توضيحات مربوط به تصاوير را در متن زير دنبال فرماييد. http://eitaa.com/nokaterjalie

🔻 صندل و مندل 🔸 روايتي را مرحوم شيخ طوسي به مناسبت در دو جاي تهذيب ذكر كرده است در نقل اول مرحوم شيخ سند روايت اينگونه است: محمد بن أحمد بن يحيي عن أبي عبدالله الرازي عن الحسن بن علي بن أبي حمزة عن 👈 صندل عن عبدالرحمن بن الحجاج و داوود بن فرقد جميعا عن أبي عبدالله (ع)… و این در حالی است که در نقل دوم مرحوم شیخ بجای ( صندل ) در سند همان روایت، (مندل) ذکر شده است. واضح است که یکی از دو عنوان صندل و مندل در سند این روایت قطعا توسط نسخه نویسان متاخر تصحیف شده است. اما اینکه عنوان صحیح در سند ذکر شده کدامیک از آن دو عنوان می باشد ، موضوعی است که تنها با توجه به قواعد ترتیب الاسانید و طبقات الرجال قابل فهم است. حسب تصریح مرحوم آیت الله بروجردی ، (مندل) از راویان طبقه ۵ بوده و منحصرا (مصبح ) از او نقل روایت کرده در حالی که جناب ( صندل ) از سالمندان طبقه ۶ است که ( حسن بن علی بن ابی حمزه بطائنی ) از او نقل روایت نموده است. از این رو عنوان صحیح در سند روایت کتاب تهذیب ، همان ( صندل ) می باشد و عنوان (مندل) در سند دوم کتاب تهذیب قطعا تصحیفی از جانب نسخه نویسان بوده و صحیح نیست. لازم به ذکر است که : 📌 صندل الخياط مهمل است و در رجال به وثاقتش تصريح نشده. و تنها چيزي كه از عبارت كشي به دست مي آيد اين است كه وي فردي معروف بوده. و شيخ طوسي نيز صرفا نام او را در زمره اصحاب إمام كاظم (ع) ذكر كرده است. صندل از راويان طبقه ٥ و ٦ است. همچنین 📌 مندل بن علي كه با عنوان عمرو بن علي نيز شناخته مي شود امامي و ثقه است كه نجاشي بر وثاقتش تصريح داشته و شيخ طوسي و برقي نام او را در زمره اصحاب إمام صادق (ع) ذكر كرده اند. مندل از راويان طبقه ٥ بوده است. 📚 رجوع كنيد به : ١- تهذيب الأحكام ج ٦ ص ١٩٢ باب ٨١ باب الديون و احكامها، روايت ٤٢ شماره ٤١٧. ٢- تهذيب الأحكام ج ٦ ص ٣٤٣ باب ٩٣ باب المكاسب ، روايت ٨٠ شماره ٩٥٩. ۳- الموسوعة الرجالية ( رجال الأسانيد أو طبقات رجال كتاب التهذيب ) ، آيت الله بروجردي؛ ج ٧ ص ٥٠٢ و ٥٠٣ و ص ١٠٣٧. نقل مطالب تنها با ذكر ماخذ آن بلا مانع است. http://eitaa.com/nokaterjalie

🔻 اسپلينت دندان هاي امام باقر(ع) 🔸 مرحوم کلینی در كافي روايتي را با سند صحيح نقل كرده كه دندان های امام باقر (ع) سست شده بود و ایشان به ناچار آن ها را با سيم هاي طلا محكم كردند. و از این رو، ایشان برای تقویت دندان های خود، سقز كه نوعی آدامس طبیعی بوده است می جویدند. حسب اين روايت ، و روايت ديگري كه كليني با سند موثق نقل كرده امام (ع) علت لق شدن دندان های خود را استفاده از رنگ و وسمه دانسته اند. محكم سازي يا سفت كردن دندانهاي ضعيف شده كه در دندانپزشكي جديد امروزه با عنوان اسپلينت ( splɪnt ) شناخته مي شود امري رايج در اعصار گذشته بوده و ظاهرا قدمت چندين هزار ساله دارد. 📌 متن و سند روايت كليني در كافي چنين است: محمد بن يحيي عن احمد بن محمد عن ابن محبوب عن العلاء بن رزين عن محمد بن مسلم قال رأيت أبا جعفر(ع) يمضغ علكا فقال: يا محمّد نقضت‏ الوسمة أضراسي‏ فمضغت هذا العلك لأشدّها قال: و كانت استرخت فشدّها بالذهب. 📌 و متن و سند روايت دوم نيز از اين قرار است ابوعلي الاشعري عن محمد بن عبدالجبار عن ابن فضال عن ثعلبة بن ميمون عن محمّد بن مسلم قال: قال أبوجعفر(ع) نقضت أضراسي الوسمة. 🔻نكات رجالي 🔹 بررسي سند روايت اول ▫️محمد بن يحيي العطار امامي و ثقه و جليل القدر است. وي از مشايخ مرحوم كليني و شيخ صدوق بوده و از راويان طبقه ٨ و ٩ مي باشد. ▫️احمد بن محمد بن عيسي اشعري از اعاظم محدثين قم امامي ثقه و جليل القدر است. وي مولف كتاب نوادرالحكمة و از اصحاب امام رضا و امام جواد و امام هادي عليهم السلام بود و از راويان طبقه ٧ محسوب مي شود. ▫️الحسن ابن محبوب امامي و ثقه و جليل القدر است. وي از اصحاب اجماع و از راويان طبقه ٦ مي باشد. ▫️العلاء بن رزين القلاء امامي و ثقه و جليل القدر است. كه شيخ طوسي و نجاشي به وثاقتش تصريح نموده اند. وي از راويان طبقه ٥ مي باشد. ▫️محمد بن مسلم ثقفي امامي و ثقه و جليل القدر است. وي از اصحاب اجماع و از راويان طبقه ٤ است. از اين رو روايت اول از نظر سند صحيحه است. 🔹 بررسي سند روايت دوم ▫️ ابوعلي الاشعري با نام احمد بن ادريس قمي امامي و ثقه و جليل القدر بوده و از راويان طبقه ٨ است. ▫️ محمد بن عبدالجبار شيباني كه به محمد بن ابي الصهبان نيز شهرت دارد امامي و ثقه و جليل القدر بوده و از راويان طبقه ٧ مي باشد. ▫️ الحسن بن علي بن فضال فطحي مذهب بوده ولي پس از مدتي توبه كرده و به مذهب حقه مي گرود. نجاشي و كشي و شيخ طوسي به وثاقت ابن فضال تصريح كرده اند. وي از راويان طبقه ٦ مي باشد. ▫️ ثعلبة بن ميمون كوفي امامي و ثقه و جليل القدر است. وي فردي زاهد و كثير العبادة بوده و از راويان طبقه ٥ به شمار مي رود. ▫️ محمّد بن مسلم امامي و ثقه و جليل القدر است. وي از اصحاب اجماع و از راويان طبقه ٤ است. لازم به ذكر است كه روايت دوم به لحاظ وجود (ابن فضال) در سند آن ، موثقه مي باشد. 📌 و نكته آخر اينكه اين دو روايت از نظر سند معتبر بوده و جاي اشكال و ايراد نيست اما در متن اين روايات نكته اي قابل تامل وجود دارد و آن اينكه ، وسمه يا همان رنگ مو ، علت سست شدن دندان ها دانسته شده است! واضح است كه ارزيابي نحوه ارتباط يا تاثير رنگ مو ( وسمه ) بر سستي دندانها فراتر از سنجه هاي علم رجال بوده و نيازمند بررسي هاي تخصصي متن شناسي و يا همان دراية الحديث است. 📚 رجوع كنيد به: الكافي ج ٦ ص ٤٨٢ و ٤٨٣ باب السواد و الوسمة، روايت ٣ و ٤. نقل مطالب تنها با ذكر ماخذ آن بلا مانع است. http://eitaa.com/nokaterjalie

🔸 قال الصادق (ع) اِذا کانَ یومُ القِیامةِ نَشَر اللّهُ تَعالَی رَحمَتَهُ حَتّی یطمَعَ اِبْلیسُ فی رَحمَتِهِ. امام صادق علیه السلام فرمودند: هنگامی که روز قیامت شود خداوند آن چنان رحمتش را می گستراند که حتی ابلیس در رحمت او طمع می کند! حلول ماه رجب ، ماه رحمت و مغفرت و سالروز ولادت حضرت امام باقر (ع) مبارك باد. 📚 رجوع كنيد به: الامالي شيخ صدوق ص ٢٧٣ و ٢٧٤ مجلس ٣٧ روايت ٢. http://eitaa.com/nokaterjalie

قبلا در رابطه با نقد سند و محتواي روايت ليلة الرغائب به تفصيل در ٦ يادداشت مطالبي در كانال نكات رجالي تقديم شد. ضمن تبريك به مناسبت حلول ماه رجب و التماس دعا از محضر شما خوبان و همراهان گرامي ، در اين ايام با فضيلت ماه رجب، مي توانيد با كليك بر روي پيام ريپلاي شده فوق به سادگي به متن آن يادداشتها دسترسي داشته باشيد. http://eitaa.com/nokaterjalie

دعاي رجبيه از نظر متن و سند با اشكلات جدي مواجه است. لطفا تفصيل مطلب را در يادداشت زير دنبال فرماييد. http://eitaa.com/nokaterjalie

🔻 بررسي و نقد دعاي روزانه ماه رجب 🔸 شيخ طوسي در مصباح المتهجد از فردی به نام ابن عیاش، از محمد بن عثمان (كه نائب دوم حضرت حجت عجل الله تعالي فرجه بوده)دعايي را نقل كرده كه از ناحيه مقدسه توصيه شده كه در روزهاي ماه رجب خوانده شود. این دعا که با عبارت اللهم انی اسئلک بمعانی جمیع مایدعوک به ولاة امرک شروع می شود، در دو قرن بعد توسط سيد بن طاووس در اقبال الاعمال و پس از وي توسط كفعمي نيز باز نقل شده است. همچنين مجلسي در بحار و شيخ عباس قمي در مفاتيح الجنان نيز اين دعا را ذكر كرده اند. 📌 لازم به ذكر است كه شيخ طوسي در نقل ديگري در تهذيب ، شبيه همين دعا را با اندك تفاوتي و البته با سندي ضعيف و بصورت روايتي مرسله از امام صادق(ع) نقل كرده است. ولی مهمترین تفاوت نقل تهذيب با نقل مصباح آن است كه در دعاي منسوب به امام زمان (عج) صاحبان امر به عنوان سرچشمه کلمات الهی و پایه های توحید و نشانه های خدا معرفی شده اند و سپس گفته شده که آن کلمات الهي، با خدا تفاوتی ندارند جز اینکه آنها بندگان خدا هستند. 🔹 صدر دعاي ذكر شده در مصباح چنين است: اللهمّ إنّي أسئلك بمعاني‏ جميع‏ ما يدعوك به ولاة أمرك المأمونون على سرّك المستبشرون بأمرك الواصفون لقدرتك المعلنون لعظمتك وأسألك‏ بما نطق فيهم من مشيّتك فجعلتهم معادن لكلماتك وأركانا لتوحيدك و آياتك و مقاماتك الّتي لا تعطيل لها في كلّ مكان يعرفك بها من عرفك لا فرق بينك و بينها إلّا أنّهم عبادك و خلقك ... أعضاد وأشهاد…. 🔻 بررسي سند و نكات رجالي احمد بن محمد بن عبيدالله بن الحسن بن عياش كه تنها راوي اين دعا است و مدعي اخذ آن از نائب دوم امام زمان (عج) در غیبت صغری مي باشد از نظر رجال شناسان تضعيف شده است. وي معاصر نجاشی بوده ولي جناب نجاشي به دليل اينكه مشايخ او ، ابن عياش را تضعيف كرده اند از نقل روايت از او خودداري كرده است. 📌 نجاشي در مورد ابن عياش مي نويسد: و رايت هذا الشيخ و كان صديقا لي و لوالدي‏ و سمعت منه شيئا كثيرا و رأيت شيوخنا يضعفونه فلم أرو عنه شيئا و تجنبته. يعني من اين شيخ ( ابن عياش) را ديدم او دوست من و پدرم بود و روايات زيادي از او شنيدم اما مي ديدم كه اساتيد ما او را تضعيف مي كنند لذا از او دوري كرده و روايتي از وي نقل نكردم. بر اين اساس تنها راوي اين دعا به تصريح نجاشي ، فردي ضعيف و غير قابل اعتماد است. 🔻 بررسي متن و دراية الحديث در بخشي از اين دعا آمده است: لافرق بینک و بینها الا انّهم عبادک وخلقک ! اولا مرجع ضمیر مؤنث غائب در این جمله، یکی از واژه های مؤنث مانند (معادن لکلماتک) یا (مقاماتک) می باشد ولی مرجع ضمیر مذکر غائب، (ولاة امرک) است. و اين در حالی است که، ظاهرا از جهت قواعد ادبي، استثنای موجود در اين عبارت، اقتضای این را دارد که همچنانکه در قسمت مستثنی منه، ضمیر مؤنث آمده، در بخش مسثتنی هم علي القاعدة مي بايست ضمیر غائب بیاید. از طرف دیگر، به نظر می رسد، این استثنا معنای روشنی ندارد، زیرا چنین عبارت و استثنائی مانند این جمله است که گفته شود: ( میان مالک و مملوک تفاوتی نیست بجز اینکه اختیار آن مملوک، به دست مالک است) و در اين صورت مخاطب ، مي تواند گوینده را تخطئه کرده و این استثناء را مستهجن شمارد و به او گوشزد کند که همین که اختیار مملوک در دست مالک است، بالاترین تفاوت مملوک و مالک است. و لذا اگر گوینده معنای دیگری را از آن استثناء ، در نظر دارد، لازم است با عبارتی روشن تر و بدون آوردن استثنای نازیبا بیان کند. ثانيا : در فقرات بعدي اين دعا، نسبت به کسانی که با خدا تفاوتی ندارند ولی بنده خدا و مخلوق او هستند، اوصافي ذكر شده که یکی از آن ها، کلمه ( اعضاد ) است. واژه اعضاد، جمع عضد و به معنای بازو می باشد. گویا در این دعا، گوینده می خواهد به این نكته اشاره کند که صاحبان امر، بازوهای خدا هستند! واضح است كه اين قبيل تعابير بيشتر با مسلك مفوضه و يا صوفيه تناسب دارد. 📌 از اين رو محقق خويي نسبت به دعای یادشده، بر این باور است که محتوای آن برای متشرعه نا آشنا بوده و نمی توان آن را به معصوم نسبت داد. ايشان در معجم رجال الحديث مي نويسد: و ابن عياش ضعيف… و مضمون التوقيع الذي أوله (اللهم إني أسألك بمعاني جميع ما يدعوك به ولاة أمرك) غريب عن أذهان المتشرعة وغير قابل للإذعان بصدوره عن المعصوم‏ (ع). 📌شوشتری نیز اين دعا را از جهت معنایی ، نادرست دانسته و نجاشی را تحسین می کند که از ابن عیاش که این دعا را نقل کرده، روایتی نقل نکرده است. ايشان در قاموس الرجال به صراحت نوشته است: و أحسن النجاشي في تجنّبه عن الرواية عنه‏... وهو دعاء مختلّ الألفاظ و المعاني، و فيه فقرة منكرة ( لا فرق بينك و بينها إلّا أنّهم عبادك). 📚 رجوع كنيد به: ١- مصباح المتهجد و سلاح المتعبد ج ٢ ص ٨٠٣. ٢- اقبال الاعمال ج ٢ ص ٦٤٦. ٣- المصباح للكفعمي ( جنة الامان الواقية ) ص ٥٢٩. ٤- بحارالانوار ج ٩٥ ص ٣٩٣. ٥-مفاتيح الجنان ص ٢٤٨ (دعاهاي هر روز ماه رجب). ٦- التهذيب ج ٣ ص ٧٢ باب الدعاء بين الركعات، روايت ٣ شماره ٢٣١. ٧- رجال النجاشي ص ٨٦ ذيل شماره ٢٠٧. ٨- معجم رجال الحدیث ج ٨ ص ٨٧. ٩- قاموس الرجال ج ١ ص ٦٢٤. نقل مطالب تنها با ذكر ماخذ آن بلا مانع است http://eitaa.com/nokaterjalie

🔸 و من مواعظ مولانا ابي جعفر الجواد عليه السلام لا تكن وليا لله تعالي في العلانية و عدوا له في السر. اينگونه مباش كه در ظاهر دوست خدا باشي و در نهان دشمن او. 📚 رجوع كنيد به: سفينة البحار ج ٨ ص ٥٤٠. 🌷 ولادت حضرت امام جواد عليه السلام مبارك باد. 🌷 http://eitaa.com/nokaterjalie

🔻 پيرامون اصالت و اعتبار سندي حرز منسوب به امام جواد (ع) ✍️ حرزها و تعويذها مصاديقي از ادعيه اند که نوعا برای در امان ماندن از آسیب ها و بیماری ها و دفع خطرات و امثال آن مورد اقبال و توجه عموم قرار دارند. در این میان حرز منسوب به امام جواد علیه السلام شهرت بیشتری داشته و بسیاری از مردم از آن استفاده می کنند. اين حرز به دو صورت در ميراث مكتوب شيعي موجود است ١- حرز منقول از ام الفضل دختر مامون عباسي و همسر امام جواد(ع) كه در قالب داستاني مفصل و در ذيل آن داستان ذكر شده است. ٢- حرز ( يا نور و يا برهان ) كه همان حرز مختصر است و مرحوم شيخ عباس قمي هم آن را در كتاب باقيات الصالحات باز نقل كرده است كه غالبا در حاشيه مفاتيح الجنان يا بعنوان ملحقات مفاتيح ذكر شده است. 📌 با اين همه اما تنها منبع اصلي اين دو حرز ، كتاب مهج الدعوات و منهج العبادات، سيد بن طاووس است. كه از آنجا به منابع ديگر همچون بحارالانوار و مستدرك الوسايل راه يافته و مشهور شده اند. 🔸 حرز اول منقول از ام الفضل توسط سيد بن طاووس و بصورت مسند ذكر شده اما در سلسله سند آن تعدادي از راويان مجهول الحال و ناشناخته اند و تنها ناقل آن هم ام الفضل دختر مامون عباسي است. و اگر چه در برخي از نقل ها ( صفوان بن يحيي ) وجود دارد كه تنها از افراد ثقه نقل روايت مي كند اما موضوع قابل توجه آن است كه نقل اين حرز توسط صفوان از ابو نصر همداني است كه او از زني به نام حكيمه بنت ابي الحسن قرشي نقل كرده كه بعد از شهادت امام جواد(ع) وي براي عرض تسليت به ديدار ام الفضل رفته است و آن داستان كذايي را از او شنيده و نقل كرده است! لذا اساس روايت به نقل حكيمه از ام الفضل بر مي گردد. از سوي ديگر توجه به شخصيت و جايگاه ام الفضل بعنوان متهم رديف اول در مسموم سازي و شهادت امام جواد(ع) موجب تقويت فرضيه احتمال ساختگي بودن داستان حرز از سوي وي است كه در جهت انحراف اذهان عموم و تبرئه خود از اتهام قتل امام(ع) اين داستان را جعل كرده باشد. علاوه بر اينكه فقراتي از داستان نيز با مشكلات جدي روبرو است تا جايي كه بسياري از محدثين بزرگ شيعه آن را ناديده گرفته و از نقل آن خودداري كرده اند. لازم به ذكر است كه صدر داستان ام الفضل ، بعنوان يكي از معجزات امام جواد (ع) در برخي منابع ديگر ذكر شده است اما در هيچ يك از آن موارد ، خبري از حرز مذكور در ذيل داستان ذكر شده در مهج الدعوات نيست. و به عبارت ديگر ، آن حرز تنها در نقل سيد بن طاووس وجود دارد. 🔸 حرز دوم و يا حرز مختصر نيز تنها در مهج الدعوات بوده و البته بدون ذكر سند و ماخذ ذكر شده است. سيد بن طاووس بعد از ذكر داستان ام الفضل و حرز مفصل در ذيل آن آورده است : حرز آخر للتقي (ع) بغير تلك الرواية یَا نُورُ یَا بُرْهَانُ یَا مُبِینُ یَا مُنِیرُ یَا رَبِّ اکْفِنِی الشُّرُورَ وَ آفَاتِ الدُّهُورِ وَ أَسْأَلُکَ النَّجَاهَ یَوْمَ یُنْفَخُ فِی الصُّور. اين حرز در هيچ منبع ديگري وجود ندارد و تنها منبع آن مهج الدعوات است كه از آنجا به منابع متاخر مانند بحار الانوار و مفاتيح الجنان راه يافته و مشهور شده است. 📌 در نتيجه : با توجه به داستان منقول از ام الفضل كه در واقع ( سبب صدور حرز ) محسوب مي شود و با توجه به وجود انگیزه کافی برای نقل گسترده آن و اينكه با كمال تعجب تنها از یک طریق و يك منبع واحد نقل شده است و نيز با توجه به ضعف سند روایت به دليل وجود افراد مجهول الحال در سند، لذا نكات رجالي ، انتساب این حرز به امام جواد (ع) را محرز نمي داند. كما اينكه حرز مختصر نيز فاقد سند بوده و سيد بن طاووس نيز ماخذ و منبع خود را ذكر نكرده است. 📚 رجوع كنيد به : ١- ١- مهج الدعوات و منهج العبادات ص ٣٦ ٢- مناقب آل ابي طالب(ع) ج ٤ ص ٣٩٤ ٣-کشف الغمة في معرفة الأئمه ج ٢ ص ٣٦٦ ٤- مدینه معاجز الأئمة الإثني عشر ج ۷ ص ۳۵٩ ٥- رياض الأبرار في مناقب الأئمة الأطهار ج ٢ ص ٤٤٥ ٦- مهج الدعوات و منهج العبادات ص ٤٢ ٧- بحارالانوار ج ٩١ ص ٣٦١ نقل مطالب تنها با ذكر ماخذ آن بلا مانع است. ‏http://eitaa.com/nokaterjalie

السَّلامُ عَلَيْكَ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ، السَّلامُ عَلَيْكَ يَا حَبِيبَ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَيْكَ يَا صَفْوَةَ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَيْكَ يَا وَلِيَّ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَيْكَ يَا حُجَّةَ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَيْكَ يَا إِمامَ الْهُدىٰ، السَّلامُ عَلَيْكَ يَا عَلَمَ التُّقىٰ، السَّلامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الْوَصِيُّ الْبَرُّ التَّقِيُّ النَّقِيُّ الْوَفِيُّ ولادت مولاي متقيان حضرت علي عليه السلام بر شما مبارك باد. 🌷 http://eitaa.com/nokaterjalie