eitaa logo
فصلنامه رهیافت اندیشه
615 دنبال‌کننده
738 عکس
8 ویدیو
10 فایل
🔖تحلیل و پاسخ‌یابی مسائل اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، حقوقی و... در چهارچوب اندیشه اسلامی 🔖گفت‌وگوهای چالشی با اساتید و صاحب‌نظران 🔖بهره‌گیری از یادداشت‌های مسئله‌محور پژوهشگران و نویسندگان ارتباط با ادمین: @admin_rahyaftandisheh تبادل: @rahyaft_t
مشاهده در ایتا
دانلود
🔘 مبنای قضاوت ما قانونی است و نه اجتهادی 📌دکتر سیدحسین میرمحمدصادقی در گفت‌وگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛ 🔖 اینکه اجتهاد در انجام وظایف مختلف چقدر مهم است، جای بحث دارد؛ مثلاً درمورد قضات در اوایل انقلاب می‌گفتند که قاضی باید مجتهد باشد و اگر الان قضات غیرمجتهد مشغول به فعالیت هستند، این از باب أکل‌ میته است. چون مجتهد به اندازه کافی وجود ندارد. 🔖 چون ما امروز این را پذیرفته‌ایم که قانون حاکم است و قاضی هم قانون را اعمال می‌کند. پس اینجا ما کاری به اجتهاد نداریم. حتی فرض کنید شما بزرگترین مجتهد را بیاورید و در جایگاه قاضی قرار دهید. آیا به‌نظر شما این شخص لزوماً موفق خواهد بود؟ 🔖 ما تجربه داریم از برخی روحانیونی که به شغل قضا و منصب قضاوت مشغول هستند که در عمل خیلی موفق نبوده‌اند و نیستند. چراکه مبنای قضاوت ما قانونی است و اجتهادی نیست. 🔖 حتی عده‌ای در بحث قضاوت زنان هم همین نکته را بیان می‌کنند. در خاطرم هست که مرحوم آیت‌الله مرعشی معاون وقت قوۀ قضائیه بیان می‌کرد که حتی اگر ما قضاوت را برای زن نپذیریم، این در شرایطی است که مبنای قضاوت اجتهادی است. اما الان که مبنا قانون است، بحث استنباط از قانون پیش می‌آید بنابراین چه فرقی می‌کند که قاضی زن باشد و یا مرد باشد. 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 ضرورت آگاه‌سازی در جهت جلوگیری از تکرار سیاست‌های اشتباه 📌دکتر محمدجواد توکلی در گفت‌وگو با ماهنامه رویش اندیشه؛ 🔖 یکی از اختلالات جدی که در نظام اطلاع‌رسانی ما وجود دارد، این است که واژگان درست را غلط معنا می‌کنیم. مثلاً گران‌سازی کرده‌ایم و اسمش را هدفمندی گذاشته‌ایم. واژگان ما قلب مفهومی پیدا کرده است و به‌خاطر همین قلب مفهومی، لیبرال‌ها و نئوکلاسیک‌های وطنی و همچنین اقتصاددانان سرمایه‌دار نئولیبرال به‌واسطۀ قدرتی که دارند، واژگان مقدس را از ما گرفته‌اند و آن‌ها را تغییر فرم داده و به ما تحویل داده‌اند. 🔖 همچنین سیستم ناوبری تصمیم‌گیران اقتصادی ما، مجلسی‌ها و دولتمردان ما را مختل کرده‌اند و الآن هم تصمیمات اشتباه می‌گیرند و این تصمیمات اشتباه هم مرتّب تکرار می‌شود؛ یعنی شوک‌هایی مثل شوک ارزی و شوک حامل‌های انرژی به‌طور دائم از زمان آقای هاشمی رفسنجانی بوده که از آن اغتشاش بیرون آمده است. متأسفانه از یک سوراخ بارها گزیده می‌شویم. مرتّب شوک وارد می‌کنیم و گویی جامعه را با این شوک‌ها به اغما می‌بریم. 🔖 ما باید آگاه‌سازی کنیم؛ این‌گونه نشود که در دانشگاه، حرف‌های ناپخته و سطحی در این زمینه زده شود. خود اقتصاددانان نهادگرا بسیاری از این بحث‌ها و ادبیات‌های اقتصادی را نقد کرده و رد کرده‌اند و بطلان برخی از این سیاست‌ها واضح شده است. بیان شده که اجرای این سیاست‌های شوک‌درمانی، بسیاری از کشورها را به‌هم ریخته است. این مطالب را باید واضح بیان کرد. 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 ما در امر سیاستگذاری در حوزۀ خانواده دچار بحران هستیم 📌دکتر راحله کاردوانی در گفت‌وگو با ماهنامه رویش اندیشه؛ 🔖 ما در امر سیاست‌گذاری به‌طور کلی سیاست‌های خیلی گسترده و‌ متنوعی در همۀ حوزه‌ها به‌ویژه حوزۀ خانواده داریم؛ اما مسئله در حوزۀ اجراست. امروزه به چند دلیل دچار بحران هستیم. 🔖 اول اینکه ساختارها توان انعطاف‌پذیری را به اندازۀ کافی ندارند؛ دوم حضور مجریانی است که اطلاعات لازم را ندارند؛ سوم خط‌مشی‌هایی که با شناخت درست گروه هدف اتفاق نمی‌افتند و چهارم آن جامع‌نگری و آینده‌نگری در‌نظر گرفته نمی‌شود. 🔖 لذا می‌بینیم که سیاست تولید می‌شود؛ اما نه‌تنها برای هدف ایجاد‌شده، مؤثر نیست، بلکه ممکن است اثر معکوس بر گروه هدف بگذارد؛ یعنی احساس ناامیدی، رهاشدگی و برخورد شعارزده‌ با این وضعیت ایجاد کند. ما برای امر مادری در وضعیت شعارزده و انتزاعی و به‌دور از واقعیت‌های این نقش روبه‌رو هستیم.‌ 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 رویکردهای مختلف در شایسته‌محوری 📌 دکتر غلامرضا گودرزی در گفت‌وگو با ماهنامه رویش اندیشه؛ 🔖 شایسته‌محوری را از دو جهت باید دید. یک‌زمان شایسته‌محوری به معنای فارغ‌بودن از سیاست‌گذاری است که خود ضعفی جدی است. مثلاً من اصلاً در خودروسازی هیچ تجربه‌ای ندارم؛ اما مدیر‌عامل شرکت خودروسازی می‌شوم. یا مثلاً تا به حال در عمرم، یک‌بار هم دانشگاه را از نزدیک ندیده‌ام؛ اما رئیس دانشگاه می‌شوم. 🔖 حال اگر از این منظر نگاه کنیم، این ضعف بسیار مهم و جدی است. اما ضریب آن نسبت‌به جایی که منظورمان فرد متخصص در سیاست‌گذاری است، کمتر می‌دانم؛ یعنی یا تخصص عمومی آن حوزه مدنظر است یا تخصص دانش سیاست‌گذاری. اولی را از 100، نمرۀ 60 می‌دهم و به دومی نمرۀ 90 می‌دهم. 🔖 ضعف سوم در اینجا اتفاق می‌افتد که شامل ترکیب این دو مورد با هم است؛ یعنی دانش سیاست‌گذاری را ندارم و همچنین در آن حوزه هیچ تجربه‌ای ندارم و به همین دلیل شایستۀ این انتخاب نبودم. این یکی از ریشه‌های اصلی توفیق‌نیافتن‌ در سیاست‌هاست. 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 اولویت‌های اجرایی در امر سیاست 📌 حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا پیروزمند در گفت‌وگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛ 🔖 اگر بنده بخواهم خودم را جای رئیس‌جمهور قرار بدهم، به نظر من از بین اسناد بالادستی و سیاست‌های کلی که ابلاغ شده، سه مورد از آن‌ها اهمیت مضاعفی دارد. اگر ما سیاست‌ها و اولویت‌های ابلاغی که رهبری معظم معین کردند را بپذیریم، در رتبۀ اول اقتصاد و در رتبۀ دوم فرهنگ و اجتماع در اولویت هستند، آن‌وقت باید اسناد و سیاست‌های مربوط به این دو بخش مورد اهتمام قرار بگیرد و سیاست‌های مشخصی هم دارد. 🔖 یعنی در بخش اقتصاد، سیاست اقتصاد مقاومتی ابلاغ شده و قبل از آن هم سیاست‌های اصل 44 و در بخش فرهنگ هم علاوه‌ بر فرمایشات روشنگر و صریحی که رهبری معظم دارند و مستخرج هم شده، سند مهندسی فرهنگ هم که مصوب دو دولت بوده باز مرجع مناسبی در فرهنگ و مسائل اجتماعی است و این دو مورد باید در اولویت قرار بگیرند. 🔖 برای این‌که این دو مورد بتوانند اجرایی شوند، دستگاه اجرایی کشور و دولت باید بتواند با آن همراهی کند و هاضمۀ این دستگاه اجرایی بتواند این را در خود هضم کند و برای این‌که این اتفاق بیفتد به نظرم سیاست‌هایی که رهبری در دهۀ هشتاد به‌عنوان سیاست‌های تحول اداری ابلاغ فرمودند موردغفلت واقع شده و اگر این موتور بیشتر و روان‌تر و سریع‌تر حرکت کند، طبیعتاً هم در اجرای این دو سیاستی که در اولویت است و هم در بقیۀ سیاست‌ها تواناتر ظاهر خواهد شد. 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 انحرافات و مقاومت‌های تربیتی در فرزندان حاصل شیوۀ تربیتی ماست 📌 دکتر حمید حبشی در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖 چون ما در جامعۀ دینی زندگی می‌کنیم، گمان بر این می‌رود که باید از زور و اجبار استفاده کرد. در حالی که این غلط است؛ یعنی مثلاً فرض کنید اگر شما به‌جای ایران در یک کشور اروپایی زندگی می‌کردید، آیا باز هم همین فشارها را داشتید؟ خیر، بلکه می‌گذاشتید خودش به این فهم و درک برسد و بعد شما او را هدایت می‌کردید. 🔖 اما چون ما در جامعۀ دینی هستیم، هم انتظارات خودمان و هم انتظارات اجتماعی باعث می‌شود که ناخواسته فشاری را وارد کنیم. نمی‌گذاریم که خود فرزند به‌صورت درست و صحیح با مسئله و پاسخ به آن مواجه شود، بلکه می‌خواهیم تربیت را به او تزریق کنیم. همین کار باعث می‌شود که فرزند به یک تقابل ناخواسته‌ای برسد. بیشتر انحرافات و مقاومت‌های تربیتی که فرزندان از خود نشان می‌دهند، حاصل شیوۀ تربیتی ما است. 🔖 شیوۀ تربیتی ما هم به این شکل است که با یک سری باید‌ها نمی‌گذاریم کار به‌شکل صحیح خود پیش برود؛ البته ممکن است فرزند من انسان معتقدی بوده اما نسبت به آن مفاهیم بی‌اعتنا باشد، آیا این یک جواز برای این است که من او را تحت‌فشار بگذارم؟ تحت فشار‌گذاشتن او در اینجا حاصلی جز انحراف از شیوۀ تربیتی من ندارد. 🔖 بنابراین ما باید شیوۀ تربیتی خود را اصلاح کنیم. آن چیزی که خانواده با آن بسیار درگیری دارد و با فرزندان خود دچار چالش می‌شود، همین مسئله است. 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 ضرورت استمرار و ثبات در قانون 📌دکتر خیرالله پروین در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖 انتظار شهروندان این است که در برنامه‌ریزی که در زندگی خود انجام می‌دهند و در روابط اجتماعی که با یکدیگر دارند و همچنین نسبت به قانونی که بر اساس آن برنامه‌ریزی می‌کنند، یک فرآیند طولانی را در نظر بگیرند و با قانونی روبه‌رو باشند که باثبات باشد، نه اینکه قانون به‌زودی دستخوش تغییر و اصلاح بشود و در فواصل زمانی خیلی کم تغییر یابد. 🔖 لذا شهروندان در این حالت نمی‌توانند به‌طور روشن به حقوق خود دست یابند و حقوق و وظایف آن‌ها کاملاً روشن نیست و نمی‌توانند زندگی خود را در چهارچوب قانون تنظیم کنند. 🔖 پس اگر هدف رضایت شهروندان است، قانون‌گذار باید این اصول را در قانون‌گذاری رعایت کند که یکی از آنها، استمرار و ثبات در قانون است. بنابراین اصلاحات و تغییرات مداوم در فواصل زمانی کم، قدرت برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری را از شهروندان و مسئولین می‌گیرد. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 تأثیر فشار هزینۀ ناشی از نهاده‌های تولید در بروز تورم 📌 دکتر مهدی صادقی شاهدانی در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖 اگر بخواهیم منصفانه قضاوت کنیم، باید از هر موردی به اندازۀ سهم خود تعریف کنیم. تورم ما عوامل متعددی داشته است؛ اما همیشه با یک‌جانبه‌نگری می‌خواهیم این پول را چماقی کنیم و بر سر تورم بکوبیم و دائماً بگوییم تورم ما ریشۀ پولی دارد؛ حتی آنجایی هم که تورم ناشی از فشار هزینه است، به ریشۀ پولی برمی‌گردانیم. 🔖 واقعیت این است که اقتصاد ما اقتصادی وابسته‌به دلار است و به‌تبع آن، جریان تولید هم ‌به دلار وابسته است. وقتی دلار گران می‌شود، تولیدکننده مجبور است مواد اولیۀ گران‌تری بخرد. در این صورت هزینۀ تولید بالا می‌رود. ما اسم این را تورم با فشار هزینه می‌گذاریم. 🔖 اگر می‌توانستیم این دلار را کنترل کنیم، بخشی از این فشار هزینه بسیار کاهش پیدا می‌کرد که البته این کار انجام نشد. وابستگی بنگاه‌های اقتصادی ما به نهاده‌های وارداتی چشمگیر است. این مسئله آسیب‌زاست و وقتی دلار گران می‌شود، تولیدکننده باید نهادۀ مبتنی‌بر این دلار را در بازار آزاد بخرد و در بنگاه اقتصادی بیاورد یا اینکه چانه‌زنی کند و از فلان وزارتخانه، آن نهاده را بخرد. البته همۀ آن نهاده هم به قیمت یارانه‌ای فراهم نمی‌شود. 🔖 بنابراین فشار هزینۀ ناشی از نهاده‌های تولید، اثر خود را گذاشت. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 ضرورت طراحی نظام تعلیم و تربیت جدید مبتنی بر جریان مقاومت 📌 حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا زیبایی‌نژاد در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖 شما اگر بدانید که جریان جهانی، با حالت عقلانیت فردگرایی، فرزندان ما را به شکل سریعی در مسیر خود به پیش می‌برد، باید نظام تعلیم‌و‌تربیت خود را حول تربیت مقاومتی طراحی کنید. تربیت مقاومتی به این معناست که من نسلم را به‌گونه‌ای تربیت کنم که بفهمند ما جریان مقاومت هستیم. 🔖 جریان مقاومت به این معناست که رودخانۀ خروشانی از این طرف آمده و من باید بر خلاف جریان رودخانه شنا کنم. قاعدۀ شناکردن در چنین رودخانه‌ای هم باید به این صورت باشد که آب مرا نبرد یا با سرعت کمتری ببرد و من بتوانم در این جریان کم‌کم خود را به پیش ببرم و قدرت خود را تقویت کنم تا بتوانم بالأخره به‌طور کامل جلوی این جریان را بگیرم. 🔖 لذا اگر جریان مقاومت، مقاومتی‌بودن خودش را درک کند و احساس کند که اگر خودش نجنبد، جمهوری اسلامی و دین محکوم به فناست، آن وقت به پا می‌خیزد و به‌جای آنکه فقط بگوید دولت‌ها باید چنین‌و‌چنان کنند، بیرون از کانون دولت، قدرت‌هایی را شکل می‌دهد و از ظرفیت‌های دولت‌ها استفاده می‌کند و خودش را بسط می‌دهد تا به حدی که وقتی به قدرت رسید، با قدرت مقابل می‌ستیزد. ما باید در اینجا به‌جای استناد به نظریه‌های تعلیم و تربیت مدرن، نظام تعلیم و تربیت متناسب با ارزش‌های خودمان را طراحی کنیم. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 نقش نهادهای مردمی در رفع مسئلۀ تعارض منافع 📌 دکتر مهدی موحدی بکنظر در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 یکی از وجوه موقعیت تعارض منافع، این است که کسانی که در موقعیت تعارض منافع قرار گرفته‌اند و به‌نوعی در‌حال سوء‌استفاده از این موقعیت‌ها هستند، خودشان به‌خودی‌خود نمی‌توانند این تعادل را به‌هم بزنند و این کار را هم انجام نمی‌دهند؛ یعنی ما با اوضاعی مواجهیم که این افراد در این موقعیت‌ها قرار می‌گیرند و معمولاً اجازۀ چنین تغییراتی را نمی‌دهند؛ چون خودشان دارند استفاده می‌کنند. بنابراین لازمۀ آن این است که مثل حالت تعادلی که قرار دارد تا نیرویی وارد نشود، از حالت تعادل خارج نمی‌شود. 🔖لذا نهادهایی که در این موقعیت‌ها قرار ندارند؛ اما مثل وکیل‌مدافع مردم و مستضعفین عمل می‌کنند و احساس دِین می‌کنند و خودشان را موظف می‌بینند که چنین اوضاعی را تغییر دهند، باید این چرخۀ شوم را با آوردن فشار تغییر دهند؛ یعنی فشارهای مطالبه‌گرانه‌ای که می‌تواند ورود پیدا کند و سیاست‌گذار را مجاب کند که به این تغییر رو بیاورند. 🔖 البته باید این نکته را مدنظر گرفت که بسیاری از نهادها را در جایگاه نهادهای مردم‌نهاد نمی‌توان به‌طور عام مدافع چنین موقعیت‌های تعارض منافعی دانست؛ چون عده‌ای به عکس، در مواجهه با چنین اوضاعی به دنبال حفظ آن هستند؛ چراکه همان افرادی هستند که در‌حال نمایندگی‌دادن به مسئولانی هستند که در موقعیت‌های تعارض منافع قرار دارند. 🌐 @rahyaft_andisheh
📌 فراخوان یادداشت علمی 🔘 فصلنامه رهیافت اندیشه با رویکردی مسئله‌محور و در راستای تبیین و ترویج گفتمان علوم انسانی اسلامی، از همه صاحب‌نظران، پژوهشگران و نویسندگان دعوت می‌کند آثار خود را به این نشریه ارسال نمایند. 🔖اهداف 🔹ارائه جمع‌بندی از دیدگاه اندیشمندان اسلامی و معرفی چهارچوب نظری اسلامی به‌منظور جهت‌دهی به وضعیت موجود 🔹توصیف وضعیت موجود و علل شکل‌گیری آن در پرتو الگوی مطلوب اسلامی 🔹راهبردها و راهکارهای عملیاتی برون‌رفت از وضعیت موجود و حرکت به سمت الگوی مطلوب اسلامی 🔹تاریخ‌پژوهی تصمیمات و اقدامات سیاستی ۵۰ سال اخیر با هدف ردیابی نقاط ضعف و قوت و علل وقوع آن 🔖محورهای موضوعی نظام تأمین اجتماعی، تعاملات اقتصادی بین‌الملل، نظام ارزی، نظام بانکی، تولید و اشتغال، بودجه و مالیات، توزیع منابع طبیعی، نفت و گاز، نظام اداری، فرهنگ و مشارکت سیاسی، جمعیت، هویت جنسیتی، تحکیم خانواده، تربیت خانوادگی، جهان اسلام و وحدت اسلامی، تعاملات سیاسی فرامنطقه، آموزش و پرورش، رسانه و فضای مجازی، عفاف و حجاب، مبانی علوم انسانی. 🔖ویژگی یادداشت ✍️ یادداشت‌ها باید بین 1500 تا 3000 کلمه باشند و در محیط word نگارش و ارسال شوند. 🔀 راه‌های ارتباطی و ارسال یادداشت 📧 rahyaftandisheh@gmail.com 🆔 @rahyaft_andisheh ایتا، بله، تلگرام
🔘 نقش و مشارکت مردم در نظام سیاسی اسلام، برخاسته از دل اسلامیت نظام است 📌 دکتر مصطفی غفاری در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖 نقش مردم و مشارکت مردم و نظر مردم در نظام سیاسی اسلام و درمورد جمهوری اسلامی ایران در دل اسلامیت نظام تعریف می‌شود؛ یعنی این مورد یک چیز بیرونی و سنجاق‌شده‌ای به مقولۀ اسلامیت نیست بلکه خود اسلام از ما خواسته است که رأی مردم، نظر مردم و مسئولیت و مشارکت مردم را به رسمیت بشناسیم، از آن جهت که یک عنصر رکنی و قوام‌دهنده و هویت‌بخش به مقولۀ حاکمیت است. 🔖 مشارکت سیاسی طبیعتاً همان‌طور که به ذهن‌ها به‌راحتی متبادر می‌شود، مهم‌ترین و شایع‌ترین جلوۀ آن انتخابات است که در سطوح و مقاطع مختلف خود چنین نقشی را دارد اما همان‌طور که در روح سؤال شما دیده می‌شود، مشارکت سیاسی محدود به عرصۀ انتخابات نیست؛ مثلاً فرض کنید فعالیت‌های مردم در قالب جامعۀ مدنی و گفتگوهای سیاسی از طریق رسانه‌ها و بقیۀ فضاهایی که ممکن است، خود بخشی از مقولۀ مشارکت سیاسی را می‌سازد. 🔖 درمورد ما و انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی یکی دیگر از مجاری مهم مشارکت سیاسی که قابل‌مطالعه است، مناسک سیاسی و رخدادهای تکرارشونده است؛ مثل راهپیمایی 22 بهمن، راهپیمایی روز قدس و امثال این‌ها چه به‌نحو حمایتی و چه به‌نحو اعتراضی، یکی دیگر از مصادیق مشارکت سیاسی هستند و از این جهت بسیار ویژه و قابل‌مطالعه است و در کشور ما نسبت به نظام‌های سیاسی دیگر بسیار منحصربه‌فرد است. 🌐 @rahyaft_andisheh