«بخش دوم»
🔶 طبق #نظریه_فطرت أولاً انسان باید همه ظرفیتهای ذاتی و فطری خود را توسعه دهد. ثانیاً تمام هویت انسانی، #علم است. بنابراین رشد فطری برابر با رشد علمی و رشد عقلی او بلکه انسانیت انسان به عقل او است. لذا در حکمرانی اسلامی نهاد دولت باید بر بستر نهاد علم جریان پیدا کند و هر نهادی که مسئولیتی در تعلیم انسان ها دارد، به طور خاص نهاد آموزش و پرورش، نهاد آموزش عالی، حوزه های علمیه، رسانه ها و ... باید لیدر و مدار و رهبر همه تحولات فردی و اجتماعی باشد و اگر کسی بخواهد اصلاحاتی را شروع بکند باید آن را از نهاد علم و آموزش و پرورش و ... شروع بکند والابه مقصد نمی رسد.
🔶 بنابراین اگر نهاد علم به نهاد لیدر، مرکز، اصلی و رهبر تبدیل شد و هر آن چیز دیگری را که میخواستیم از نهاد علم طلب و اجرایی کردیم در بستر دینی اداره جامعه حرکت کرده ایم. اگر چنین نقشی برای علم قائل شویم ای بسا دیگر قوای سه گانه برای مدیریت جامعه کافی نباشند. بهتر است که نهاد علم هم در کنار این سه قوه قرار بگیرد تا بروز قدرت در جامعه درست تر اتفاق بیافتد و #ولایت_فقیه یعنی همین. ولایت فقیه همان #ولایت_علم است بر سایر نهادها.
🔶 در چنین بستری #اقتصاد_اسلامی چیست؟ نظامی است که حوزه اقتصادی را تبدیل به #عرصه_رشد انسانها می کند. مثلا اسلام میگوید ربا حرام است. مهمترین دلیل برای حرمت ربا این است که اگر ربا حرام نمی شد فرصت رشد عقل انسانها گرفته می شد. فرض کنید نصف آدم ها ربا بدهند و نصف آدم ها ربا بگیرند. آنهایی که ربا میگیرند نه نیازی به فکر کردن دارند و نه نیازی به کار کردن. صبح تا غروب میچرخد و هیچ نیازی به این دو هم ندارد. قرآن می فرماید « یَتَخَبَّطُهُ الشَّیْطَانُ» یعنی ربا آدم ها را جن زده می کند! آدم ها مجنون و عقلشان زائل و مسخ می شود!
🔶 در حوزه سیاست هم این عرصه باید تبدیل شود به معرکه رشد عقلی و علمی آحاد افراد جامعه و شاید این قوی ترین دفاع از #مردم_سالاری_دینی باشد.اگر مردم در خانه هایشان بنشینند و همیشه آدم های عاقلی برایشان تصمیم بگیرند مثل پدر- مادری می شوند که همیشه مشق بچه هایشان را خودشان بنویسند. مردم باید فرصت حضور در مدرسه زندگی اجتماعی را داشته باشند. در چنین دیدگاهی علاوه برآنکه رای دادن حق ما است بلکه یک وظیفه است چون شما در مورد رشد و پیشرفت جامعه هم مسئول هستید. زمانی که در قبال جامعه خود مسوول بودی، تصمیم گرفتی، استدلال کردی، استدلال شنیدی، تصحیح کردی و تصحیح شدی, موجبات رشد خود و اجتماع فراهم خواهد شد.
🔶 هر اندازه نظام سیاسی #مردم_سالارتر بشود زندگی اقتصادی هم فعال تر خواهد شد. بحث هایی در توسعه مطرح است که آیا #توسعه_سیاسی مقدم است یا #توسعه_اقتصادی؟ برمبنای نگاه دینی باشد #توسعه_انسانی مقدم است! اگر موجبات توسعه ظرفیت های انسانی فراهم شود هم اقتصاد پیشرفت می کند و هم نظام سیاسی روبه جلوتری خواهیم داشت.
🔶 گام جدید و جدی برای ارتقای الگوی حکمرانی مردم سالار دینی ما این است که حکومت باید بتواند تصمیم گیری ها را به مردم بسپارد، کاری کند که مردم بتوانند نظارت کنند بلکه اجرا را هم به عهده بگیرند. در این الگو مردم فرصت گفتن و شنیدن و یادگرفتن و یاد دادن برایشان فراهم می شود.
🆔 @rafeieatani
دکتر عطاء الله رفیعی آتانی
ج 1مسجد حضرت خدیجه.pdf
433.7K
📌آنچه که به وسیله امام(ره) و علامه طباطبایی محقق شد آشتی بلکه #امتزاج_فقه_و_فلسفه بود و نقطه اوج این امتزاج "نظریه #ولایت_فقیه" است.
📌امام(ره) فرمود : الإسلام هو الحکومة بشؤونها. این جمله تاریخی ایشان به معنای آن بود که همه آنچه که او توانست از اسلام گزارش کند #حکومت بود، نه اینکه اسلام حکومت دارد، بلکه اسلام یعنی حکومت و حکومت همه اسلام است. تمام ذخیره و انباره اندیشه اسلامی استدلالهایی برای نظام جمهوری اسلامی هستند و نظام جمهوری اسلامی یعنی همه اسلام❗️ نه اینکه اسلام چیزهای زیادی دارد و نظام جمهوری اسلامی هم دارد. نه❗️اسلام چیز دیگری غیر از حکومت ندارد.
📌اندیشه امام (ره) با خواست مردم یکی شد و #جمهوری_اسلامی ( نه یک کلمه کم و نه یک کلمه زیاد ) را بنا نهاد وگامی که اکنون و در زمان رهبری عزیز و حکیم انقلاب از آن یاد می شود نظام سازی و ادامه دستگاه فکریِ امام در حوزه های مختلف زندگی و بازخوانی این #عقلانیت و قرار گرفتن کشور بر مدار #پیشرفت است...
♦️گزیده ای از متن جلسه اول سخنرانی دکتر رفیعی آتانی در مسجد حضرت خدیجه (س)
🆔 @rafeieatani
✳نکات کلیدی سخنرانی دکتر رفیعی آتانی رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس در جمع طلاب و فضلای مدرسه علمیه انوار طاها
✳ما هنوز قدر جمهوری اسلامی و ولایت فقیه را نمی دانیم، باید نظریه و اندیشه #ولایت_فقیه در متن زندگی جریان پیدا کند، اگر بخواهیم این اتفاق بیفتد باید کل فقه بر مدار ولایت فقیه تنظیم و بازخوانی شود.
✳در کنار تصویب و اجرای قانون، #اثرسنجی_قانون بر اساس مطالعات اجتماعی بسیار مهم است، ممکن است یک قانون بر مبنای فقه و شریعت اسلامی تصویب و اجراء شود، باید دید که تا چه اندازه در زندگی اجتماعی مردم تاثیر مثبت می گذارد، اثرسنجی درست قوانین از بسیاری مشکلات جلوگیری خواهد کرد.
✳متن زندگی اجتماعی اقتضائات خاص خود را دارد، ممکن است قانونی بر وفق نظر ما تصویب شود ولی در زمان اجراء در حوزه اجتماعی #تاثیر_متفاوت از انگیزه تصویب کنندگان داشته باشد، بنابراین توجه به مصلحت در عرصه اجتماعی بسیار حائز اهمیت است.
✳ #مصلحت بهترین راه تحقق فلسفه و مبانی دینی در شرایط زمانی خاص است.
✳️ بحث #مصلحت به معنای فقهی در حوزه قانونگذاری اهمیت پیدا می کند، اما مشکل اصلی ما این است که نمی دانیم که با چه روش و معیاری باید مصلحت را تشخیص داد و مسیر تشخیص آن روشن و معین نیست.
✳در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با مناسبات فقه و قانون دوجا بحث شده است، یکی در اصول نخستین که در اصل چهارم قانون اساسی با صراحت تاکید می کند که قانون باید بر منطبق بر موازین اسلامی باشد و در اصول پایانی که وظیفه شورای نگهبان را برشمرد بیان شده که قانون نباید مخالف شرع باشد.
✳طبق وظیفه ای که برای شورای نگهبان در قانون اساسی ترسیم شده، اگر قانون با فقه موجود مخالفتی نداشت، پذیرفته است، اما اصل چهارم می گوید شما باید در قانون موازین شرعی را با تفصیل رعایت کنید و قانونگذاری مبتنی بر شریعت اسلام بیشتر خود را نشان می دهد و اینجا نقش مرکز تحقیقات اسلامی مجلس تعیین کننده است.
✳اگر ما اصل را فقط بر عدم مخالفت یا مغایرت در نظر بگیریم ممکن است صورت ها حفظ شود ولی سیرتی باقی نماند و راهکار این است که در حوزه های بنیادی که در فقه اثرگذار است، دنبال #نظریه_مبنا باشیم، نظریات مبنا و پایه ای که مبانی از آنها استخراج و فقه بر آن سوار شود.
✳ما در حوزه میزان دخالت دولت در زندگی اجتماعی مردم، عدالت، سیاست خارجی و حتی #تفاوت_بهره و #ربای_شرعی فاقد یک نظریه مبنا هستیم❗️
✳برای قانونگذاری به یک نظریه پایه و مبنا در مسائل اساسی کشور نیاز داریم که بر اساس آن مشخص شود میزان #دخالت_دولت در زندگی اجتماعی شهروندان در عرصه های مختلف اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی تا چه اندازه است...❗️
✳در ارتباط با #عدالت نیز با همین معضل مواجه هستیم، مثلا در زمان توزیع و تخصیص بودجه، معلوم نیست، سرانه هر فرد ایرانی با کدام معیار و نظریه عدالت، توزیع می شود❗️
✳باید برای قوانین تغذیه فقهی داشته باشیم، همه طرح ها و لوایح باید از ظرفیت فقه بهره مند باشد.
✳در کنار دفاع از تصویب قوانین، از اجرای آن هم دفاع کنیم و میزان اثرگذاری آن در جامعه را نیز مورد سنجش قرار دهیم.
🟢مشروح این سخنرانی متعاقبا منتشر خواهد شد.
🆔 @rafeieatani