eitaa logo
فصلنامه رهیافت اندیشه
615 دنبال‌کننده
738 عکس
8 ویدیو
10 فایل
🔖تحلیل و پاسخ‌یابی مسائل اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، حقوقی و... در چهارچوب اندیشه اسلامی 🔖گفت‌وگوهای چالشی با اساتید و صاحب‌نظران 🔖بهره‌گیری از یادداشت‌های مسئله‌محور پژوهشگران و نویسندگان ارتباط با ادمین: @admin_rahyaftandisheh تبادل: @rahyaft_t
مشاهده در ایتا
دانلود
🔘 دو گام مهم در جهت مبارزه با قاچاق کالا 📌 محسن محمدزاده در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 ما ظرفیت قانونی داریم؛ یعنی ما قانون خوبی به نام قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز داریم. در این قانون موارد خوبی هم وجود دارد. یکی از آن مواردی که می‌توان درباره‌اش صحبت کرد، بحث شناسۀ رهگیری است. اگر در همۀ کالاها شناسۀ رهگیری و کد اصالت ایجاد شود، بخشی از مشکلات ما هم حل می‌شود. 🔖 البته ناگفته نماند که وقتی هم صحبت از این موارد می‌کنیم، سامانه‌ای هم که آن‌ها روی آن سوار می‌شوند، مهم است. به هرحال قوانین کنونی، ظرفیت اصلاح این موضوع را دارد؛ لذا به‌نظر من ظرفیت قانونی وجود دارد؛ به شرطی که قوانین به‌طور کامل اجرا بشوند و نکتۀ مهم آن، اراده و عزمی است که باید وجود داشته باشد؛ ولی این اراده و عزم به دلایلی در دستگاه‌ها وجود ندارد. 🔖 مثلاً در نظام حمل‌ونقل، چالش‌هایی مشاهده می‌شود که 42 سال است حل نشده. مثلاً محمولۀ ترانزیت از مرز وارد کشور می‌شود که هیچ دوربینی نمی‌تواند پلاک آن را بخواند و هنوز هم مسئله روشن نیست که چگونه پلاک‌ها خوانده شوند و کجا می‌توان هوشمند رصد کرد تا این مسئله حل شود. به‌هر‌حال حرف من این است که ظرفیت قانونی وجود دارد؛ اما آن عزم و اراده و اولویت‌بندی راه‌حل‌ها در دستگاه‌ها وجود ندارد و طرح مشخصی برای این اولویت‌بندی موجود نیست. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 مشاورۀ خانواده؛ بستری در جهت آموزش مهارت زندگی برای خانواده‌ها 📌حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا سالاری‌فر در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 بنده خود به‌عنوان کسی که سال‌ها مشاور خانواده بودم، تشخیصم این است که خیلی از موارد مشاورۀ خانواده را می‌توان با آموزش مهارت‌های زندگی خانوادگی کاهش داد و بسیاری اوقات در مشاورۀ خانواده هم در‌واقع مهارت‌های زندگی خانوادگی را آموزش می‌دهیم. 🔖 ما می‌توانیم خیلی از مسائل را با این آموزش‌ها حل کنیم. البته یک‌سری آموزش‌ها وجود دارد که در سطح عمومی و کلان است و یک‌سری آموزش‌ها هم اختصاصی است؛ مثلاً ممکن است لازم باشد که به زوجی آموزش خصوصی داده شود و از آن‌ها تمرین خواست و بعد دید که نقطه‌ضعف‌ها کجاست و آن را برطرف کرد. بنابراین کاملاً درست است که ما الآن به آموزش خانواده نیاز داریم. 🔖 برای مثال الآن هر مشاوره‌ای که من داشته باشم، قطعاً اسم گوشی همراه در آن برده می‌شود. ما باید مهارت سواد رسانه و استفادۀ کمّی و کیفی از این گوشی را به زن و شوهر و بچه آموزش بدهیم و یاد بدهیم که نحوۀ استفاده از آن و کنترل این مسئله در میان زوجین باید به چه صورت باشد و در این موضوع با هم گفت‌وگو کنند. ما در اینجا با سواد رسانه می‌توانیم خیلی از مشکلات خانوادگی همچون خیانت‌های اینترنتی را حل کنیم.‌ 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 لزوم آسیب‌شناسی نظام بودجه‌ریزی در راستای اصلاح تعارض منافع 📌دکتر محمدرضا عطاردی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 بعضاً پیش می‌آید که به دلیل بدحالی بیمار، به این نتیجه می‌رسند که باید پای او را قطع کنند. بیمار مخالفت ‌می‌‌‌کند اما پای او را قطع می‌کنند؛ چون عفونت داخل پاست و اگر قطع نشود، به کل بدن سرایت می‌کند. در اینجا عفونت از حد گذشته و هیچ دارویی وجود ندارد و لذا باید جلوی آن را گرفت و پا را قطع کرد. 🔖 حال آیا ما در نظام بودجه‌ریزی خود به‌دنبال این راه‌حل‌ها هستیم یا دنبال مُسکّن و آمپول تقویتی؟ ما هنوز نظام بودجه‌‌ریزی را کالبدشکافی نکرده و نمی‌دانیم که داخل این نظام بودجه‌ریزی چه خبر است و چه اتفاقی می‌افتد و کجا عفونت کرده و مسئلۀ اصلی ما چیست. ما باید درد را بفهمیم تا به دنبال درمان باشیم. 🔖 اما به‌نظر می‌رسد که در حال حاضر آن بخشی که بیشتر می‌توان بر آن متمرکز شد، بخش‌های اولیه است که آیا پرداختن به آن اولویت دارد؟ پاسخ این است که قطعاً اولویت دارد. در نظام بودجه‌ریزی هم قطعاً تعارض منافع وجود دارد و باید در این نظام مدیریت تعارض را شروع کنیم؛ اما همۀ این‌ها وقتی باید شروع شود که ما کالبد‌شکافی و آسیب‌شناسی دقیقی انجام دهیم و بفهمیم که نظام بودجه‌ریزی به چه معناست و در کجا منافع عامه قربانی منفعت‌های دیگر می‌شود و بعد هم که مسئله مشخص شد، به سراغ این برویم که با چه ابزارها و سیاست‌هایی می‌توان این مسئله را ترمیم کرد و بعد از مدتی هم بهبود داد. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 از منظر شهیدصدر، انقلاب اسلامی قطعه‌ای ‌از تاریخ اسلام است 📌آیت‌الله عباس کعبی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 نظریات شهیدصدر برخوردار از یک جهان‌بینی و ایدئولوژی مبتنی بر این جهان‌بینی است که از دل آن، حاکمیت اسلام استخراج می‌شود و جهان‌بینی و ایدئولوژی فقیه تأثیر مستقیمی بر جهان‌بینی وی دارد و شهیدصدر نیز برخوردار از یک نگاه جامع به اسلام است. 🔖 از منظر شهیدصدر، انقلاب اسلامی قطعه‌ای ‌از تاریخ اسلام است؛ یعنی اگر نگاهی به تاریخ اسلام و ادوار آن بیندازیم می‌بینیم که دورۀ اول، دورۀ تأسیس اسلام که منظور 23 سال اول است و دورۀ دوم، دورۀ حفظ و پایداری است که دوران امیرالمؤمنین(ع) و سیدالشهداء(ع) و امامان معصوم(ع) و فقهای گران‌سنگ در ادامۀ کارشان است و دورۀ سوم، دورۀ آفت و بیماری و پسرفت و بی‌توجهی به اسلام است. دورۀ چهارم، دورۀ بیداری مسلمانان و بازگشت به اسلام است که 250 سال پیش شروع شد. 🔖 از منظر شهیدصدر دورۀ انقلاب اسلامی دورۀ بازتولید قدرت اسلام بر مبنای اسلام رسول‌الله(ص) و مکتب اهل‌بیت(ع) و همان خواستۀ انبیاء است که تحقق دین بود و مأموریت انقلاب اسلامی هم حاکمیت دین و حضور مردم در عرصۀ تمدن‌سازی است. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 نقش پررنگ خانواده در جهت‌دهی صحیح به فرزندان 📌 آیت‌الله سیدمنذر حکیم در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖 اگر ما بخواهیم مهارت تفکر و تدبر را سامان دهیم، باید از خانواده شروع کنیم و در خانواده است که والدین و زوجین و همسران باید خانواده را به‌گونه‌ای مدیریت کنند که در تمام شرایط ناگواری که برای جامعه پیش می‌آید، فرزندانشان در شبیخون فرهنگی بسیار مقاوم و پرقدرت باشند که دشمن نتواند در آن‌ها نفوذ کند. 🔖 این‌که من نتوانم فرزند خود را این‌گونه تربیت کنم، آسیب و مشکلی است که به شخص من مربوط است. نباید از خانواده غافل شد. نباید این تربیت در خانواده را رها کرد و آن را فقط به صداوسیما یا آموزش‌و‌پرورش و دانشگاه‌ها سپرد. 🔖 البته این‌گونه نیست که مطلقاً در این زمینه ناتوان و ناموفق هستیم. ما جوان‌های موفقی داریم که محصول همین تربیت مناسب در خانواده است که در حال خدمت به جامعۀ خود هستند. 🔖 در این زمینه باید به روش ایجابی عمل کنیم. باید قانون، امنیت روانی و اجتماعی و سلامت اخلاقی را در جامعه تعریف کرده و قانون‌مند کنیم. به‌عبارت دیگر باید از پیشروی آسیب‌های اجتماعی جلوگیری کنیم. روح‌وروان انسان نیز چون بدنش نیاز به محافظت دارد. 🔖 مسئولین اجتماعی و قانون‌گذاران نیز باید برای جلوگیری از پیشرفت آسیب‌های اجتماعی قانون‌گذاری کنند و تحول در این مسئله را به وجود آورند و نگاه غلط درمورد این مسئله را تصحیح کنند. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 قاعدۀ نفی‌سبیل؛ قاعده‌ای گویا و سرنوشت‌ساز در رابطه با بیگانگان 📌آیت‌الله محمدحسین ملک‌زاده در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 قاعدۀ نفی‌سبیل، قاعده‌ای گویا و سرنوشت‌ساز در رابطه با بیگانگان است. گویابودن این قاعده به این مفهوم است که محتوای این قاعده برای همگان به‌خوبی قابل‌فهم است. «سبیل» در عنوان این قاعده، به‌معنای سلطه است و سلطه هم به این معنا است که ما تسلطی بر ادارۀ امور خودمان نداشته باشیم و بیگانگان برای ما تصمیم بگیرند که ما چه‌کاری انجام دهیم و چه‌کاری انجام ندهیم. 🔖 خصوصاً اینکه این تسلط موجب شود که مصالح اسلام و مسلمین زیرسؤال برود و آن‌ها امور ما را به‌گونه‌ای تمشیت کنند که ما در جهت خلاف مصلحت اسلام و مسلمین حرکت کنیم. قاعدۀ نفی‌سبیل چنین سلطه‌ای را نفی و رد می‌کند و هر نوع رابطه با بیگانگان که بخواهد منجر به چنین نوع سلطه‌ای بشود، در قاعدۀ نفی‌سبیل رد می‌شود. 🔖 مفاد قاعدۀ نفی‌سیل این است که از دید اسلام باید راه تسلط، سروری و آقایی فکری، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و نظامی کفار بر مسلمانان بسته شود. لذا طبق این قاعده هر عمل، معامله و یا رابطه‌ای بین مسلمین و کفار، چه شخصی و خصوصی و چه اجتماعی و چه در سطح حکومت‌ها که موجب تسلط کفار بر مسلمانان شود، شرعاً جایز نیست و امکان تحقق ندارد. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 نتایج کنترل تورم با تثبیت نرخ ارز به صورت جزئی 📌 دکتر مجید شاکری در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 آیا در تورم‌های ناشی از فشار ناگهانی و تراز پرداخت‌ها که به‌خاطر بدهی خارجی یا تحریم و... رخ می‌دهد، تلاش و تجربه‌ای شده است تا با تثبیت نرخ ارز به‌صورت جزئی تورم کنترل شود؟ پاسخ این است که بله؛ تجربه شده است. 🔖 حال آیا این تجربه و تلاش، از تجربه‌های شکست‌خورده‌ای بوده؟ پاسخ این است که نه؛ شکست‌ نخورده است. در دهۀ 80 که تورم‌های این‌چنینی بسیار زیاد بود، سابقۀ فراوانی از این برنامه‌ها در برزیل، آرژانتین، اسرائیل و کشورهای دیگر داریم. همچنین می‌توان گفت که این اقدام در برخی از دوره‌ها نسبتاً موفقیت‌آمیز بوده است. پس این درست نیست که سریع بگوییم: «این راه‌حلی غیر‌‌اقتصادی است.» ما هیچ‌وقت نمونۀ موفقی از میخکوب‌کردن همۀ اقلام نداریم و جایی هم این کار انجام نشده است؛ اما دربارۀ اینکه به‌صورت جزئی و برای اقلام مشخصی این کار انجام شود، نمونه‌ها و تجربیاتی وجود دارد. 🔖 حال آیا این کار در بلندمدت اجرایی است؟ نه؛ چون اولاً همۀ ارزش افزوده در محصول نهایی که مصرف‌کننده استفاده می‌کند، صرفاً ارزی نیست و با افزایش تورم داخلی، آن جنبه‌اش به‌صورت طبیعی بیشتر شده و توان این نوع سیاست‌های تثبیتی در بلندمدت کمتر می‌شود. ثانیاً به‌خاطر تفاوت نرخی که وجود دارد، به‌تدریج راه‌حل‌های مختلفی برای فسادش کشف می‌شود و آن را در طول زنجیره کم‌اثر می‌کند. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 اهمیت توجه به ویژگی‌های دست‌یافتنی در الگوهای برجسته 📌 خانم مریم مذحجی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 براساس تجربه، آسیب‌هایی در برنامه‌سازی‌ها دیده می‌شود که مقداری از آن به ناآشنایی برنامه‌سازان برمی‌گردد. ما نمونه‌های موفقی داشته‌ایم که بتواند اثرگذار باشد. مثلاً برخی سریال‌های مناسبتی. یا مثلاً برای بچه‌ها در زمینۀ اخلاقی، نشان‌دادن الگوهای عملی تأثیر زیادی دارد. اگر تلویزیون به این سمت می‌رفت، می‌توانست کمک زیادی کند. 🔖 چندین سال پیش کارهایی روی برخی برنامه‌های مناسبتی انجام دادیم که مشخصاً عید مبعث بود. تقریباً همۀ برنامه‌های مربوط‌به این مناسبت را دیدیم و بررسی کردیم. از نظر حجمی بیش از حدود 80‌درصد به ماجرای بالارفتن پیامبر(ص)از کوه و نازل‌شدن حضرت جبرئیل و قرائت سورۀ علق پرداخته بودند. کارشناس، انیمیشن، کلیپ و... همه همین را نشان دادند. همه به جایگاه منحصر‌به‌فرد پیامبر(ص) پرداخته‌اند که هیچ‌وقت هم تکرار نشده است. 🔖 خود پیامبر(ص) وقتی می‌خواهند خودشان را معرفی کنند، می‌گویند من برای اتمام مکارم اخلاق آمده‌ام؛ ولی ما به آن جایگاه معنوی والا پرداخته‌ایم. مثلاً دائم بگوییم امیرالمؤمنین(ع) در شبانه‌روز هزار رکعت نماز می‌خوانده است. مخاطب می‌گوید من که نمی‌توانم این‌گونه باشم و درنتیجه فاصله می‌گیرد. 🔖 بنابراین باید به آن وجوهی از شخصیت الگوها یا پیام‌ها یا مفاهیم اصلی توجه شود که در زندگی عادی مخاطب قابلیت عملیاتی‌شدن داشته باشد؛ بدون اینکه روال اصلی زندگی‌اش دچار تغییرات اساسی شود. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 ضرورت داشتن خِرد اقتصادی در بحث تعارض منافع 📌 دکتر سیدجعفر حسینی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 یکی از معیارهای مهم در اولویت این است که حوزه‌هایی حذف شده و تعارض منافع در حوزه‌هایی اصلاح شود که اگر بخواهم آن را اصلاح کنم، تنها با آن صنف درگیر هستم و منافع آن صنف و اصلاح منافع آن، درگیری ما را با منافع صنف دیگر تحت‌الشعاع قرار نمی‌دهد. 🔖 برخی طرفدار این ایده هستند و قائلند که اولویت در جامعۀ ایران با حوزه‌هایی است که هزینۀ اجتماعی کمتری داشته باشد. 🔖 اما بسیاری قائلند که اگر ما قصد اصلاح داشته باشیم و مواردی را که هزینه‌های اجتماعی بالایی دارد، اصلاح نکنیم، جامعه در بلندمدت فرسوده شده و مستهلک می‌شود. 🔖 این مسئله موضوعی میان‌رشته‌ای است و باید در حوزه‌های حکمرانی، اقتصاد سیاسی و مدیریت کار شود؛ اما تأکید من این است کسی که در حوزۀ تعارض منافع کار می‌کند، باید فهم اقتصادی درستی از حوزۀ کلان جامعه داشته باشد. در اینجا منظور فهم business نیست که مثلاً فرد یاد بگیرد سبد دارایی‌های خود را چگونه در یک شرکت بورسی حداکثر کند. پس باید در اینجا خِرد اقتصادی وجود داشته باشد و اگر این خرد نباشد، فرد نمی‌تواند امور مهم و مهم‌تر را از یکدیگر تشخیص دهد. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 نفوذ و سلطۀ قدرت‌های بیگانه بر ایران؛ مانع جدی مشارکت سیاسی مردم در گذشته 📌 دکتر موسی حقانی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 متأسفانه نفوذ قدرت‌های بیگانه و سلطۀ آن‌ها بر ایران در دوران قاجار و پهلوی، مانع جدی مشارکت مردم بود و اساساً آن‌ها میلی به استقرار مردم‌سالاری در کشور ما نداشتند. 🔖 با بررسی تحولات ایران از مشروطه تا تکیه‌زدن رضاخان بر اریکۀ قدرت می‌بینیم استبداد داخلی و استعمار خارجی اساساً به‌دنبال مشارکت مردم و استقرار نظام مردم‌سالار نبودند و برای همین مشروطۀ ایران را خیلی زود به انحراف کشاندند و نگذاشتند که مردم ایران و رهبران دینی که در مشروطه نقش محوری و اصلی را بازی می‌کردند، موفق به استقرار مردم‌سالاری دینی در کشور ما بشوند. 🔖 همین مخالفت را شما الآن از سوی کشورهای غربی به‌ویژه آمریکا، اسرائیل و عوامل خودشان در منطقه می‌بینید که با جمهوری اسلامی که از مردم‌سالارترین نظام‌های این منطقه است و می‌شود گفت که تنها نظام مردم‌سالار در منطقۀ غرب آسیا است، چه رفتاری می‌شود. 🔖 لذا ما شاهد 43 سال مقابلۀ استکبار جهانی با مشارکت مردم در عرصۀ سیاسی در کشور خودمان هستیم؛ یعنی تلاش می‌شود که مردم را مأیوس، و ترغیب و تشویق کنند به اینکه در انتخابات شرکت نکنند. البته در این 43 سال، مردم ایران در همۀ انتخاب‌هایی که داشتند، مشت محکمی بر دهان آنان زدند و با مشارکت گسترده، نقشه‌های آنان را نقش‌برآب کردند. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 تحکم پدر و مادر، تقابل شدید در فرزند را به همراه دارد 📌 دکتر سعید عزیزی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 یکی از مشکلاتی که ما داریم این است که بعضی از پدر و مادرها درگیر بحث تحکّم می‌شوند. تحکّم، تقابل شدید می‌آورد؛ چون هرگونه بحثی که از روی اجبار باشد، قطعاً در آن اکراه وجود دارد. لذا لج‌بازی ایجاد می‌شود و بچه‌های دهۀ هشتاد به بعد هم روحیۀ لج‌بازی و تقابل زیادی دارند. 🔖 حال بهترین و مهم‌ترین روش برای نفوذ در قلب یک بچه، حضور پدر است. من به‌جرئت می‌گویم که اولین مَحرمی که بچه در زندگی خود دارد، پدرش است. اما پدرها امروزه مقداری کم‌رنگ شده‌اند. پدر باید با فرزندان خود دوست باشد. 🔖 نکتۀ دیگر هم این است که فرزندان و به‌خصوص دختران از کسی که به او محبت دارند، حرف‌شنوی هم دارند. لذا مشکل ما در بحث رفتار عفیفانه، خود آقایان هستند؛ چون مرد می‌تواند با یک حس مطلوب محبت‌آمیز به دختر، او را تابع و شیفتۀ خود کند. بچه‌ها از کسی که محبت زیاد ببینند، به‌سمتش گرایش پیدا می‌کنند. حالا فرض کنید پدری در خانه حضور فیزیکی ندارد و اگر هم داشته باشد، حضورش کیفیت لازم را ندارد. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 چالش‌های ستاد حقوق بشر قوۀ قضائیه در ایران 📌 دکتر باقر انصاری در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 ستاد حقوق بشر به این دلیل در قوۀ قضائیه ایجاد شد که بیشترِ ایرادهای حقوق بشری علیه ما در قوۀ قضائیه بوده و لذا چنین نهادی در قوۀ قضائیه پدید آمد تا خودش به این ایراد و اشکال‌هایی مثل بازداشت و شکنجه پاسخ دهد. 🔖 نکته این است که آیا ستاد حقوق بشر می‌تواند تصویری از حقوق بشر را به‌صورت ملّی در کشور منعکس کند؟ مثلاً آیا می‌تواند بگوید که در وزارت فرهنگ و ارشاد، وزارت بهداشت و وزارت کار وضعیت چگونه است؟ به‌نظر من این ستاد چنین ظرفیتی ندارد. 🔖 نکتۀ دوم این است که ستاد حقوق بشر در کشورهای دیگر یک نهاد ملّی است. وقتی صحبت از نهاد ملّی می‌شود، باید اشاره کرد که نهاد ملّی یک ترکیب خاصی غیر از دولت دارد؛ یعنی ستاد حقوق بشر ما این‌قدر در اطراف خود دوربین و نهادها و تشکیلات آن‌چنانی گذاشته و تردد افراد در آنجا با مشکلات زیادی همراه است که تنها افراد خاص با دیدگاه‌های خاصی می‌توانند جلسه داشته و با اعضای آن حشرونشر داشته باشند. 🔖 بنابراین توفیقی هم که تابه‌حال در زمینۀ حقوق بشر داشته این بوده که مرتب می‌رود و می‌گوید که ما این قانون را داریم و قانون اساسی ما چنین گفته و شریعت ما هم این را گفته و ما این طرح را در مجلس داریم و در حوزۀ سلامت و یارانه چنین کردیم. نهادهای بین‌المللی هم از یک طرف از این کارها استقبال می‌کنند که چه قانون اساسی خوبی دارید و از یک طرف دیگر هم ایراد می‌گیرند که چرا آن را رعایت نمی‌کنید. 🌐 @rahyaft_andisheh