نهج البلاغه؛《ادایِ حقِ کلام》
﷽ ﷽ #با_معارف_نهج، شماره 45 #وقتي_ستايشمان_مي‌كنند_چه_کنیم؟ «إِذَا زُكِّيَ أَحَدٌ مِنْهُمْ خَافَ م
﷽
#با_معارف_نهج، شماره 46
🔵کارکردشناسی #دعای_بعد_از_مدح_شدن (فقره‌ی دوم)
#
«إِذَا زُكِّيَ أَحَدٌ مِنْهُمْ خَافَ مِمَّا يُقَالُ لَهُ فَيَقُولُ أَنَا أَعْلَمُ بِنَفْسِي مِنْ غَيْرِي وَ رَبِّي أَعْلَمُ بِي مِنِّي بِنَفْسِي اللَّهُمَّ لَا تُؤَاخِذْنِي بِمَا يَقُولُونَ وَ اجْعَلْنِي أَفْضَلَ مِمَّا يَظُنُّونَ وَ اغْفِرْ لِي مَا لَا يَعْلَمُون». (هر گاه يكى از آنها به پاکی ستوده شود از آن چه در بارهاش گفته شده در هراس مىافتد و مىگويد: من از ديگران نسبت به خود آگاه‌ترم و پروردگارم از من به من آگاهتر است. بار پروردگارا به خاطر آنچه [دیگران] در موردم می‌گویند، مؤاخذه‌ام مفرما و مرا از آنچه که دیگران می‌پندارند برتر قرار ده و گناهان مرا كه از آن بىخبرند، بيامرز.) #خطبه_متقین #خطبه_193
👈اجْعَلْنِي أَفْضَلَ مِمَّا يَظُنُّون = خدایا مرا بهتر از آنچه که گمان می‌کنند قرار بده👉
✍️این فقره از دعا سه کارکرد دارد:
🔹1) ایجاد حس پیشرفت
یکی از مشکلاتی که مدح شدن برای شخص مدح شده به وجود می‌آورد این است که او را دچار #خودشیفتگی و رضایت از وضع موجود می‌کند. رضایت از وضع موجود موجب می‌شود که شخص #ازخودراضی دیگر به همین وضع موجودش قناعت بکند و بیشتر از این، پیشرفت نکند. شخص مدح شده وقتی از خدا می‌خواهد که خدایا مرا از آنچه که اینان می‌پندارند بهتر قرار بده (اجْعَلْنِي أَفْضَلَ مِمَّا يَظُنُّون) در حقیقت خودش به خودش این آگاهی را می‌دهد که هنوز باید به تکامل و پیشرفت بیشتری دست بیابم و درجا نزنم.
🔹2) جلوگیری از بروز #خودشیفتگی
کارکرد دوم این دعا آن است که وقتی توجه می‌یابد که می‌توان بهتر از این هم بود، این توجه خودبه خود موجب می‌شود که کمالات مدح برانگیز کنونی‌اش را غیرکافی بداند. حصول چنین نگاهی به کمالات موجودش مانع از بروز خودشیفتگی و #تکبر نیز می‌شود.
🔹3) نگاه توحیدی
کارکرد سوم این دعا نیز آن است که انسان وقتی توجه می‌یابد که برای تکامل بیشتر به یاری خداوند نیاز دارد این توجه خود به خود موجب می‌شود که داشته‌ها و کمالات موجودش (که موجب مدح گویی مدح گویان شده) را نیز از خودش نداند و از فضل پروردگارش بداند (هذا من فضل ربی). چنین توجهی آن هم در جایی که با مدح شدن در سرازیری غرور قرار گرفته موجب می‌شود که انسان از غرور نجات بیابد.
#کارکرد_دعا
⇝❀ ⃟⃟ ⃟♥️ ⃟❀ ⃟♥️ ⃟♥️ ⃟✤
#کانال_نهج_البلاغه
@nahjoolbalageh
نهج البلاغه؛《ادایِ حقِ کلام》
﷽ #با_معارف_نهج، شماره 46 🔵کارکردشناسی #دعای_بعد_از_مدح_شدن (فقره‌ی دوم) # «إِذَا زُكِّيَ أَحَدٌ
﷽
﷽
#با_معارف_نهج، شماره 47
🔵کارکردشناسی #دعای_بعد_از_مدح_شدن (فقره‌ی سوم)
«إِذَا زُكِّيَ أَحَدٌ مِنْهُمْ خَافَ مِمَّا يُقَالُ لَهُ فَيَقُولُ أَنَا أَعْلَمُ بِنَفْسِي مِنْ غَيْرِي وَ رَبِّي أَعْلَمُ بِي مِنِّي بِنَفْسِي اللَّهُمَّ لَا تُؤَاخِذْنِي بِمَا يَقُولُونَ وَ اجْعَلْنِي أَفْضَلَ مِمَّا يَظُنُّونَ وَ اغْفِرْ لِي مَا لَا يَعْلَمُون». (هر گاه يكى از آنها به پاکی ستوده شود از آن چه در بارهاش گفته شده در هراس مىافتد و مىگويد: من از ديگران نسبت به خود آگاه‌ترم و پروردگارم از من به من آگاهتر است. بار پروردگارا به خاطر آنچه [دیگران] در موردم می‌گویند، مؤاخذه‌ام مفرما و مرا از آنچه که دیگران می‌پندارند برتر قرار ده و گناهان مرا كه از آن بىخبرند، بيامرز.) #خطبه_متقین #خطبه_193
امیر المؤمنین علیه السلام به شخص مدح شونده سفارش کرده‌اند بعد از مدح شدن از خداوند سه چیز بخواهد، یکی از آنها این است که خدایا آن دسته از گناهانم را که این مدح کنندگان از آن بی‌خبرند، بیامرز(وَ اغْفِرْ لِي مَا لَا يَعْلَمُون). این فقره از دعا چه کارکردی دارد؟
1️⃣شوق پیشرفت
این فقره موجب می شود که شخص مدح شده، افزون بر استفاده از برکات استغفار (که وظیفه هر روز مؤمنان است)، خودش به خودش یادآوری کند که در کنار این نیکی‌های آشکاری که موجب شده ست دیگران ستایشش بکنند، بدی‌های پنهانی نیز دارد که باید به فکر اصلاح آن باشد. چنین آگاهی ارزشمندی موجب می‌شود که شخص مدح شده به تکامل بیشتر بیندیشد و در جا نزند.
2️⃣برداشت متعادل از شخصیت خود
این دعا از سوی دیگر با یادآوری کاستی‌های شخصیتی، موجب می‌شود شخص مدح شده به #خودشیفتگی و از خودراضی بودن دچار نشود بلکه برداشت متعادلی از #شخصیت خود داشته باشد.
#وقتي_ستايشمان_مي‌كنند_چه_کنیم
#دعا
⇝❀ ⃟⃟ ⃟♥️ ⃟❀ ⃟♥️ ⃟♥️ ⃟✤
#کانال_نهج_البلاغه
@nahjoolbalageh
نهج البلاغه؛《ادایِ حقِ کلام》
﷽ ﷽ #با_معارف_نهج، شماره 47 🔵کارکردشناسی #دعای_بعد_از_مدح_شدن (فقره‌ی سوم) «إِذَا زُكِّيَ أَحَدٌ
بسم الله
#با_معارف_نهج، شماره48
🌾🌺💐🌺🍃
#مؤاخذه_آن_هم_به_خاطر_حرف_دیگران!
«إِذَا زُكِّيَ أَحَدٌ مِنْهُمْ خَافَ مِمَّا يُقَالُ لَهُ فَيَقُولُ أَنَا أَعْلَمُ بِنَفْسِي مِنْ غَيْرِي وَ رَبِّي أَعْلَمُ بِي مِنِّي بِنَفْسِي اللَّهُمَّ لَا تُؤَاخِذْنِي بِمَا يَقُولُونَ وَ اجْعَلْنِي أَفْضَلَ مِمَّا يَظُنُّونَ وَ اغْفِرْ لِي مَا لَا يَعْلَمُون». #خطبه_متقین
(هر گاه يكى از آنها (متقین) به پاکی ستوده شود از آن چه در بارهاش گفته شده در هراس مىافتد و مىگويد: من از ديگران نسبت به خود آگاه‌ترم و پروردگارم از من به من آگاهتر است. بار پروردگارا به خاطر آنچه [دیگران] در موردم می‌گویند، مؤاخذه‌ام مفرما و مرا از آنچه که دیگران می‌پندارند برتر قرار ده و گناهان مرا كه از آن بىخبرند، بيامرز.) #خطبه_193
⁉️⁉️ در دعایی که بعد از ستایش شدن سفارش شده، سه چیز از خداوند خواسته می‌شود. یکی از آن سه چیز این است که «خدایا مرا به خاطر حرفی که دیگران می‌زنند مؤاخذه نکن». سوالی که وجود دارد این است که با توجه به آیه «لا تزرُ وازرةٌ وزرَ أخری» مگر ممکن است خداوند کسی را به خاطر ستایش دیگران مؤاخذه بکند؟
⚡️در پاسخ به این پرسش باید توجه داشت که:
🔸در #نامه_53 حضرت فرموده‌اند فرد صالح را می‌توان از نیک‌نامی و ذکر جمیلی که خداوند برای او بر زبان بندگانش جاری کرده، شناسایی کرد (وَ إِنَّمَا يُسْتَدَلُّ عَلَى الصَّالِحِينَ بِمَا يُجْرِي اللَّهُ لَهُمْ عَلَى أَلْسُنِ عِبَادِه) در #دعای_کمیل نیز آمده است: «کَم مِن ثناءٍ جمیلٍ لستُ اهلاً له نَشَرتَه».
مفهوم مشترکی که در نامه 53 ( يُجْرِي اللَّهُ) و دعای کمیل (نشرتَه) وجود دارد، این است #نیک_نامی و ذکر جمیل خود به خود بر سر زبانهای مردم نمی‌افتد بلکه این خداوند است که #ذکر_جمیل و نیک‌نامی را برای تو در بین بندگانش منتشر می‌کند.
از سوی دیگر کاری که خداوند انجام بدهد، #نعمت است و نعمت مؤاخذه دارد (لتُسئلُنّ یومئذٍ عن النعیم) یعنی باید در #قیامت پاسخ دهی که از این نام نیکی که خداوند به تو داده بود، چه استفاده‌ای کردی؟ این امر درباره #گروه_های_مرجع مانند روحانیان، نخبگان، هنرمندان و ... شدت بیشتری دارد چون نعمت سنگینتری به آنان داده شده و مؤاخذه‌ی سنگینتری نیز در راه خواهد بود!
#دعای_بعد_از_مدح_شدن
⇝❀ ⃟⃟ ⃟♥️ ⃟❀ ⃟♥️ ⃟♥️ ⃟✤
#کانال_نهج_البلاغه
@nahjoolbalageh