eitaa logo
📚 موسسه قرآنی آصال
144 دنبال‌کننده
3هزار عکس
2.6هزار ویدیو
27 فایل
✅#ندای_آسمانی(روزانه) #حفظ سوره انسان (پایان یافته #حفظ سوره های ملک ،قلم و حاقه(پایان یافته) #حفظ سوره های یس و حجرات(پایان یافته) #حفظ سور مسبحات(پایان یافته) ✅#حفظ سوَر حوامیم همراه با تفسیر جامع و روایی (شنبه،دوشنبه،چهارشنبه) ✅#بیان سیره بزرگان
مشاهده در ایتا
دانلود
۴۳: 🌼ما يُقالُ لَكَ إِلاَّ ما قَدْ قِيلَ لِلرُّسُلِ مِنْ قَبْلِكَ إِنَّ رَبَّكَ لَذُو مَغْفِرَةٍ وَ ذُو عِقابٍ أَلِيمٍ (۴۳) 🌼آنچه به ناروا درباره‌ی تو می‌گويند همان است كه درباره‌ی پيامبران قبل از تو نيز گفته شده؛ پروردگار تو [هم] دارای آمرزش و [هم] دارای كيفر دردناكی است! (۴۳) ✨✨✨✨✨✨✨✨✨ تفسیر نمونه :👇 ☘اگر مجنون و ساحرت می‌خوانند، به پيامبران بزرگ پيشين همين نسبتها را دادند، و اگر دروغگويت می‌نامند آنها نيز از اين نسبت در امان نبودند، خلاصه نه دعوت تو به سوی آئين توحيد و حق مطلب تازه‌ای است، و نه تهمت و تكذيب آنها، محكم بايست و به اين سخنان اعتنا مكن و دعوت توحيد را تداوم بخش و بدان خدا با تو است. سپس در پايان آيه می‌افزايد:" پروردگار تو دارای مغفرت و آمرزش و هم دارای مجازات دردناك است" (إِنَّ رَبَّكَ لَذُو مَغْفِرَةٍ وَ ذُو عِقابٍ أَلِيمٍ‌). اين جمله در حقيقت بشارت و تشويقی است برای مؤمنان و انذار و تهديدی است برای كافران. ☘‏مقدم داشتن" مغفرت" بر" عقاب" همانند موارد ديگر دليل بر" پيشی گرفتن رحمت بر غضب" است، چنان كه در دعا آمده يا من سبقت رحمته غضبه‌. ✨✨✨✨✨✨✨✨✨ تفسیر المیزان :👇 ☘مراد از اين گويندگان كفاری هستند كه آن جناب را ساحر يا مجنون يا شاعر لغوگوی خواندند. و يا گفتند همه حرفهايش بهانه است كه بر ما آقايی و سروری كند، و گويندگانی كه اين حرفها را به انبيای گذشته گفتند، امت‌های آن انبياء بودند. ☘‏و معنای آيه اين است كه: كفاری كه تو به سوی آنها فرستاده شدی و ايشان را دعوت می‌كنی، به تو نمی‌گويند مگر همان حرفهايی را كه به انبيای قبل از تو می‌گفتند. ☘‏" إِنَّ رَبَّكَ لَذُو مَغْفِرَةٍ وَ ذُو عِقابٍ أَلِيمٍ"- اين جمله در مقام تهديد و وعيد است، می‌فرمايد پروردگار شما همانطور كه دارای مغفرت است، دارای عقابی دردناك نيز هست، يعنی منتظر باش، و يا اينان منتظر باشند، تا ببينند از ناحيه پروردگارشان چه بر سرشان می‌آيد، آيا با اينكه همان حرفهايی كه امت‌های گذشته می‌زدند و اينان نيز می‌زنند خدا با مغفرتش با ايشان معامله می‌كند، و يا با عقابش؟ و بنا بر اين، آيه شريفه در معنای آيه‌" اعْمَلُوا ما شِئْتُمْ إِنَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ" می‌باشد، يعنی آنچه از نيكی و بدی انجام دهيد جزايش عينا به شما می‌رسد. ✨✨✨✨✨✨✨✨✨ 🔺تفسیر نمونه ذیل آیه 🔺تفسیر المیزان ذیل آیه 🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
۴۴: 🌼 وَ لَوْ جَعَلْناهُ قُرْآناً أَعْجَمِيًّا لَقالُوا لَوْ لا فُصِّلَتْ آياتُهُ ءَ أَعْجَمِيٌّ وَ عَرَبِيٌّ قُلْ هُوَ لِلَّذِينَ آمَنُوا هُدیً وَ شِفاءٌ وَ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ فِي آذانِهِمْ وَقْرٌ وَ هُوَ عَلَيْهِمْ عَمًی أُولئِكَ يُنادَوْنَ مِنْ مَكانٍ بَعِيدٍ (۴۴) 🌼 اگر آن را قرآنی عجمی قرار می‌داديم به يقين می‌گفتند: «چرا آياتش به روشنی بيان نشده؟! قرآن عجمی از پيغمبری عربی»؟! بگو: «اين [كتاب] برای كسانی كه ايمان آورده‌اند هدايت و شفاست؛ ولی كسانی كه ايمان نمی‌آورند، در گوش‌هايشان سنگينی است و از مشاهده‌ی آن نابينا هستند؛ آن‌ها [همچون كسانی هستند كه گويی] از راه دور صدا زده می‌شوند». (۴۴) ✨✨✨✨✨✨✨✨✨ تفسیر نمونه :👇 ☘اينجاست كه قرآن در پاسخ آنها می‌گويد:" هر گاه ما آن را قرآنی عجمی قرار می‌داديم حتما می‌گفتند: چرا آياتش روشن نيست؟ چرا پيچيده است؟ و ما از آن سر در نمی‌آوريم"! (وَ لَوْ جَعَلْناهُ قُرْآناً أَعْجَمِيًّا لَقالُوا لَوْ لا فُصِّلَتْ آياتُهُ‌). ‏سپس اضافه می‌كردند:" راستی عجيب است قرآنی عجمی از پيغمبری عربی"؟ (ءَ أَعْجَمِيٌّ وَ عَرَبِيٌ‌). ‏يا می‌گفتند:" كتابی است عجمی برای امتی عربی"؟ ‏و اكنون كه نيز به زبان عربی نازل شده، و همگان به خوبی مفاهيم آن را درك می‌كنند و به عمق پيام و دعوت قرآن می‌رسند، باز فرياد می‌زنند: گوش به اين قرآن ندهيد و با جار و جنجال و سخنان لغو و باطل مردم را از شنيدن آن باز داريد. ‏خلاصه آنها بيماردلانی هستند كه هر طرحی ريخته شود و هر برنامه‌ای پياده گردد به آن ايرادی می‌كنند، و بهانه‌ای می‌تراشند، اگر عربی باشد سحر و افسونش می‌خوانند، و اگر عجمی باشد نامفهومش می‌شمرند، و اگر مخلوطی از الفاظ عربی و عجمی باشد ناموزونش معرفی می‌كنند! ☘سپس قرآن خطاب به پيامبر ص می‌افزايد:" بگو اين كتاب آسمانی برای كسانی كه ايمان آورده‌اند مايه هدايت و درمان است" (قُلْ هُوَ لِلَّذِينَ آمَنُوا هُدیً وَ شِفاءٌ). ‏" اما كسانی كه ايمان نمی‌آورند گوشهايشان سنگين است" و آن را درك نمی‌كنند (وَ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ فِي آذانِهِمْ وَقْرٌ). ‏" و بر اثر نابينايی آن را نمی‌بينند" (وَ هُوَ عَلَيْهِمْ عَمًی‌) ‏درست مثل كسانی هستند كه آنها را از راه دور صدا می‌زنند" (أُولئِكَ يُنادَوْنَ مِنْ مَكانٍ بَعِيدٍ). ✨✨✨✨✨✨✨✨✨ تفسیر المیزان :👇 ☘راغب می‌گويد كلمه" عجمه" در مقابل" ابانه- روشن‌گويی" است (كه به فارسی آن را كلام گنگ می‌گويند). و نيز می‌گويد:" عجم" به معنای غير عرب است، و غير عرب را عجمی می‌گويند، و اعجم به كسی می‌گويند كه در زبانش لكنت باشد، حال چه اينكه عرب باشد يا غير عرب، چون عرب همان طور كه زبان غير عربی را نمی‌فهمد، زبان چنين كسی را هم دير می‌فهمد، و لو اينكه عربی حرف بزند [مفردات راغب، ماده" عجم".]۹. پس كلمه" اعجمی" به معنای غير عربی و غير بليغ است، چه اينكه اصلا عرب نباشد، يا آنكه عرب باشد ولی لكنتی در زبانش باشد. پس كلمه" أعجمی" صفت چنين شخصی است، نه صفت كلام، و اگر در آيه شريفه بر كلام اطلاق شده، مانند اطلاق عربی بر كلام، مجازی است. ‏پس معنای آيه اين است كه: اگر ما قرآن را أعجمی می‌كرديم، يعنی كلامی بود كه مقاصدش را نمی‌رساند، و نظمش بليغ نبود كفار از قوم تو می‌گفتند چرا آياتش را روشن و مبين نكردی، و چرا مطالبش را از هم جدا نساختی، آيا كتابی أعجمی و گنگ بر مردمی عربی نازل می‌شود؟ و اين دو با هم منافات دارد. ☘أُولئِكَ يُنادَوْنَ مِنْ مَكانٍ بَعِيدٍ"- منظور از ندا شدنشان از محلی دور اين است كه نه صدايی را می‌شنوند، و نه صاحب صدا را می‌بينند، و اين خود تمثيلی است از حال كفار كه نه موعظتی را می‌پذيرند، و نه حجتی را تعقل می‌كنند. ✨✨✨✨✨✨✨✨✨ 🔺تفسیر نمونه ذیل آیه 🔺تفسیر المیزان ذیل آیه 🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
۴۴: 🌸الباقر (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) فِی قَوْلِه ... لَوْ‌لا فُصِّلَتْ آیاتُهُءَ أَعْجَمِیٌّ وَ عَرَبِیٌّ قَالَ لَوْ کَانَ هَذَا الْقُرْآنُ أَعْجَمِیّاً لَقَالُوا کَیْفَ نَتَعَلَّمُهُ وَ لِسَانُنَا عَرَبِیٌّ وَ أَتَیْتَنَا بِقُرآنٍ أَعْجَمِیٍّ فَأَحَبَّ اللَّهُ أَنْ یُنَزَّلَ بِلِسَانِهِمْ وَ فِیهِ قَالَ اللَّهُ عَزَّوجَلَّ وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ رَسُولٍ إِلَّا بِلِسانِ قَوْمِهِ. 🌸امام باقر (علیه السلام)- لَوْ لا فُصِّلَتْ آیاتُهُ ءَ أَعْجَمِیٌّ وَ عَرَبِیٌّ؛ یعنی اگر این قرآن به زبان غیر عرب بود می‌گفتند: «چگونه آن را بیاموزیم زبان ما که عربی است تو برای ما قرآنی به زبان عجمی آورده‌ای»! خداوند به زبان خودشان فرستاد: ما هیچ پیامبری را، جز به زبان قومش، نفرستادیم. (ابراهیم/۴). 🔺تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۵۵۰ 🔺 بحارالأنوار، ج۹، ص۲۳۳/ نورالثقلین/ بحارالأنوار، ج۱۷، ص۲۰۹/ القمی، ج۲، ص۲۶۶؛ «و فیه قال الله... الی آخر» محذوف
۴۵: 🌼وَ لَقَدْ آتَيْنا مُوسَی الْكِتابَ فَاخْتُلِفَ فِيهِ وَ لَوْ لا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَبِّكَ لَقُضِيَ بَيْنَهُمْ وَ إِنَّهُمْ لَفِي شَكٍّ مِنْهُ مُرِيبٍ (۴۵) 🌼ما به موسی كتاب آسمانی داديم؛ سپس در آن اختلاف شد؛ و اگر فرمانی از ناحيه‌ی پروردگارت در‌اين‌باره صادر نشده بود، [كه بايد به آنان مهلت داد تا اتمام حجّت شود] در ميان آن‌ها داوری می‌شد [و به كيفر می‌رسيدند]؛ ولی آن‌ها هنوز درباره‌ی آن شكّی توأم با بدگمانی دارند. (۴۵) ✨✨✨✨✨✨✨✨✨ تفسیر نمونه :👇 ☘در این آيه برای تسلی خاطر پيامبر ص و مؤمنان نخستين می‌فرمايد: از انكار و لجاجت و بهانه‌جويی اين قوم خيره‌سر نگران مباش، اين سابقه طولانی دارد" ما به موسی كتاب آسمانی داديم، و در آن اختلاف شد، بعضی پذيرا گشتند و بعضی از در انكار در آمدند"‏و اگر مشاهده می‌كنی ما در مجازات اين دشمنان لجوج تعجيل نمی‌كنيم‌ به خاطر اين است كه مصالح تربيتی ايجاب می‌كند آنها آزاد باشند، و تا آنجا كه ممكن است اتمام حجت شود،" و اگر فرمانی از ناحيه پروردگارت در اين زمينه صادر نشده بود در ميان آنها داوری می‌شد"، و مجازات الهی به سرعت دامانشان را می‌گرفت (وَ لَوْ لا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَبِّكَ لَقُضِيَ بَيْنَهُمْ‌). ☘‏اين فرمان الهی بر اساس مصالح هدايت انسانها و اتمام حجت بوده، و اين سنت در ميان تمام اقوام گذشته جاری شده و در باره قوم تو نيز جاری است. ☘‏ولی آنها هنوز اين حقيقت را باور نكرده‌اند" و در قرآن تو شك و ترديد دارند، شكی آميخته با سوء ظن و بدبينی" (وَ إِنَّهُمْ لَفِي شَكٍّ مِنْهُ مُرِيبٍ‌). ✨✨✨✨✨✨✨✨✨ تفسیر المیزان :👇 ☘وَ لَقَدْ آتَيْنا مُوسَی الْكِتابَ فَاخْتُلِفَ فِيهِ ..." اين آيه شريفه رسول خدا (ص) را از اينكه قومش لجبازی می‌كنند و به كتابش كفر می‌ورزند، تسليت می‌دهد. ☘‏" وَ لَوْ لا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَبِّكَ لَقُضِيَ بَيْنَهُمْ"- منظور از اين كلمه كه" اگر از ناحيه پروردگار متعال قبلا نگذشته بود به زندگی كفار خاتمه داده می‌شد" همان جمله‌" وَ لَكُمْ فِي الْأَرْضِ مُسْتَقَرٌّ وَ مَتاعٌ إِلی‌ حِينٍ" [سوره اعراف، آيه ۲۴.] است كه در آغاز خلقت خطاب به بنی نوع آدم فرموده بود. ☘‏" وَ إِنَّهُمْ لَفِي شَكٍّ مِنْهُ مُرِيبٍ"- يعنی قوم حضرت موسی (ع) نسبت به كتاب موسی در شكی ريب‌آور بودند، اين را بدان جهت می‌فرمايد تا خاطر خطير رسول خدا (ص) را نسبت به آنچه از قوم خود می‌بيند تسليت دهد. ✨✨✨✨✨✨✨✨✨ 🔺تفسیر نمونه ذیل آیه 🔺تفسیر المیزان ذیل آیه 🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
۴۵: 🌸الباقر (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌حَمْزَهًَْ عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) فِی قَوْلِهِ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ وَ لَقَدْ آتَیْنا مُوسَی الْکِتابَ فَاخْتُلِفَ فِیهِ قَالَ: اخْتَلَفُوا کَمَا اخْتَلَفَ هَذِهِ الْأُمَّهًُْ فِی الْکِتَابِ وَ سَیَخْتَلِفُونَ فِی الْکِتَابِ الَّذِی مَعَ الْقَائِمِ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) لَمَّا یَأْتِیهِمْ بِهِ حَتَّی یُنْکِرَهُ نَاسٌ کَثِیرٌ فَیُقَدِّمُهُمْ فَیَضْرِبُ أَعْنَاقَهُمْ. 🌸امام باقر (علیه السلام)- ابوحمزه از امام باقر (علیه السلام) روایت می‌کند که آن حضرت درباره‌ی آیه: و لقَدْ آتَینَا مُوسَی الکِتَابَ فَاخْتُلفَ فِیهِ و لولا کَلمَةٌ سَبَقَتْ مِن رَّبِّکَ لقُضِی بَینَهُمْ فرمود: «اختلاف آن‌ها همانند این است که امّت درباره‌ی کتاب دچار اختلاف شدند. آن‌ها درباره‌ی کتابی که نزد قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است و زمانی آن را به میانشان خواهد آورد دچار اختلاف می‌شوند. به‌طوری که بسیاری از مردم آن را انکار می‌کنند. امام آنان را پیش می‌آورد و گردن‌هایشان را می‌زند». 🔺تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۵۵۰ 🔺 تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۵۲۷/ البرهان؛ «بتفاوت» 🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
۴۶: 🌼مَنْ عَمِلَ صالِحاً فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ أَساءَ فَعَلَيْها وَ ما رَبُّكَ بِظَلاَّمٍ لِلْعَبِيدِ (۴۶) 🌼كسی كه عمل صالحی انجام دهد، سودش برای خود اوست؛ و هركس بدی كند، به خويشتن بدی كرده است؛ و پروردگارت هرگز به بندگان ستم نمی‌كند. (۴۶) ✨✨✨✨✨✨✨✨✨ تفسیر نمونه :👇 ☘در آيه مورد بحث يك قانون كلی را كه قرآن بارها روی آن تاكيد كرده در ارتباط با اعمال انسانها بيان می‌كند، كه تكميلی است بر بحث گذشته در زمينه بهره‌گيری مؤمنان از قرآن، و محروم ماندن افراد بی‌ايمان از اين سرچشمه فيض الهی. ‏می‌فرمايد:" هر كسی عمل صالحی انجام دهد نفعش برای خود او است، ‏. و هر كسی بدی كند به خويشتن بدی كرده، و پروردگار تو به بندگان هرگز ظلم و ستم نمی‌كند" (مَنْ عَمِلَ صالِحاً فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ أَساءَ فَعَلَيْها وَ ما رَبُّكَ بِظَلَّامٍ لِلْعَبِيدِ). ☘‏بنا بر اين اگر آنها به اين كتاب و اين آئين بزرگ ايمان نياورند نه بخداوند زيانی می‌رسانند، و نه به تو، چرا كه خوبيها و بديها همه به صاحبانش باز می‌گردد و آنها هستند كه ميوه شيرين يا تلخ اعمال خويش را می‌چينند. ✨✨✨✨✨✨✨✨✨ تفسیر المیزان : 👇 ☘مَنْ عَمِلَ صالِحاً فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ أَساءَ فَعَلَيْها ..." يعنی عمل، قائم به صاحب عمل است، و بيانگر حال او است. اگر عمل صالح و مفيد باشد خود او هم از آن سود می‌برد، و اگر مضر و بد باشد، خودش از آن متضرر می‌گردد. ☘‏پس اين رفتار خدای تعالی كه نفع عمل صالح را به صاحبش می‌رساند و او را ثواب می‌دهد، و ضرر عمل بد را نيز به صاحبش می‌رساند و عقابش می‌كند، اصلا ظلمی نيست، و چنان نيست كه وضع شی‌ء در غير موضعش باشد. ☘‏و اگر اين روش از خدای تعالی ظلم باشد، بايد در ثواب دادن ميليونها بنده و عقاب كردن ميليونها ديگر، در برابر ميلياردها عمل نيك و بد، ظلام بندگان باشد، ولی از آنجايی كه گفتيم اين روش ظلم نيست، پس خدای تعالی ظلام بندگان نمی‌باشد، و با اين بيان روشن می‌شود كه چرا فرمود" پروردگار تو ظلام بندگان نيست" و نفرمود:" پروردگار تو ظالم به بندگان نيست" [مؤلف در هنگام مقابله، اين احتمال را هم دادند كه آوردن صيغه مبالغه به منظور اين بوده كه بفهماند انواع عذابها در قيامت بسيار است.] ✨✨✨✨✨✨✨✨✨ 🔺تفسیر نمونه ذیل آیه 🔺تفسیر المیزان ذیل آیه 🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱 ‏
۴۷: 🌼إِلَيْهِ يُرَدُّ عِلْمُ السَّاعَةِ وَ ما تَخْرُجُ مِنْ ثَمَراتٍ مِنْ أَكْمامِها وَ ما تَحْمِلُ مِنْ أُنْثی‌ وَ لا تَضَعُ إِلاَّ بِعِلْمِهِ وَ يَوْمَ يُنادِيهِمْ أَيْنَ شُرَكائِي قالُوا آذَنَّاكَ ما مِنَّا مِنْ شَهِيدٍ (۴۷) 🌼علم به قيامت [و لحظه‌ی وقوع آن] تنها به خدا باز می‌گردد؛ هيچ ميوه‌ای از غلاف خود خارج نمی‌شود، و هيچ مادّه‌ای باردار نمی‌گردد و وضع حمل نمی‌كند مگر به علم او؛ و آن روز كه آن‌ها را ندا می‌دهد كجايند همتايانی كه برای من می‌پنداشتيد؟! می‌گويند: «[پروردگارا]! ما اعلام داشتيم كه هيچ گواهی [بر گفته‌ی خود] نداريم». (۴۷) ✨✨✨✨✨✨✨✨✨ تفسیر نمونه :👇 ☘در اينجا اين سؤال برای مشركان مطرح می‌شد كه اين قيامت كه می‌گويی كی خواهد آمد؟! قرآن در آيات مورد بحث نخست در پاسخ اين سؤال می‌گويد: آگاهی بر زمان قيامت مخصوص خدا است" و علم آن تنها به خدا باز می‌گردد" (إِلَيْهِ يُرَدُّ عِلْمُ السَّاعَةِ). ☘‏هيچ پيامبر مرسل و فرشته مقربی نيز از آن آگاه نيست، و بايد هم آگاه نباشند، تا هر لحظه همگان وقوع آن را احتمال دهند و اثر تربيتی خاص اين انتظار در همه مكلفين محفوظ باشد. ☘‏سپس می‌افزايد: نه تنها آگاهی بر زمان قيام قيامت مخصوص خدا است، علم به اسرار اين عالم و موجودات پنهان و آشكارش نيز از آن او است" هيچ ميوه‌ای از غلاف خود خارج نمی‌شود، و هيچ زن يا حيوان ماده‌ای باردار نمی‌گردد، و حمل خود را بر زمين نمی‌نهد مگر به علم و آگاهی پروردگار" (وَ ما تَخْرُجُ مِنْ ثَمَراتٍ مِنْ أَكْمامِها وَ ما تَحْمِلُ مِنْ أُنْثی‌ وَ لا تَضَعُ إِلَّا بِعِلْمِهِ‌) ✨✨✨✨✨✨✨✨✨ تفسیر المیزان :👇 ☘إِلَيْهِ يُرَدُّ عِلْمُ السَّاعَةِ ... إِلَّا بِعِلْمِهِ" برگشتن علم به قيامت به سوی خدا، به معنای آن است كه اين علم مختص به او است، و احدی به جز او اطلاعی از آن ندارد. و اين معنا در كلام مجيدش مكرر آمده. " وَ ما تَخْرُجُ مِنْ ثَمَراتٍ مِنْ أَكْمامِها.... يعنی خدای تعالی به تمام جزئيات احوال هر چيزی دانا است. پس خدای سبحان بدان جهت كه آفريدگار اشياء است، و گرداننده احوال آنها است، عالم به آنها و به جزئيات حالات آنها، و مراقب وضع آنها نيز هست، و اين بهترين تدبير است و به همين جهت تنها او رب و معبود است. بنا بر اين، آيه شريفه در مقام اشاره به يگانگی خدای تعالی در ربوبيت و الوهيت است، و به همين جهت است كه در ذيل اين صدر فرموده:" وَ يَوْمَ يُنادِيهِمْ أَيْنَ شُرَكائِي ...". ✨✨✨✨✨✨✨✨✨ 📚 منابع : 🔺تفسیر المیزان ذیل آیه 🔺تفسیر نمونه ذیل آیه 🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
۴۷: 🌸علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ یَوْمَ یُنادِیهِمْ أَیْنَ شُرَکائِی یَعْنِی مَا کَانُوا یَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ قالُوا آذَنَّاکَ أَیْ أَعْلَمْنَاکَ ما مِنَّا مِنْ شَهِیدٍ. 🌸علیّ‌بن‌ابراهیم ( و یومَ ینَادِیهِمْ أَینَ شُرَکَائِی یعنی خداوند آن‌ها را مورد ندا قرار داده و می‌فرماید: «کجایند آن معبودهایی که به‌جای من یا همراه من آن‌ها را می‌پرستیدید؟ قَالوا آذَنَّاکَ یعنی به تو اطّلاع داده بودیم که هیچ گواهی [بر گفته‌ی خود] نداریم». 🔺تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۵۵۲ 🔺 القمی، ج۲، ص۲۶۶/ البرهان؛ «بتفاوت» 🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
۴۸: 🌼وَ ضَلَّ عَنْهُمْ ما كانُوا يَدْعُونَ مِنْ قَبْلُ وَ ظَنُّوا ما لَهُمْ مِنْ مَحِيصٍ (۴۸) 🌼و همه‌ی معبودانی را كه قبلاً می‌خواندند از نظر آن‌ها گم و پنهان می‌شوند؛ و می‌دانند هيچ گريزگاهی ندارند. (۴۸) ✨✨✨✨✨✨✨✨✨ تفسیر نمونه :👇 ☘و در اينحال می‌بينند اثری از معبودانی كه قبلا می‌خواندند پيدا نيست" و همه محو و نابود شدند" (وَ ضَلَّ عَنْهُمْ ما كانُوا يَدْعُونَ مِنْ قَبْلُ‌). ‏اصلا صحنه قيامت آن چنان برای آنها وحشتناك است كه خاطره بتها نيز از نظرشان محو و نابود می‌شود، همان معبودانی كه يك روز سر بر آستانشان می‌نهادند برای آنها قربانی می‌كردند، حتی گاه در راه آنها جان می‌دادند، و پناهگاه روز بيچارگی و حلال مشكلات خود می‌پنداشتند همه همچون سرابهايی محو می‌شوند. ✨✨✨✨✨✨✨✨✨ تفسیر المیزان :👇 ☘وَ ظَنُّوا ما لَهُمْ مِنْ مَحِيصٍ"- كلمه" ظن" به طوری كه می‌گويند در اينجا به معنای يقين است. و كلمه" محيص" به معنای مفر و گريزگاه است. و معنای آيه اين است كه: روزی كه خدای تعالی مشركين را از دور صدا می‌زند: كجا هستند شريكان من؟- يعنی آن سنگ و چوبهايی كه شما شريك من می‌پنداشتيد؟ می‌گويند: اينكه به تو اعلام می‌كنيم كه احدی از ما نيست كه عليه تو به وجود شركايی شهادت و گواهی دهد. و يا اين است كه: ‏احدی از ما نيست كه شركايی برای تو ببيند. آری در آن روز آن خدايانی كه در دنيا به جای خدا می‌خواندند از نظر ايشان غايب می‌شوند، و يقين می‌كنند كه ديگر هيچ گريزگاهی از عذاب ندارند. ✨✨✨✨✨✨✨✨✨ 🔺تفسیر نمونه ذیل آیه 🔺تفسیر المیزان ذیل آیه 🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
۴۸: 🌸علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ ظَنُّوا مَا لَهُمْ مِنْ مَحِیصٍ أَیْ عَلِمُوا أَنَّهُ لَا مَحِیصَ لَهُمْ وَ لَا مَلْجَأَ وَ لَا مَفَرَّ. 🌸علیّ‌بن‌ابراهیم ( وظَنُّوا مَا لهُم مِّن مَّحِیصٍ یعنی آن‌ها فهمیدند که هیچ پناهگاه، راه فرار و مأوایی ندارند. 🔺تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۵۵۲ 🔺 القمی، ج۲، ص۲۶۶ 🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
۴۹: 🌼لا يَسْأَمُ الْإِنْسانُ مِنْ دُعاءِ الْخَيْرِ وَ إِنْ مَسَّهُ الشَّرُّ فَيَؤُسٌ قَنُوطٌ (۴۹) 🌼انسان هرگز از درخواست نيكی [و نعمت] خسته نمی‌شود؛ و اگر شرّ و بدی به او رسد، بسيار مأيوس و نوميد می‌گردد. (۴۹) ✨✨✨✨✨✨✨✨✨ تفسیر نمونه :👇 ☘انسان هرگز از تقاضای نيكيها، اموال و ثروتها و مواهب زندگی خسته و ملول نمی‌شود" (لا يَسْأَمُ الْإِنْسانُ مِنْ دُعاءِ الْخَيْرِ). ‏هرگز تنور حرص او از گرمی نمی‌افتد، هر چه بيشتر پيدا می‌كند باز بيشتر می‌خواهد، و هر چه به او بدهند باز سير نمی‌شود. ‏" اما اگر دنيا به او پشت كند، نعمتهای او زائل گردد، و شر و بدی و تنگدستی و فقر دامن او را بگيرد، به كلی مايوس و نوميد می‌شود" (وَ إِنْ مَسَّهُ الشَّرُّ فَيَؤُسٌ‌ قَنُوطٌ). ☘‏منظور از انسان در اينجا" انسان تربيت نايافته" ای است كه قلبش به نور معرفت الهی و ايمان پروردگار، و احساس مسئوليت در روز جزا روشن نشده، انسانهايی كه بر اثر جهان‌بينيهای غلط در محدوده عالم ماده گرفتارند، و روح بلندی كه ما ورای آن را ببيند، و ارزشهای والای انسانی را بنگرد، ندارند. ✨✨✨✨✨✨✨✨✨ تفسیر المیزان :👇 ☘از اين آيه شريفه شروع به پايان دادن سوره شده و علت جحود و لجبازی كفار در مقابل حق صريح را بيان می‌كند، و می‌فرمايد: انسان به خودش مغرور است، وقتی شری به او می‌رسد كه از دفعش عاجز می‌ماند، از هر خيری مايوس گشته، متوسل به دعاء و درخواست و توجه به پروردگارش می‌شود. و اگر خيری به او برسد به آن خير مشغول و سرگرم می‌شود، و دچار خودبينی و خودپسندی شده، و همان خير، هر حق و حقيقتی را از ياد او می‌برد. ☘‏و معنای آيه اين است كه: انسان از طلب خير خسته نمی‌شود، هر چه را كه برای زندگيش نافع ببيند در طلبش برمی‌خيزد، و اگر شری به او برسد بيش از اندازه دچار نوميدی و ياس می‌گردد، چون می‌بيند اسبابی را كه به آنها تكيه داشت همه از كار افتاده. و اين نوميدی‌اش به بيانی كه خواهد آمد منافات ندارد با اينكه در همين حال به خدا اميد ببندد. ‏[نكوهش انسان از جهت اينكه در حال تنعم از خدا غافل و روی گردان است و در سختی و تنگی به دعا می‌پردازد] ✨✨✨✨✨✨✨✨✨ 🔺تفسیر نمونه ذیل آیه 🔺تفسیر المیزان ذیل آیه 🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
۴۹: 🌸علی‌بن‌إبراهیم ( لَا یَسْأَمُ الْإِنْسانُ مِنْ دُعاءِ الْخَیْرِ أَیْ لَا یَمَلُّ وَ لَا یَعْیَی أَنْ یَدْعُوَ لِنَفْسِهِ بِالْخَیْرِ وَ إِنْ مَسَّهُ الشَّرُّ فَیَؤُسٌ قَنُوطٌ أَیْ یَائِسٌ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ وَ فَرَجِهِ. 🌸علیّ‌بن‌ابراهیم ( لا یسْأَمُ الإِنسَانُ مِن دُعَاء الخَیرِ یعنی انسان از دعای نیک‌کردن برای خودش خسته نمی‌شود. و إِن مَّسَّهُ الشَّرُّ فَیؤُوسٌ قَنُوطٌ چنانکه به او گزندی یا بدی برسد، از رحمت و گشایش خداوند ناامید می‌شود. 🔺تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۵۵۲ 🔺 القمی، ج۲، ص۲۶۶/ نورالثقلین 🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱