گردانى گمراهى برهاند،…
👌پس ما هم به ایشان اقتدا کنیم و برای زدودن جهل بشر خون دلمان را هم نثار کنیم.
◀️یا می نویسد یا جد فلانی
🔷در این تکه طنز گونه دونکته وجود دارد
✔️خواندن غیرخدا مخصوصاً بقول خودشان، مردگان ( بدون توجه به اینکه اینکار مجاز است یا نه؟!!! )
✔️ در خواست کمک از کسانی که مجوزی از سوی خدا ندارند و در خواست از آنها گاهی حتی شرک به خدا و یا عملی بیهوده است. ( غیر مجاز بودن این درخواست کاملا روشن است )
🔶امّا در مورد اول باید گفت :
آیا گفتن یا نوشتن یا حسین و
یا علی، همانند یا الله مجاز است یا خیر؟و اگر مجاز نیست؟ چرا؟ و یا اگر مجاز است؟ چگونه؟ و چرا؟
ملاک تعیین جواز چیست؟
اجتهاد شخصی ما؟
یا دین خدا ؟
🔷قطعا معیار حق کتاب خدا و سنت رسول خداست و در آن برای مومنین هیچ شکّی وجود ندارد.
وامّا کتاب و سنت در این مورد چه می گوید؟
قرآن می فرماید : 🌸تعاونواعلی البر والتّقوی ( در نیکی و تقوی همدیگر را یاری کنید )
پس هر ندا و یاری طلبیدنی شرک نیست
بلکه تنها و تنها آن یاری طلبیدنی شرک است که برای طلب شده مقام الوهیت قائل شوند در غیر این صورت مشکلی در یاری طلبی نیست.
◀️هنوز برای ازدواج استخاره می کنند !
⁉️مگر استخاره طلب خیر کردن از خدا نیست؟ البته و صد البته با شرایطش و اولین شرطش هم مشاوره و تعقل است و در نهایت برای رهائی از حیرت ، و عدم قدرت در تصمیم گیری ، توسل جستن به خدا و طلب خیر کردن از خدا هم آیا شرک است؟
◀️ هنوز مردی به همسرش به جرمِ کم حجابی!! تهمت ... میزند!
🔷بلی به خاطر جهل و نا آشنائی و عدم ایمان به خدا چنین جنایاتی شده ، می شود و با مدرنیسم عصر حاضر صورتهای زشت تری به خود می بیند. تنها راه رهائی ایمان حقیقی به خداست و لا غیر .
◀️توی چاه پول می ریزند و نامه پست می کنند !
🔷خرافات را دامن میزنند تا با جهل مردم به نیتهای شوم دنیائی خود برسند و دین را بازیچه و ملعبه دست خود می کنند.
◀️برای دیدن اعدام با شوق حاضر می شوند.
🔷جهل آدمی اورا با شوق به تماشای دیدن اعدام می کشاند.
◀️با سواد و بیسواد برای کسب یک لقمه نان علیه هم باندبازی میکنند.
◀️قبل از پدر شدن حتی یک کتاب تربیت کودک نمی خوانند.
◀️درحالیکه کودک یتیم برادر، در بیمارستان است و محتاج پول، آش نذری به مردم محله میدهد که دیشب خواب برادر دیده.
آری جهل و بی خبری بیداد میکند.
◀️درحالیکه تنها نان آور همسایه، بعلت بیماری و بی پولی درحال مرگ است، فرسنگها مسیر را جهت زیارت خدایی میرود که خودش گفته از رگ گردنتان به شما نزدیکترم.
عجب حکایتیست. …….!!!!؟؟؟😐
✔️✔️بالاخره گوینده تمام آنچه را در چنته داشته روی دایره می ریزد و نیت اصلی خود را آشکار می کند وبه بهانه تنها نان آور خانه آنچه را که می خواست بگوید بیان می کند . 😊
✅حال به پیشنهاد نام برده چون خدا از رگ گردن به انسان نزدیکتر است و یا به قول بزرگترهایشان اصلا انسان همان خدا است، زیرا حلاجشان گفت: در زیر لباس من جز خدا نیست، پس 👇
👌نه نمازی لازم است (چون خدا که به خدا نماز نمی خواند) ،
👌 نه حجّی لازم است (که دستور قرآن است)
👌👌 و باید ولنتاین را محترم شمرد ولی حج لازم نیست، راستی هم که :
✅✅✅عجب حکایتیست.............!!!!؟؟؟؟😐
--------------------------
☑️کانال جامع پاسخ به شبهات وشایعات در #فضای_مجازی 👇🏻
https://chat.whatsapp.com/FnoFSKh6cJJFbIPVB13Riv
📱پیام رسان ایتا👇🏻
🆔https://eitaa.com/joinchat/5701648C9536f328f0
📱ادرس سایت👇🏻
🆔 www.pshobahat.ir
📱پیام رسان اینستاگرام
🆔http://Instagram.com/pshobahat
📱پیام رسان روبیکا👇🏻
🆔https://rubika.ir/porseshgar
📱 پیام رسان بله👇🏻
🆔https://ble.ir/porseshgar
📱پیام رسان تلگرام👇🏻
🆔https://t.me/poorseshgar
📱پیام رسان سروش👇🏻
🆔sapp.ir/poorseshgar
اَللّهُــــمَّ_عَجـِّــل_لِوَلیِّــــکَ_الفَـــــرَج🎋
⚠️🚨 *معاون سیاسی سپاه: منظور از تخلف سردار محمد، صرفا رفتارهای انتخاباتی مغایر با مقررات سپاه بود*
🔹سردار جوانی: نظر به برداشتهای نادرست و بعضا سواستفاده رسانههای داخلی و خارجی از پاسخ اینجانب به سوال خبرنگار فارس در خصوص فعالیتهای انتخاباتی سعید محمد، فرمانده سابق قرارگاه خاتم که در مسئولیتهای گذشته زحمات ارزشمندی کشیدهاند، به آگاهی میرسانم همچنان که از متن مصاحبه بر میآید، تخلف مورد اشاره صرفا بروز رفتارهای انتخاباتی بوده که مغایر با مقررات جاری سپاه میباشد.
https://b2n.ir/j04325
@Farsna - Link
#سواد_رسانه
--------------------------
☑️کانال جامع پاسخ به شبهات وشایعات در #فضای_مجازی 👇🏻
https://chat.whatsapp.com/FnoFSKh6cJJFbIPVB13Riv
📱پیام رسان ایتا👇🏻
🆔https://eitaa.com/joinchat/5701648C9536f328f0
📱ادرس سایت👇🏻
🆔 www.pshobahat.ir
📱پیام رسان اینستاگرام
🆔http://Instagram.com/pshobahat
📱پیام رسان روبیکا👇🏻
🆔https://rubika.ir/porseshgar
📱 پیام رسان بله👇🏻
🆔https://ble.ir/porseshgar
📱پیام رسان تلگرام👇🏻
🆔https://t.me/poorseshgar
📱پیام رسان سروش👇🏻
🆔sapp.ir/poorseshgar
اَللّهُــــمَّ_عَجـِّــل_لِوَلیِّــــکَ_الفَـــــرَج🎋
📌متن شبهه👇 #2463
نوشتن برعلیه روحانی و دولت بسیار کار راحتی ست و هر شهروندی حق دارد اینکار را انجام دهد، دولت هم باید پاسخگو باشد.
اما کاش یک نفر می گفت؛...
جناب سردار سلامی؛ ویروسیاب "مستعان" کجاست؟
چرا آبروی ملی ایران را در جهان به سخره گرفته اید؟
کاش می گفت: جت اتش نشان چه شد؟
و ناو شکن اقیانوس پیما چه شد؟
کاش می دانستیم چرا وقتی سپاه ادعا کرد برای کنترل قیمت ها وارد میشود، قیمتها نه تنها کاهش، بلکه افزایش یافت.
کاش آقای رئیسی دلیل می اوردند: شما که در اسفند ۹۷ گفتید دستورالعملی مینویسیم که قیمت خانه را کارشناس دادگاه تعیین کند و این دستورالعمل تا خرداد ۹۸ اجرایی میشود که باعث کاهش ۵۰ درصدی مسکن میشود، اما بعد از آن مسکن بیش از ۲۰۰ درصد افزایش قیمت یافت! دستورالعمل کجاست؟
کاش آقای قالیباف می گفتند: مجلس انقلابی که اولویت خود را معیشت مردم میداند، بعد از نزدیک به یکسال چه کار مثبتی برای معیشت انجام داد؟
کاش میشد به قالیباف گفت: قیمت خودرو را مهار که نکردی...هیچ ، با گرفتن دنا پلاس مجوز گرانی را هم صادر کردین...!!
کاش مسئولانی که از آذر ۹۸ تاکنون در مهار تخم مرغ ومرغ ماندید لطفا شرم کنید کنار بروید.
"انتقاد" حق همه ی شهروندان است، اما دولت همه کاره نیست. دولتِ ضعیف در کنار سایر قوا و دستگاهها ضعیف عمل کرده و میکند .....
📌 *پاسخ به شبهه*👇
⚠️ چه باید کرد؟
نمیتوانید کانالهایی را که از دلهرهی مردم و از مبتلا کردن مردم نان میخورند اصلاح کنید!
اما میتوانید هر کانالی که مطالب نادرستِ نگرانکنندهی مشکلآفرین را به شما تحویل میدهد ترک کنید و به دیگران را هم آگاه کنید
ما هم به ویروس یاب مستعان انتقاد داریم که کمی با عجله اعلام شد
اما واقعا برخی چقدر بی انصاف هستند که تا ایرادی در نیروی های نظامی ما میبینند تا مدت ها ان را زیر سوال می برند و یکبار از قدرت و دلاوری های ان ها نمیگویند
و همچنین بقیه نیروهای انقلابی
ضمنا علت گرانی دنا پلاس این بوده که نوشتید؟واقعا چه تحلیل چاله میدانی!!!
در مورد اقای رییسی هم خوشحالیم که از بس نمی توانید نقطه سیاه پیدا می کنید به چه مسائل ریزی گیر می دهید
ما دو نوع تفکر در غالب در کشور داریم
یکی انقلابی ها و کسانی که معتقدند علاج مشکل کشور در داخل است
برخی از دستاوردهای این تفکر را بخوانید
💥تنها کشور خاورمیانه در تولید #زیردریایی
💥قدرت #موشکی جهان (موشکهای سجیل، خلیج فارس، قدر، فکور، قیام، خرمشهر، ذوالفقار، قاصد، عماد، نصر، هویزه و..)
💥رتبه 15 جهان در #چشم پزشکی، رتبه 17 جهان در حوزه #پوست و..
💥 رتبه چهارم جهان در تولید علوم #ناباروری و باروری
💥دومین کشور دارای توانایی ساخت دریچه #قلب (ایران پس از آمریکا دومین کشور جهان در زمینه این توانایی است.)
و.....
تفکر دوم هم لیبرال ها هستند که نگاهشان اکثرا به بیرون کشور است و فکر می کنند امریکا و اروپا راه حل باز شدن مشکلات کشور هستند
که مدیریت این تفکر را در برجام و تعطیلی اکثر مراکز هسته ای و ....و همچنین مدیریت 🐔و🍅و🥩 و...
داریم با چشم می بینیم
📌اگه واقعا یک عده از وضع فعلی کشور ناراضی هستن چرا نقاط ضعف اصلی کشور رو نقد نمیکنن؟🤔
📌چرا دقیقا جاهایی رو میکوبن و فحش میدن و دربارش شایعه میسازن که جزو نقاط قوت کشوره؟😟
📌 چرا بیشترین تخریب نصیب سپاه میشه؟ مگه امنیت مرزها و تولید جنگ افزارهای پیشرفته مون مشکل داره؟😕
📌چرا اینقدر درباره نیروی انتظامی و پلیس تولید نفرت و سیاه نمایی میشه؟ مگه امنیت شهرها و روستاهامون حتی زبانزد دنیا نیست؟
📌چرا با صنایعی مثل هسته ای و موشکی و از این قبیل مشکل دارن؟ مگه جز پیشرفت ازشون دیدیم؟ 😌
🔸 چرا دنبال حذف نقاط ضعف واقعی و کوبیدنش نیستن؟
❌چرا دنبال از بین بردن پدیده آقازاده گی نیستن؟ و اکثریت اسطوره های سیاسیشون همونا هستن که صرفا به خاطر نام پدرشون وارد نظام شدن!
❌مگه فحشا و بی بند وباری و بی غیرتی نقطه ضعف الانمون نیست؟ پس چرا اندک نقدی به سینما ندارن؟ چرا سینه چاک ماهواره هستند؟!😏
❌ مگه بیکاری و وضع اقتصادی و اختلاس نقطه ضعف فعلی ما نیست؟🤔 پس چطوره که سیاستمداران حامی واردات و مخالف تولید ملی و خودکفایی محبوبیت خاصی بین مخالفین حکومت دارن؟
❌ چرا افتخار میکنن که هسته ای رو دادیم تا بتونیم نفت بفروشیم؟ فروش منابع کشور، افتخاره؟ 😥
❌ چطوره که انباری ویلاهاشون ازخونه دلواپسان بزرگتره؟ اما محرم و رمضان و حج و هیئت، دم از فقرا میزنند؟! ☹️
🔸 شک نکنید کسایی که نقاط قوت کشور رو میکوبن و با نقاط ضعف کاری ندارن یامزدور کشورهای دیگن یا نونشون تو غبار آلود کردن فضاست! گول فریاد آی دزد آی دزدشونو نخورید! 🗣
یک یاداوری
⚠️پيغمبر صلى اللّٰه عليه و آله فرمود: هر كه صبح كند و بامور مسلمين همت نگمارد. از آنها نيست، و هر كه بشنود مردى فرياد ميزند «مسلمانها بدادم برسيد» و جوابش نگويد مسلمان ني
ست.
اگه مسلمانیم که همین بالا کافی است
که اسلام می گوید مسلمانی سیاه و سفید ندارد
فکر کردن درد دارد🧠
--------------------------
☑️کانال جامع پاسخ به شبهات وشایعات در #فضای_مجازی 👇🏻
https://chat.whatsapp.com/FnoFSKh6cJJFbIPVB13Riv
📱پیام رسان ایتا👇🏻
🆔https://eitaa.com/joinchat/5701648C9536f328f0
📱ادرس سایت👇🏻
🆔 www.pshobahat.ir
📱پیام رسان اینستاگرام
🆔http://Instagram.com/pshobahat
📱پیام رسان روبیکا👇🏻
🆔https://rubika.ir/porseshgar
📱 پیام رسان بله👇🏻
🆔https://ble.ir/porseshgar
📱پیام رسان تلگرام👇🏻
🆔https://t.me/poorseshgar
📱پیام رسان سروش👇🏻
🆔sapp.ir/poorseshgar
اَللّهُــــمَّ_عَجـِّــل_لِوَلیِّــــکَ_الفَـــــرَج🎋
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔴 #شایعه: هجوم مردم به مرغداری‼️
🔻حمله به مرغداری در نیکشهر تکذیب شد
🔸 کلیپی در شبکههای اجتماعی مبنی بر هجوم اهالی نیکشهر از توابع سیستان و بلوچستان به یک مرغداری پخش شد.
🔹حالا عامل فروش این مرغداری میگوید: علت هجوم مردم، ارزانی مرغ بوده و همه آنها در هنگام خروج پول مرغها را پرداخت کردند. https://b2n.ir/u71573
--------------------------
☑️کانال جامع پاسخ به شبهات وشایعات در #فضای_مجازی 👇🏻
https://chat.whatsapp.com/FnoFSKh6cJJFbIPVB13Riv
📱پیام رسان ایتا👇🏻
🆔https://eitaa.com/joinchat/5701648C9536f328f0
📱ادرس سایت👇🏻
🆔 www.pshobahat.ir
📱پیام رسان اینستاگرام
🆔http://Instagram.com/pshobahat
📱پیام رسان روبیکا👇🏻
🆔https://rubika.ir/porseshgar
📱 پیام رسان بله👇🏻
🆔https://ble.ir/porseshgar
📱پیام رسان تلگرام👇🏻
🆔https://t.me/poorseshgar
📱پیام رسان سروش👇🏻
🆔sapp.ir/poorseshgar
اَللّهُــــمَّ_عَجـِّــل_لِوَلیِّــــکَ_الفَـــــرَج🎋
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
❌🎥 آیا امام با وارد شدن نظامیان و نظامی ها به عرصه سیاست و انتخابات مخالفت کرد؟
بعضیا مردم رو فریب میدن که امام مخالف بود!
اما اصل حرف امام رو ببینید!☝️
--------------------------
☑️کانال جامع پاسخ به شبهات وشایعات در #فضای_مجازی 👇🏻
https://chat.whatsapp.com/FnoFSKh6cJJFbIPVB13Riv
📱پیام رسان ایتا👇🏻
🆔https://eitaa.com/joinchat/5701648C9536f328f0
📱ادرس سایت👇🏻
🆔 www.pshobahat.ir
📱پیام رسان اینستاگرام
🆔http://Instagram.com/pshobahat
📱پیام رسان روبیکا👇🏻
🆔https://rubika.ir/porseshgar
📱 پیام رسان بله👇🏻
🆔https://ble.ir/porseshgar
📱پیام رسان تلگرام👇🏻
🆔https://t.me/poorseshgar
📱پیام رسان سروش👇🏻
🆔sapp.ir/poorseshgar
اَللّهُــــمَّ_عَجـِّــل_لِوَلیِّــــکَ_الفَـــــرَج🎋
📛مخصوص دوستانی که دنبال کارجهادی هستن 📛
ادمین تبادل مسئولیت پذیر و خدا شناس میخوایم هرکس میتونه اطلاع بده👇😊
@mohaanna
📌متن شبهه👇 #2464
❌ یک اشتباه بزرگ و فراگیر در ایران
🔄 لطفا این پیام #نشر_حداکثری شود
🔸 یکی از اشتباهات بزرگ و غلط بسیار نابهجا این است که مقابل نام پیامبر یا اهل بیت حروف (ص)، (ع)، (عج) یا (س) به جای (صلیالله علیه و آله)، (علیهالسلام)، (عجلالله فرجه) یا (سلاماللهعلیها) به کار برده میشود که بسیار کار خلاف و ناپسندی است و در حقیقت این بیحرمتی به پیامبر اکرم و اهل بیت علیهمالسلام است.*۱ اشتباهی که متأسفانه در همهجا به غلط مرسوم شده و حتی در کتابهای درسی و دینی ما نیز کاملا مشهود است و کمتر کسی این تذکر را به مردم میدهد.
📖 شیخ عباس قمی در کتاب سفینةالبحار نقل میکند: «اولین کسی که (ص) یا (ع) را برای به کار بردن پس از اسم اهلبیت اختراع کرد بر اثر این بیحرمتی دستش فلج شد»
📝 از طرفی دیگر بر طبق نظر مراجع، آوردن صلیالله علیه و آله یا علیهالسلام و... بعد از نام اهلبیت امری واجب نیست بلکه مستحب است.*۲
📌 #نتیجه_گیری مهم: بنا به آنچه گفته شد، ادب حکم میکند در متنی که میخواهید اسامی ائمه را بیاورید و محدودیت تعداد کاراکتر و یا دلایل دیگر دارید و نمیتوانید از عباراتی مانند صلیالله علیه و آله، علیهالسلام، عجلالله تعالی فرجه و... استفاده کنید، بهتر است اصلا پس از نام اهل بیت چیزی ننویسید و از نوشتن (ص) یا (ع) اکیدٱ خودداری کنید.
⭕️ ناگفته نماند که در روایات آمده اگر کسی پس از نام اهل بیت از عبارات کامل که پیشتر ذکر شد استفاده کند، مادامیکه آن متون بین مردم رواج داشته باشد، برای شخص نویسنده ثواب و حسنه مینویسند.*۳
👈 لطفٱ شما نیز این پیام را #نشر_حداکثری کنید و به دیگران آموزش و تذکر دهید تا این سنت غلط و بیحرمتی (که ناخواسته است)، ریشهکن شود.
📚 ۱- برگرفته از صحبتهای حجتالاسلام فرحزاد به نقل از خبرگزاری بین المللی قرآن
۲- رسالهٔ توضیح المسائل ۹ مرجع، تدوین و تطبیق: لطیف و سعید راشدی، ص۶۳۲
۳- بحارالأنوار، ج۱۹ ص ۷۱
📌 *پاسخ به شبهه*👇
🔅بسم الله الرحمن الرحیم
🔷️این سخن درستی است که برای تکریم پیامبر و اهلبیت مطهرش صلوات الله علیهم، بسیار خوب است که عبارات احترام آمیزی در مقابل نام مبارک آنان نوشته شود.
در حدیث هم داریم: «اگر کسی در نوشتاری که نام من در آن یاد می شود، بر من درود فرستد و درود بر من بنگارد، تا وقتی که نام من در آن نوشتار باقی است، فرشتگان آسمانی از خداوند متعال برای او طلب آمرزش می نماید.»
🔷️اما نوشتن ع و ص و س، در مقابل نام این بزرگواران هر چند کار پسندیده ای نیست اما نمی توان آن را بی احترامی به این بزرگواران دانست. به نظر می رسد این کار یک ترک اولی و ترک یک کار شایسته است، اما بهتر از این است که چیزی نوشته نشود، ممکن است کسی با دیدن این حروف اختصاری صلوات و درود بر زبانش جاری شود و برای ما هم ثواب داشته باشد.
🔷️اگر واقعا اولین فردی که این حروف اختصاری را به کار برده فلج شده است، شاید چون سنت ناپسندی را پایه ریزی کرده است و یا قصد بی احترامی به معصومین علیهم السلام را داشته است.
صلی الله علیه و اله سلم علیه السلام
--------------------------
☑️کانال جامع پاسخ به شبهات وشایعات در #فضای_مجازی 👇🏻
https://chat.whatsapp.com/FnoFSKh6cJJFbIPVB13Riv
📱پیام رسان ایتا👇🏻
🆔https://eitaa.com/joinchat/5701648C9536f328f0
📱ادرس سایت👇🏻
🆔 www.pshobahat.ir
📱پیام رسان اینستاگرام
🆔http://Instagram.com/pshobahat
📱پیام رسان روبیکا👇🏻
🆔https://rubika.ir/porseshgar
📱 پیام رسان بله👇🏻
🆔https://ble.ir/porseshgar
📱پیام رسان تلگرام👇🏻
🆔https://t.me/poorseshgar
📱پیام رسان سروش👇🏻
🆔sapp.ir/poorseshgar
اَللّهُــــمَّ_عَجـِّــل_لِوَلیِّــــکَ_الفَـــــرَج🎋
﷽📌متن شبهه👇 #2465
اعتبار و اتقان تاریخ طبری را چگونه ارزیابی میکنی
کتابشناسی، جایگاه و اعتبار تاریخ طبری در بین شیعه و اهل سنت چگونه است؟ لطفاً مستند و علمی بیان کنید.
📌 *پاسخ به شبهه*👇
پاسخ اجمالی
محمد بن جریر بن یزید طبرى - از مورّخان اهل سنت - در سال 224 هـ.ق در مازندران متولد شد. طبرى از نظر مذهبى از اهل سنت بود، اما نه متعصب، وی یک سنى معتدل بود، گو اینکه در اواخر عمر تمایلى نیز از وى به تشیع بروز کرده است.
«تاریخ الامم و الملوک» مشهور به تاریخ طبرى، مهمترین تاریخنامه روایى و سالشمار اسلامى است.
با اینکه تاریخ طبرى از سوی علمای اهل سنت مدح و ستایش شده است، و دوره نوینى را در تاریخنگارى اسلامى آغاز کرد و اثر فراوانى بر مورّخان پس از خود گذاشت. اندیشمندان شیعی، هرچند کلیت آنرا به عنوان منبع قابل استناد تاریخی میپذیرند، اما انتقادات مهمی هم نسبت به آن دارند که در پاسخ تفصیلی به برخی از آنها اشاره خواهد شد.
🪴پاسخ تفصیلی
در این زمینه نخست نگاهی کوتاه به زندگینامه و شخصیت نویسنده تاریخ طبری؛ یعنی محمد بن جریر طبرى خواهیم داشت، سپس درباره جایگاه و میزان اعتبار این کتاب مطالبی بیان خواهیم کرد.
محمد بن جریر طبرى
محمد بن جریر بن یزید بن کثیر بن غالب ابو جعفر طبرى؛ در سال 224 هـ.ق[1] در طبرستان - مازندران فعلى - متولد شد.[2]
طبرى براى کسب علم به شهرهاى مختلفی؛ مانند: بغداد و مصر سفر کرد[3] و سر انجام در بغداد استقرار یافت و تا پایان عمر همانجا زیست.[4] وفات وى در سال 310 هـ.ق در بغداد اتفاق افتاد.[5]
طبرى در علوم رایج آن زمان؛ مانند فقه، حدیث، تفسیر و تاریخ تبحر داشت.[6] مهمترین جنبه شخصیت طبرى در حیاتش، بُعد فقهى و اجتهادی او بود؛[7] لذا ابن ندیم؛ طبری را، فقیه میداند، نه مورخ.[8] البته در گذر زمان جنبه فقهى طبرى فراموش شده و از کتب عمده فقهى وى به غیر از «اختلاف الفقهاء»، همچنین کتاب حدیثى - فقهى «تهذیب الآثار» اثرى بر جاى نمانده است.[9]
طبرى از نظر مذهبى از اهل سنت بود،[10] ولى تعصب شدید نداشت، او اساساً یک سنى معتدل بود، گو اینکه در اواخر عمر تمایلى نیز از وى به تشیع بروز کرده است.[11]
برخی از تألیفات طبری عبارتاند از: «جامع البیان فی تفسیر القرآن(معروف به تفسیر طبرى)»، «تاریخ الامم و الملوک(معروف به تاریخ طبرى)»، «اختلاف علماء(فقهاء) الامصار فى احکام شرائع الاسلام»، «تهذیب الآثار و تفصیل الثابت عن رسول الله من الاخبار» و «احادیث غدیر خم».[12]
طبرى کتاب دیگرى در تاریخ تألیف کرد که آنرا «ذیل المذیل من تاریخ الصحابة و التابعین» گذارده است. این کتاب در حقیقت دنباله کتاب تاریخ بزرگ او محسوب میگردد. این کتاب درباره شرح حال اصحاب پیامبر اسلام(ص) است که در حال حیات آنحضرت یا بعد از آن وفات یافته و یا به قتل رسیدهاند. بعد به ذکر تابعان و کسانى که بعد از آنان آمدهاند پرداخته است تا میرسد به اساتید و شیوخى که خود از آنان حدیث و روایت شنیده است. درباره هر یک مختصرى از اخبار و عقاید و مذاهب آنان نیز آورده است.[13]
کتابشناسی تاریخ طبرى
«تاریخ الامم و الملوک» مشهور به تاریخ طبرى، از مهمترین تاریخنامههای روایى و سالشمارهای اسلامى است که در بخشهای ذیل به معرفی آن بهطور خلاصه میپردازیم.
الف. بخشهای تاریخ طبری
بهطور کلی؛ تاریخ طبرى دو بخش عمده دارد: تاریخ جهان و تاریخ اسلام.[14]
در بخش اول؛ به مباحث خلقت، پیامبران، امتهاى پیشین، تاریخ و پادشاهان ایران و روم پرداخته شده است. ترتیب ذکر حوادث در این بخش بر حسب ترتیب انبیاء و جایگاه تاریخى حوادث است.
بخش دوم؛ حوادث دوره اسلامى است که از سال اول هجرت به شیوه سالشمار آغاز و به وقایع سال 302 هجری قمری ختم شده است.[15]
نویسنده «کشف الظنون» میگوید: «تاریخ طبرى داراى مجلدات بسیار بود، آنچه به ما رسید مختصرى از مفصل است».[16]
ب. روش طبری
روشى که طبرى در تدوین تاریخ برمیگزیند، روش محدّثان است؛ بدین صورت که با ذکر سلسله سند به ذکر روایات میپردازد.
طبری در آغاز کتاب پس از ذکر خطبه و ستایش آفریدگار دو جهان و مدح خاتم پیغمبران و خاندان و اصحاب و جانشینان آن بزرگوار چنین گفته است: «خواننده این کتاب بداند که استناد ما بدانچه در این کتاب میآوریم به روایات و اسنادى است که از دیگران، یکى پس از دیگرى، به ما رسیده و من نیز خود از آنان روایت میکنم و یا سند روایت را به ایشان میرسانم، نه آنکه در آوردن مطالب تاریخ استنباط فکرى و استخراج عقلى شده باشد...». [17]
از این کلام طبری دو نکته فهمیده میشود:
یک. مؤلف کتاب در بیان این نکته از خود صداقت نشان داده و خود تصریح میکند نسبت به تاریخ امتها و ملتهای قدیم که جز نقل سینه به سینه از گذشتگان به آیندگان و حفظ کردن نسلهاى بعدى آنچه را از نسلهاى قبلى شنیدهاند، راه دیگرى براى ضبط قضایا و حوادث
تاریخى وجود ندارد.
دو. تاریخ جزو علوم نقلى است نه عقلى؛ زیرا به عقیده او راه علم بر اخبار گذشته فقط خبر خبرگزاران و نقل ناقلان است و تاریخ با عقول و افکار محققان استنباط و استخراج نمیشود.[18]
از آنجا که در روایات و اخبار تاریخ قدیم مطالب بسیار غریب و دور از ذهن و خارج از موازین طبیعى دیده میشود؛ از اینرو مؤلف کتاب خود متوجه این معنا بود و در مقام اعتذار از ذکر این مطالب چنین میگوید: «اگر ناظران و شنوندگان اخبار این کتاب به برخى داستانها و قصهها برخورند که عقل وجود آنها را انکار کند و شنونده از شنیدن آنها تنفر حاصل نماید، نباید به من خردهگیرى و عیبجویى کنند؛ زیرا اینگونه اخبار را دیگران و پیشینیان براى ما نقل کردهاند و ما نیز آنها را چنانکه شنیدهایم در کتاب خود آوردیم».[19]
ج. منابع مورد استفاده طبری
ابن جریر طبرى براى تدوین کتاب خود از عمده منابع موجود در عصر خود بهره برده است، برخى از این منابع عبارتاند از:
«سیره ابن اسحاق»، نوشتههای «وهب بن منبه»، «ابن مقفع»، «هشام کلبى»، «ابان بن عثمان»، «شرحبیل بن سعد»، «ابن شهاب زهرى»، «ابو مخنف» و «واقدى».[20]
هـ. گفتار مورخان و دانشمندان درباره تاریخ طبرى
1. مسعودى (م 346ق) در مقدمه کتاب «مروج الذهب»: «... و اما تاریخ ابو جعفر طبرى که برترى بر کتب دیگر تاریخ دارد و افزونتر از آنها است، جامع انواع خبرها و آثار و حاوى اقسام فنون و علوم میباشد. این کتاب داراى محسنات و فواید زیاد است و نفعش به تمام طالبان و پژوهندگان تاریخ و آثار گذشتگان میرسد. مؤلف این کتاب فقیه عصر و زاهد و پرهیزکار زمان خود بود و علوم فقها و دانشمندان شهرها و اخبار محققان سیر و آثار به وى منتهى شده است...».[21]
2. خطیب بغدادی(م 463ق): «طبری را کتابی است مشهور در تاریخ امم و ملوک و کتابی در تفسیر که هیچکس مانند آنرا تألیف نکرده است».[22]
3. یاقوت حموى (م 626ق) در کتاب «معجم الادباء»: «... این کتاب از جهت شرف و بزرگى در دنیا بینظیر است و در این کتاب بسیارى از علوم دین و دنیا فراهم شده است و اوراق آن نزدیک به پنج هزار میباشد».[23]
4. ابن اثیر جزرى(م 630ق) در مقدمه «الکامل فی التاریخ»: «... به تاریخ بزرگ تألیف امام ابو جعفر طبرى [نوشتن تاریخ را] آغاز کردم؛ زیرا کتاب مذکور در نزد عموم محققان مورد اعتماد و در موارد اختلاف محل رجوع میباشد ... و من از میان همگى مورّخان به طبرى اعتماد کردم؛ زیرا وى از روى حق و صواب در این فن، پیشوا و از روى حقیقت و واقع جامع علوم و فنون میباشد...».[24]
علمای شیعه مواردی از نقلها و بخشهای این کتاب را مورد نقد قرار داده و نمیپذیرند.[25] که در بخش بعدی بیشتر روشن میشود.
ارزیابی و میزان اعتبار تاریخ طبری
با اینکه تاریخ طبرى دوره نوینى را در تاریخنگارى اسلامى آغاز کرد و اثر فراوانى بر مورّخان پس از خود گذاشت و از کتابها و منابعی استفاده کرده که بیشتر آنها به مرور زمان از بین رفتهاند و امروزه وجود ندارد، اما امروزه بنابر نظر بیشتر محققان شیعه، دارای اشکالات مهمی است. در اینجا به برخی از این اشکالات اشاره میشود:
1. طبری بدون تحقیق درباره سند؛ همه روایات و نقل قول اشخاص را در کتاب خود درج کرده و بسیاری از این ناقِلان حدیث نسبت به اهل بیت پیامبر اکرم(ص) بُغض و کینه داشتند.
2. طبری بیشتر رخدادها بویژه اتفاقات صدر اسلام را با تفصیل نقل میکند، اما از برخی وقایع مهم؛ مانند جریان حجةالوداع و واقعه غدیر خُم به سادگی میگذرد و تا حد بسیاری آنرا مختصر میسازد.[26]
3. طبری در تاریخ خود در موارد متعددی حقایق تاریخی و فضائل اهل بیت عصمت و طهارت(ع) را کتمان نموده است؛ مانند:[27] بازگو نکردن فجایع واقعه حرّه.[28] همچنین در مسائل مهم تاریخ امامان(ع) از جمله شرح حال امام صادق، امام جواد و امام هادی و امام حسن عسکری و حضرت مهدی(ع).
4. اعتماد به راویان غیر معتمد، مجهول و دروغگو؛ مانند: «سیف بن عمر»،[29] و محمد بن حمید رازی.[30]
5. طبری گاهی روایات اسطورهای و افسانهای را نقل میکند؛ برای نمونه میگوید: در زمان ابوبکر جنگی اتفاق افتاد به نام «فتح دارین»، لشگر اسلام در سر راهش دریا بود تا دارین کشتیها 42 ساعت مسافت را طی میکردند، دستور داده شد لشکر به آب بزنند، همه به آب زدند، شتر سوار و اسب سوار و بر سطح آب حرکت کردند، در زیر سم اسبها و پای شترها ماسه بالا آمد که آب فقط روی، پشت پای شترها را میگرفت.[31]
به هر حال؛ درباره جایگاه و اعتبار تاریخ طبری باید گفت: دستیابی به حقیقت و واقعیت امکانپذیر است، به شرطی که ضوابطی که در این زمینه وجود دارد رعایت شود. توجه به همه شواهد و دلائل، عرضه دادههای تاریخی بر قرآن و سنت معتبر، بررسی سند روایات، بهرهگیری از عقل و سایر منابع، حدس و گمان هوشیارانه (در جایی که داده تاریخی نداریم) و نهایتاً نقد درونی و بیرونی مطال
ب تاریخی و راویان آنها از جمله راهکارهایی است که میتواند موجب کشف حقیقت شود که از حوصله این نوشتار خارج است.
[1]. ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، ج 11، ص 145، بیروت، دار الفکر، 1407ق.
[2]. ذهبی، محمد بن أحمد، سیر اعلام النبلاء، ج 14، ص 267، بیروت، مؤسسة الرسالة، چاپ سوم، 1405ق.
[3]. همان، ص 269؛ سبکی، عبد الوهاب بن تقی الدین، طبقات الشافعیة الکبرى، ج 3، ص 120، بیجا، هجر للطباعة و النشر و التوزیع، چاپ دوم، 1413ق.
[4]. البدایة و النهایة، ج 11، ص 145؛ ابن جوزی، عبد الرحمن بن علی، المنتظم، ج 13، ص 215، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1412ق.
[5]. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج 8، ص 134، بیروت، دار صادر، 1385ق؛ سیر أعلام النبلاء، ج 14، ص 282.
[6]. البدایة و النهایة، ج 11، ص 145؛ المنتظم،ج 13، ص 215.
[7]. سیر أعلام النبلاء، ج 14، ص 269.
[8]. ابن ندیم بغدادی، محمد بن إسحاق، الفهرست، ص 287، بیروت، دار المعرفة، چاپ دوم، 1417ق.
[9]. همان، ص 288.
[10]. نجاشی، احمد بن علی، فهرست أسماء مصنفی الشیعة(رجال نجاشی)، ص 322، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ ششم، 1365ش.
[11]. ر.ک: مسکویه رازی، ابوعلی، تجارب الامم، ج 5، ص 142، تهران، سروش، چاپ دوم، 1379ش؛ البدایة و النهایة، ج 11، ص 146 – 147.
[12]. سیر أعلام النبلاء، ج 14، ص 273 – 274
[13]. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الأدباء (إرشاد الأریب إلى معرفة الأدیب)، ج 6، ص 2457، بیروت، دار الغرب الإسلامی، چاپ اول، 1414ق.
[14]. عبدلی، محمد، کتابشناسی تاریخ طبری با تأکید بر منابع فارسی، مجله کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، ص 127، شماره 158، تیر 1390ش.
[15]. پاینده، ابو القاسم، ترجمه تاریخ الطبری، مؤخره، ص 51، بخش احوال و آثار محمد بن جریر طبری، تهران، اساطیر، چاپ پنجم، 1375ش.
[16]. حاجی خلیفه، مصطفى بن عبدالله، کشف الظنون عن أسامی الکتب و الفنون، ج 1، ص 297، بغداد، مکتبة المثنى، 1941م.
[17]. تاریخ الطبری، ج 1، ص 7.
[18]. همان، ص 7 – 8؛ ترجمه تاریخ الطبری، مؤخره، ص 51 – 52.
[19]. تاریخ الطبری، ج 1، ص 8.
[20]. ر.ک: نورالهی، سید محمد، بررسی و نقد دیدگاه و روش طبری در تاریخ نسبت به اهل بیت(ع)، مجله علوم اسلامی، ص 89 – 90، شماره 4، زمستان 1385ش.
[21]. مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، ج 1، ص 23، قم، دار الهجرة، چاپ دوم، 1409ق.
[22]. بغدادی، خطیب، تاریخ بغداد، ج 2، ص 161، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1417ق.
[23]. معجم الأدباء(إرشاد الأریب إلى معرفة الأدیب)، ج 6، ص 2457.
[24]. الکامل فی التاریخ، ج 1، ص 3.
[25]. ر.ک: امینی، عبدالحسین، الغدیر فی الکتاب و السنة و الأدب، ج 8، ص 457، قم، مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیه، چاپ اول، 1416ق.
[26]. ر.ک: تاریخ الطبری، ج 3، ص 148.
[27]. ر.ک: فرجپور، مرتضی، نقـدی بر رویکرد طبـری در کتمان و تحریف فضائل اهل بیت(ع) در دو اثر تاریخی و تفسیری خویش، مجله امامت پژوهی، شماره 9، سال سوم، بهار 1392ش.
[28]. ر.ک: مروج الذهب، ج 3، ص 69 – 71؛ الکامل فی التاریخ، ج 4، ص 111 – 121.
[29]. الغدیر، ج 10، ص 201؛ ذهبی، محمد بن أحمد، میزان الاعتدال فی نقد الرجال، ج 2، ص 255، بیروت، دار المعرفة للطباعة والنشر، چاپ اول، 1382ق.
[30]. میزان الاعتدال فی نقد الرجال، ج 3، ص 530.
[31]. تاریخ الطبری، ج 3، ص 309 – 310.
منبع سایت اسلام کوئست
--------------------------
☑️کانال جامع پاسخ به شبهات وشایعات در #فضای_مجازی 👇🏻
https://chat.whatsapp.com/FnoFSKh6cJJFbIPVB13Riv
📱پیام رسان ایتا👇🏻
🆔https://eitaa.com/joinchat/5701648C9536f328f0
📱ادرس سایت👇🏻
🆔 www.pshobahat.ir
📱پیام رسان اینستاگرام
🆔http://Instagram.com/pshobahat
📱پیام رسان روبیکا👇🏻
🆔https://rubika.ir/porseshgar
📱 پیام رسان بله👇🏻
🆔https://ble.ir/porseshgar
📱پیام رسان تلگرام👇🏻
🆔https://t.me/poorseshgar
📱پیام رسان سروش👇🏻
🆔sapp.ir/poorseshgar
اَللّهُــــمَّ_عَجـِّــل_لِوَلیِّــــکَ_الفَـــــرَج🎋
🌹پیام #تشکر اعضا
🖐️از اینکه با خانواده عضو شدید خوشحال شدیم😌
--------------------------
☑️کانال جامع پاسخ به شبهات وشایعات در #فضای_مجازی 👇🏻
https://chat.whatsapp.com/FnoFSKh6cJJFbIPVB13Riv
📱پیام رسان ایتا👇🏻
🆔https://eitaa.com/joinchat/5701648C9536f328f0
📱ادرس سایت👇🏻
🆔 www.pshobahat.ir
📱پیام رسان اینستاگرام
🆔http://Instagram.com/pshobahat
📱پیام رسان روبیکا👇🏻
🆔https://rubika.ir/porseshgar
📱 پیام رسان بله👇🏻
🆔https://ble.ir/porseshgar
📱پیام رسان تلگرام👇🏻
🆔https://t.me/poorseshgar
📱پیام رسان سروش👇🏻
🆔sapp.ir/poorseshgar
اَللّهُــــمَّ_عَجـِّــل_لِوَلیِّــــکَ_الفَـــــرَج🎋