❇️ #حقوق_شهروندی در منظر فقهي آیتالله سیستانی
🛑قسمت سوم:
#حق_مشارکت در تعیین #سرنوشت
↩️ج-حق تعیین #نوع_نظامسیاسی
❓یکی از پرسشهای چالشی مورد توجه خبرنگاران نوع و شکل نظام سیاسی آینده عراق بوده و همواره آیتالله سیستانی را مورد پرسش قرار میدادند که نظام سیاسی مطلوب ایشان برای آینده عراق چیست؟.
👈پاسخ ایشان همواره این بوده که باید همه مردم بدون دخالت بیگانگان و بدون توجه به #وابستگیهای_مذهبی و قومی و در فرایند انتخابات آزاد و شفاف نظام سیاسی آینده را انتخاب کنند.
و تأکید میکند احترام به اراده عراقیها در زمینه تعیین نظام سیاسی و اداری کشورشان از طریق همه پرسی قانون اساسی و انتخابات دورهای مجلس نمایندگان، اصلی است که از زمان تغییر رژیم سابق به آن پایبند بوده است
🔸آیتالله سیستانی به پرسش خبرنگار روزنامه اقتصادی ژاپن و روزنامه نیویورک تایمز در این باره که آیا میپسندید که حکومت عراق همانند حکومت ایران، اسلامی شود و آیا ایده #ولایتفقیه در عراق قابل اجرا است؟ پاسخ منفی میدهد و آن را قابل قبول نمیداند
🔻 ایشان همچنین به این پرسش که اکثریت مردم عراق شیعه هستند، از اینرو آنان چه نقشی در آینده عراق ایفا خواهند کرد و خواهان چه حکومتی میباشند؟❓
👈 پاسخ میدهد که خواست #شیعیان با خواست دیگر مردم عراق تفاوتی ندارد، و همه مردم عراق خواهان برخورداری از حقوق خود به دور از تبعیضهای قومی هستند و همه عراقیها طی فرایند #انتخابات_فراگیر نوع نظام سیاسی را انتخاب خواهند کرد
آیتالله سیستانی همچنین در پاسخ به این دو پرسش که آیا مایل به وجود حکومت اسلامی در عراق هستید و دوست دارید چه کسی بر کرسی ریاست تکیه زند؟
👈پاسخ میدهد مایل و دوستدار هر آنچه هستم که #اکثریت_مردم عراق انتخاب کنند و باید فضا را برای انتخاب آنان باز گذاشت
🔻ایشان همچنین به این پرسش که آیا نظام فدرالیسم برای عراق مناسب میباشد؟ و این اظهار نظر که کردهای عراق خواستار نظام فدرالی هستند، پاسخ میدهد؛ نمایندگان مردم عراق در مجلس در این باره تصمیم میگیرند و میافزاید انتظار این است نمایندگان مردم کردستان به همراه دیگر نمایندگان مردم عراق به نظامی توافق کنند که افزون بر حفظ یکپارچگی کشور حقوق همه اقوام و قومیتها حفظ شود
و به طور صریح اعلام میکند، به نظام سیاسیای که مبتنی بر #شورا، #کثرتگرایی و احترام به حقوق همه شهروندان باشد، باور دارد.
↩️دـ ـ #حق_اقلیت در نظام تصمیمگیری
آیتالله سیستانی بر این باور است که رأی اکثریت، تعیین کننده تصمیم نهایی میباشد، اما از سوی دیگر اعتبار و وزن رأی اکثریت نباید به #دیکتاتوری_اکثریت، علیه اقلیت منتهی شود.
🔻👈ایشان تصریح میکند که نخست باید همگان به اعتقادات همدیگر احترام بگذارند
اقلیت باید به نظر اکثریت احترام بگذارد
و اکثریت نیز از حقوق اقلیت حمایت کند
ایشان بر این باور است که احترام اقلیت به نظر اکثریت و از سوی دیگر #تحت_فشار_قرارندادن_اقلیت و عدم کنترل آنان از سوی اکثریت مبنایی است که باید در کنش سیاسی مورد توجه قرار گیرد.
💫ادامه دارد
🖥🖌محمدهادی زاهد غروی، برگرفته از سايت دين انلاين
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━
#مشروطیت از نگاه علامه #نائینی به مناسبت سالگرد صدور فرمان مشروطيت
⭕️قسمت سوم:
❓پرسش:
به نظر شما از دل اندیشه سیاسی نائینی چگونه حکومتی در می آید؟
📌پاسخ:
معتقدم نائینی در تنبیه الامه مطالب خود را در دو بخش تنظیم وارائه کرده است. بخشی از این کتاب دفاع از #مشروطه_سلطنتی در آن مقطع تاریخی است.
👈ولی بخش مهمتر آن بیان اصول و #معیارهای_ثابتی است که هر حکومتی در هر عصر و زمانی، حتی عصر امام معصوم باید واجد آنها باشد.
به عنوان مثال:
👈اینکه حقیقت حکومت، نه تنها در نگاه دینی، بلکه نگاه عقلانی، #امانتداری است و زمامداران جامعه باید آن را امانتی بدانند که وظیفه حراستش را دارند، نه مالکیت نسبت به مملکت، منابع و ذخائر آن،
و نسبت به مردم. طبعا امانتدار باید #پاسخگوی امانتی باشد که در اختیارش نهاده شده،
نمی تواند خود را مبرّای از مسئولیت و پاسخگویی بداند. این شاخصه اصلی است.
🔻افزون بر آن، می توان شاخصه های دیگری را هم برشمرد:
اینکه اختیارات حکومت #محدود و #مقید به قانون است و قانون فصل الخطاب است،
قانونی که با #رأی_اکثریت مردم و بر اساس مصالح عمومی وضع میشود، 👈👈و به تعبیر شهید بهشتی «مبنای نظم اجتماعی در عصر غیبت امام معصوم، رأی اکثریت است.»
البته در هر جامعه ای، به ویژه در جوامع دینی و مکتبی رأی اکثریت مردم در چارچوب مرام و مکتبی است که در رتبه پیشین برگزیده اند؛
بر همین اساس، هیچ مقامی #فوق_قانون نیست؛
مردم دارای #آزادی های اجتماعی وسیاسی اند؛
مردم #حق_نظارت بر دولتمردان را دارند و این حق مستند به دلایل متعددی است؛
مردم با صاحبان قدرت از نظر حقوق، احکام و مجازاتها یکسان اند و زمامداران در این زمینه ها امتیازی بر مردم ندارند.
به نظرم از دیدگاه نائینی شاخصه های فوق از اصول و معیارهای ثابت حکومت مطلوب و ایده آل است.
❓پرسش:
❓آیا مفاهیمی چون #آزادی، #مساوات، تفکیک قوا، پارلمان و مانند آن را میتوان از دل شریعت استخراج کرد؟ و اصولا با دیدگاه نائینی میتوان مشروطیت و ارکان آن را تحلیل کرد؟
📌پاسخ:
نائینی معتقد بود مفاهیمی مثل #شورا، آزادی، مساوات و اعتبار رأی اکثریت، به آن معنایی که مرادش بود از آموزههای دینی استخراج می شود 👈👈و حتی تصریح می کرد آنچه در اروپا به عنوان مشروطه و ارکان آن مطرح شد، برگرفته از تمدن اسلامی است.
تعبیر «هذه بضاعتنا رُدّت الینا» که در تنبیه الامه به کار برده شده، به همین معناست.
ولی من عرض می کنم لازم نیست مفاهیم نو را از دل شریعت استخراج کنیم، همین که این مفاهیم با موازین و احکام مسلّم دینی تعارضی نداشته باشد، کافی است.
🔻به علاوه، آنچه از نظر عقل و #بنای_عملی_عقلا پذیرفته شود، میتواند با رعایت اصولی، از نظر شریعت هم پذیرفته شود.
بالاخره #عقل یکی از مبانی استنباط احکام شریعت است، همچنین برخی از بنائات عقلایی می تواند مورد تأیید شریعت هم باشد. پس در مواجهه با مفاهیم نو الزاماً ضرورت ندارد که از دل شریعت استخراج گردد.
❓پرسش:
آیا پروژه #نائینی برای مسائل امروز ایران #راهگشا و مؤثر می دانید؟
📌پاسخ:
اگر شاخصهای مدنظر نایینی مانند حاکمیت قانون، اعتبار رأی اکثریت، امانت دانستن حکومت و قدرت، #پاسخگو بودن زمامداران، #حق_نظارت_مردم بر قدرت، وضع قانون بر معیار مصالح و منافع عمومی چنانچه در جمهوری اسلامی رعایت شود و کارنامه چهل ساله از این زاویه مورد بازبینی قرار گیرد، می توان امیدوار بود که ما بعد از مشروطیت گامهای دیگری برداشته ایم.
البته نفس برچیدن نظام سلطنتی و تأسیس جمهوری اسلامی خودش گام دیگری بود که بعد از مشروطه برداشته شد، بالاخره نظام جمهوری در مقایسه با سلطنت، گامی به جلو و پیشرفت شمرده میشود.
معتقدم آنچه امام در اواخر عمرشان در موضوع قانونگذاری مطرح کردند، در مقایسه با نائینی گامی فراتر از بود. نائینی معتقد بود حکومت فقط در دایره #مباحات می تواند قانون وضع کند، ولی امام معتقد بود حتی در قلمرو الزامیات شرعی هم، نمایندگان مردم می توانند بر اساس مصلحت و منافع عمومی قانون وضع کنند. متاسفانه این گام بلند جدی گرفته نشد و ابعاد مختلفش پیگیری نشد.
پایان
🖋حجت الاسلام سيدجواد ورعي
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
🔰🔰چکیده سخنرانی مرحوم دکتر #فیرحی
با موضوع " قرآن و #حکومت"
در نشست دوفصلی قرآنپویان ،مورخ 4 خرداد 96
بسم الله الرحمن الرحیم
❇قرآن و حکومت
✅- قرآن تصویر روشن و کاملی از یک نظام سیاسی ارائه نداده است؛
- قران ،آیاتی دارد که ناظر به مسئلۀ حکمرانی و البته مبانی #مشروعیت است.
- همچنین برخی اصول و ارزش های کلی که فراتر از حکومت اند و البته برحکومت نیز اثر دارند؛ مثل نظم، عدالت، وفای به عهد و ... .
- تصویر حکومت بیشتر از احادیث ، اخبار، عقل متشرعه /استدلال از ماهیت و فلسفه احکام شرعی به ضرورت حکومت شرعی، و بویژه نظام استدلال کلامی- فقهی مذاهب زاده و تولید شده است نه قران.
🔻مفسران و فقها تاکنون دو رویکرد اصلی #اقتدارگرایانه و#مردمسالار) به حکومت داشته اند
که هر کدام به دو آیه قران استناد کرده اند.
1-دو آیه مهم در رویکرد اقتدارگرايانه ؛
آیه اطاعت؛ سوره نساء
- إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَماناتِ إِلى أَهْلِها وَ إِذا حَكَمْتُمْ بَيْنَ النَّاسِ أَنْ تَحْكُمُوا بِالْعَدْلِ إِنَّ اللَّهَ نِعِمَّا يَعِظُكُمْ بِهِ إِنَّ اللَّهَ كانَ سَميعاً بَصيراً (58) آیه امانت
- يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا أَطيعُوا اللَّهَ وَ أَطيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَإِنْ تَنازَعْتُمْ في شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَ الرَّسُولِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ ذلِكَ خَيْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْويلاً (59) آیه اولی الامر
2- دو ایه مهم در رویکرد مردم سالار
آیه شوری؛
- وَ الَّذينَ اسْتَجابُوا لِرَبِّهِمْ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ أَمْرُهُمْ شُورى بَيْنَهُمْ وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ يُنْفِقُونَ (38/شوری)؛ نظریه عمومی #شورا
- فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ كُنْتَ فَظًّا غَليظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَ شاوِرْهُمْ فِي الْأَمْرِ
فَإِذا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلينَ (159/آل عمران)؛
مشروح سخنراني در فايل بالا قابل استماع است
http://www.quranpuyan.com/yaf_postst2751_dnlwd-skhnrny-dkhtr-fyrHy-w-qy-sydkZm-frhng-dr-pnjmyn-jlsh-HDwry-qrn-pwyn.aspx
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛