است (وٰ) و قرائت آن، عموما بدون اشکال و صحیح انجام می‌شود، لیکن وجود حرکت فتحه همراه الف مدی در شیوۀ #ضبط_مصری موجب شده است تا بسیاری از تلاوت‌کنندگان، حرف «لام» را در این کلمه با حرکت فتحه و حرف «واو» را با حرکت الف مدی بخوانند که نتیجۀ آن در تلفظ، منجرّ به تبدیل کلمه از مفرد (صَلاة) به جمع (صَلَواة) شده است. ← از این دست کلمات در آیات دیگر قرآن نیز وجود دارد؛ مانند: زکَوٰة ، حیَوٰة ، غدَوٰة و ... ضبط #مصری : الصَّلَوٰةِ ضبط #هندی ، #ترکی ، #ایرانی و #کم_علامت : الصَّلوٰةِ 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/49) 💢 «نَجَّینٰکُم»: چنانکه ملاحظه می‌کنید در این کلمه، #الف حذف شده است. بر اساس قواعد رسم المصحف، حرف الف در تمامی کلمات دارای ضمیر متکلم مع‌الغیر (نا) متصل به ضمیر مفعولی (در اینجا ضمیر «کُم») با #حذف_الف نگارش شده است. ✓ #علامت_گذاری این کلمه: ضبط #مصری : نَجَّیْنَـٰکُم (علامت سکون روی حرف میم در این کلمه به دلیل ادغام با حرف میم در کلمه بعدی حذف شده است) ضبط #هندی : نَجَّیْنٰکُمْ ضبط #ترکی : نَجَّیْنَاکُمْ (اصولا حرکت فتحه قبل از الف ایستاده، قاعده‌مندتر از این حرکت قبل از الف کوچک است) ضبط #ایرانی : نَجَّیْنٰاکُمْ ضبط #کم_علامت : نَجَّینٰکُم ← چنانکه ملاحظه می‌کنید در ضبط ترکی و ایرانی #رسم_المصحف رعایت نشده است. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/50) 💢 در مطلب روز قبل گفتیم که #الف در افعالی که ضمیر متکلم مع‌الغیر «نا» به آن چسبیده و بعد از آن، ضمیر مفعولی آمده باشد حذف می‌شود. حال در این آیه شریفه، ما با سه کلمه که هر سه دارای ضمیر «نا» هستند مواجهیم (فَرَقنا، فَاَنجَینٰکُم، اَغرَقنا). ✓ چنانکه می‌بینید ضمیر «نا» در این افعال وجود دارد اما فقط در یکی از این افعال (فَاَنجَینٰکُم)، #الف حذف شده است. توضیح قاعدهٔ بالا با ملاحظهٔ این سه کلمه کاملا روشن و قابل درک است، زیرا الف ضمیر «نا» که در دو فعل «فَرَقنا» و «اَغرَقنا» اثبات شده، در «فَاَنجَینٰکُم» حذف شده است و دلیل آن بر طبق قاعده‌ای که ذکر شد، آن است که بعد از ضمیر «نا» در این کلمه، ضمیر مفعولی «کم» آمده و به همین دلیل، #الف حذف شده است. ✓ #علامت_گذاری این کلمه: ضبط #مصری : فَأَنجَیْنَـٰکُمْ ضبط #هندی : فَاَنْجَیْنٰکُمْ ضبط #ترکی : فَاَنْجَیْنَاکُمْ ضبط #ایرانی : فَاَنْجَیْنٰاکُمْ ضبط #کم_علامت : فَاَنجَینٰکُم ← چنانکه ملاحظه می‌کنید در ضبط ترکی و ایرانی، #رسم_المصحف رعایت نشده است. ☝️ یک نکتهٔ تجویدی: حرف «م» در آخر کلمهٔ «فَاَنجَینٰکُم» و حرف «واو» که بلافاصله بعد از آن آمده، هر دو از حروفی هستند که از ناحیه لب‌ها تلفظ می‌شوند (حروف شَفَوی) و به همین دلیل، امکان #ادغام شدن در هم را دارند، بنا بر این در حوزه تجوید و فصیح‌خوانی، بسیار تأکید شده است که تلاوت‌کننده می‌بایست حتما مراقب باشد تا حرف «میم» در حرف «واو»، ادغام نشده ❌ و کاملا #واضح تلفظ شود. ✓ یادآور می‌شود که مثال مهم دیگر برای این نکته، در آیهٔ آخر سوره حمد -که در همهٔ #نمازهای_واجب خوانده می‌شود- در بین دو کلمهٔ «عَلَیهِم وَلَاالضّآلّین» وجود دارد که اهمیت توجه به این موضوع را بیشتر می‌کند. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 3️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/51) 💢 «و‍ٰ‌عَدنا»: مطابق آنچه در #رسم_المصحف آمده است، نگارش این کلمه با نظر تمامی صاحب‌نظران این علم و کاتبان مصاحف با #حذف_الف انجام شده و کلمات هم‌خانوادهٔ دیگری هم از ریشهٔ «و ، ع ، د» در سوره بقره آمده است. ✓ این کلمه در برخی قرائات به شکل «وَعَدنا» نیز قرائت شده است. ✓ #علامت_گذاری این کلمه: ضبط #مصری : وَ‍ٰ‌عَدْنَا ضبط #هندی : وٰعَدْنَا ضبط #ترکی : وَاعَدْنَا -- وٰعَدْنَا ضبط #ایرانی : وٰاعَدْنٰا ضبط #کم_علامت : و‍ٰ‌عَدنا ← چنانکه ملاحظه می‌کنید در کتابت این کلمه، #رسم_المصحف در مصاحف ایرانی و برخی مصاحف ترکی رعایت نشده است. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/54) 💢 «بارِئِکُم»: در خصوص رسم این کلمه، نکتۀ خاصی برای بازگو کردن وجود ندارد، لیکن یکی از تفاوت‌های بارز، در حوزۀ ضبط، در میان شیوه‌های پنجگانه، نکته‌ای است که در این کلمه وجود دارد. در عملکرد شیوه‌های گوناگون در علامت‌گذاری همزۀ مکسور با دندانه تفاوت‌های واضحی دیده می‌شود که در زیر آمده است: ✓ ضبط #مصری و #هندی : همزه و حرکت کسره، هر دو در زیر دندانه ✓ ضبط #ایرانی : علامت همزه روی دندانه و حرکت کسره در زیر همزه (بین دندانه و علامت همزه) ✓ ضبط #ترکی و #کم_علامت : همزه روی دندانه و حرکت کسره زیر دندانه 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/57) 💢 «طَیِّبٰتِ»: این کلمه مانند دیگر کلماتی که طی مطالب قبلی گفته شد از نوع اسم و #جمع_سالم مؤنث است. در این کلمه نیز همچون کلمات قبلی از این دست، بر اساس قاعدهٔ #رسم_المصحف مبنی بر حذف الف از کلمات اسم جمع سالم مذکر یا مؤنث، الف به روال عادی حذف شده است. ✓ علامت‌گذاری این کلمه: ضبط #مصری : طَیِّبَـٰتِ ضبط #هندی و #کم_علامت : طَیِّبٰتِ ضبط #ترکی : طَیِّبَاتِ ضبط #ایرانی : طَیِّبٰاتِ 💢 «رَزَقنٰکُم»: قاعدهٔ رسم المصحف که شامل این کلمه می‌شود و در مطالب گذشته نیز به آن اشاره شده این است که «در کلماتی که در آخر آنها ضمیر فاعلیِ "نا" آمده و بلافاصله ضمیر مفعولی به آن چسبیده باشد، #الف حذف می‌شود». ✓ علامت‌گذاری این کلمه: ضبط #مصری : رَزَقْنَـٰکُمْ ضبط #هندی : رَزَقْنٰکُمْ ضبط #ترکی : رَزَقْنَاکُمْ ضبط #ایرانی : رَزَقْنٰاکُمْ ضبط #کم_علامت : رَزَقنٰکُم طبق روال معمولِ شیوه‌های ترکی و ایرانی، در این شیوه‌ها #الف در این کلمات اثبات شده که با اصول و قواعد رسم المصحف، مغایر است. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/58) 💢 «وَادخُلُوا البابَ»: در اتصال میان این دو کلمه، سه حرف ناخوانا وجود دارد که قواعد ناخوانا بودن آنها بر اساس ضبط #کم_علامت در مطالب گذشته بررسی شده است. در این مطلب این قواعد را برای یادآوری مرور می‌کنیم: 1. واو بعد از ضمه این حرفِ بدون علامت، به دلیل وجود حرکت #ضمه قبل از آن، ناخواناست، البته این قاعده در مورد حروف «الف بدون علامت بعد از فتحه» و «یاء بدون علامت بعد از کسره» نیز صادق است. 2. الف بعد از واو آخر کلمه مطابق قواعد ضبط کم علامت، الف بعد از واو آخر کلمه، همواره ناخواناست. 3. الف بدون علامت در اول کلمه اگر حرف الف در ابتدای کلمه، بدون علامت باشد، در حالت وصل، ناخواناست. ← به این ترتیب در شیوهٔ علامت‌گذاری کم‌علامت، با وضع سه قاعدهٔ کوتاه، از گذاشتن هزاران علامت که منجر به #شلوغی_خط و به تَبَع آن، شلوغی صفحات می‌شود جلوگیری شده است. کما اینکه در شیوهٔ #مصری (عثمان‌طه) برای همین سه قاعده، به سه شکل #متفاوت عمل شده و علائمی بر خط، وارد شده است که در زیر مشاهده می‌کنید. ✓ علامت گذاری این دو کلمه: ضبط #مصری : وَٱدْخُلُواْ ٱلْبَابَ ←واو بدون علامت، الف بعد از واو با علامت دایره توخالی، الف ابتدای کلمهٔ دوم با علامت صاد همزهٔ وصل. ضبط #هندی : وَادْخُلُوا الْبَابَ ضبط #ترکی : وَٱدْخُلُوا الْبَابَ ضبط #ایرانی : وَادْخُلوُا الْبٰابَ ← ضمه بر روی واو ضبط #کم_علامت : وَادخُلُوا البابَ 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/60) 💢 «استَسقیٰ»: ریشهٔ این کلمه از سه حرف «س ق ی» تشکیل شده است که حرف سوم آن از حروف «علّه» و مشمول قاعدهٔ #اعلال است. این ریشه در باب «استفعال» صیغهٔ مفرد مذکر غایب قرار گرفته که در این صیغه در مرحلهٔ اول می‌شود: *«اِستَسقَیَ»،* سپس در مرحلهٔ بعدی بر اساس قاعده‌ای از قواعد اعلال، یاء متحرک ماقبل مفتوح به #الف_کوچک بر پایهٔ یاء تبدیل می‌شود و نهایتا کلمه *«اِستَسقیٰ»* شکل می‌گیرد. ← بنا بر آنچه گفته شد، #حذف_الف در این کلمه ارتباطی به قواعد #رسم_المصحف نداشته ❌ و همانطور که در تمامی مصاحف، بدون اختلاف با حذف الف نگارش شده است؛ در املای عربی هم به همین صورت عمل می‌شود. ✓ علامت‌گذاری این کلمه: به دلیل وجود همزه وصل در این کلمه، برای نمایش اَشکال گوناگون علامت‌گذاری، این کلمه همراه با کلمهٔ قبلی نمایش داده می‌شود: ضبط #مصری : اِذِ ٱسْتَسْقَیٰ ضبط #هندی و #ایرانی : اِذِ اسْتَسْقٰی ضبط #ترکی : اِذِ ٱسْتَسْقٰی ← علامت صاد کوچک روی همزه وصل ضبط #کم_علامت : اِذِ استَسقیٰ ☝️ یک سؤال: در #اتصال دو کلمهٔ «اضرِب بِعَصاكَ» که دو حرف مثل یکدیگر (ب بِـ) آمده و اولی #ساکن و دومی #متحرک است؛ آیا درج علامت تشدید بر روی باء دوم ضروری است؟ شما همراهان ارجمند لطفا در ارتباط با ادمین کانال #نظر ارزشمند خود را بیان بفرمایید. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/61) 💢 «اؚهبِطوا»: همزهٔ ابتدایی در این کلمه، همزهٔ وصل است. از آنجا که همزهٔ وصل، به‌خودی‌خود دارای حرکت نیست، بنا بر این با توجه به اینکه این کلمه بعد از علامت وقف آمده است، در حالت ابتدا از این کلمه می‌بایست همزه را با یک #حرکت_کوتاه خواند. برای درج این حرکت کوتاه در شیوه‌های علامت‌گذاری، به شکل‌های گوناگون عمل شده است. ✓ نگارش حرکت همزهٔ وصل در ابتدا: ضبط #مصری : به شکل «ٱ» (بدون حرکت؛ تشخیص حرکت آن، هنگام ابتدا از آن، بر عهدهٔ خود شخص است.) ضبط #هندی : «اِ» با علامت کسره کامل 👈 توضیح: ضبط هندی در مواضع ابتدا (بعد از شماره آیه یا بعد از علامت وقف) برای کلماتی که «الـ» به آنها چسبیده است؛ علامت همزۀ وصل را درج نکرده است؛ مانند: الَّذِیْ، الْیَوْمَ. همچنین لفظ جلالۀ «اَللهِ» و تمام کلماتی که همزۀ ژوصل آنها جزئی از خود کلمه است در ضبط هندی در موضع ابتدا با حرکت کامل نوشته شده‌اند؛ مانند: اِذْهَبْ. ضبط #ایرانی و #ترکی : «اِ» با علامت کسره کامل در ضبط #کم_علامت ، شکل #ریز حرکات کوتاه بر روی کلماتی که با همزۀ وصل شروع می‌شوند و در موضع ابتدا (بعد از شماره آیه یا بعد از محل وقف) قرار دارند گذاشته می‌شود تا به قرائت‌کننده برای تشخیص حرکت همزۀ وصل در ابتدا کمک کند. 💢 «بآءو»: ریشهٔ این فعل که در صیغهٔ جمع مذکر غایب قرار گرفته، «ب و ء» است و همانطور که در مطالب پیشین هم گفته شد، این فعل به دلیل وجود حرف واو در ریشه، مشمول قواعد #اعلال شده است. ✓ این فعل در ابتدا «بَوَءوا» بر وزن فَعَلوا بوده و در جریان اعلال، با تبدیل حرف واو مفتوح به الف، به‌صورت «بآءو» درآمده است. ✓ چنانکه می‌دانیم، بعد از واو آخر در افعال صیغهٔ جمع مذکر غایب، حرف الف نوشته می‌شود، در حالی که بر اساس قواعد #رسم_المصحف و اتفاق نظر تمام علما و صاحب‌نظران این حوزه، در این کلمه و برخی کلمات دیگر، #الف_آخر آنها نوشته نشده است. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/62) 💢 «الـٔاخِرِ»: ترکیب دو حرف «لام» و «الف» به شکلی که اصطلاحا به آن «لام و الف قیچی» گفته می‌شود به همراه علامت «رَأسُ العین» (ء) که در اصطلاح عامّ، به‌اشتباه به آن همزه گفته می‌شود و در میان این دو برای نشان دادن صدای مدی «آ» نوشته شده است؛ یکی از چالشی‌ترین موضوعات آموزش در آموزش روخوانی قرآن به حساب می‌آید. ← از طرفی ترکیب «لام و الف قیچی»، کاملا در چارچوب قواعد #خوشنویسی بوده و صحیح است و از سویی دیگر نگارش این دو حرف به این شکل، موانعی را بر سر راه #تلاوت_روان و صحیح قرآن برای بسیاری از تلاوت‌کنندگان قرآن ایجاد می‌کند؛ در این بین، وجود علامت «رأس‌العین» در میان این دو حرف، به عامل سوم برای تشدید این چالش تبدیل شده است؛ چرا که بر اساس اصول ضبط #مصری -که امروزه بیش از مصاحف دیگر در بلاد اسلامی رواج دارد- همواره #همزه_قطع با این علامت در زیر یا روی آن نوشته می‌شود (أَ ، إِ ، أُ) و نیز برای نشان دادن صدای مدی «آ» در شیوه‌های #مصری و #کم_علامت ، رأس‌العین در کنار حرف الف نوشته می‌شود (ءا). حال در اینجا علامت #رأس_العین در #میان ترکیب لام و الف قیچی به‌منظور نشان دادن صدای مدی «آ» آمده است در حالی که شباهت بسیاری به مواردی دارد که این علامت بر #روی حرف همزه با یک حرکت کوتاه آمده است مانند «الأَرضُ». ✓ چنانکه مشاهده می‌کنید این دو شکل «لـٔا» و «لأ» شباهت بسیاری به هم داشته و در مواقع زیادی موجب اشتباه در تلاوت می‌شود. ← نکته: به دلیل محدودیت فونت در فضای رسانه، امکان نوشتن شکل دقیق «لـٔا» که به‌صورت ضربدری است وجود ندارد. ✅ پیشنهاد: برای رفع این مسئله، مرکز طبع و نشر قرآن کریم در حال بررسی و تحقیق در خصوص استفاده از شکل «آ با کلاه» برای صدای مدی «آ» است تا در مقایسه با مورد مشابه آن که یکی از حرکات کوتاه را دارد کاملا متفاوت بوده و از امکان دچار شدن به اشتباه، تا حد زیادی کاسته شود. البته قطعاً در این پیشنهاد برای استفاده از علامت «آ» به جای «ءا»، #تفاوت_اساسی در شکل آن با علامت #مد ایجاد خواهد شد. 💢 «الصّٰبِـٔینَ»: حرف #همزه در میان این کلمه، به دلیل رعایت قواعد رسم المصحف به شکل علامت #رأس_العین و در حوزۀ قواعد #ضبط_المصحف آمده است. به این معنی که از نظر قواعد رسم المصحف، این کلمه می‌بایست با دو دندانه که یکی مربوط به حرف باء و دیگری حرف یاء است نگارش شود و نوشتن دندانۀ دیگری برای حرف همزه، خلاف اصول #رسم_المصحف است (ـبئیـ). ✓ همچنین الف بعد از صاد در مصاحف، پایبند به رسم المصحف حذف شده و صدای آن با الف کوچک (مربوط به ضبط المصحف) نشان داده می‌شود، هرچند که معمولا در شیوه‌های علامت‌گذاری #ایرانی و #ترکی ، این نکات، مورد توجه قرار نگرفته و رعایت نشده است. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/71) 💢 «اِنَّه»: در این کلمه در زمینهٔ #رسم_المصحف نکتهٔ خاصی وجود ندارد اما در حوزهٔ علامت‌گذاری یا همان #ضبط_المصحف نکاتی هست که توجه به آن خالی از لطف نیست. ✓ علامت‌گذاری حرف هاء آخر که واو مدی است و اشباع می‌شود در شیوه‌های گوناگون به اَشکال متنوعی انجام شده است. ضبط #مصری : روی هاء، ضمّه و مقابل آن، حرف واو در اندازهٔ کوچک گذاشته شده است. ضبط #هندی : روی هاء، ضمّهٔ معکوس که به آن ضمّهٔ اشباعی گفته می‌شود گذاشته شده است. ضبط #ترکی و #ایرانی : فقط روی هاء، حرکت ضمّه نوشته شده است. ضبط #کم_علامت : حرف واو کوچک در زیر حرف هاء گذاشته شده است. ✅ توضیح مهم: در #نقد هریک از شیوه‌هایی که توضیح داده شد نکاتی وجود دارد که در زیر، تک‌تک آنها را بررسی می‌کنیم: ← ضبط #مصری : با تحقیقات میدانی که از سوی کارشناسان مرکز طبع و نشر قرآن پیرامون این شیوهٔ علامت‌گذاری در سطح مدارس و در جمع نوآموزان صورت گرفت، درصد بالایی از افراد در این کلمه، حرف هاء را به دلیل وجود حرکت ضمه بر روی آن، با صدای ضمّه و حرف واو کوچک را با حرکت فتحه که به‌طور ناخودآگاه در ذهن خود فرض نمودند قرائت کردند. ← ضبط #هندی : علامتی که بر روی حرف هاء در این شیوه گذاشته شده است، برای جوانان و نوجوانان امروز بسیار نامتعارف و ناشناس است و این دسته از افراد در مواجهه با این علامت از چگونگی خواندن آن ناتوانند. ← ضبط #ترکی و #ایرانی : یکی از جدی‌ترین نقدها در منطق علامت‌گذاری اشباع هاء، به این دو شیوه وارد است؛ چراکه در این دو شیوه از حرکت ضمّه بر روی حرف هاء، توقع قرائتی متفاوت با قرائت همین حرکت در حروف دیگر وجود دارد. به این معنا که هنگامی که علامت ضمّه بر روی حروف دیگر است از تلاوت‌کننده انتظار می‌رود تا صدای ضمّه را بخواند، در حالی که وقتی همین علامت بر روی حرف هاء آخر کلمات می‌آید، تلفظ صدای واو مدی از شاخص، مورد انتظار است و این کاملا مصداقی از تناقض در منطق علامت‌گذاری است. ← ضبط #کم_علامت : در این شیوه با تغییر کوچکی نسبت به شیوهٔ مصری، می‌توان گفت بهترین نتیجه، به دست آمده است، به این ترتیب که با حذف حرکت ضمّه از روی حرف هاء و انتقال نماد #واو_کوچک از مقابل حرف هاء به زیر آن، از امکان خوانده شدن این نماد به‌عنوان یک حرف مستقل جلوگیری شده است و به طور کلی، امکان قرائت اشتباه این کلمه تا حد زیادی کاهش یافته است. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/72) 💢 «فَادّٰرَءتُم»: این کلمه از سه قسمت فَ + ادّارأ + تُم تشکیل یافته است. قسمت اول در این کلمه (فَـ) از دستۀ #حروف و قسمت سوم (تُم) نیز #ضمیر است که هر دو به کلمۀ اصلی اضافه شده‌اند، اما قسمت میانی در واقع کلمۀ اصلی است که در باب «تفاعل» و در صیغۀ جمع مذکر مخاطب بر وزن «تدارأتُم» قرار گرفته است. ✓ در اینجا حرف تاء در دال، #ادغام و حرف دال، #مشدد شده و همزۀ وصل به ابتدای آن چسبیده است (ادّارَءتُم). کلمات مشابه نیز در آیات دیگر قرآن وجود دارد مانند: اثّاقَلتُم (توبه/38) ✓ همزۀ اول این کلمه، همزۀ وصل است و در اتصال حرف فاء به اول آن خوانده نمی‌شود. ✓ بر اساس قواعد رسم‌المصحف، این کلمه با #حذف الف مدی و همزهٔ میانی کلمه نگارش می‌شود: الف مدی بعد از حرف دال که به ریشۀ کلمه (د ر ء) در باب تفاعل اضافه شده است، همزه بعد از حرف راء که نشان از همزۀ ساکن در میان کلمه بوده و به‌منظور #اختصار و کوتاه کردن کلمه حذف شده است. ✓ اما جالب آن است که این کلمه در شیوه‌های پنجگانه از تعدد اَشکال در نگارش و عدم رعایت #رسم_المصحف در برخی شیوه‌ها برخوردار است که آن‌ها را در زیر بررسی می‌کنیم: ضبط #مصری : فَٱدَّ‍ٰ‌رَءْتُمْ ضبط #هندی : فَادّٰرَءْتُمْ ضبط #ترکی : فَادّٰرَءْتُمْ - فَادَّارَاْتُمْ - فَادَّارَءْتُمْ ضبط #ایرانی : فَادّٰارَءْتُمْ - فَادّٰارَاْتُمْ ضبط #کم_علامت : فَادّٰرَءتُم چنانکه ملاحظه می‌شود شیوه‌های ترکی و ایرانی، حالات مختلفی را از رسم و ضبط این کلمه به نگارش درآورده‌اند که خارج از قواعد رسم‌المصحف بوده و اعتبار علمی ندارند. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/86) 💢 «اُولـٰٓئِكَ»: تفاوت نگارش واژه «اُولـٰٓئِكَ» در مصاحف مختلف: ✍️ ضبط «واو»: - درج دایره توخالی به نشانه علامت ناخوانا، بر سر واو: ضبط #مصری - واو بدون حرکت همراه: ضبط #هندی ، #ترکی ، #ایرانی و #کم_علامت ✍️ ضبط «الف کوتاه»: - درج الف کوتاه پس از لام به همراه علامت مد بر سر آن: ضبط #مصری ، #هندی ، #ایرانی و ضبط #کم_علامت - درج الف کوتاه قبل از لام و علامت مد بر سر لام: ضبط #ترکی ✍️ ضبط «همزه»: - درج همزه و حرکت کسره زیر دندانه: ضبط #مصری و #هندی - درج همزه روی دندانه و حرکت کسره زیر همزه: ضبط #ایرانی - درج همزه روی دندانه و حرکت کسره زیر دندانه: ضبط #ترکی و #کم_علامت 💢 «بِالـٔاخِرَةِ»: تفاوت نگارش همزه واژه «بِالـٔاخِرَةِ» در مصاحف مختلف: - درج همزه بین لام و الف به همراه حرکت فتحه: ضبط #مصری (خط عثمان‌طه) - درج الف کوتاه بین لام و #الف_دوم : ضبط #هندی ، #ترکی و #ایرانی - درج همزه بین لام و #الف_دوم بدون حرکت همراه: ضبط #کم_علامت ✴️ برای آشنایی بیشتر با انواع ضبط عبارات در مصاحف مختلف کشورهای اسلامی، می‌توانید به #دانشنامه قرائت و کتابت قرآن کریم مرکز طبع و نشر قرآن به نشانی زیر مراجعه کنید: http://pediaquran.ir/quran/p13?op=0&fs=0 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹