eitaa logo
فصلنامه رهیافت اندیشه
615 دنبال‌کننده
738 عکس
8 ویدیو
10 فایل
🔖تحلیل و پاسخ‌یابی مسائل اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، حقوقی و... در چهارچوب اندیشه اسلامی 🔖گفت‌وگوهای چالشی با اساتید و صاحب‌نظران 🔖بهره‌گیری از یادداشت‌های مسئله‌محور پژوهشگران و نویسندگان ارتباط با ادمین: @admin_rahyaftandisheh تبادل: @rahyaft_t
مشاهده در ایتا
دانلود
🔘 استراتژی‌های مهم در جهت تغییر رفتار 📌 دکتر علی رضائیان در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 شما دو استراتژی برای تغییر رفتار چه در سطح فرد، گروه و سازمان دارید. 🔖یک استراتژی مشارکتی است؛ یعنی ما به افراد دانش می‌دهیم تا نگرش‌هایشان عوض شود و بعد رفتارشان یعنی رفتار فرد و رفتار گروه. البته این زمان‌بر بوده؛ ولیکن پایدار است. 🔖 یک استراتژی برعکس است؛ یعنی شما می‌توانید از قدرت زور و قدرت پست و مقام و البته اصل غافل‌گیری استفاده کنید. آدم‌ها نوعاً می‌پذیرند، ولی معنیش این نیست که نگرششان در‌این‌باره مثبت است. ممکن است با اکراه بپذیرند. پس شما رفتار گروه را عوض می‌کنید. بعد که رفتار گروه عوض شد، رفتار فرد هم عوض می‌شود. 🔖 پس ما با زور و اصل غافلگیری می‌توانیم رفتار گروه و رفتار فرد را عوض کنیم. اگر بتوانیم با دادن دانش، نگرش را عوض کنیم، آن تغییر رفتار پایدار می‌ماند؛ ولی تا زمانی که نگرششان عوض نشده، این تغییر ناپایدار است. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 قابلیت‌های آگهی‌های بازرگانی در کسب منافع مثبت 📌 دکتر عبدالکریم خیامی در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖به‌نظرم صداوسیما باید الگوی درآمدزایی خود را تغییر دهد. ما نمی‌گوییم آگهی‌های بازرگانی را حذف کند، بلکه باید دقت کند که آگهی‌های بازرگانی آورده‌‎ها و منافعی هم دارد. 🔖 برای مثال آگهی‌های بازرگانی می‌توانند در خدمت رشد تولید ایرانی باشند. می‌توانند در خدمت رشد کار و سرمایۀ ایرانی باشند. می‌توانند در خدمت اطلاع‌رسانی باشند. 🔖 ما می‌توانیم آگهی‌های بازرگانی را در خدمت عدالت در توزیع اطلاعات اقتصادی قرار دهیم. حتی اگر آگهی‌های بازرگانی درست مدیریت شوند، می‌توانند در ارتقای فرهنگ و سبک زندگی اصیل و مؤمنانۀ ایرانی و اسلامی و همبستگی ملی کمک کنند. 🔖مثلاً شما می‌خواهید محصولی غذایی را تبلیغ کنید. برای این کار پذیرایی و آشپزخانه‌ای که طراحی می‌شود و اشیایی که آنجا جانمایی می‌شود و در‌اختیار شماست، می‌تواند معماری و میزانسن ایرانی داشته باشد یا نداشته باشد؟ ممکن است موضوع تبلیغ شما مادۀ غذایی و لوازم خانگی باشد؛ اما آن را می‌توان در بافت وسیع‌تری تبلیغ کرد. می‌توان بسیاری از ویژگی‌های اسلامی ایرانی را در آن طراحی کرد. این‌ها به اراده و فهم رسانه‌ای نیاز دارد و ما متأسفانه در این زمینه به‌خوبی تمرین نکرده‌ایم. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 نفت و گاز؛ منابعی برای حال و آینده 📌 حجت‌الاسلام‌ و المسلمین دکتر غلامرضا مصباحی‌مقدم در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖 خداوند در قرآن می‌فرماید: «وَالارضَ وَضَعَها لِلاَنَام» زمین را خداوند برای انسان‌ها آفریده است. انسان‌ها که فقط این نسل نیستند، همۀ نسل‌ها هستند. اگر بنا باشد منابع تجدیدناپذیر که طی میلیاردها سال شکل گرفته توسط یک نسل و دو نسل استخراج شود و از بین برود، مگر جایگزین می‌شود که مجدداً بخواهد شکل بگیرد؟ 🔖 پس یا باید به‌صورت طبیعی برای نسل‌های آینده نگه داریم یا کاری کنیم که نسل‌های آینده از آن سرمایه‌گذاری‌ها بتوانند استفاده کنند و حق آن‌هاست. اینکه گفته شود منابع نفت و گاز از منابع ملی است، عیبی ندارد؛ ولی نباید فهم غلطی از آن صورت گیرد. 🔖 اگر بخواهیم با ادبیات فقهی صحبت کنیم، باید بگوییم نفت و گاز هم از انفال است و انفال دراختیار حاکمیت است. حاکمیت هم باید نگاه بلندمدت و بین نسلی داشته باشد و عدالت بین نسلی را در استفاده از منابع مدنظر قرار بدهد. بنابراین منطق درستی ندارد که کسی بخواهد بگوید منابع نفت و گاز مال همین نسل است. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 فرایند تشکیل نهاد در دولت اسلامی 📌 دکتر میثم یاوری در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖 مقام معظم رهبری برای نهاد سه ویژگی قائل هستند؛ ابتدا مبتنی‌بر نیاز واقعی صحنه و میدان شکل گرفته باشد، دوم، با نیازهای جدید خودش را انطباق دهد و انطباق‌پذیر باشد و سوم ساختارها و فرایندهایش انعطاف‌پذیر باشد. 🔖وقتی شاکلۀ دولت اسلامی به این سمت رفت، باید نهادهایی شکل بگیرد و تحولاتی در این ساختارها ایجاد شود که این‌ها از حالت سازمان‌های بروکراتیک به یک‌سری نهادها تبدیل شوند با این ویژگی‌هایی که بیان شد. 🔖 حال آیا امکان دارد که این اتفاق بیفتد؟ بله. باید بشود و ما رشحاتی از آن را در مقاطعی دیدیم. مثل دفاع مقدس، جهاد سازندگی اولیه، نهضت سواد‌آموزی اولیه. ما باید این ساختار را درست پایه‌گذاری کنیم و از آن صیانت کنیم که به‌صورت نهاد باقی بماند و بعد کاملاً مردمی کار خود را ادامه دهد.‌ 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 ضرورت تشکیلات منسجم برای انتخاب افراد شایسته 📌 دکتر کمیل خجسته در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖 ما هنوز تشکیلات منسجم به‌روزی نداریم. هنوز انتخاب‌گزینی‌هایمان مبتنی‌بر الگوهای سنتی است. یعنی هر‌کس چند نفر از اطرافیان خود را معرفی می‌کند. چون شایسته‌ها دنبال این نیستند که خود را معرفی کنند، لذا دیده نمی‌شوند. حال شایسته‌ها را باید چگونه پیدا کنیم؟ 🔖به‌نظرم شایسته‌ها در اکوسیستمی به‌وجود می‌آیند. شما اگر اکوسیستم خلق کنید، افراد را می‌توانید در فضای خودتان ببینید. مثلاً در آمریکا تقسیم‌بندی حزبی را ببینید؛ دموکرات و جمهوری‌خواه. این‌ها در اکوسیستمی زیست می‌کنند. به‌نظرم مشخص است که ایلان ماسک توییتر را خریده که جمهوری‌خواهان در انتخابات دفعۀ بعد شکست نخورند. کما اینکه توییتر در شکست ترامپ نقش داشت. از‌این‌رو پشت‌سر ایلان ماسک جمهوری‌خواهان هستند. کما اینکه پشت‌سر زاکربرگ دموکرات‌ها قرار دارند. 🔖پس ۱. ما اکوسیستم نداریم. ۲. ما فاقد گروه‌ها، پژوهشگاه‌ها، اندیشکده‌ها و... هستیم که برای جریان سیاسی، تولید فکر و راه‌حل کنند. ما باید زنجیره‌ای را بسازیم، ضمن اینکه این زنجیره اکوسیستم هم می‌سازد. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 چالش‌های پیش روی زنان سرپرست خانوار 📌 دکتر لیلاسادات زعفرانچی در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖 وقتی دربارۀ توانمندسازی زنان سرپرست خانوار صحبت می‌کنیم، همۀ اذهان به‌شدت می‌رود به‌سمت توانمندسازی اقتصادی. درحالی که خیلی از این افراد به‌دنبال گرفتن مشاوره‌های فرهنگی مددکاری‌اند. 🔖 مثلاً زن سرپرست خانواری می‌خواهد برای کنکور بچه‌اش تصمیم بگیرد. او تنهاست و به مشورت این‌چنینی احتیاج دارد. آن نهادی که دنبال توانمندسازی زن سرپرست خانوار است، باید به این ریزموضوعات توجه کند که این‌ها همه دنبال گرفتن ماهانۀ حداقل حمایتی نیستند؛ بعضاً جاهایی گیر می‌کنند که ممکن است سیاست‌گذار اصلاً به آن فکر نکند. 🔖 مثلاً یکی از مواردی که ما با آن روبه‌رو بودیم، این بود که زن سرپرست خانوار چون می‌خواست شغل خویش‌فرمایی راه‌اندازی کند، به‌دنبال تسهیلات بانکی بود. شما وقتی مراجعه می‌کنید به بانک، از شما وثیقه می‌خواهد. این زن سرپرست خانواری که می‌خواهد 10میلیون تومان وام برای مثلاً ایجاد شغل کوچکی بگیرد، باید برای آوردن وثیقه دو ضامن معرفی ‌کند. کافی است به استان‌های کشور سفری کنید و ببینید این افراد برای گرفتن وام 10میلیونی، 20میلیونی، حتی 50میلیونی، چقدر باید به دیگران رو بیندازند تا برای این‌ها ضمانت بگذارند. حال چه کسانی می‌آیند ضمانت بگذارند؟ چرا باید برای زن سرپرست خانوار ضمانت بگذارند؟ پس این نشان می‌دهد که ما در کنار بحث‌های تسهیلات اعطایی وارد بحران فرهنگی می‌شویم. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 درنگی در باب مفهوم دوقطبی‌سازی 📌 دکتر سیدمحمدصالح هاشمی گلپایگانی در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖 اگر معنای مصطلح دو قطبی مدنظر باشد، جامعۀ ما پر از دوقطبی است. انتخابات، دو قطبی رأی‌دهندگان و رأی‌نداده‌ها درست می‌کند. در رأی‌دهندگان باز چند قطبی می‌سازد. شعار الله‌اکبر روی پشت‌بام دوقطبی شعار موافق و مخالف درست می‌کند. 🔖 در بی‌برنامگی و بی‌قانونی مسئلۀ حجاب هم نه فقط دوقطبی مذموم، بلکه شلختگی داریم. اکثر مردم در وسط این میدان تماشاچی مسئلۀ عفاف و حجاب هستند. شما ببینید شعار آن طرف شعار واحد زن، زندگی، آزادی بود. شعار این طرف چه بود؟ شعار واحدی نداشت. فقط به‌صورت کلی می‌گوییم باحجاب و بی‌حجاب. 🔖 دوقطبی واقعی یعنی اولاً مرزهای جبهۀ صلاح و فساد و گناه و ثواب را مشخص کنیم، ثانیاً از قطب حق، برویم قطب باطل را مصادره و جذب کنیم. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 معضلات سیاست‌گذاری در گسترش مدارس غیردولتی 📌 دکتر رضوان حکیم‌زاده در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖 سیاست‌های غلط و مدل مدیریتی بسیار آشفته که تعارض منافع را نادیده گرفته بود، باعث شد کارشناس منطقۀ آموزش‌وپرورش، مدیر منطقه، معاون وزیر و وزیر به‌نوعی جزو صاحبان مدرسۀ غیردولتی شوند و وقتی منافع مدارس خصوصی با کسانی که اصحاب قدرت هستند، در‌هم‌تنیده می‌شود، دیگر نمی‌توان این را جمع کرد. 🔖 من باعنوان کسی که از نزدیک در جریان بودم و سال‌ها عضو حقوقی شورای نظارت بر مدارس غیردولتی بودم، می‌توانم بگویم که گروه‌های ذی‌نفع در این موضوع توافق نانوشته‌ای دارند؛ همه از آن حمایت می‌کنند، از طرق مختلف و با عناوین فریبنده به‌دنبال گسترش آن هستند و به آسیب‌های بسیار جدی که به کارکردهای آموزش‌وپرورش از جهت انسجام اجتماعی وارد می‌شود و نیز به گسترش نابرابری از طریق نظام آموزشی توجهی ندارند. 🔖 این تنوع و تولید آموزش طبقاتی، فاصله‌گرفتن کامل از شعارهای انقلاب اسلامی است. من در جلسات مختلفی اعلام کرده‌ام بسیاری از آشفتگی‌ها و مسائل هویتی که امروز در جامعه می‌بینید و گریبانگیر ماست، به این بازمی‌گردد که ما به اشتباه فکر کردیم اگر عدۀ کمی را به‌صورت گلخانه‌ای جدا کنیم و تربیتشان کنیم، کفایت می‌کند؛ درحالی که از 85‌درصد دانش‌آموزان در مدارس دولتی که بدنۀ اصلی جامعه هستند، غفلت کرده‌ایم.‌ 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 قوام بسیاری از علوم به روش است 📌 دکتر سیدعلی سیدی‌فرد در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖 بحث روش خیلی مهم است. البته محتوای علم از «تجربه» و «مبانی نظری» می‌آید. اما این مبانی نظری و این محتوا را چطور می‌توانیم به‌دست بیاوریم و با چه روشی می‌توانیم آن را کشف کنیم؟ این نکتۀ مهمی است. 🔖 روش اساساً مسئلۀ مهمی است. قوام بسیاری از علوم به روش است. البته منظور من در اینجا این نیست که روش حتماً باید به شیوۀ علوم طبیعی و ریاضیاتی باشد؛ اما اگر علمی اساساً فاقد هرگونه روشی باشد، خودش را از حوزۀ بین‌الاذهانی دور کرده و از علم‌بودن فرار می‌کند. 🔖منظور از علم در اینجا رشتۀ علمی (discipline) است. ممکن است شخص به هر دلیلی علومی داشته باشد. مثلاً ممکن است به او الهام شود و از این طریق حقایقی را کشف کند. اما او نمی‌تواند این الهام و کشف درونی را بدون ساختن روشی مشخص، به «رشته‌ای علمی» تبدیل کند تا دیگران هم بتوانند از آن استفاده کنند. بنابراین اگر ما می‌خواهیم علم به مثابه دیسیپلینی داشته باشیم، ناچاریم روش داشته باشیم. رشتۀ علمی بدون روش نامعقول است. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 تطورات آگهی بازرگانی، قبل و بعد از انقلاب 📌 دکتر عبدالکریم خیامی در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖 در سال‌های اول پس از انقلاب، اساساً آگهی بازرگانی تلویزیونی نداشتیم و به‌طور کلی حذف شد. این حذف در دهۀ 60 با دلایل متعددی رخ می‌داد؛ چون آگهی‌های تلویزیونی و رادیویی قبل از انقلاب، معمولاً با برخی مؤلفه‌های فرهنگی نامطلوب همراه بود. 🔖 آگهی‌هایی که این دو ویژگی را داشتند؛ یعنی ویژگی‌های ضدفرهنگی و آگهی‌هایی که در نسبت با سرمایه‌داری درباری بودند، بسیار زیاد بود. لذا پس از انقلاب کل این آگهی‌ها حذف شد. اما در دهۀ هفتاد مجدد به این شیوۀ جدید آگهی بازرگانی روی آوردیم که این دو ویژگی را نداشت یا اینکه خیلی کمتر داشت. 🔖 برای مثال سوء‌استفاده از جذابیت‌های جنسی زنان با گذشته قابل قیاس نیست و فاصلۀ زیادی دارد و رعایت چهارچوب پوشش زنان و مردان خیلی بیشتر از گذشته است و حدود شرعی آن رعایت می‌شود. تبلیغ کالاها و خدماتی که در آن نوعی پول‌شویی و قاچاق بوده، خیلی کمتر از قبل بوده و اگر هم بعضاً صورت گرفته، آگاهانه نبوده و به محض مطلع‌شدن، سریعاً از پخش آن‌ها جلوگیری شده است. 🔖 اما اگر بگوییم آیا این آگهی‌های بازرگانی فعلی در خدمت زندگی اصیل ایرانی بوده، پاسخ منفی است. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 اقتضائات سیاست‌گذاری در حوزۀ نفت 📌 حجت‌الاسلام‌ والمسلمین دکتر غلامرضا مصباحی‌مقدم در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖 یک وقتی حضرت آقا فرمودند که ای کاش ما می‌توانستیم برای مدتی درب چاه‌های نفتمان را ببندیم. این آرمان و آرزو، آرزوی خیلی خوبی است؛ منتها تعبیر ای کاش ایشان هم نشان می‌دهد که وضعیت ما اکنون اقتضا نمی‌کند. 🔖 بخواهیم یا نخواهیم، بودجۀ سالانه‌مان را باید ببندیم. یک‌سوم بودجۀ ما به نفت متکی است. اگر بنا باشد نفت خام را نفروشیم، این یک‌سوم را چگونه باید جایگزین کنیم؟ اگر مردم که از نظر اقتصادی تحت فشار هستند و احساس می‌کنند درآمدشان هزینه‌های زندگی‌شان را پوشش نمی‌دهد و بناست که ریاضت‌کشانه بگوییم یک‌سوم از درآمدمان را هم می‌خواهیم دریافت نکنیم و نفتمان را به چین نفروشیم، فشار مضاعفی روی عامۀ مردم می‌آید و این برخلاف مصالح ملی ماست. 🔖 یعنی همان مصالح ملی اقتضا می‌کند که ما امروز نفتمان را به چین بفروشیم. یا مثلاً گازمان را به عراق و ترکیه صادر کنیم. البته با عراق و ترکیه مشکلی نداریم و مراودات‌مان بسیار مناسب است. چین هم قدرتی است که مقابل آمریکا از جهاتی ایستاده؛ ولی این‌طور نیست که منافع ملی ما را مبنا قرار دهد. 🔖 بنابراین اگر بخواهیم سیاست بلندمدت‌مان را درنظر بگیریم، همین است که تمام نفت‌مان را به فراورده‌ها تبدیل کنیم و به هیچ‌جا صادر نکنیم. این حرف درستی است؛ اما در کوتاه‌مدت نمی‌توانیم چنین فکری کنیم. هرچه سریع‌تر باید وابستگی‌مان را به نفت کاهش دهیم. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 حاکمیت ارادۀ مردم و امکان تحقق آن 📌 دکتر میثم یاوری در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖تلقی ما از مردم‌سالاری باید اصلاح شود. اصلاً چه چیزی بود که حضرت امام برای ما آورد و حضرت آقا رویش تأکید دارند و دارند گام‌به‌گام پیش می‌برند؟ اصلاً جمهوری اسلامی مطلوب چیست؟ این است که عده‌ای آدم متدین بنشینند در دستگاه‌ها و کار مردم را راه بیندازند و مردم هم کاری نکنند و جمهوری اسلامی همۀ کارها را انجام دهد؟ 🔖یا دستگاه‌ها در عین اینکه همۀ سرمایه‌های کشور در‌اختیارشان است، وظیفه‌شان را انجام ندهند و مردم بگویند این‌ها که کار انجام نمی‌دهند، پس مردمی شود و خودمان کار را انجام دهیم. معتقدم جمهوری اسلامی ایران این‌قدر متخصص دارد که از عهدۀ این اتفاق برآید که هرج‌و‌مرج ایجاد نشود. 🔖 در دستگاه‌های ما این‌قدر توان تخصصی هست که اگر میدان بزرگی برای مشارکت مردمی ایجاد شود، بتوانند تنظیم‌گری درست خودشان را انجام بدهند. بالأخره ممکن است نقص‌هایی داشته باشیم؛ ولی به مرور زمان می‌شود رشد کرد. 🔖 معتقدم اگر ما همچنان مردمی‌‎سازی و مردم‌سالاری را دموکراسی و حتی دموکراسی اسلامی ترجمه کنیم، به انحراف رفته‌ایم. داستان حاکمیت ارادۀ مردم خیلی فراتر است؛ یعنی ساختارها را اساسی شخم می‌زند و اساساً بنیان‌برافکن است. 🌐 @rahyaft_andisheh