🌸🕋🌸🕋🌸
✳️گفتگوی حضرت ابراهیم با پیرمرد
در برخی منابع شیعه، گفتگویی میان حضرت ابراهیم و یک پیرمرد نقل شده است: «پیرمردی به ابراهیم گفت: از این کودک چه میخواهی؟
ابراهیم: میخواهم او را ذبح کنم.
پیرمرد: سبحان الله، میخواهی کودکی که بهاندازه پلک بر هم زدنی معصیت خدا را انجام نداده را بکشی.
ابراهیم: خداوند مرا به ذبح این فرزند دستور داده است.
پیرمرد: نه بلکه پروردگارت تو را از این امر نهی کرده و شیطان در خواب به تو دستور چنین کاری را داده است.
ابراهیم: وای بر تو این دستور از طرف خداوند بوده است. به خدا سوگند دیگر با تو سخن نخواهم گفت.
پیرمرد:ای ابراهیم، تو رهبری هستی که دیگران به تو اقتدا میکنند. اگر تو فرزندت را ذبح کنی، مردم نیز فرزندان خود را ذبح میکنند. ابراهیم دیگر با او سخن نگفت.»[۱۲]
✅ذبح اسماعیل یا اسحاق❓
نوشتار اصلی: ذبیحالله
قرآن تنها به فرزند ابراهیم اشاره کرده است: «قالَ یا بُنَی؛ (ابراهیم) گفت: فرزندم».[۱۳] اما در اینکه این فرزند اسماعیل و یا اسحاق بوده، اختلاف وجود دارد. شیعیان، اسماعیل را ذبیح میدانند[۱۴] آنان برای اثبات مدعای خود به آیات ۱۰۰-۱۰۷ سوره صافات استناد میکنند که در آنها بشارت به تولد اسحاق پس از تولد اسماعیل و ماجرای ذبح آمده است.[۱۵] همچنین روایاتی از معصومان نقل میکنند که در آنها اسماعیل به عنوان ذبیح معرفی شده است.[۱۶]
اهل سنت درباره ذبیح اختلاف دارند.[۱۷] برخی از آنان با استناد بر پایه برخی روایات[۱۸] ذبیحالله را لقب اسحاق میدانند.[۱۹] برخی از نویسندگان شیعی، روایات مستند این گروه را، تحت تأثیر اسرائیلیات دانسته و احتمال دادهاند که این روایات ساخته یهود باشند.[۲۰] برخی دیگر از اهل سنت با استناد به دستهای دیگر از روایات ذبیح را اسماعیل دانستهاند[۲۱] فخررازی و ابن عاشور احتمال دادهاند که ذبیح اسماعیل باشد.[۲۲]
[۱۲] کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۲۰۸
[۱۳] سوره صافات، آیه ۱۰۲.
[۱۴] مازندرانی، شرح فروع الکافی، ۱۴۲۹ق، ج۴، ص۴۰۲.
[۱۵] مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۹، ص۱۲۹
[۱۶] ر.ک. قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴، ج۲، ص۲۲۶؛ شیخ صدوق، عیون أخبار الرضا علیهالسلام، ۱۳۷۸۸ق، ج۱، ص۲۱۰.
[۱۷] قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۱۶، ص۱۰۰.
[۱۸] سیوطی، الدرالمنثور، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۲۸۱-۲۸۵.
[۱۹] قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۱۶، ص۱۰۰.
[۲۰] مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۹، ص۱۱۹-۱۲۰.
[۲۱] قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۱۶، ص۱۰۰.
[۲۲] فخررازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۲۶، ص۳۵۱؛ ابن عاشور، التحریر و التنویر، بیتا، ج۲۳، ص۷۰-۶۹
🌸🕋 🌸🕋🌸