#تفسیر_جامع
#سوره_غافر
#آیه ٣٧:
💫أَسْبابَ السَّماواتِ فَأَطَّلِعَ إِلی إِلهِ مُوسی وَ إِنِّي لَأَظُنُّهُ كاذِباً وَ كَذلِكَ زُيِّنَ لِفِرْعَوْنَ سُوءُ عَمَلِهِ وَ صُدَّ عَنِ السَّبِيلِ وَ ما كَيْدُ فِرْعَوْنَ إِلاَّ فِي تَبابٍ (۳۷)
💫 وسايل [دست يافتن به] آسمانها تا از خدای موسی آگاه شوم؛ هرچند گمان میكنم او دروغگو باشد». اينچنين اعمال بد فرعون در نظرش آراسته جلوه كرد و از راه حق باز داشته شد؛ و توطئه فرعون [و امثال او] جز به نابودی نمیانجامد. (۳۷)
✨✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسبر نمونه:👇
☘برنامه اين بود كه بعد از پايان بنا بر فراز آن رود و نگاهی به آسمان كند و احتمالا تيری در كمان گذارد و پرتاب كند و باز گردد، و برای تحميق مردم بگويد: خدای موسی هر چه بود تمام شد! به سراغ كار خود برويد، و فكرتان راحت باشد! و گرنه برای فرعون روشن بود بنای عظيم او كه از چند صد متر تجاوز نمیكرد سهل است از فراز كوههای بسيار مرتفع نيز اگر به آسمان نگاه شود منظره آن همان است كه از روی زمين صاف ديده میشود بدون كمترين تغيير. قابل توجه اين كه فرعون در برابر موسی ع با گفتن اين سخنان و بيان اين دستور يك گام عقبنشينی میكند و میگويد: من میخواهم در باره خدای موسی تحقيق كنم" فَأَطَّلِعَ إِلی إِلهِ مُوسی" و میافزايد:" هر چند او را دروغگو گمان میكنم" و به اين ترتيب از مرحله يقين به خلاف مرحله گمان و شك تنزل میكند.
☘مسلما اين بازيهای سياسی برای مدت كوتاهی میتواند مؤثر واقع شود، ولی در دراز مدت قطعا با شكست روبرو خواهد شد.
☘در بعضی از روايات آمده است كه" هامان" بنای برج فرعونی را آن قدر بالا برد كه ديگر تند بادها اجازه ادامه كار به بناها نمیدادند، نزد فرعون آمد و به او گفت: ديگر ما قادر نيستيم بر ارتفاع بنا بيفزائيم، و چيزی نگذشت كه تند باد سهمگينی وزيد و بنا را واژگون كرد [بحار الانوار" جلد ۱۳ صفحه ۱۲۵( نقل از تفسير علی بن ابراهيم)]۱.
و معلوم شد تمام قدرتنمايی فرعون به يك باد بند است!***
✨✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسير الميزان:👇
☘بعضی [روح المعانی، ج ۲۴، ص ۶۹.]۹ از مفسرين گفتهاند: مراد فرعون اين بوده كه برايش رصد خانهای بسازند و در آن رصد خانه اوضاع آسمانی را زير نظر بگيرند، باشد كه به اين وسيله به چيزی دست يابد كه با آن بر وجود اله موسی استدلال كند، چون از وسايل زمينی مايوس شده، و از اين راه نتوانسته دليلی پيدا كند. و اين توجيه توجيه خوبی است.
☘به هر حال معنای سخن فرعون هر چه باشد، با هيچ يك از مذاهب وثنيت سازگار نيست و بعيد نيست كه خواسته به اين وسيله مردم را نوميد كند، و يا آنكه اصلا از مذاهب وثنيت آگاهی نداشته- و از ستمگران هر چه بگويی برمیآيد.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨✨
📚 منبع:
🍃تفسير الميزان ذيل آیه
🍃تفسبر نمونه ذیل آیه
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسير_روايي
#سوره_غافر
#آیه ۳۷:
🌺أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- عَنْ أَبِیعَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: قَالَ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) عَلَی مِنْبَرِ الْکُوفَهًِْ وَ اللَّهِ إِنِّی لَدَیَّانُ النَّاسِ یَوْمَ الدِّینِ وَ قَسِیمُ اللَّهِ بَیْنَ الْجَنَّهًِْ وَ النَّار ... وَ لَقَدْ أُعْطِیتُ السَّبْعَ الَّتِی لَمْ یَسْبِقْ إِلَیْهَا أَحَدٌ قَبْلِی بَصُرْتُ سُبُلَ الْکِتَابِ وَ فُتِحَتْ لِیَ الْأَسْبَاب.
🌺امام علی (علیه السلام)- امام صادق (علیه السلام) فرمود: امیرالمؤمنین (علیه السلام) روی منبر کوفه فرمود: «به خدا قسم من جزادهندهی مردم روز قیامت و قسمتکنندهی خدا بین بهشت و جهنّم هستم ... به من عطا شده آن هفت چیزی که به احدی قبل از من ندادهاند. آشنا به راه کتاب بودم و برایم درها گشوده شد».
🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۴۰۴
🍃 بحارالأنوار، ج۲۶، ص۱۵۳
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسير_روايي
#سوره_غافر
#آیه ۳۷:
🌺الصّادق (علیه السلام)- عِنْدِی عِلْمُ الْمَنَایَا وَ الْبَلَایَا وَ الْوَصَایَا وَ الْأَنْسَابِ وَ الْأَسْبَاب.
🌺امام صادق (علیه السلام)- ما خانوادهای هستیم دارای علم منایا و بلایا و انساب؛ پس پند بگیرید.
🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۴۰۴
🍃 بحارالأنوار، ج۲۶، ص۱۴۸
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_جامع
#سوره_غافر
#آیه ۳۸:
💫وَ قالَ الَّذِي آمَنَ يا قَوْمِ اتَّبِعُونِ أَهْدِكُمْ سَبِيلَ الرَّشادِ (۳۸
💫كسی كه [از قوم فرعون] ايمان آورده بود گفت: «ای قوم من! از من پيروی كنيد تا شما را به راه صواب، راهنمايی كنم». (۳۸)
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر المیزان:👇
☘مؤمن آل فرعون بار ديگر قوم خود را مخاطب قرار داده و ايشان را به پيروی خود دعوت میكند كه اگر پيرويش كنند هدايتشان خواهد كرد، چون پيروی او پيروی موسی است. و" سبيل رشاد" عبارت است از راهی كه سلوك آن آدمی را به حق میرساند، و به سعادت دست میيابد. و كلمه" هدايت" در اينجا به معنای نشان دادن راه است. و جمله" أَهْدِكُمْ سَبِيلَ الرَّشادِ"، طعن بر فرعون است كه طريقه خود را" ارشاد" میخواند و میگفت:" وَ ما أَهْدِيكُمْ إِلَّا سَبِيلَ الرَّشادِ". و بقيه الفاظ آيه روشن است.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر نمونه:👇
☘در چند آيه قبل از اين خوانديم كه فرعون میگفت: آنچه من میگويم راه رشد و صلاح است، مؤمن آل فرعون با اين سخنش به مقابله و تكذيب فرعون پرداخته، و به جمعيت میفهماند كه فريب سخنان وسوسهانگيز فرعون را نخوريد كه برنامههای او به شكست و بدبختی میانجامد، راه اين است كه من میگويم، راه تقوا و خدا پرستی.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
📚 منبع:
🍃تفسیر المیزان ذیل آیه
🍃تفسیر نمونه ذیل آیه
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسير_روايي
#سوره_غافر
#آیه ۳۸:
🌺العسکری (علیه السلام)- عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ: کَانَ حِزْقِیلُ مُؤْمِنُ آلِ فِرْعَوْنَ یَدْعُو قَوْمَ فِرْعَوْنَ إِلَی تَوْحِیدِ اللَّهِ وَ نُبُوَّهًِْ مُوسَی (علیه السلام) وَ تَفْضِیلِ مُحَمَّد (صلی الله علیه و آله) عَلَی جَمِیعِ رُسُلِ اللَّهِ وَ خَلْقِهِ وَ تَفْضِیلِ عَلِیِّبْنِأَبِیطَالِبٍ (علیه السلام) وَ الْخِیَارِ مِنَ الْأَئِمَّهًِْ عَلَی سَائِرِ أَوْصِیَاءِ النَّبِیِّینَ وَ إِلَی الْبَرَاءَهًِْ مِنْ رُبُوبِیَّهًِْ فِرْعَوْنَ فَوَشَی بِهِ وَاشُونَ إِلَی فِرْعَوْنَ وَ قَالُوا: إِنَّ حِزْقِیلَ یَدْعُو إِلَی مُخَالَفَتِکَ.
🌺امام عسکری (علیه السلام)- در تفسیر امام عسکری (علیه السلام) از امام صادق (علیه السلام) آمده است: حزقیل مؤمن آل فرعون قوم خود را بهسوی توحید الهی و نبوّت موسی (علیه السلام) و برتری محمّد (صلی الله علیه و آله) بر جمیع انبیاء الهی (علیهم السلام) و همهی مخلوقات و نیز برتری علیّبنابیطالب و اولاد اطهرش (علیهم السلام) بر سایر اوصیاء انبیاء (علیهم السلام) فرا میخواند و آنها را از ربوبیّت فرعون منع میکرد و خود اعلام برائت از وی مینمود. امر دعوت او در میان مردم پیچید و خبر به فرعون رسید و گفتند: «حزقیل مردم را به مخالفت با تو ترغیب میکند و دشمنان تو را در مخالفت با تو مدد میرساند».
🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۴۰۶
🍃 النورالمبین، ص۲۵۸
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسير_روايي
#سوره_غافر
#آیه ۳۸:
🌺الحسین (علیه السلام)- إِنِّی أَدْعُوکُمْ إِلَی اللَّهِ وَ إِلَی نَبِیِّهِ (صلی الله علیه و آله) فَإِنَّ السُّنَّهًَْ قَدْ أُمِیتَتْ فَإِنْ تُجِیبُوا دَعْوَتِی وَ تُطِیعُوا أَمْرِی أَهْدِکُمْ سَبِیلَ الرَّشادِ.
🌺امام حسین (علیه السلام)- من شما را بهسوی خدا و رسول دعوت مینمایم، زیرا سنّت پیغمبر خدا (صلی الله علیه و آله) از بین رفته، اگر شما دعوت مرا بپذیرید و امر مرا اطاعت کنید من شما را به راه هدایت راهنمایی میکنم.
🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۴۰۶
🍃بحارالأنوار، ج۴۴، ص۳۳۹
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_جامع
#سوره_غافر
#آیه ۳۹:
💫يا قَوْمِ إِنَّما هذِهِ الْحَياةُ الدُّنْيا مَتاعٌ وَ إِنَّ الْآخِرَةَ هِيَ دارُ الْقَرارِ (۳۹)
💫ای قوم من! اين زندگی دنيا، تنها متاع زودگذری است؛ و فقط آخرت سرای پايدار است. (۳۹)
✨✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر المیزان:👇
☘اين مهمترين سندی است كه مؤمن آل فرعون سلوك سبيل رشاد و تدين به دين حق را به آن مستند نموده، كه در هيچ حالی آدمی از آن بینياز نيست و آن عبارت است از اين عقيده كه آدمی بعد از زندگی ناپايدار دنيا زندگی ابدی و جاودانی دارد كه عبارت است از زندگی آخرت، و اين زندگی دنيا در آخرت متاعی است، و در حقيقت مقدمهای است برای آن، و به همين جهت در بيان معنای سبيل رشاد اول اين معنا را خاطرنشان ساخت و بعدا به ذكر عمل زشت و صالح پرداخت.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر نمونه:👇
☘گيرم كه با هزار مكر و فسون ما پيروز شويم و حق را پشت سر اندازيم، دست به انواع ظلم و ستم دراز كنيم، و دامان ما به خونهای بيگناهان آغشته شود، مگر عمر ما در اين جهان چه اندازه خواهد بود؟ اين چند روز عمر به سرعت میگذرد، و چنگال مرگ گريبان همه را میگيرد، و از فراز قصرهای با شكوه به زير خاك میكشاند، قرارگاه زندگی ما جای ديگری است.
☘*** مساله تنها فانی بودن اين دنيا و باقی بودن سرای آخرت نيست، مساله مهم مساله حساب و جزاست:" هر كس عمل بدی انجام دهد فقط به اندازه آن به او كيفر داده میشود، اما كسی كه عمل صالحی انجام دهد خواه مرد باشد يا زن در حالی كه مؤمن باشد وارد بهشت میشود و روزی بيحسابی به او داده خواهد شد"
✨✨✨✨✨✨✨✨✨✨
📚 منابع:
🍃تفسیر المیزان ذیل آیه
🍃تفسیر نمونه ذیل آیه
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_جامع
#سوره_غافر
#آیه ۴۰:
💫مَنْ عَمِلَ سَيِّئَةً فَلا يُجْزی إِلاَّ مِثْلَها وَ مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثی وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ يُرْزَقُونَ فِيها بِغَيْرِ حِسابٍ (۴۰)
💫هركس بدی كند، جز بهمانند آن كيفر داده نمیشود؛ ولی هركس كار شايستهای انجام دهد خواه مرد يا زن درحالیكه مؤمن باشد چنين كسانی وارد بهشت میشوند و در آن روزی بیحسابی به آنها داده خواهد شد. (۴۰)
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر المیزان:👇
☘كسی كه در دنيا عمل زشت انجام دهد، عملی كه دارای صفتی زشت باشد، در آخرت جزا داده نمیشود، مگر مثل آن عمل، يعنی جزايی كه او را بد حال و گرفتار كند. و كسی كه عمل صالحی انجام دهد، چه مرد باشد و چه زن، بدون هيچ فرقی بين آن دو، البته به شرطی كه ايمان هم داشته باشد، چنين كسانی در آخرت داخل بهشت گشته و در آن رزقی بیحساب خواهند داشت.
☘در اين آيه اشارهای هم به يكسان بودن زن و مرد در قبولی عمل كرده. و اگر عمل صالح را در تاثيرش مقيد به ايمان كرد، برای اين است كه عمل هر چه هم صالح باشد، بدون ايمان حبط و بیاجر میشود، هم چنان كه قرآن كريم در جای ديگر فرموده:" وَ مَنْ يَكْفُرْ بِالْإِيمانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ" [و كسی كه ايمان را قبول نداشته باشد، اجر عملش حبط میشود. سوره مائده، آيه ۵.]۱۰ و آياتی ديگر نظير آن.
☘مؤمن آل فرعون در كوتاهترين عبارت، تمامی اركان دين حق و سبيل رشاد را جمع كرده و آن اين است كه آدمی حياتی دارد پايدار و دارای قرار- بر خلاف حيات ناپايدار دنيا كه در آن حيات به آنچه در دنيا كرده جزا داده میشود، چه عمل زشتش و چه صالحش. و چون چنين است، آدمی بايد عمل صالح كند و عمل زشت مرتكب نگردد. و برای مزيد بيان اين را هم اضافه كرد كه اگر كسی عمل صالح كند بدون حساب روزی داده میشود.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر نمونه:👇
☘او در اين سخنان حساب شدهاش از يك سو اشاره به عدالت خداوند در مورد مجرمان میكند كه تنها به مقدار جرمشان جريمه میشوند.
☘و از سوی ديگر اشاره به فضل بیانتهای او كه در مقابل يك عمل صالح پاداش بيحساب به مؤمنان داده میشود و هيچگونه موازنهای در آن رعايت نخواهد شد، پاداشی كه هيچ چشمی نديده و هيچ گوشی نشنيده و حتی به فكر انسانی خطور نكرده است.
☘و از سوی سوم لزوم توام بودن ايمان و عمل صالح را ياد آور میشود.
☘و از سوی چهارم مساوات مرد و زن در پيشگاه خداوند و در ارزشهای انسانی.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
📚 منبع:
🍃تفسیر المیزان ذیل آیه
🍃تفسیر نمونه ذیل آیه
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_روایی
#سوره_غافر
#آیه ۴۰
🌸الرّسول (صلی الله علیه و آله)- أَنَّ جَارِیَهًًْ یُقَالُ لَهَا زَائِدَهًُْ کَانَتْ تَأْتِی رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) کَثِیراً فَأَتَتْهُ لَیْلَهًًْ وَ قَالَتْ عَجَنْتُ عَجِیناً لِأَهْلِی فَخَرَجْتُ أَحْتَطِبُ فَرَأَیْتُ فَارِساً لَمْ أَرَ أَحْسَنَ مِنْهُ فَقَالَ لِی کَیْفَ مُحَمَّدٌ (صلی الله علیه و آله) قُلْتُ بِخَیْرٍ یُنْذِرُ النَّاسَ بِأَیَّامِ اللَّهِ فَقَالَ إِذَا أَتَیْتِ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) فَأَقْرِئِیهِ السَّلَامَ وَ قُولِی لَهُ رِضْوَانُ خَازِنُ الْجَنَّهًِْ یَقُولُ إِنَّ اللَّهَ قَسَمَ الْجَنَّهًَْ لِأُمَّتِکَ أَثْلَاثاً فَثُلُثٌ یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ ... بِغَیْرِ حِسابٍ وَ ثُلُثٌ یُحَاسَبُونَ حِساباً یَسِیراً وَ ثُلُثٌ تَشْفَعُ لَهُمْ فَتُشَفَّعُ فِیهِمْ.
🌸پیامبر (صلی الله علیه و آله)- عمر کنیزی داشت به نام «زائده» زیاد حضور پیامبر (صلی الله علیه و آله) میرسید و خدمتش میکرد. شبی خدمت آن حضرت رسید و گفت: «خمیری درست کردم و آتش افروختم که آن را بپزم، سوارهای را دیدم که کسی را زیباتر از او ندیده بودم، او به من گفت: «حال محمّد (صلی الله علیه و آله) چگونه است»؟ گفتم: «خوب است، مردم را بهسوی خدا دعوت میکند». گفت: «زمانیکه خدمت محمّد (صلی الله علیه و آله) رسیدی سلام مرا به او برسان و بگو: خازن بهشت میگوید: خدا برای امّت تو بهشت را سه قسمت کرده است: یک قسم، یَدْخُلُونَ الجَنَّةَ یُرْزَقُونَ فیها بِغَیْرِ حِساب. و قسم دوّم با حساب آسان وارد بهشت میشوند. و قسم سوّم با شفاعت تو».
🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۴۱۰
🍃 بحارالأنوار، ج۱۷، ص۲۹۸
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_روایی
#سوره_غافر
#آیه ۴۰
🌸الرّسول (صلی الله علیه و آله)- مَنْ أَرَادَ دُخُولَ الْجَنَّهًِْ بِغَیْرِ حِسَابٍ فَلْیُحِبَ أَهْلَ بَیْتِی فَوَ اللَّهِ مَا أَحَبَّهُمْ أَحَدٌ إِلَّا رَبِحَ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهًِْ.
🌸پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ابنعمر گفت: پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: «... هرکه مایل است بدون حساب داخل بهشت شود، اهل بیت مرا دوست داشته باشد. به خدا قسم دوست ندارد آنها را کسی، مگر اینکه در دنیا و آخرت سود برده است».
🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۴۰۸
🍃 بحارالأنوار، ج۲۷، ص۱۱۶
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_جامع
#سوره_غافر
#آیه ۴۱:
💫وَ يا قَوْمِ ما لِي أَدْعُوكُمْ إِلَی النَّجاةِ وَ تَدْعُونَنِي إِلَی النَّارِ (۴۱)
💫ای قوم من! چرا من شما را بهسوی نجات دعوت میكنم، امّا شما مرا بهسوی آتش فرا میخوانيد؟! (۴۱)
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر المیزان:👇
☘از اين كلام برمیآيد كه گويا مؤمن آل فرعون بعد از سخنان و نصايح قبلیاش، با دعوت مردم به پرستش آلهه ايشان روبرو شده و به جای اينكه دعوت او را بپذيرند، او را به پرستش خدايان خود دعوت كردهاند، لذا در پاسخ گفته: من شما را به سوی نجات میخوانم و شما مرا به سوی آتش؟
☘ممكن است از وضع مردم كه به باطل جدال میكرده. و بر شرك اصرار میورزيدند، چنين استنباط كرده كه میخواهند اين طور بگويند و خلاصه زبان حالشان اين بوده، لذا اين زبان حال را به ايشان نسبت داده و آن گاه اظهار تعجب كرده از اين كه با دعوت به حق او، با دعوت به باطل خود مقابله كردند.
☘و بدين جهت گفت: ای قوم من! چرا بايد چنين باشد كه من شما را به سوی نجات يعنی نجات از آتش دعوت كنم، و شما مرا به سوی آتش بخوانيد؟ در اينجا سؤال پيش میآيد كه مؤمن مذكور مردم را به سوی سبب نجات دعوت میكرد و مردم او را به سوی سبب آتش دعوت مینمودند، نه خود آتش، پس به چه جهت او گفت من شما را به سوی نجات میخوانم و شما مرا به سوی آتش؟ جوابش اين است كه آوردن مسبب و اراده سبب متداول است. و يا برای اين است كه جزای عمل به وجهی خود عمل است.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر نمونه:👇
☘من سعادت شما را میطلبم، و شما بدبختی مرا، من شما را به شاهراه هدايت میخوانم و شما مرا به بيراهه میخوانيد.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
📚 منابع:
🍃تفسیر المیزان ذیل آیه
🍃تفسیر نمونه ذیل آیه
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_جامع
#سوره_غافر
#آیه ۴۲:
💫تَدْعُونَنِي لِأَكْفُرَ بِاللَّـهِ وَ أُشْرِكَ بِهِ ما لَيْسَ لِي بِهِ عِلْمٌ وَ أَنَا أَدْعُوكُمْ إِلَی الْعَزِيزِ الْغَفَّارِ (۴۲)
💫مرا دعوت میكنيدكه به خداوند يگانه كافر شوم و همتايی كه به آن علم ندارم برای او قرار دهم، درحالیكه من شما را بهسوی خداوند توانا و آمرزنده دعوت میكنم! (۴۲)
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر المیزان:👇
شما مرا دعوت میكنيد كه كفر بورزم" يعنی به خدا كفر بورزم و برايش شريكی قائل شوم كه علمی بدان ندارم، يعنی دليلی ندارم كه دلالت كند بر اينكه آن چيز، شريك خدا است و در نتيجه دعوتم میكنيد كه بدون علم بر خدا افترا ببندم و اما من شما را دعوت میكنم به پرستش خدايی كه" عزيز" است، يعنی غالبی است كه هرگز مغلوب نمیشود و" غفار" است، يعنی آن كس را كه توبه كند و به سويش باز گردد و به وی ايمان آورد، میآمرزد. و خلاصه من شما را دعوت میكنم به ايمان به خدا و تسليم شدن در برابر او.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر نمونه:👇
تعبير به" عزيز" و" غفار" از يك سو اشاره به اين مبدء بزرگ بيم و اميد است و از سوی ديگر اشارهای به نفی الوهيت بتها و فراعنه كه نه عزتی در آنان است و نه عفو و گذشتی!*** سپس افزود:" قطعا آنچه مرا به سوی آن میخوانيد نه دعوتی در دنيا دارد و نه در آخرت (اين بتها هرگز رسولانی به سوی مردم نفرستادهاند تا آنها را به سوی خود دعوت كنند و نه در آخرت میتوانند حاكميت بر چيزی داشته باشند
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
📚 منبع:
🍃تفسیر المیزان ذیل آیه
🍃تفسیر نمونه ذیل آیه
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_جامع
#سوره_غافر
#آیه ۴۳:
💫لا جَرَمَ أَنَّما تَدْعُونَنِي إِلَيْهِ لَيْسَ لَهُ دَعْوَةٌ فِي الدُّنْيا وَ لا فِي الْآخِرَةِ وَ أَنَّ مَرَدَّنا إِلَی اللَّـهِ وَ أَنَّ الْمُسْرِفِينَ هُمْ أَصْحابُ النَّارِ (۴۳)
💫به يقين آنچه مرا بهسوی آن میخوانيد، نه دعوت [و حاكميّتی] در دنيا دارد و نه درآخرت؛ و به يقين بازگشت ما در قيامت بهسوی خداست؛ و اسرافكاران اهل آتشند. (۴۳)
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسبر المیزان :👇
☘ربوبيت بدون دعوت در دنيا و نظير آن دعوت در آخرت تمام نمیشود، و چون خدايی كه مؤمن آل فرعون مردم را به سوی او میخواند، هم دعوت در دنيا دارد و هم در آخرت، ناگزير اله تنها همو است، نه آن بتهايی كه مشركين وی را به پرستش او میخواندند، برای اينكه بتها نه در دنيا دعوت دارند و نه در آخرت، پس اله نيستند.
☘" وَ أَنَّ مَرَدَّنا إِلَی اللَّـهِ وَ أَنَّ الْمُسْرِفِينَ هُمْ أَصْحابُ النَّارِ"- اين جمله عطف است بر جمله" أَنَّما تَدْعُونَنِي"، در نتيجه معنايش اين میشود: ناگزير برگشتگاه ما به سوی خدا خواهد بود، پس بايد در برابر او تسليم شويم و طريقه او را پيروی كنيم و حدود عبوديتش را رعايت نماييم و ناگزير اسرافكاران كه از زی عبوديت تجاوز میكنند- همين شما مردم هستيد- اصحاب دوزخند. پس آن خدايی كه من شما را به سويش میخوانم، مايه نجات شماست، نه آنچه كه شما مرا بدان میخوانيد.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر نمونه:👇
☘اين موجودات بی حس و شعور، هرگز مبدء حركتی نبودهاند و نخواهند بود، نه سخنی میگويند، نه رسولانی دارند و نه دادگاه و محكمهای، خلاصه نه گرهی از كار كسی میگشايند نه میتوانند گرهی در كار كسی بزنند.
☘و به همين دليل، بايد بدانيد" تنها بازگشت ما در قيامت به سوی خدا است" (وَ أَنَّ مَرَدَّنا إِلَی اللَّـهِ).
☘او است كه رسولان خود را برای هدايت انسانها فرستاده، و او است كه آنها را در برابر اعمالشان پاداش و كيفر میدهد.
☘و نيز بايد بدانيد كه" اسرافكاران و متجاوزان اهل دوزخند" (وَ أَنَّ الْمُسْرِفِينَ هُمْ أَصْحابُ النَّارِ).
☘به اين ترتيب" مؤمن آل فرعون" سرانجام ايمان خود را آشكار ساخت، و خط توحيدی خويش را از خط شركآلود آن قوم جدا كرد، دست رد بر سينه آن نامحرمان زد و يك تنه با منطق گويايش در برابر همه آنها ايستاد.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
📚 منابع:
🍃تفسیر المیزلن ذیل آیه
🍃تفسیر نمونه ذیل آیه
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_جامع
#سوره_غافر
#آیه ۴۴:
💫فَسَتَذْكُرُونَ ما أَقُولُ لَكُمْ وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَی اللَّـهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ (۴۴)
💫و بهزودی آنچه را به شما میگويم به خاطر خواهيد آورد [و پشيمان خواهيد شد]! من كار خود را به خدا وامیگذارم كه خداوند نسبت به بندگانش بيناست». (۴۴)
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
🌻تفسیر نمونه:👇
☘. و در آخرين سخنش با تهديدی پر معنی گفت:" به زودی آنچه را من امروز به شما میگويم به خاطر خواهيد آورد، و هنگامی كه آتش خشم و غضب الهی دامانتان را در اين جهان و آن جهان میگيرد به صدق گفتار من پی میبريد" (فَسَتَذْكُرُونَ ما أَقُولُ لَكُمْ).
☘اما افسوس كه آن زمان دير است، اگر در آخرت باشد راه بازگشت وجود ندارد، و اگر در دنيا باشد به هنگام نزول عذاب تمام درهای توبه بسته میشود.
☘سپس افزود:" من تمام كارهای خود را به خداوند يگانه يكتا واگذار میكنم كه او نسبت به بندگانش بينا است" (وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَی اللَّـهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ).
☘و به همين دليل نه از تهديدهای شما میترسم، و نه كثرت و قدرت شما و تنهايی من مرا به وحشت میافكند، چرا كه سرتاپا خود را به كسی سپردهام كه قدرتش بیانتها است و از حال بندگانش به خوبی آگاه است.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
🌻تفسبر المیزان:👇
☘وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَی اللَّـهِ"- راغب كلمه" تفويض" را به معنای رد دانسته. و بنا به گفته وی تفويض امر به خدا، برگرداندن و واگذاری امر است به او، در نتيجه تفويض با توكل و تسليم قريب المعنی میشود، چيزی كه هست اعتبارها مختلف است.
☘و اگر آن را تفويض میگويند به اين اعتبار است كه بنده خدا آنچه را كه به ظاهر منسوب به خودش است، به خدا برمیگرداند و حال عبد در چنين وضعی حال كسی است كه بركنار باشد و هيچ امری راجع به او نباشد و اگر توكلش میخوانند به اين اعتبار است كه بنده خدا پروردگار خود را وكيل خود میگيرد، تا هر تصرفی را كه خواست در امور او بكند و اگر تسليمش مینامند، به اين اعتبار است كه بنده خدا رام و منقاد محض است در برابر هر ارادهای كه خدای سبحان در بارهاش بكند، و هر كاری كه از او بخواهد بدون اينكه هيچ امری را به خود نسبت دهد، اطاعت میكند. پس تفويض و توكل و تسليم مقامات سهگانهای هستند از مراحل عبوديت، از همه پايينتر و سطحیتر توكل است و از آن دقيقتر و بالاتر تفويض و از آنهم دقيقتر و مهمتر تسليم است.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
📚 منبع:
🍃تفسیر نمونه ذیل آیه
🍃تفسیر المیزان ذیل آیه
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_روایی
#سوره_غافر
#آیه ۴۴:
🌻الصّادق (علیه السلام)- الْمُفَوِّضُ أَمْرَهُ إِلَی اللَّهِ فِی رَاحَهًِْ الْأَبَدِ وَ الْعَیْشِ الدَّائِمِ الرَّغَدِ وَ الْمُفَوِّضُ حَقّاً هُوَ الْعَالِی عَنْ کُلِّ هِمَّهًٍْ دُونَ اللَّه ... وَ قَالَ اللَّهُ عزّوجلّ فِی الْمُؤْمِنِ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ وَ أُفَوِّضُ أَمْرِی إِلَی اللهِ إِنَّ اللهَ بَصِیرٌ بِالْعِبادِ فَوَقاهُ اللهُ سَیِّئاتِ ما مَکَرُوا وَ حاقَ بِآلِ فِرْعَوْنَ سُوءُ الْعَذابِ وَ التَّفْوِیضُ خَمْسَهًُْ أَحْرُفٍ لِکُلِّ حَرْفٍ مِنْهَا حُکْمٌ فَمَنْ أَتَی بِأَحْکَامِهِ فَقَدْ أَتَی بِهِ التَّاءُ مِنْ تَرْکِ التَّدْبِیرِ وَ الدُّنْیَا وَ الْفَاءُ مِنْ فَنَاءِ کُلِّ هِمَّهًٍْ غَیْرِ اللَّهِ وَ الْوَاوُ مِنْ وَفَاءِ الْعَهْدِ وَ تَصْدِیقِ الْوَعْدِ وَ الْیَاءُ مِنَ الْیَأْسِ مِنْ نَفْسِکَ وَ الْیَقِینِ بِرَبِّکَ وَ الضَّادُ مِنَ الضَّمِیرِ الصَّافِی لِلَّهِ وَ الضَّرُورَهًِْ إِلَیْهِ وَ الْمُفَوِّضُ لَا یُصْبِحُ إِلَّا سَالِماً مِنْ جَمِیعِ الْآفَاتِ وَ لَا یُمْسِی إِلَّا مُعَافًی بِدِینِهِ.
🌻امام صادق (علیه السلام)- کسی که کارش را به خداوند واگذارد در آسایش همیشگی قرار خواهد گرفت، و همواره در زندگی لذّتبخشی به سر خواهد بود، کسی که کارها را از روی حقیقت تفویض میکند همّتش بسیار عالی میباشد ... خداوند متعال در قرآن مجید دربارهی مؤمن آل فرعون فرمود: وَ أُفَوِّضُ أَمْرِی إِلَی اللهِ إِنَّ اللهَ بَصِیرٌ بِالْعِبادِ، فَوَقاهُ اللهُ سَیِّئاتِ ما مَکَرُوا وَ حاقَ بِآلِ فِرْعَوْنَ سُوءُ الْعَذابِ؛ تفویض پنج حرف دارد و هر حرفی نشانه حکمی است، هرکس به حرفی از آن عمل کند آن حکم را بهجای آورده است، تاء نشانهی ترک تدبیر امور دنیا میباشد، فاء فانیشدن هر همّتی است جز همّتی که انسان را به خدا برساند. و او نشانهی وفاء به عهد و تصدیق وعدهها میباشد، و یا نشانهی یأس از خویشتن و یقین به خدا است، و ضاد نشانهی ضمیر پاک و ضرورت نیاز به خداوند میباشد، مفوّض کسی را گویند که صبح میکند و از آفات به دور است، و شبها با عافیت از دین به سر میبرد.
🦋🦋
🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۴۱۴
🍃 بحارالأنوار، ج۶۸، ص۱۴۹/ مصباح الشریعهًْ، ص۱۷۵/ نورالثقلین
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_جامع
#سوره_غافر
#آیه ۴۵:
💫فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا وَ حاقَ بِآلِ فِرْعَوْنَ سُوءُ الْعَذابِ (۴۵)
💫خداوند او را از توطئههای شوم آنها نگه داشت، و عذاب شديدی فرعونيان را فراگرفت. (۴۵)
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر المیزان:
☘فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا" اين جمله تفريع و نتيجه تفويض امور است به خدای تعالی، میفرمايد: نتيجه واگذاری امورش به خدا اين شد كه خدای سبحان شر كفار و نقشههای شوم آنان را از وی بگردانيد. و در اين جمله اشارهای هم به اين معنا هست كه كفار نسبت به او قصد سوء داشتند.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر نمونه:
☘تعبير به" سيئات ما مكروا" نشان میدهد كه اجمالا توطئههای مختلفی بر ضد او چيدند، اما اين توطئهها چه بود؟ قرآن سر بسته بيان كرده است، طبعا انواع مجازاتها و شكنجهها و سرانجام قتل و اعدام بوده است، اما لطف الهی همه آنها را خنثی كرد. در بعضی از تفاسير آمده است كه او با استفاده از يك فرصت مناسب خود را به موسی رسانيد، و همراه بنی اسرائيل از دريا عبور كرد و نيز گفته شده است كه وقتی تصميم بر قتل او گرفتند او به كوهی متواری شد و از نظرها پنهان گشت.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
📚 منابع:
🍃تفسیر المیزان ذیل آیه
🍃تفسیر نمونه ذیل آیه
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_روایی
#سوره_غافر
#آیه ۴۵:
🌻الصّادق (علیه السلام)- عَنْ أَبِیعَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) فِی قَوْلِ اللَّهِ عزّوجلّ فَوَقاهُ اللهُ سَیِّئاتِ ما مَکَرُوا فَقَالَ أَمَا لَقَدْ بَسَطُوا عَلَیْهِ وَ قَتَلُوهُ وَ لَکِنْ أَ تَدْرُونَ مَا وَقَاهُ وَقَاهُ أَنْ یَفْتِنُوهُ فِی دِینِه.
🌻امام صادق (علیه السلام)- امام صادق (علیه السلام) دربارهی آیه: فَوقَاهُ اللهُ سَیِّئَاتِ مَا مَکَرُوا فرمود: «بدانید که آنها بر او چیره شدند و او را کشتند. امّا آیا میدانید خداوند او را از چه چیزی حفظ کرد؟ از این که او را در دینش دچار انحراف و فتنه گردانند».
🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۴۱۶
🍃 الکافی، ج۲، ص۲۱۵/ مستدرک الوسایل، ج۲، ص۴۰۸/ بحارالأنوار، ج۱۳، ص۱۶۳/ مشکاهًْ الأنوار، ص۱۰۷/ القمی، ج۲، ص۲۵۸؛ «بتفاوت لفظی»/ المحاسن، ج۱، ص۲۱۹/ البرهان/ نورالثقلین
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_جامع
#سوره_غافر
#آیه ۴۶:
💫النَّارُ يُعْرَضُونَ عَلَيْها غُدُوًّا وَ عَشِيًّا وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ أَدْخِلُوا آلَ فِرْعَوْنَ أَشَدَّ الْعَذابِ (۴۶)
💫[عذاب آنها] آتش است كه هر صبح و شام بر آن عرضه میشوند؛ و روزی كه قيامت برپا شود [میفرمايد]: «فرعونيان را در سختترين عذابها وارد كنيد». (۴۶)
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر المیزان:👇
☘و اين آيه شريفه در افاده چند نكته صريح است: اول اينكه: با آل فرعون اين طور معامله میشود كه اول آنان را بر آتش عرضه میكنند، و سپس آنان را در آن داخل میكنند و اين هم پيداست كه داخل آتش شدن سختتر است، از اينكه انسان را بر آتش عرضه كنند.
☘نكته دوم اينكه: عرضه آنان بر آتش قبل از روز قيامت است كه در آن روز دوزخيان را داخل دوزخ میكنند. پس معلوم میشود عرضه كردن آل فرعون بر آتش، در عالمی قبل از عالم قيامت صورت میگيرد، و آن عالم برزخ است كه فاصله بين دنيا و آخرت است.
☘نكته سوم اينكه شكنجه در برزخ با شكنجه در قيامت به وسيله يك چيز صورت میگيرد، آنهم آتش است، چيزی كه هست اهل برزخ از دور از آتش رنج میبرند، و اهل قيامت در داخل آن قرار میگيرند.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر نمونه:👇
☘قابل توجه اين كه اولا تعبير به آل فرعون میكند كه اشاره به خاندان و اطرافيان و اصحاب گمراه او است، جايی كه آنها گرفتار چنين سرنوشتی شوند تكليف خود فرعون روشن است.
☘ثانيا: میگويد آنها صبح و شام بر آتش عرضه میشوند اما در قيامت آنها را وارد اشد عذاب میكند، اين به خوبی دلالت دارد كه عذاب اول عذاب برزخی است كه بعد از اين دنيا و قبل از قيام قيامت است و كيفيت آن عرضه و نزديكی به آتش دوزخ است، عرضهای كه هم روح و جان را به لرزه در میآورد و هم جسم را تحت تاثير قرار میدهد.
☘ثالثا: تعبير به" غدو" و" عشی" (صبح و شام) يا اشاره به دوام اين عذاب است چنان كه میگوئيم فلان كس صبح و شام مزاحم ما است، يعنی همواره و هميشه، و يا اشاره به انقطاع عذاب برزخی است كه تنها در مواقع صبح و شام كه مواقع قدرتنمايی فراعنه و عيش و نوش آنها بوده به آن گرفتار میشوند.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
📚 منابع:
🍃تفسیر المیزان ذیل آیه
🍃تفسیر نمونه ذیل آیه
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_روایی
#سوره_غافر
#آیه ۴۶:(۱)
✨علیبنإبراهیم (رحمة الله علیه)- النَّارُ یُعْرَضُونَ عَلَیْها غُدُوًّا وَ عَشِیًّا قَالَ ذَلِکَ فِی الدُّنْیَا قَبْلَ الْقِیَامَهًِْ وَ ذَلِکَ أَنَّ فِی الْقِیَامَهًِْ لَا یَکُونُ غُدُوّاً وَ لَا عَشِیّاً لِأَنَّ الْغُدُوَّ وَ الْعِشَاءَ إِنَّمَا یَکُونُ فِی الشَّمْسِ وَ الْقَمَرِ وَ لَیْسَ فِی جِنَانِ الْخُلْدِ وَ نِیرَانِهَا شَمْسٌ وَ لَا قَمَرٌ قَالَ وَ قَالَ رَجُلٌ لِأَبِیعَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) مَا تَقُولُ فِی قَوْلِ اللَّهِ عزّوجلّ النَّارُ یُعْرَضُونَ عَلَیْها غُدُوًّا وَ عَشِیًّا فَقَالَ أَبُوعَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) مَا یَقُولُ النَّاسُ فِیهَا فَقَالَ یَقُولُونَ إِنَّهَا فِی نَارِ الْخُلْدِ وَ هُمْ لَا یُعَذَّبُونَ فِیمَا بَیْنَ ذَلِکَ فَقَالَ (علیه السلام) فَهُمْ مِنَ السُّعَدَاءِ فَقِیلَ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاکَ فَکَیْفَ هَذَا فَقَالَ إِنَّمَا هَذَا فِی الدُّنْیَا فَأَمَّا فِی نَارِ الْخُلْدِ فَهُوَ قَوْلُهُ یَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ أَدْخِلُوا آلَ فِرْعَوْنَ أَشَدَّ الْعَذابِ.
✨علیّّبنابراهیم ( النَّارُ یُعْرَضُونَ عَلَیْها غُدُوًّا وَ عَشِیًّا گفت: این در دنیا و پیش از قیامت است، و به این دلیل است که در قیامت صبح و شام وجود ندارد زیرا صبح و شام تنها در مورد ماه و خورشید صدق میکند و در بهشت جاودان و جهنّم، ماه و خورشیدی وجود ندارد. مردی خدمت امام صادق (علیه السلام) عرض کرد: «نظر شما دربارهی آیه شریفه النَّارُ یُعْرَضُونَ عَلَیْها غُدُوًّا وَ عَشِیًّا چیست»؟ امام صادق (علیه السلام) فرمود: «اهل سنّت درمورد آیه چه میگویند»؟ جواب داد: «آنها معتقدند مقصود آتش جهنّم است و ارواح در عالم برزخ عذاب نمیشوند». حضرت فرمود: «ارواحی که در عالم برزخ عذاب نمیشوند، ارواح اهل سعادت هستند». به حضرت عرض شد: «پس معنای آیه چیست»؟ حضرت فرمود: «عرضهکردن آتش به آنها هنگام شب و صبح مربوط به دنیا [و پس از مرگ] است، امّا در مورد آتش جهنّم خداوند در ذیل همین آیه فرموده است: روزی که قیامت برپا شود [میفرماید:] «آل فرعون را در سختترین عذابها وارد کنید!».
🍂تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۴۲۰
🍂 بحارالأنوار، ج۶، ص۲۸۵/ بحارالأنوار، ج۱۳، ص۱۶۰/ القمی، ج۲، ص۲۵۸ و نورالثقلین؛ «النار یعرضون علیها غدوا... شمس و لاقمر» محذوف/ قصص الأنبیاءللجزایری، ص۲۵۸
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_روایی
#سوره_غافر
#آیه ۴۶:(۲)
✨الصّادق (علیه السلام)- إِنَّ أَحَدَکُمْ إِذَا مَاتَ عُرِضَ عَلَیْهِ مَقْعَدُهُ بِالْغَدَاهًِْ وَ الْعَشِیِّ إِنْ کَانَ مِنْ أَهْلِ الْجَنَّهًِْ مِنَ الْجَنَّهًِْ وَ إِنْ کَانَ مِنْ أَهْلِ النَّارِ فَمِنَ النَّارِ یُقَالُ هَذَا مَقْعَدُکَ حَتَّی یَبْعَثَکَ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ.
✨امام صادق (علیه السلام)- هرگاه یکی از شما از دنیا برود، جایگاهش صبح و شب به او نشان داده میشود. چنانچه بهشتی باشد، جایگاهش در بهشت و چنانچه دوزخی باشد جایگاهش در جهنّم به او نشان داده و گفته میشود: این جایگاه توست تا زمانیکه خداوند در روز قیامت تو را دوباره زنده کند.
🍂تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۴۲۲
🍂 بحارالأنوار، ج۶، ص۲۸۴/ البرهان؛ «الجنه» محذوف و «فمن النار یقال هذا... یوم القیامه» محذوف/ نورالثقلین
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_جامع
#سوره_غافر
#آیه ۴۷:
🌟وَ إِذْ يَتَحاجُّونَ فِي النَّارِ فَيَقُولُ الضُّعَفاءُ لِلَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا إِنَّا كُنَّا لَكُمْ تَبَعاً فَهَلْ أَنْتُمْ مُغْنُونَ عَنَّا نَصِيباً مِنَ النَّارِ (۴۷)
🌟[به خاطر بياور] هنگامی را كه در آتش دوزخ با هم به گفتگو و ستيزه میپردازند؛ ضعيفان به مستكبران میگويند: «ما پيرو شما بوديم، آيا شما [امروز] سهمی از آتش را بهجای ما پذيرا میشويد»؟! (۴۷)
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر نمونه:👇
☘منظور از" ضعفا" كسانی هستند كه علم كافی و استقلال فكری نداشتند، چشم و گوش بسته به دنبال سردمداران كفر حركت میكردند كه قرآن از آنها
. به عنوان مستكبران ياد كرده است:
☘بدون شك اين پيروان در آنجا میدانند كه رهبران آنها نيز خود گرفتار عذابند، و كمترين توانايی برای دفاع از آنها ندارند اما چرا اين پيروان به آنها پناه میبرند و تقاضا میكنند سهمی از عذابشان را بپذيرند؟! بعضی گفتهاند اين به خاطر آن است كه در اين جهان عادت كرده بودند در حوادث سخت به آنها پناه برند، در آنجا نيز ناخودآگاه به سوی اين امر كشيده میشوند.
☘ولی بهتر اين است كه گفته شود اين يك نوع سخريه و ملامت و سرزنش نسبت به آنها است، تا معلوم شود تمام ادعاهای آنها پوشالی و خالی از حقيقت بوده است
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر المیزان:👇
☘اين سخن از ايشان در حقيقت ظهور (ملكه) تملقی است كه در دنيا نسبت به اقويا و بزرگان خود داشتند كه در هر شدتی به آنها پناهنده میشدند، نه به خدای تعالی و گرنه اگر ظهور قهری آن ملكه نباشد، چگونه چنين درخواستی میكنند، با اينكه میدانند كه خود اقويا گرفتارترند و در وضعی و روزگاری قرار دارند كه هيچ كس به درد هيچ كس نمیخورد، روزی كه امر همه به دست خداست، و از اينگونه ظهورها نظائری در قرآن كريم از مردم دوزخ حكايت شده، مثل اينكه در آنجا همان دروغگويی دنيا را از سر میگيرند و سوگند دروغ میخورند، و كارهايی كه كردهاند حاشا میكنند و يكديگر را تكذيب مینمايند و از اين قبيل اظهارات كه همه از باب ظهور ملكات دنيوی است.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
🍃تفسیر نمونه ذیل آیه
🍃تفسیر المیزان ذیل آیه
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_روایی
#سوره_غافر
#آیه ۴۷:
🌸أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- وَ قَالَ تَعَالَی وَ إِذْ یَتَحاجُّونَ فِی النَّارِ فَیَقُولُ الضُّعَفاءُ لِلَّذِینَ اسْتَکْبَرُوا إِنَّا کُنَّا لَکُمْ تَبَعاً فَهَلْ أَنْتُمْ مُغْنُونَ عَنَّا مِنْ عَذابِ اللَّهِ مِنْ شَیْءٍ قالُوا لَوْ هَدانَا اللَّهُ لَهَدَیْناکُمْ أَ فَتَدْرُونَ الِاسْتِکْبَارَ مَا هُوَ هُوَ تَرْکُ الطَّاعَهًِْ لِمَنْ أُمِرُوا بِطَاعَتِهِ وَ التَّرَفُّعُ عَلَی مَنْ نُدِبُوا إِلَی مُتَابَعَتِهِ وَ الْقُرْآنُ یَنْطِقُ مِنْ هَذَا عَنْ کَثِیرٍ إِنْ تَدَبَّرَهُ مُتَدَبِّرٌ زَجَرَهُ وَ وَعَظَه.
🌸امام علی (علیه السلام)- خداوند متعال فرماید: وَ إِذْ یَتَحاجُّونَ فِی النَّارِ فَیَقُولُ الضُّعَفاءُ لِلَّذِینَ اسْتَکْبَرُوا إِنَّا کُنَّا لَکُمْ تَبَعاً فَهَلْ أَنْتُمْ مُغْنُونَ عَنَّا. مستکبرین جواب دهند: «اگر خدا ما را هدایت میکرد ما هم شما را هدایت مینمودیم» سپس فرمود: «آیا میدانید استکبار چیست و معنی آن کدام است؟ استکبار یعنی ترکنمودن و پیروینکردن از کسی که خدا امر به پیروی او نموده و سرپیچیکردن از فرمان کسی که خدا امر به متابعت او کرده و قرآن کریم در بسیاری از موارد گویای این مطلب است اگر تدبیرکننده در قرآن تدبیر کند و دقّت نماید قرآن او را آگاه نموده و نصیحت فرماید».
🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۴۲۶
🍃 بحارالأنوار، ج۹۴، ص۱۱۶/ إقبال الأعمال، ص۴۶۳/ المصباح للکفعمی، ص۶۹۸/ مصباح المتهجد، ص۷۵۶/ نورالثقلین
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_جامع
#سوره_غافر
#آیه ۴۸:
🌟قالَ الَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا إِنَّا كُلٌّ فِيها إِنَّ اللَّهَ قَدْ حَكَمَ بَيْنَ الْعِبادِ (۴۸)
🌟مستكبران میگويند: «ما همگی در آن هستيم، زيرا خداوند در ميان بندگانش [به عدالت] حكم كرده است». (۴۸)
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر نمونه :👇
☘اگر میتوانستيم مشكلی را از شما حل كنيم از خودمان حل میكرديم، هيچ كاری از ما در اينجا ساخته نيست، نه دفع عذاب از شما و نه از خودمان، و نه حتی پذيرش بخشی از مجازات شما.
☘قابل توجه اينكه در آيه ۲۱ سوره ابراهيم همين پيشنهاد ضعفا در برابر مستكبران مطرح شده و در آنجا میخوانيم: مستكبران در جواب میگويند: لَوْ هَدانَا اللَّهُ لَهَدَيْناكُمْ سَواءٌ عَلَيْنا أَ جَزِعْنا أَمْ صَبَرْنا ما لَنا مِنْ مَحِيصٍ:
☘" اگر خدا ما را (به سوی راه رهايی از عذاب) هدايت كرده بود ما نيز شما را هدايت میكرديم (كار از اينها گذشته است) چه بيتابی كنيم و چه شكيبايی تفاوتی ندارد"! پيدا است كه اين دو جواب منافاتی با هم ندارد و مكمل يكديگر است.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر المیزان:👇
☘پس اينكه گفتند:" إِنَّا كُلٌّ فِيها إِنَّ اللَّهَ قَدْ حَكَمَ بَيْنَ الْعِبادِ" مفادش اين است كه:
☘ظهور حكم الهی احكام ساير اسباب و تاثيرهای آنها را باطل كرد و ما و شما در سرنوشتی برابر قرار گرفتيم، ديگر مانند دنيا ما امتيازاتی از شما نداريم و آن قوت شوكتی كه در دنيا ما را از شما ممتاز میساخت نمانده، تا در اينجا چيزی از عذاب را از شما برطرف كنيم.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
📚 منابع:
🍃تفسیر نمونه ذیل آیه
🍃تفسیر المیزان ذیل آیه
#تفسیر_جامع
#سوره_غافر
#آیه ۴۹:
🌟وَ قالَ الَّذِينَ فِي النَّارِ لِخَزَنَةِ جَهَنَّمَ ادْعُوا رَبَّكُمْ يُخَفِّفْ عَنَّا يَوْماً مِنَ الْعَذابِ (۴۹)
🌟و آنها كه در آتشند به مأموران دوزخ میگويند: «از پروردگارتان بخواهيد يك روز عذاب را از ما بردارد». (۴۹)
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر المیزان:👇
☘اين آيه شريفه حكايت گفتگوی دوزخيان- كه آل فرعون هم جزو ايشانند- با خازنان جهنم است، كه خدای سبحان آن را دنبال داستان آل فرعون آورده. و اگر دوزخيان از خازنان جهنم التماس دعا میكنند، چون از استجابت دعای خود مايوسند.
☘و مراد از" يَوْماً مِنَ الْعَذابِ" يك روز از روزهای دنيا نيست، بلكه يك روز از روزهای عالم خودشان است كه در نتيجه معنايش اين میشود: از خدا بخواهيد پارهای از عذاب جهنم را بر ما تخفيف دهد.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر نمونه:👇
☘آنها میدانند كه مجازات الهی بر طرف شدنی نيست، تنها تقاضايشان اين است كه يك روز عذاب الهی از آنان برداشته شود يك روز تخفيف بگيرند نفسی تازه كنند، و اندكی بياسايند، و به همين قانع هستند!*** ولی مراقبان دوزخ" میگويند: آيا پيامبران شما با دلائل روشن به سراغتان نيامدند"؟ و آيا بقدر كافی برای شما اتمام حجت نشد؟ (قالُوا أَ وَ لَمْ تَكُ تَأْتِيكُمْ رُسُلُكُمْ بِالْبَيِّناتِ).
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
📚 منابع:
🍃تفسیر المیزان ذیل آیه
🍃تفسبر نمونه ذیل آیه
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_روایی
#سوره_غافر
#آیه ۴۹:
🌼الرّسول (صلی الله علیه و آله)- یَشْتَدُّ بِأَهْلِ النَّارِ الْجُوعُ عَلَی مَا هُمْ فِیهِ مِنَ الْعَذَابِ فَیَسْتَغِیثُونَ بِالطَّعَامِ فَیُغَاثُونَ بِطَعَامٍ ذِی غُصَّهًٍْ وَ عَذَابٍ أَلِیمٍ وَ شَرَابٍ مِنْ حَمِیمٍ فَیَقْطَعُ أَمْعَاءَهُمْ فَیَقُولُون لِخَزَنَةِ جَهَنَّمَ ادْعُوا رَبَّکُمْ یُخَفِّفْ عَنَّا یَوْماً مِنَ الْعَذابِ فَیُقَالُ لَهُم أَوَ لَمْ تَکُ تَأْتِیکُمْ رُسُلُکُمْ بِالْبَیِّناتِ قالُوا بَلی قالُوا فَادْعُوا وَ ما دُعاءُ الْکافِرِینَ إِلَّا فِی ضَلالٍ.
🌼پیامبر (صلی الله علیه و آله)- پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «اهل جهنّم در شدّت گرسنگی واقع میشوند با آن عذابها که برای آنهاست، طلب طعام میکنند. و در مقابل خواستهی آنها طعامی به آنها داده میشود که آن را ذی غصّه مینامند به جهت اینکه در گلوی آنها میماند و فروبردنش برای آنها سخت است و عذابی دردناک است، و آبی به آنها میدهند که از گرمی و داغی احشاء و امعاء آنها را قطعهقطعه میکند. لِخَزَنَةِ جَهَنَّمَ ادْعُوا رَبَّکُمْ یُخَفِّفْ عَنَّا یَوْماً مِنَ الْعَذابِ فَیُقَالُ لَهُم أَوَ لَمْ تَکُ تَأْتِیکُمْ رُسُلُکُمْ بِالْبَیِّناتِ قالُوا بَلی قالُوا فَادْعُوا وَ ما دُعاءُ الْکافِرِینَ إِلَّا فِی ضَلالٍ.
🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۴۲۸
🍃 إرشادالقلوب، ج۱، ص۳۶
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_جامع
#سوره_غافر
#آیه ۵۰:
🌟قالُوا أَ وَ لَمْ تَكُ تَأْتِيكُمْ رُسُلُكُمْ بِالْبَيِّناتِ قالُوا بَلی قالُوا فَادْعُوا وَ ما دُعاءُ الْكافِرِينَ إِلاَّ فِي ضَلالٍ (۵۰)
🌟آنها میگويند: «آيا پيامبران شما با دلايل روشن به سراغتان نيامدند»؟! میگويند: «آری [آمدند ولی ما نپذيرفتيم]» آنها میگويند: «پس هرچه میخواهيد [خدا را] بخوانيد؛ ولی دعای كافران [به اجابت نمیرسد و] جز در گمراهی نيست». (۵۰)
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر المیزان:👇
☘خازنان دوزخ در پاسخشان میگويند: مگر پيامبران خدا با بينات و براهين و معجزات به سوی شما نيامدند؟ در جواب میگويند: چرا، آمدند. و همين خود اعترافی است از ايشان به اينكه به انبيا كفر ورزيدند، در عين اينكه به حقانيت آنان علم داشتند و اين خود كفر به مساله نبوت است و به همين جهت خازنان دوزخ ديگر در باره درخواست آنان چيزی نگفتند كه ما دعا میكنيم يا نمیكنيم، بلكه گفتند: خودتان دعا كنيد و در ضمن متوجهشان كردند كه دعايشان مستجاب نيست.
☘و معنای اينكه گفتند:" وَ ما دُعاءُ الْكافِرِينَ إِلَّا فِي ضَلالٍ"، اين است كه دعای كفار در جو و شرايطی است كه ضلالت و بیفايدگی از هر سو حكمفرما است، در نتيجه چنين دعايی به هدف اجابت نمیرسد. و اين جمله تتمه كلام خازنان دوزخ است، البته اين چيزی است كه از سياق استفاده میشود و گرنه احتمال بعيدی هست كه جزو كلام خدای تعالی باشد.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر نمونه:👇
☘مراقبان دوزخ" میگويند: آيا پيامبران شما با دلائل روشن به سراغتان نيامدند"؟ و آيا بقدر كافی برای شما اتمام حجت نشد؟ (قالُوا أَ وَ لَمْ تَكُ تَأْتِيكُمْ رُسُلُكُمْ بِالْبَيِّناتِ).
در پاسخ" میگويند: آری" (قالُوا بَلی).
☘ولی خازنان دوزخ به آنان" میگويند: حال كه چنين است هر چه میخواهيد دعا كنيد، اما بدانيد دعای كافران بجايی نمیرسد و ضايع و نابود میشود"! (قالُوا فَادْعُوا وَ ما دُعاءُ الْكافِرِينَ إِلَّا فِي ضَلالٍ).
☘شما خود معترفيد كه پيامبران الهی با دلائل روشن آمدند، اما به آنها اعتنا نكرديد و كافر شديد، بنا بر اين هر چه دعا كنيد سودی ندارد، چرا كه خدا دعای كافران را نمیپذيرد.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
📚 منابع:
🍃تفسیر المیزان ذیل آیه
🍃تفسیر نمونه ذیل آیه
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_روایی
#سوره_غافر
#آیه ۵۰:
🌼السّجّاد (علیه السلام)- جَابِرِبْنِیَزِیدَ الْجُعْفِیِّ قَال ... فَأَتَیْنَا عَلِیَّبْنَالْحُسَیْنِ (علیه السلام) وَ یَسْأَلُونَهُ الْإِقَالَهًَْ قَالَ فَتَبَسَّمَ (علیه السلام) ثُمَّ تَلَا أَوَ لَمْ تَکُ تَأْتِیکُمْ رُسُلُکُمْ بِالْبَیِّناتِ قالُوا بَلی قالُوا فَادْعُوا وَ ما دُعاءُ الْکافِرِینَ إِلَّا فِی ضَلالٍ وَ لَوْ أَنَّنا نَزَّلْنا إِلَیْهِمُ الْمَلائِکَةَ وَ کَلَّمَهُمُ الْمَوْتی وَ حَشَرْنا عَلَیْهِمْ کُلَّ شَیْءٍ قُبُلًا ما کانُوا لِیُؤْمِنُوا إِلَّا أَنْ یَشاءَ اللهُ وَ لکِنَّ أَکْثَرَهُمْ یَجْهَلُونَ فَقُلْتُ سَیِّدِی الْعَجْبُ أَنَّهُمْ لَا یَدْرُونَ مِنْ أَیْنَ أُتُوا قَالَ أَجَلْ ثُمَّ تَلَا فَالْیَوْمَ نَنْساهُمْ کَما نَسُوا لِقاءَ یَوْمِهِمْ هذا وَ ما کانُوا بِآیاتِنا یَجْحَدُونَ وَ هِیَ وَ اللَّهِ آیَاتُنَا وَ هَذِهِ أَحَدُهَا وَ هِیَ وَ اللَّهِ وَلَایَتُنَا یَا جَابِرُ مَا تَقُولُ فِی قَوْمٍ أَمَاتُوا سُنَّتَنَا وَ تَوَالَوْا أَعْدَاءَنَا وَ انْتَهَکُوا حُرْمَتَنَا فَظَلَمُونَا وَ غَصَبُونَا وَ أَحْیَوْا سُنَنَ الظَّالِمِینَ وَ سَارُوا بِسِیرَهًِْ الْفَاسِقِینَ.
🌼امام سجاد (علیه السلام)- جابربنیزید جعفی گوید: «امام سجّاد (علیه السلام) تبسّمی نموده این آیه را خواند: و اگر ما فرشتگان را بهسوی آنان نازل میکردیم و مردگان با آنان سخن میگفتند و همه چیز را [به گواهی صدق و اعجاز] دستهدسته در برابرشان گرد میآوردیم باز هم ایمان نمیآوردند، مگر آنکه خداوند بخواهد [به اجبار ایمان آورند]، ولی بیشترشان نادانی میکنند. (انعام/۱۱۱) گفتم: «آقا تعجّب در این است که نمیدانند از کجا دچار چنین بلا شدهاند». فرمود: «آری بعد این آیه را خواند: پس همانگونه که آنان دیدار این روزشان را فراموش کرده و آیات ما را انکار میکردند، [ما نیز] امروز آنان را به فراموشی میسپاریم. (اعراف/۵۱). به خدا قسم این آیات ما است و این یکی از آنها است این است به خدا، ولایت ما جابر! چه میگویی دربارهی مردمی که سنّت ما را از بین بردهاند و با دشمنان ما دوست شدهاند و احترام ما را نگه نداشته به ما ستم کردند و حقّ ما را غصب کردند و راه و روش ستمکاران را در پیش گرفتند و سیرت فاسقان را عمل میکنند».
🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۴۲۶
🍃 بحارالأنوار، ج۲۶، ص۱۲/ بحارالأنوار، ج۴۶، ص۲۷۸؛ «بتفاوت لفظی»
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_جامع
#سوره_غافر
#آیه ۵۱:
🌟إِنَّا لَنَنْصُرُ رُسُلَنا وَ الَّذِينَ آمَنُوا فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ يَوْمَ يَقُومُ الْأَشْهادُ (۵۱)
🌟ما به يقين پيامبران خود و كسانی را كه ايمان آوردهاند، در زندگی دنيا و [در آخرت] روزی كه گواهان به پا میخيزند ياری میدهيم. (۵۱)
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر نمونه:👇
☘در آيات مورد بحث به عنوان يك قانون كلی حمايت خويش را از پيامبران و مؤمنان در دنيا و آخرت بيان میدارد.
☘میفرمايد:" ما بطور مسلم رسولان خود و كسانی را كه ايمان آوردهاند در زندگی دنيا و روز قيامت كه گواهان بر پا میخيزند ياری میدهيم" (إِنَّا لَنَنْصُرُ رُسُلَنا وَ الَّذِينَ آمَنُوا فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ يَوْمَ يَقُومُ الْأَشْهادُ).
☘حمايتی بيدريغ و مؤكد به انواع تاكيد، حمايتی كه بیقيد و شرط است و به همين جهت انواع پيروزيها را به دنبال دارد، و اعم از پيروزی در منطق و بيان، يا پيروزی در جنگها، يا فرستادن عذاب الهی بر مخالفان و نابود كردن آنان و يا امدادهای غيبی كه قلب را تقويت و روح را به لطف الهی نيرومند و قوی میسازد.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر المیزان:👇
☘" إِنَّا لَنَنْصُرُ رُسُلَنا وَ الَّذِينَ آمَنُوا فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ يَوْمَ يَقُومُ الْأَشْهادُ" كلمه" اشهاد" جمع" شهيد" است، البته شهيد به معنای شاهد. و آيه شريفه وعدهای نوعی میدهد، نه وعده شخصی و برای يك يك اشخاص انبيا و تك تك وقايعی كه برای آنان پيش میآيد.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
📚 منابع:
🍃تفسیر نمونه ذیل آیه
🍃تفسیر المیزان ذیل آیه
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_روایی
#سوره_غافر
#آیه ۵۱:
🌼الصّادق (علیه السلام)- ذَاکَ وَ اللَّهِ فِی الرَّجْعَهًِْ أَمَا عَلِمْتَ أَنَّ أَنْبِیَاءَ کَثِیرَهًًْ لَمْ یُنْصَرُوا فِی الدُّنْیَا وَ قُتِلُوا وَ الْأَئِمَّهًَْ (علیهم السلام) مِنْ بَعْدِهِمْ قُتِلُوا وَ لَمْ یُنْصَرُوا فِی الدُّنْیَا وَ ذَلِکَ فِی الرَّجْعَهًِْ.
🌼امام صادق (علیه السلام)- به خدا سوگند! آن [نصرت و یاری] در رجعت است. آیا نمیدانی که پیامبران بسیاری در دنیا یاری نشدند و کشته شدند و امامان پس از آنان هم کشته شدند؟ آن [نصرت الهی] در رجعت است».
🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۴۲۸
🍃 بحارالأنوار، ج۱۱، ص۲۷/ القمی، ج۲، ص۲۵۸؛ «و قال علی بن ابراهیم الاشهاده الایمه» محذوف/ قصص الأنبیاءللجزایری، ص۴/ نورالثقلین/ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۵۱۸ و القمی، ج۲، ص۲۵۹؛ «بتفاوت لفظی»/ البرهان
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_روایی
#سوره_غافر
#آیه ۵۱:
🌼الباقر (علیه السلام)- الْحُسَیْنُبْنُعَلِیٍّ (علیه السلام) مِنْهُمْ وَ لَمْ یُنْصَرْ بَعْدُ ثُمَّ قَالَ وَ اللَّهِ لَقَدْ قُتِلَ قَتَلَهًُْ الْحُسَیْنِ (علیه السلام) وَ لَمْ یُطْلَبْ بِدَمِهِ بَعْدُ.
🌼امام باقر (علیه السلام)- امام باقر (علیه السلام) آیه: إِنَّا لنَنصُرُ رُسُلنَا و الذِینَ آمَنُوا فِی الحَیَاةِ الدُّنْیَا و یَومَ یَقُومُ الأَشْهَادُ را تلاوت کرد و فرمود: «امام حسین (علیه السلام) یکی از آنها بود که کشته شد و او تاکنون یاری نشده است. به خدا قسم! اگرچه قاتلان امام حسین (علیه السلام) کشته شدهاند، امّا هنوز خونخواهی آن حضرت صورت نگرفته است».
🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۴۲۸
🍃 بحارالأنوار، ج۴۵، ص۲۹۸/ کامل الزیارات، ص۶۳/ البرهان
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱