#درسهایی از _صحیفه سجادیه
خلاصه مباحث کرسی درسهایی از صحیفه سجادیه (۹۹/۴/۱۷)
موضوع: مطالب تکمیلی درباره دعا
دعا در آیه ۱۸۶، سوره بقره:
"و اذا سالک عبادی عنی فانی قریب اجیب دعوه الداع اذا دعان": ای پیامبر، اگر بندگانم سراغ مرا گرفتند بگو من نزدیک هستم.
ضمایر مفردی که در این آیه به کار رفته، نهایت ملاطفت و محبت خدا را به بندگانش نشان می دهد. برای نزدیک بودن خدا، در این آیه چهار معنا را مطرح کرده اند:
۱. بین خداوند و بندگان او هیچ واسطه و فاصله ای وجود ندارد.
۲. قرب احاطه: قرب و نزدیکی، دلالت بر علم خداوند دارد؛ یعنی خداوند تماماً به احوال بندگان آگاه است.
۳. قرب بالوجود: حول و قوه خداوند سبحان در تمام هستی جریان دارد. هیچ چیزی بدون اراده خداوند در این عالم حرکتی ندارد.
۴. قرب یاری و نصرت و لطف: یاری و نصرت خداوند به بندگان نزدیک است.
تفاوت اجابت و استجابت:
اجابت و استجابت هر کدام بر یک نوع پاسخ دادن دلالت می کند. اجابت را فقط در مورد پاسخ موافق به کار می برند و استجابت زمانی که پاسخ، لزوماً موافق نباشد.
گاهی خداوند به دعایی که بنده طلب کرده، پاسخ موافق می دهد؛ یعنی همان چیزی را که خواسته به او عنایت می کند که این "اجابت" است.
و "استجابت" زمانی است که خداوند پاسخ می دهد اما ممکن است مطابق خواسته و میل شخصی بنده نباشد؛ بلکه مصلحت کلی عالم را در نظر می گیرد.
شرایط دعا:
۱. فهم حقیقت دعا: بدانیم که دعا صرفا به معنای خواستن نیست بلکه دعا خواندن است.
۲. دعا خالص باشد: بنده تمام وجودش را در دعا برای خداوند سبحان خالی کند. امیدش فقط به خدا و از غیر خدا مایوس باشد.
۳. عمل پاکیزه و صالح وجود داشته باشد: نمی شود انسان دعا کند اما اعمال صالح نداشته باشد.
۴. رفع موانع دعا قبل از دعا: مانند لقمه حرام، ظلم به بندگان خدا و ... .
آداب باطنی دعا:
۱. دعا باید با توجه باشد و دعا کننده بداند که مخاطب او خدای مالک است و قلب او متوجه خدا باشد. غفلت در دعا نباشد.
۲. دعا با قلب پاک و خالی از وسوسه های شیطانی و هواهای نفسانی باشد؛ یعنی با صداقت دعا کند.
۳. دعا بین حالت خوف و رجا: ترس از مقام خدا و همراه با امید به خدا؛ نه غرور، نه ناامیدی.
۴. دعا با حالت ذلت و گدایی: در حدیث داریم، منِ خدا نزد دلهای شکسته هستم.
۵. خوش گمانی به خدا: به گونه ای دعا کن که احساس کنی حاجتت برآورده شده است. حسن ظن به خدا داشته باش.
۶. اصرار در دعا: پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: خدا رحمت کند بنده ای را که وقتی از خدا طلب می کند، اصرار کند.
آداب ظاهری دعا:
۱. آداب قبل از دعا؛ مانند: گفتن بسم الله، حمد و ثنای الهی، صدقه دادن.
۲. آداب همراه با دعا؛ مانند: بلند کردن دستها به پیشگاه خدا، عمومیت دادن به دعا، پنهان دعا کردن، دعای جمعی.
۳. آداب بعد از دعا؛ مانند: صلوات فرستادن، دست را بر سر و صورت کشیدن.
🆔@quranlive
خانواده قرآنی(۲),تربیت کودک(۳).mp3
5.97M
🔈 صوت:#خانواده قرآنی_جلسه3
#موضوع: معیارهای فرزند خوب و بد در قرآن
👤سخنران: حجه الاسلام#فیض آبادی
🆔@quranlive
#خانواده_قرآنی
خلاصه مباحث کرسی خانواده قرآنی۲ (۹۹/4/18)
موضوع:معیارهای فرزند خوب و بد در قرآن
ویژگی های منفی فرزند
1-نماز را تضییع کند؛ «فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضاعُوا الصَّلاةَ»(مریم/59)
2- دنبال شهوترانی و گناه باشد؛«وَ اتَّبَعُوا الشَّهَواتِ»(همان)
3- دنیاگرا باشد؛«فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ وَرِثُوا الْكِتابَ يَأْخُذُونَ عَرَضَ هذَا الْأَدْنى»(اعراف/169) گاهی شیوه تربیت فرزند به گونه ای است که ماشین و پول و منافع مادی ارزشهای زندگیش می شود.
4-گناه کند و بگوید خدا می بخشد ؛«يَقُولُونَ سَيُغْفَرُ لَنا»(همان) این بی توجهی به گناه در شکل گیری شخصیت فرزند،آسیب می زند.
ویژگی های مثبت فرزند
1-طیب و پاک باشد؛«هُنالِكَ دَعا زَكَرِيَّا رَبَّهُ قالَ رَبِّ هَبْ لِي مِنْ لَدُنْكَ ذُرِّيَّةً طَيِّبَة»(آل عمران/38) فرزند طیب فرزندی است که فطرت توحیدی و ذات انسانیش حفظ شود و به سمت تمایلات حیوانی نرود.
2-پیرو پیامبر و اهل بیت علیهم السلام باشد؛«مُصَدِّقاً بِكَلِمَةٍ مِنَ اللَّه»(آل عمران/39)خداوند، یحیی علیه السلام را به حضرت زکریا علیه السلام داد که تصدیق کننده پیامبر زمانش یعنی حضرت عیسی علیه السلام بود.
3-قهرمان و پیشوا باشد؛«يُبَشِّرُكَ بِيَحْيى .....وَ سَيِّداً »(همان)حضرت یحیی علیه السلام از نظر علم و عمل مقام رهبری داشت.خوب است فرزندانی تربیت کنیم که الگوی رفتاری دیگران شوند.
4-خودنگه دار باشد؛«يُبَشِّرُكَ بِيَحْيى.....وَ حَصُوراً »(همان) از تمایلات نفسانی در حصار باشد و بتواند خودش را در مقابل هوی و هوس کنترل کند.
5-نسبت به مردم مهربان و دلسوز باشد؛«وَ حَناناً مِنْ لَدُنَّا»(مریم/13)
6-پاک باشد و قابلیت رشد داشته باشد؛ «وَ زَكاة»(همان) از رذایل اخلاقی مثل حسادت ، بخل ، بددهنی و ... پاک باشد.
7-در حضور و غیاب والدین نیکی کننده به آنها باشد؛ «وَ بَرًّا بِوالِدَيْه»(مریم/14)فرق احسان به والدین با بَرِّ به والدین این است که احسان نیکی کردن در حضور آنهاست و بَرّ یعنی نه تنها در حضور والدین بلکه پشت سرشان هم طوری رفتار کند که دعای خیر مردم به آنها برسد.
8-سرکش و نافرمان نباشد؛«وَ لَمْ يَكُنْ جَبَّارا َعَصِيًّا»(همان) در راستای فرمانهای الهی،مطیع والدین باشد.
9-اهل گناه نباشد؛ «إِنَّهُ لَيْسَ مِنْ أَهْلِك»(هود/46) خداوند به حضرت نوح علیه السلام فرمود: پسرت به سبب گناهانش از اهل تو نیست.
-فرزند از منظر الهی؛
1-فرزند نور چشم است؛ «وَ قَرِّي عَيْنا»(مریم/26)وقتی حضرت مریم ، عیسی علیه السلام را به دنیا آورد خداوند فرمود: او نور چشمت است.
2-فرزند نعمت است و نعمت نیاز به شکر دارد، شکرش این است که درست تربیت شود تا در جامعه مفید باشد.
3- فرزند امانت الهی است و خداوند به همه انسانها دستور داده تا امانات را صحیح و سالم به صاحبان آنان تحویل دهند؛«إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَماناتِ إِلى أَهْلِها»(نساء/58)
4-فرزند،تنهایی پدر و مادر را از بین می برد؛ «وَ زَكَرِيَّا إِذْ نادى رَبَّهُ رَبِّ لا تَذَرْنِي فَرْداً »(انبیاء/89)
5-ذخیره آخرت است؛ «وَ قَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُم»(بقره/223) با پرورش فرزندان صالح،آثار نیکی برای آخرتتان پیش بفرستید.
6-زینت زندگی دنیاست؛ «الْمالُ وَ الْبَنُونَ زِينَةُ الْحَياةِ الدُّنْيا»(کهف/46)
🆔@quranlive
#درسهایی از_نهج البلاغه
خلاصه مباحث کرسی نهج البلاغه
موضوع: دوستی و مشورت
حکمت ۳۸:
مصادقه و دوستی دو طرفه با چند نفر ممنوع:
(مصادقه از صدق و راستی و صداقت می آید. صدق در باب مفاعله رفته و معنای مشارکت و رابطه دو طرفه را دارد.)
۱. ایاک و مصادقه الاحمق ... : و بپرهیز از دوستی با احمق؛ زیرا می خواهد به تو سود برساند ولی زیان می رساند. یکی از ویژگیهای احمق این است که در جهل مرکب است؛ نمی داند و بر ندانستن خود پافشاری می کند.
۲. و ایاک و مصادقه البخیل ... : بپرهیز از دوستی با بخیل؛ زیرا چیزی را که سخت به آن نیاز داری از تو دریغ می کند. بخیل کسی است که دارایی دارد؛ اما خرج نمی کند.
۳. و ایاک و مصادقه الفاجر ... : و بپرهیز از دوستی با فاجر؛ زیرا تو را به کمتر چیزی می فروشد. فاجر کسی است که گناه علنی می کند و فسق او آشکار است. یا گناه را در خلوت انجام می دهد و ابراز می کند و یا در ملاء عام گناه می کند.
۴. و ایاک و مصادقه الکذاب ... : و بپرهیز از دوستی با کسی که بسیار دروغ می گوید؛ زیرا او مانند سراب است، چیزی که بسیار دور است را نزدیک و چیزی که بسیار نزدیک است را دور نشان می دهد. کاذب دروغگو و کذاب بسیار دروغگو است.
حکمت ۴۷۹:
شرّ الاِخوان من تُکُلِّفَ له ... : بدترین دوستان کسی است که برای او به رنج و زحمت و تکلف بیفتی.
نامه ۳۱:
و الصدیق من صدق غیبه ... : دوست واقعی کسی است که در نهان و غائب بودن (نبودن فرد)، آئین دوستی را رعایت کند.
و قطیعه الجاهل تعدل صله العاقل ... : اگر میخواهی دوستان عاقل پیدا کنی باید با دوستان جاهل قطع رابطه کنی. بریدن از جاهل، پیوستن به عاقل است.
حکمت ۲۹۵:
اصدقائک ثلاثه و اعدائک ثلاثه ... : دوستان تو سه گروهند: دوست تو و دوست دوست تو و دشمن دشمن تو؛ و دشمنان تو سه گروه هستند: دشمن تو و دشمن دوست تو و دوست دشمن تو.
نامه ۵۳:
با چه کسانی رابطه برقرار کنیم؟
و الصق باهل الورع و الصدق ... : با پرهیزکاران و درستکاران بیامیز.
با چه کسانی مشورت کنیم؟
و لا تدخلن فی مشورتک بخیلا ... : انسان بخیل را داخل مشورت خود نکن؛ زیرا تو را از کار خوب باز می دارد و به تو وعده فقر می دهد.
و لا جبانا ... : با انسان ترسو نیز مشورت مکن؛ زیرا تو را در انجام کارها سست می کند.
و لا حریصا ... : با انسان حریص نیز مشورت نکن؛ زیرا با ستمکاری، حرص را در نظرت زینت می دهد.
بخل و ترس و حرص، غریزه های مختلف و گوناگون اند؛ اما وجه اشتراک آنها سوءظن به خداست.
🆔@quranlive
#تدبر_در قرآن2
به نام خدا
خلاصه مباحث کرسی تدبر در قرآن (۹۹/۴/۲۳)
موضوع: سوره مبارکه واقعه
دورنمایی از سوره:
مجموعه اول؛ آیات ۱ تا ۵۶: توصیف روز قیامت و حال انسانها در آن روز.
مجموعه دوم؛ آیات ۵۷ تا ۷۴: توبیخ مکذبان معاد و اثبات قدرت خدا.
مجموعه سوم؛ آیات ۷۵ تا ۸۲: تاکید بر الهی بودن قرآن در راستای مقابله با مکذبان قیامت.
مجموعه چهارم؛ آیات ۸۳ تا ۹۶: تاکید بر حقانیت معاد و توصیف حال انسانها در عالم برزخ.
آیات ۱ - ۶:
اذا وقعت الواقعه ... : در ابتدای سوره، خداوند قیامت را توصیف می‌کند. حادثه‌ای که حتما واقع خواهد شد و در آن دروغی نیست. قیامت، نظام کنونی دنیا را زیر و رو می‌کند؛ هم عالم هستی را و هم انسانها و ملاکهای ارزشی آنها را. آن هنگامی که زمین با لرزشی سخت لرزانده شود و کوهها به شدت متلاشی و همچون غباری پراکنده گردند.
آیات ۷ - ۱۰:
و کنتم ازواجا ثلاثه ... : و شما ای انسانها سه گروه می‌شوید: انسانهای سعادتمند که همنشینان یُمن و برکت و سعادت هستند، انسانهای شقاوتمند که همنشین شومی هستند و کسانی که در دنیا در مسیر تقرب به خدا از همه سبقت گرفتند و از اصحاب الیمین هم بالاتر هستند.
آیات ۱۱ - ۱۴:
اولئک المقربون ... : انسانهایی که در تقرب به درگاه خدا خیلی جلو رفته‌اند، اولاً مقربون هستند و خیلی به خدا نزدیک شده‌اند و ثانیاً در باغ‌های پرنعمت جای دارند. فراوانی مقربان در بهشت به این صورت است که گروهی انبوه از امتهای پیشین و گروهی اندک هم از امت اسلام هستند.
آیات ۱۵ - ۱۷:
علی سرر موضونه ... : آنان بر تخت‌هایی کنار هم چیده شده، قرار دارند و روبروی یکدیگر، با کمال الفت بر تخت‌ها تکیه زده‌اند. در بهشت پسرانی همواره نوجوان و شاداب با جامهایی پر از شراب طهور در اطراف بهشتیان طواف می‌کنند.
آیات ۱۸ - ۲۱:
باکواب و اباریق و ... : این نوجوانان زیبا با قدحها و کوزه‌ها و جامهایی پر از شراب طهور که از نهرهای جاری بهشتی برداشته شده اطراف آنها می‌گردند و سیراب‌شان می‌کنند. نوشیدنی بهشتیان نه آنها را سردرد می‌کند و نه مست می‌کند به طوری که عقل خود را از دست بدهند. نوجوانان بهشتی هر نوع میوه‌ای که بهشتیان اختیار کنند و هر گوشت پرنده‌ای که بخواهند به آنها تقدیم می‌کنند.
به این دلیل میوه بر گوشت مقدم شده است که از نظر تغذیه بهتر است میوه قبل از غذا صرف شود.
آیات ۲۲ - ۲۴:
و حور عین ... : نعمت بعدی بهشتیان این است که در بهشت همسرانی پاک و زیبا دارند. همسرانی که همچون مروارید در صدف پنهان هستند. همنشینان بهشتیان چهره‌ای دارند که بهشتیان از دیدن آنها لذت می‌برند. بعد از ذکر این شش موهبت جسمانی و مادی، می‌فرماید: اینها همه پاداشی است که خداوند به سبب عمل صالح پیوسته به آنها عنایت کرده است.
آیات ۲۵ - ۲۶:
لایسمعون فیها لغوا و ... : هفتمین و آخرین نعمت بهشتیان، جنبه معنوی دارد: در آنجا نه سخن لغو و بیهوده می‌شنوند و نه سخنان گناه‌آلود. تنها چیزی که می‌شنوند سلام است سلام. این سلام هم می‌تواند سلام و درود خدا باشد هم سلام ملائکه مقرب او و هم سلام خود بهشتیان به یکدیگر.
🆔@quranlive