◽️آیت الله العظمی جوادی آملی:
«اگر طلاب علوم دینی واقعا بخواهند راه سلف صالح را بپیمایند،تقریرنویسی بسیار خوب است و در موفقیت علمی و رسیدن به مدارج علمی نقش به سزایی دارد.»
📚کتاب مهر استاد،سیره علمی و عملی آیت الله العظمی جوادی آملی ص 180
🌐کانال رسمی معاونت پژوهش حوزه علمیه خوزستان
https://eitaa.com/joinchat/1197473837Ce463b44f69
#معرفی
بخشی از آثار فقهی آیت الله جوادی آملی به شرح ذیل است:
در عرف حوزوی به کتابهایی که بر اساس درس استاد نوشته شود «تقریر» گفته میشود و به نویسنده آن «مقرِّر» میگویند. فهرست تقریراتی که آیت الله جوادی آملی از دروس اساتید خویش نگاشته- و تا کنون منتشر شده - به شرح ذیل است:
کتاب الصلاة: از مجموعه چهار جلدی «کتاب الصلاة» مرحوم آیت الله سید محمد یزدی معروف به محقق داماد ۳ جلد آن توسط آیت الله جوادی آملی نگاشته شده است: جلد دوم، سوم و چهارم . آنطور که خود استاد در مقدمه کتاب خمس تصریح کرده از سال ۱۳۳۴ تا سال ۱۳۴۷ که ارتحال مرحوم محقق داماد است حدود ۱۳ سال از درس فقه وی بهره بردهاست
مباحث صلات مرحوم محقق داماد بر اساس کتاب عروة الوثقی بوده است.
بحث صلات ابتدا در ایام تعطیل حوزه دنبال میشده و پس از اتمام حج به درس رسمی مرحوم داماد تبدیل شده است.
متأسفانه این مباحث به جهت ارتحال وی ناقص مانده و تا مباحث «سجود» بیشتر نیست.
جلد دوم کتاب صلات از بحث ستر و ساتر آغاز و تا شرط ششم از شروط مکان نمازگزار ادامه یافته است و حجم آن حدود ۵۰۰ صفحه است. استاد مقدمه نسبتاً مبسوطی درباره فقه و تحولات آن نگاشتهاست که خواندنی است. تاریخ نگارش این مقدمه ۱۵ اسفند ۱۳۶۴(۱۴۰۶ ق) است. کتاب توسط مؤسسة النشر الاسلامی-انتشارات جامعه مدرسین قم- و بدون تاریخ منتشر شده است. (چاپ دوم آن ۱۴۱۶ است)
جلد سوم این مجموعه در حدود ۴۷۰ صفحه است و از شرط هفتم مکان نمازگزار (جلوتر از قبر معصوم نبودن) آغاز شده و تا پایان فصل تکبیرة الاحرام ادامه دارد. این جلد در سال ۱۴۰۹ توسط مؤسسة النشر الاسلامی چاپ شده است.
🔰🔰
جلد چهارم کتاب به مباحث طواف و سعی و و احکام متعلق به بازگشت به منی پرداخته و در پایان کتاب بحثی درباره کفاره و آثار محرمات احرام دارد. این جلد هم-مانند جلد قبل- در سال ۱۳۸۷(۱۴۲۷) چاپ شده است و حجم آن حدود ۵۵۰ صفحه است .
همانطور که مقرر تصریح کرده مرحوم محقق داماد برخی از مباحث مانند احکام صید و صد و احصار را-به جهت مبتلا نبودن-تدریس نکردهاست .
تاریخ اتمام نگارش کتاب حج ارزشمند ۱۳۸۵ ق است .
کتاب الخمس: از دیگر آثار تقریری معظمله نگارش کامل «کتاب الخمس» بر اساس دروس مرحوم آیت الله محقق داماد است. استاد در مقدمهای که در سال ۱۳۷۶ ش بر کتاب نگاشتهاست با اشاره به تغییر نظرش نسبت به برخی از مطالب متن، تاکید میکند که هیچ مطلبی را تغییر نداده و برای تألیف مجال دیگری است. تاریخ نگارش این اثر ۱۳۷۷ قمری است
این کتاب در سال ۱۴۱۸ قمری توسط مرکز اسرا منتشر شده است.
کتاب الصوم و الاعتکاف: کتاب دو جلدی صوم از دیگر تقریرات درس فقه مرحوم آیت الله سید محمد یزدی است که به بررسی مسائل فقهی روزه و اعتکاف میپردازد.
جلد اول از آغاز کتاب صوم تا پایان فصل مربوط به افرادی است که روزه آنها صحیح (من یصح منه الصوم) است و جلد دوم از بحث اقسام روزه تا پایان مباحث روزه و تمام کتاب اعتکاف را در بر دارد. تاریخ آغاز کتاب صوم مشخص نیست اما تاریخ آغاز بحثاعتکاف ۲۴ رجب ۱۳۷۹ قمری بوده است .[۱۳] نکته دیگر اینکه چند فرع آخر کتاب اعتکاف در تقریر شرح نشده است و این کتاب در سال ۱۳۹۷(۱۴۳۹ ق) برای اولین بار توسط دار الاسراء منتشر شده است .
کتاب الخیارات: مجموعه دو جلدی خیارات تقریرات درس خارج فقه مرحوم آیت الله آقا میرزاهاشم آملی و به قلم آیت الله جوادی آملی است.
این کتاب جز چند فرع در مباحث احکام الخیار- به همه مباحث اصلی خیارات بر اساس و ترتیب مباحث شیخ اعظم مرحوم انصاری پرداخته است.
تاریخ پایان یافتن این مجموعه ۸ ذی الحجة ۱۳۸۴ قمری است کتاب خیارات در سال ۱۳۹۶(۱۴۳۸ ق) توسط دار الاسراء منتشر شده است.
کتاب الزکاة: آخرین اثر فقهی منتشر شده از آیت الله جوادی آملی کتاب الزکاة است که حجم آن نسبت به دیگر آثار منتشر شده وی کمتر است. بخش کمی از کتاب زکات در این اثر تحقیق شده است و درباره اینکه آیا مرحوم محقق داماد کتاب زکات را رها کرده و به کتاب صلات پرداخته است یا اینکه مقرر موفق به نگارش مباحث دیگر زکات نشده، توضیح روشنی ذکر نشده است.
این کتاب البته علاوه بر بحث زکات دارای سه رساله کوتاه در مورد سه مسئله از مسائل کتاب صلات است. این رسالهها حاصل شرکت آیت الله جوادی آملی در محضر مرجع بزرگ شیعه مرحوم آیت الله بروجردی است و آنطور که در مقدمه آمده است این رسالهها به محضر آن فقیه بزرگ عرضه و مورد توجه و تقدیر قرار گرفته است. عناوین این سه رساله به این شرح است: «رسالة فی انقلاب الشکوک؛ رسالة فی تخلل المنافی بین الصلاة و صلاة الاحتیاط و رسالة فی سجدتی السهو» این کتاب در سال جاری -۱۳۹۷ ش- توسط اسرا منتشر شده است.
دونکته در پایان:
نکته اول: همانطور که ملاحظه شد غالب تقریرات منتشر شده از آیت الله جوادی آملی مربوط به دروس خارج فقه مرحوم آیت الله داماد است. بی تردید آیت الله جوادی «احیا گر» میراث فقهی مرحوم آیت الله محقق داماد هستند و غالب آنچه ما از افکار و آرا فقهی محقق داماد در اختیار داریم از تقریراتی است که توسط وی تدوین و منتشر شده است.
نکته دوم: استاد در مقدمه کتاب صلات درباره شیوه تقریر نویسی خود نکته مهمی را متذکر شده که برای فقه پژوهان به نهایت مهم است. وی نوشتهاست: «و کنت اکتب کلّ ما کان یلقیه فی محاضراته بعد ان کان جُلّها مسبوقا بالمطالعة و الفحص و النّقد ثم لتصحیح اسناد الکلّ الیه-رحمة الله علیه- سالته ان یطالع کلّ ما کتبته و یشرف علی کلّ ما ضبطته فاجاب-قدس سره-مأمولی فطالع جمیع ما کتبته و تدبّر فی ذلک کلّه سطرا بعد سطر فان رأی فیه تفاوتا فی المبنی او اختلافا فی البناء صحّحه و ان رأی وهنا فی الدلیل العقلی او ضعفا فی الدلیل النقلی شیّده و قواه و ان رأی نقصا او زیادة عدّله و سوّاه و ان شاهد صدقا و عدلا ایّده و ابقاه کما هو سیرته و دأبه فلله تعالی درّه و علیه جزائه .»
🌐کانال رسمی معاونت پژوهش حوزه علمیه خوزستان
https://eitaa.com/joinchat/1197473837Ce463b44f69
✅ حضرت استاد حاج شیخ مهدی بیگدلی ره از اساتید باسابقه و ممتحن شفاهی حوزه علمیه قم.
🔺 (طلبه باید) در موقع درس حواسش به استاد باشد؛ نه جای دیگر؛ مشغول نوشتن اطراف کتاب هم نباشد. در امتحانات من به این آقایان طّلاب عزیز عرض کردم گفتم: آقایان! اینها را ننویسید؛ این نوشتههای اطراف کتاب حافظهی شما را رفتهرفته خراب میکند. آن چه در ارتقای شما مؤثر است گوش دادن به استاد، نگاه کردن به چشم استاد است که مطالب در ذهن شما میآید؛ بعد شب بروید اگر یک نکاتی را استاد گفته است شما آنها را در دفتر یادداشت کنید.
🔶🔹من با این نوشتنهای سر درس موافق نیستم. برای اینکه نوشتن در موقع درس، دیگر به او فرصت تأمّل بر روی صحبتهای استاد نمیدهد. استاد هرچه میگوید او دائماً مینویسد. امّا اینکه چه چیزی میگوید مشخص نیست. یکی از خصوصیّات زمان سابق این بود که طلاب حواسشان به درس استاد بود. در درس امام(ره) در مسجد سلماسی، این آقایان و فضلا که الآن خود از مراجع هستند، به امام اشکال میکردند. اصلاً آن زمان کسی درس نمینوشت. یا درس آیتﷲ بروجردی؛ هیچکس هیچ نمینوشت؛ همه فقط گوش میدادند. شبها نکاتی که مرحوم آیتﷲ بروجردی یا امام(ره) فرموده بودند و احیاناً در کتاب نبود، اینها را بهعنوان اشکالی بر این کتاب مینوشتند. ولی الآن شما کتابهایی که سر امتحانات میآورند را ببینید؛ پر از نوشته است. بعضی از آنها هم میگویند اساتید ما گفتهاند بنویسید! بنده نمیدانم این اساتید، چه نظری داشتهاند و چرا اینطور میفرمایند. استاد باید بگوید گوش دهید؛ گوش دهید تا این مطالب در ذهن شما قرار گیرد و شب بر روی آن مطالعه کنید و اگر من مطلب جدیدی داشتم آن را یادداشت کنید. قاعده این است. اگر اینطور باشد، هم در ذهن او میماند و هم حافظه را خراب نمیکند؛ نه اینکه وقتی از او سؤال کنند بگوید: بگذارید کتاب و دفتر خود را نگاه کنم و جواب دهم.
منبع: مباحثات
🌐کانال رسمی معاونت پژوهش حوزه علمیه خوزستان
https://eitaa.com/joinchat/1197473837Ce463b44f69
✅ تحول در بیان آیت الله العظمی امام خامنه ای دامت برکاته*
🔺 ممکن است یک معنای غلطی از تحول اراده و فهم بشود، که حتماً باید از آن پرهیز کرد. تحول به معنای رها کردنِ شیوههای سنتىِ بسیار کارآمد حوزه در تعلیم و تعلّم و تبدیل این شیوهها به شیوههای رائج دانشگاهىِ امروز نیست؛ اینچنین تحول و تغییر و دگرگونیای غلط اندر غلط است؛ این عقبگرد است.
🔶🔹 امروز شیوههای گوناگون سنتىِ قدیمی ما دارد در دنیا شناخته میشود؛ بعضی یا از روی تقلید یا از روی ابتکار دارند همین شیوهها را رائج میکنند. ما شیوههای دانشگاهی خودمان را که برگرفته و نسخهنویسی شدهی از شیوههای قدیمی غربی است، بیاوریم در حوزه حاکم کنیم؛ نه، ما این را تحول نمیدانیم. اگر چنین دگرگونی ای رخ بدهد، قطعاً ارتجاع و عقبگرد است؛ این را قبول نداریم.
(*) منبع: https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=10357
🌐کانال رسمی معاونت پژوهش حوزه علمیه خوزستان
https://eitaa.com/joinchat/1197473837Ce463b44f69
🔰 سفارشات امام رضا علیه السلام برای روزهای پایانی ماه شعبان:
🔸ابو الصّلت هروى روایت کرده:
در جمعه آخر ماه شعبان خدمت حضرت رضا علیه السّلام رسیدم،
🔹 حضرت فرمودند: اى ابوالصّلت بیشتر ماه شعبان گذشت، و این روز جمعه آخر آن است. پس :
1⃣کوتاهی های این ماه را تلافى کن
2⃣ گذشته ات را جبران کن
3⃣ روی بیاور بر آنچه براى تو سودمند است
4⃣ زیادی دعا کن
5⃣ زیاد استغفار کردن
6⃣ زیاد قرآن تلاوت کنید
7⃣از گناهان خود به سوى خدا توبه کن،
8⃣امانت و حق کسى را، بر عهده خود مگذار مگر آنکه ادا کنى
9⃣در دل خویش کینه کسى را وامگذار مگر آنکه بیرون کنى
🔟گناهى را مگذار جز آنکه ترک کنى
1⃣1⃣از خدا بترس
2⃣1⃣ در امور پنهان و آشکار خود، بر خدا توکّل کن، که هرکس بر خدا توکّل کند، خدا او را بس است
🔹 در باقیمانده ماه این دعا را بسیار بخوان:
🔸اللهُمَّ إِنْ لَمْ تَکُنْ غَفَرْتَ لَنَا فِیمَا مَضَى مِنْ شَعْبَانَ فَاغْفِرْ لَنَا فِیمَا بَقِیَ مِنْهُ
🔹به درستى که حق تعالى در این ماه، بنده هاى بسیارى را به خاطر حرمت ماه مبارک رمضان، از آتش دوزخ برهاند.
📚عیون الاخبار الرضا ج ۲ / ۵۲
🌐کانال رسمی معاونت پژوهش حوزه علمیه خوزستان
https://eitaa.com/joinchat/1197473837Ce463b44f69
4_5920094341400890152.pdf
حجم:
6.77M
📚دانلود کتاب «حضور زنان در ورزشگاه؛ پژوهشی فقهی»
👤نویسنده: حجتالاسلام جواد فخار طوسی
📎به سفارش: مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری
📖تعداد صفحات: 161
🔹بخش اول: حکم اولی حضور زنان در ورزشگاه
🔹بخش دوم: حکم ثانوی حضور زنان در ورزشگاه
🔸نتیجه: مسئولیت ایجابی و سلبی دولت و حکومت
🌐کانال رسمی معاونت پژوهش حوزه علمیه خوزستان
https://eitaa.com/joinchat/1197473837Ce463b44f69
🌿 روز جمهوری اسلامی گرامی باد
🔰 اگر خدای نخواسته جمهوری اسلامی، این دسترنج #تودههای_عظیم رنج کشیده و ستمدیده، شکست بخورد، هرگز گمان نکنند که به جای آن یک رژیم متعهدتر و غمخوارتر و ملیتر و اسلامیتر روی کار میآید؛ و به #یقین بدانند که یک رژیم #صددرصد غربی آمریکایی یا شرقی کمونیستی به دست یکی از دو ابرقدرت، جایگزین آن میگردد، اگر چه با صورت ملی و اسلامی.
📆 ۲ مهر ۱۳۶۰
🌐کانال رسمی معاونت پژوهش حوزه علمیه خوزستان
https://eitaa.com/joinchat/1197473837Ce463b44f69
1_1537453814.pdf
حجم:
46.12M
📚 احکام نموداری نماز و روزه مسافر
🔻 بر اساس نظر آیات عظام:
▫️امام خمینی (ره)
▫️امام خامنهای دام ظله العالی
▫️آیتالله سیستانی حفظه الله
▫️آیتالله صافی گلپایگانی (ره)
▫️آیتالله مکارم شیرازی حفظه الله
▫️آیتالله وحیدخراسانی حفظه الله
🌐کانال رسمی معاونت پژوهش حوزه علمیه خوزستان
https://eitaa.com/joinchat/1197473837Ce463b44f69
🔺 پژوهشی در تاریخ معاصر
سیزده بدر درتهران، اواخر عصرقاجاریه با شکلی متفاوت ازدوران ما:
💥بانوان تهرانی با پوشیه، حجاب کامل و جدا از آقایان دیده می شوند و تفریحکنندگان غالباً در حال آسیب به محیط زیست نیستند. اما در روزگار ما چنین چیزی کمتر دیده میشود.
🆔 کانال اسرار تاریخ
http://eitaa.com/monzer_ir
یک سوال
ارتباط تصویر فوق با حوزه علمیه و نقش اجتماعی آن چیست؟
به عبارتی رابطه روحانيت با سلاطين قاجار چگونه بود؟
پاسخ
اگرچه روحانيت شيعه در عصر صفوي با استفاده از نفوذ فوقالعاده خود در دربار صفوي توانستند، ساختار فرهنگي و اجتماعي ايران را به كلي دگرگون نموده و يك فرهنگ شيعي بر قلمرو ايران حاكم كنند و نفوذ فرهنگي خويش را با نوسانات مختلف با توجه به اقتدار سلاطين صفوي تا آخر اين دوره، همچنان پايدار نمودند. آنها با استفاده از اين فرصت طلائي كارهاي بنياديني در اعماق فرهنگ ايران انجام دادند.
اگر چه مناصب و مشاغل دولتي روحانيت در عصر صفوي با تركيب و ماهيت اين دوره در دورههاي بعد پايدار نماند و براساس مقتضيات زمان دچار تحول و تغيير گرديد؛ اما با فترتي كه در عصر افشار و دوره استيلاي نادرشاه بوجود آمد، دوام كمتر اين دوره (حكومت كوتاه افشاريه) نتوانست، نفوذ معنوي روحانيت را به طور كلي محو كند، چنانكه برخي از روحانيون در عصر نادرشاه بر او نفوذ داشتند و در عصر كريمخان زند نيز كماكان مناصب دولتي روحانيون محفوظ بود. در دوره قاجار نيز از نفوذ روحانيت هرگز كاسته نشد؛ چون ساختار اجتماعي ايران و نهادهاي دولتي و اجتماعي چنين اقتضا ميكرد كه همواره احساس نياز به اين قشر بيشتر باشد؛ چون اولاً فرهنگ و دانش و مراكز دانشاندوزي ديني و غيرديني در اختيار اين قشر بوده كه عمده آنان عبارت بودند از، علما و روحانيون، اين عامل نه تنها جامعه را نيازمند اين قشر مينمود؛ بلكه حكومت و دولت را نيز از دو جهت بطور كلي وابسته به اين صنف مينمود. 1.كسب مشروعيت براي حكومت با تأييد و حضور روحانيون ممكن بود. 2. كار ديواني و دفتري حضور آنها و نياز به آنها را ضروريتر مينمود كه با توجه به پيدايش عصر مكاتبات و حضور كشورهاي ديگر اين احساس نياز بيشتر شد. اين ساختار و بافت اجتماعي و سياسي در ايران در عصر قاجار وجود داشت؛ بنابراين نميتوان گفت در عصر قاجار نفوذ روحانيت كمتر شده يا رابطهي آنها با دستگاه قاجار سست شده؛ بلكه با توجه به شرايط و اقتضائات زماني نفوذ و روابط بين آنها گستردهتر بود، اگرچه برخورد برخي از پادشاهان قاجار با روحانيت شايد چندان مثبت نباشد.
در اينصورت روابط سردي بين آنها برقرار بود؛ ولي اين نميتواند عامل مؤثر در كاستن قدرت و نفوذ آنها تلقي گردد؛ بلكه به طور مثال فتحعلي شاه به روحانيت بسيار نزديك بود، در اين عصر قدرت روحانيون دو چندان شده بود و در دورههاي بعدي نيز در برخي از شهرها روحانيت در رأس امور حكومتي قرار داشتند و برخي نيز رأساً احكام شرعي عرفي صادر مينمودند.
پيروزي انقلاب مشروطه در ايران بهترين نمونه نفوذ عميق روحانيت در عصر قاجار بود و نهضت تنباكو و جريانات مربوط به آن قبل از مشروطه حكايت از نفوذ عميق روحانيت در مرجعيت ايران داشت و حوادث بسياري در اين دوره اتفاق افتاده است كه حكايت از نفوذ عميق روحانيت دارد.
علاوه بر اينكه مناصب مذهبي و اجتماعي و سياسي آنها نيز از قبيل امامت جمعه، جماعت توليتهاي مدارس و موقوفات همچنان محفوظ بود و محاكم شرعي و عرفي قضاوت در اختيار آنها بود.
در انقلاب مشروطه رهبري جامعه و هدايت آن تا پيروزي مشروطه با روحانيت بود و پس از آن كه مجالس مشروطه تشكيل شد، اكثريت نمايندگان مجلس روحاني بودند.
بنابراين نميتوان كاهش مقطعي و موضعي قدرت روحانيت را به تمام دوره قاجاريه تعميم داد و اين نتيجه را گرفت كه روابط دولت قاجاريه با روحانيت سرد بود؛ بلكه با توجه به تحولات بزرگ اين دوره روابط آنها با شاهان قاجار و هيئت حاكمه بر حسب نيازهاي زمان و احتياج آنها به روحانيت حسنه بود و برخي از علما سلاطين قاجار را بهتر از خاندان پهلوي ميدانستند و از استمرار حكومت آنها حمايت ميكردند.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. دين و دولت در عهد قاجار، نويسنده:حامد الگار
2. دولت و حكومت در اسلام نويسنده:خانم لمپتون.
منبع:مرکز مطالعات و پاسخگويي به شبهات
🌐کانال رسمی معاونت پژوهش حوزه علمیه خوزستان
https://eitaa.com/joinchat/1197473837Ce463b44f69