هدایت شده از رضا
• قرآن و زیست شناسی
• دخالت مرد و زن در تشکیل جنین
إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ مِنْ نُطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَبْتَلِيهِ فَجَعَلْنَاهُ سَمِيعًا بَصِيرًا؛
ما انسان را از نطفه آمیخته و مختلطی [از مواد و عناصر] آفریدیم و او را از حالتی به حالتی و شکلی به شکلی [از نطفه به علقه، از علقه به مضغه، از مضغه به استخوان تا طفلی کامل] درآوردیم، پس او را شنوا و بینا قرار دادیم.
(۲انسان)
برخی استعمالات آن در قرآن کریم نشان میدهد که نطفه شامل آب مرد و زن (اسپرماتوزئید و اوول) میشود. در حالیکه تا چند دهۀ گذشته تصور برخی زیست شناسان این بود که تنها مرد در تشکیل انسان دخالت دارد. (در مقدمه بیان کردیم که طرح یکی از احتمالات رایج در زمان نزول، آنهم بصورت قطعی، حتما از مصادیق اعجاز علمی قرآن است).
• علقه؛
ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً ...
سپس نطفه را بصورت علقه [= خون بسته] ...
(14 مومنون)
علقه در معـانی متعـددی مثـل خـون بسـته، زالو و... اسـتعمال شـده است. ولی اصـل همه معانی آن به یک معنا برمیگردد یعنی:«چیزيکه به چیز بالاتر آویزان شود». و از آنجا
«العلق دود یتعلق بالحلق» ، کرمی اسـت که به حلـق میچسـبد.
تخم یا علقه بمانند کرمی است که وقـتی وارد رحم میشود به دیـواره آن میچسـبد و مانند زالو به ارتزاق از خون مادر می پردازد بویژه با استطاله های جفتی. و این بهترین تعبیر برای این واقعیت است که چز با چشم مسلح قابل بررسی نیست.
همچنین در آیۀ دوم سورۀ مبارکۀ علقمیفرماید:
خَلَقَ الْإِنسَانَ مِنْ عَلَقٍ؛
انسان را از خون بستهى آويزان آفريد.
در زمان نزول قرآن، توقع دریافت مفاهیم بالا نبوده ولی برداشت های اخلاقی، یادآوری عظمت خالق انسان و توجه به لطف بیکران الهی از بیان اینگونه آیات توقع میرود.
از آنجا كه نطفه (در نزد مردم زمان نزول) ظاهرا بسيار كم ارزش است، قرآن مبدأ آفرينش انسان را همين موجود ناچيز ميشمرد تا قدرتنمایي عظيم پروردگار نیز روشن شود كه از موجودی (بظاهر) چنان پست و بيارزش، مخلوقي چنين پر ارزش آفريده است.
• مراحل جنینی :
ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظَامًا فَكَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْمًا ثُمَّ أَنْشَأْنَاهُ خَلْقًا آخَرَ فَتَبَارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ؛
آن گاه آن نطفه را علقه گرداندیم، پس آن علقه را به صورت پاره گوشتی درآوردیم، پس آن پاره گوشت را استخوان هایی ساختیم و بر استخوان ها گوشت پوشاندیم، سپس او را با آفرینشی دیگر پدید آوردیم؛ پس همیشه سودمند و بابرکت است خدا که نیکوترین آفرینندگان است.
(۱۴مومنون)
این آیه اشارات علمی حيرتانگيزی دارد.
سیر تکامل جنین:
پس از اينكه سلول تخم يا «زايگوت» تشكيل شد،
سى ساعت بعد از لقاح به مرحله دو سلولى مىرسد
چهل تا پنجاه ساعت بعد از لقاح تقريبا به چهار سلول تقسيم مىشود.
وقتى به مرحله دوازده تا شانزده سلولى رسيد ـ يعنى روز سوم يا چهارم ـ به شكل دانه توت در مىآيد و در اين مرحله به داخل حفره رحم مىرسد.
روز هفتم بعد از لقاح، اين موجود بسيار كوچك در ديواره رحم جايگزين مىشود تا ارتباط غذايى خود را از طريق جفت با مادر آغاز نمايد. (علقه)
روز هشتم سه لايه زاييده به نامهاى «اكتودرم ـ آندودرم و مزودرم» تشكيل مىشوند.(مضغه)
سپس بافت همبند، غضروف، استخوان و مفاصل از لايه مزودرم تشكيل مىشوند.(عظام)
جنین در هفته دو تا سوم بارداری جنین تقریبا میکروسکوپیک است. سلول های خونی هستهدار، در کیسه زرده و لایههای مزوتلیال جفت شروع به تکامل میکنند.
قلب و عروق جنين تقريبا از اواسط هفته سوم از لايه زاييده مزودرم مشتق و شروع به تكامل مىكنند.
جالب اینکه در آیه 5 سورۀ مبارکۀ حج آمده : ... مِن مُّضْغَةٍ مُّخَلَّقَةٍ وَغَیرِ مُخَلَّقَةٍ ...؛
در مضغه (تودۀ سلولی که شبیه گوشت جویده و بدون تمایز است) اشاره به دو مرحله غیر متمایز و متمایز شده. که مرحله استخوان بندی جنین (عظام)، مصداق مرحله تمایز یافتن جنین (مخلقه) است.
سرانجام، تا پايان ماه دوم حاملگى، تمام قسمتهاى خارجى بدن جنين بطور كامل مشخص مىشوند و هر كدام از سه لايه زاييده در جهت مخصوص به خود شروع به تغيير و تكامل نموده، بافتها و اعضاى بخصوصى را به وجود مىآورد، بطورى كه تا پايان اين دوره، تمام دستگاههاى اصلى بدن ساخته مىشود.
همانطور که در دستیافته های امروزی دیده میشود و با جديدترين يافتههای جنينشناسان منطبق است پس از ایجاد نطفه، تشکیل علقه، برقراری ارتباط خونی با رحم مادر، اولین قسمتی که در تودۀ سلولی (مضغه) ایجاد میشود تشکیل نوار استخوانی ستون فقرات است که به دنبال آن شاهد تشکیل ماهیچه ها و قلب و ... هستیم. شاید ضرورت تقدیم تخصص یافتن بافت استخوانی ستون فقرات این باشد که سیستم عصبی کنترل کننده اندام های بدن که بصورت غیر ارادی انجام میشود دارای اولویت است.
ماه رجب ۳۰ روزه بوده و غرّهی ماه شعبان ۱۴۴۴ روز چهارشنبه ۳ اسفندماه خواهد بود.
نهج البلاغه
https://eitaa.com/joinchat/3930390857C2aab1fd9cf
سلام کانال به گروه تغییر یافته
اگر کسی از قلم افتاده لطفا وارد لینک شود👆