ترویج ارزش مشترک در رواداری با مردم
محمد جواد استادی
گفتمان انقلاب اسلامی گفتمانی محدود و محصورکننده نیست. اسلام آنچنان زیست انسان را در نظر گرفته که به وفور اعتبار دادن به تکثر و تنوع را در این دین می بینیم. دستورات و آموزههای اسلامی به انسان کرامت داده و آنها را با سلایق مختلف به رسمیت میشناسد. بنابراین برعکس آن چیزی که گفته میشود، اسلام سیاسی هیچگاه به دنبال تنگنظری در فرایندها نیست. مسئلهای به نام ارزشها و مسئله دیگری به نام فرایندها و روشها وجود دارد. هر جامعهای روی یک بنیان و دال مرکزی استوار است که آن بنیان، ارزش مشترک جامعه است.
این ارزش همان چیزی است که اعضای جامعه را کنار هم قرار میدهد. در جمهوری اسلامی دال و ارزش مرکزی ما اسلام سیاسی است. اسلام سیاسی میگوید در برابر ظلم نباید ساکت بنشینیم و مظلوم را دارای تظلمخواهی میداند. هر نظام سیاسی در دنیا را که نگاه کنیم دارای یک دال مرکزی است که اگر آن نباشد به طور کلی جامعه از هم خواهد پاشید.
ما در ارزشها ثبات قدم داریم. ارزش مرکزی نظام که گفتمان انقلاب اسلامی است، باید تقویت شود. افرادی هم که در این جامعه زیست میکنند، به خواست اکثریت مردم که در جهت اندیشه اسلامی است، باید ملزم باشند.
حتی اگر افرادی به این خواست اکثریت معتقد نباشند از آنجا که به زیست اجتماعی تن دادهاند باید آن را بپذیرند. برعکس بسیاری از نظامهای سیاسی و حتی نظامهای اعتقادی در دنیا، گفتمان انقلاب اسلامی از این نقطه مرکزی به بعد در روش و فرایند بسیار متکثر است. یعنی می گوید ارزش مشترک و اصلی را ما میپذیریم اما روشهای رسیدن و تحقق آن ارزش ممکن است متفاوت باشد.
اسلام و نظام مقدس جمهوری اسلامی این تکثر، اختلاف سلیقه و نظرهای متفاوت در حوزه روش و فرایندها را میپذیرد و میگوید ما باید در مورد این مسیرها گفتوگو کنیم و در تضارب آرا به روش برتر دست پیدا کنیم.
از این مسئله ما باید یک مصداق را مثال بزنیم. سردار شهید سلیمانی با وجود اینکه یک چهره نظامی است، اما گویی فراتر از آن و برآمده از یک مکتب و مبنای معرفتی است. یعنی وجوه معرفتی و مکتبی ایشان حتی از وجوه نظامیشان قدرتمندتر است.
حاج قاسم هیچگاه از ارزش بنیادین عبور نمیکند و خط قرمز او استکبارستیزی است. از ارزش مشترک که بگذریم، میبینیم سردار دلها در روشها و فرایندهای تحقق این ارزشها از هر فضا و شخصی که میتواند به تحقق ارزشها کمک کند، استفاده میکند. بنابراین او دیگر به تقسیمبندی با تعابیر اصلاح طلب یا اصولگرا و بد حجاب یا محجبه به آن معنایی که بخواهد چند قطب مختلف در ذهن درست کند، قائل نیست.
شهید سلیمانی تلاش میکند سرمایه اجتماعی را در جمهوری اسلامی تقویت کند. حفظ گفتمان مرکزی نیازمند داشتن سرمایه اجتماعی است. سرمایه اجتماعی در یک جامعه متکثر مانند جامعه ایران که نژادها و مذهبهای گوناگونی در آن وجود دارند، بسیار مهم است.
تنها راه در چنین جامعهای این است که بتوانیم آن ارزش مرکزی را در اذهان آحاد جامعه قرار دهیم. روش تحقق این موضوع رواداری است. ما باید بتوانیم با آحاد مختلف جامعه گفتوگو کنیم و از اینکه روی بخش خاصی از جامعه برچسب بخورد، جلوگیری کنیم. منش ما باید بهگونهای باشد که با عطوفت و مهربانی و نگاهی صلح اندیشانه یک رواداری را در اجتماع برقرار کنیم. شهید سلیمانی با اقشار محروم جامعه ارتباط دارد. حاج قاسم بهترین الگوی ما برای جا انداختن گفتمان انقلاب اسلامی است. شهیدسلیمانی ترویج ارزش مشترک و دال مرکزی را در رواداری با مردم آن هم نه در حد گفتوگو، بلکه در عمل میبیند.
https://shrr.ir/000bq4
کانال نقد فرهنگی
فعالیتها، تحلیلها و یادداشت های محمد جواد استادی
@naghdefarhangi
🔰نشست علمی گفتمان انقلاب اسلامی و تحول مضمونی و ساختاری هنر پس از انقلاب اسلامی
🎙 ارائه دهنده: محمد جواد استادی
📒دبیر علمی: دکتر عباسعلی نصرآبادی
⬅️لینک ورود به جلسه: http://dte.bz/ici
📅زمان: پنج شنبه 20 بهمن ماه 1401
⏰ساعت 10 تا 12
🔹مکان: مشهد- چهارراه خسروی- خیابان آیت ا... خزعلی- نبش خیابان آیت ا... طبسی- دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی- پژوهشکده اسلام تمدنی
◾️مجری:پژوهشکده اسلام تمدنی
⬅️ پژوهشکده اسلام تمدنی در ایتا
🌐 https://eitaa.com/iciisca
دفتر مطالعات راهبردی معاونت راهبری استانهای حوزه هنری با همکاری حوزه هنری خراسان رضوی برگزار میکند:
سلسله نشستهای اندیشهای «اقالیم هنر»
✅ سومین نشست با موضوع «هنر بومگرای انقلاب اسلامی»
🎙️با ارائه: دکتر علیرضا بلیغ و محمدجواد استادی
🗓️زمان: سهشنبه ۲۵ بهمن ماه ۱۴۰۱
ساعت ۱۳:۰۰ الی ۱۵:۰۰
🎧 لینک حضور بر خط:
https://meet.google.com/kxy-rbip-mye
چندجانبهگرایی اولویت سیاست خارجی ایران
محمد جواد استادی-پژوهشگر
روزنامه قدس مورخ 26 بهمن
جمهوری اسلامی ایران بهعنوان یک ساختار برآمده از گفتمان انقلاب اسلامی همواره بر حفظ استقلال کشور و ثبات ارزشهای بنیادین گفتمان مورد اشاره، تأکید داشته است. این تأکید تا بدانجا اهمیت دارد که شاخص استقلال همواره یکی از اصلیترین معیارها در همه شئون مرتبط با حکمروایی بوده است. ولی این مسئله بههیچعنوان به معنای یکجانبهگرایی در گستره دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران محسوب نمیشود، بلکه سیاستورزان و کارگزاران همواره بر توجه به رویکرد چندجانبهگرایی و مشارکت و همراهی با دیگر کشورها برای تحقق اهداف مشترک تأکید کردهاند.
از جمله کوششهای جریان معاند و مخالف انقلاب اسلامی در مسیر ناکارآمد نشان دادن نظام اسلامی، ارائه تصویری غیرواقعی از حوزه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است. این گروه با بهره بردن از همه امکانات رسانهای خویش تلاش میکنند دولت را منزوی و بدون هیچ ارتباطی با جهان ترسیم کنند. ارائه چنین تصویری از دولت، موجب بروز ناامیدی در میان مردم و البته بیاعتمادی جریانهایی همچون سرمایهگذاران داخلی و خارجی خواهد شد. بهعنوانمثال شعار مهم «نه شرقی نه غربی، جمهوری اسلامی» هرچند وقت یکبار بهعنوان دستاویزی بهانهجویانه از سوی معاندان طرح میشود تا دو هدف را دنبال کند. گاه با دستاویز قرار دادن این شعار میخواهند ایران را به نظامی یکجانبهگرا تشبیه کنند که اساساً به دنبال گفتوگو و تعامل با دنیا نیست و گاه ارتباط خوب و دوستانه ایران با کشور دومی را مغایر با این شعار برداشت میکنند. این در حالی است که اساس شعار نه شرقی نه غربی به معنای عدم اتکا، وابسته کردن و گره زدن هست و نیست کشور و منافع کلان آن به دیگران است. این شعار هیچگاه مغایرتی با تعامل سازنده با جهان در پرگاره ارزشهای اصولی انقلاب اسلامی ندارد.
ازاینروی گسترش سیاست چندجانبهگرایی، یکی از اولویتهای دولت به حساب میآید. در سیاست چندجانبهگرایی، اهداف کلان مشترک میان کشورهای همسو و نزدیک بر پایه سیاستهای اصلی این کشورها مبنا قرار گرفته و شیوه همکاری و تعامل کشورها بر مبنای هدف مشترک مشخص و برنامهریزی میشود. دیپلماسی چندجانبهگرایی چنانچه بتواند سیاستهای ملی را بهنوعی در سطح کنش مجموعهای از کشورهای دیگر مستقر کند یا حداقل بخش مهمی از سیاستهای ملی را در تراز بینالمللی و با مشارکت دیگر کشورها پیش برد، از بیشترین میزان کارایی برخوردار خواهد بود.
بهطور آشکار در سیاست چندجانبهگرایی آنچه اهمیت مییابد، توجه و تأکید به اصول و هنجارهای بینالمللی است نه آنکه الزاماً تأکید بر یک کنش موقعیتی باشد. بهعنوان نمونه روابط جمهوری اسلامی ایران با کشور چین و حتی روسیه دقیقاً در الگوی یک رابطه چندجانبه پیگیری میشود. در این تراز از روابط بینالملل آنچه در نظر گرفته میشود، ارزشهای اساسی و منافع مشترک میان کشورهاست که با آرمان و دورنمای غایی این کشورها هماهنگ است. ازاینروی کنش کشور چین را باید از منظر هنجارهای مشترک بررسی کرد نه بر بنیاد کنشهای موقعیتی این کشور. بهعنوانمثال روابط اخیر چین با عربستان سعودی کنشی موقعیتی است که لطمهای به رویکرد چندجانبهگرایی ایران نیز وارد نمیکند. سفر دو روزه حجتالاسلاموالمسلمین رئیسی به چین نشان از عمق استراتژیک رویکرد چندجانبهگرایی جمهوری اسلامی و پرهیز از رفتارهای بر مبنای کنش موقعیتی که آسیبی جدی در مسیر دیپلماسی چندجانبهگرایی است، دارد. هرچند متأسفانه هجمههای داخلی پیدرپی به دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران چه آگاهانه باشد چه از روی جهل، خطری جدی برای چندجانبهگرایی جمهوری اسلامی ایران محسوب میشود.
محمد جواد استادی پژوهشگر مطالعات فرهنگی در گفت و گو با خبرگزاری مهر، پیرامون شهر زیارتی نکاتی را طرح نمود.