🔰گزارش روز                  🔴دوئل روسیه و آمریکا در اوکراین طی چند وقت اخیر بحث اوکراین و احتمال حمله نظامی روسیه به این کشور، در محافل رسانه‌ای بروز و ظهور زیادی داشته است؛ دو روز پیش نیز خبرگزاری آمریکایی بلومبرگ به نقل از سرویس امنیت ملی آمریکا اعلام کرد که روسیه 20 فوریه (یکشنبه هفته آینده) به اوکراین حمله خواهد کرد؛ هرچند این خبر از سوی تحلیلگران سیاسی، قابل وثوق ارزیابی نشد و حتی منجر به تمسخر فعالان فضای مجازی از رئیس‌ جمهور آمریکا نیز شد؛ اما در رابطه با تنش‌های اخیر به وجود آمده بر سر اوکراین، توجه به چند گزاره حائز اهمیت است. ⚜گزاره‌های تحلیلی: در پس درگیری ظاهری روسیه با اوکراین، تقابل دو قدرت شرق و غرب قرار دارند؛ نکاتی که از دریچه نگاه روسیه به اوکراین اهمیت دارد: 1️⃣ اوکراین دومین کشور پهناور در اروپا بعد از روسیه است که با قرارگیری در همسایگی غربی روسیه و دارا بودن خط ساحلی در امتداد دریای سیاه موجب شده تا دقیقاً در مرکز درگیری‌های ژئوپلیتیک میان روسیه و غرب قرار گیرد. 2️⃣ دلیل اصلی تنش روسیه و اوکراین، بحث الحاق اوکراین به ناتو است که این امر با واکنش روسیه روبرو شده است. مسکو معتقد است که در صورت الحاق اوکراین به ناتو، امنیت ملی این کشور به خطر می‌افتد؛ زیرا اوکراین تنها 500 کیلومتر با مسکو و 850 کیلومتر با سن‌پترزبورگ فاصله دارد. به همین منظور روسیه در راستای حفظ شعاع امنیت فرامرزی خویش، تمام تلاش خود را به کار گرفته که از الحاق اوکراین به ناتو ممانعت کند. 3️⃣ از نگاه روسیه، اوکراین همیشه بخشی از روسیه بوده و کیِف اولین خاستگاه دولت روس بوده است. 5 خط انرژی روسیه از اوکراین می‌گذرد که این 5 خط، 80 درصد گاز روسیه به اروپا و 75 درصد نفت روسیه را انتقال می‌دهند؛ اما در این میان اخیراً روسیه مهم‌ترین خط انتقال انرژی‌اش یعنی نورد استریم 2 را به بهره‌برداری رسانده است که صادرات گاز روسیه به اروپا را از 55 میلیارد مترمکعب در سال به 110 میلیارد مترمکعب خواهد رساند و بدون عبور از خاک اوکراین، گاز روسیه را به آلمان می‌رساند. و اما امریکا، به‌عنوان سردمدار بلوک غرب در موضوع اوکراین، از ایجاد تنش خودساخته در اوکراین به دنبال چیست؟ 1️⃣ اوکراین دروازه ورود به روسیه و جمهوری‌های استقلال‌یافته است و آمریکا تلاش دارد که این حوزه را همچنان برای خود حفظ کند. حفظ آن نیز از طریق حضور نظامی یا وجود یک دولت کاملاً وابسته امکان‌پذیر است. 2️⃣ ایجاد تنش در مرزهای نزدیک به روسیه، به‌عنوان راهکاری برای اجرای راهبرد بی‌ثبات‌سازی داخلی روسیه دنبال می‌شود. تحولات چند وقت اخیر در قزاقستان نیز نشئت‌گرفته از همین راهبرد بود. 3️⃣ اخلال در صادرات انرژی روسیه به اروپا با نشان دادن روسیه به‌عنوان یک کشور تمامیت‌خواه برای سایر کشورهای اروپایی. 4️⃣ مسائل مربوط به منافع شخصی برخی افراد در دولت آمریکا که نمونه بارز آن پسر بایدن است که سرمایه‌گذاری عظیمی در اوکراین صورت داده است. ⚜نکته پایانی: بر اساس مواضع روسمی دولتمردان روسیه، این کشور بعید است به اوکراین حمله نظامی کند، مگر آنکه اوکراین به ناتو ملحق شود و یا امنیت ملی روسیه به‌واسطه حضور نظامی کشورهای غربی و یا سامانه‌های موشکی در اوکراین به خطر بیفتد؛ آنچه در وضعیت کنونی محتمل است، اتخاذ استراتژی ترکیبی نظامی- اقتصادی از سوی روسیه در موضوع اوکراین است؛ بدین‌صورت که در ابعاد نظامی، حضور نظامی در مرزها را حفظ کند و در ابعاد اقتصادی، از ابزاری همچون انرژی در جهت تحمیل اراده بر طرف مقابل استفاده کند. ✍ #محمدرضا_فرهادی