آیا اشاره کردن متنی مانوی در قرن سوم حاکی از وجود داشتن اوستا در این دوران و حتی قبل تر بوده است؟ پیشتر در اسناد متعددی نشان داده شد که اوستا زمان ساسانیان کتابت شده است (برای مطالعه اینجا کلیک کنید) 🔹حال برخی بر اساس یکی از متون مانوی چنین مدعی شده اند که ممکن است اوستا پیشتر نیز بوده است که در زیر به رد آن می پردازیم ◀️نخست اساسا بخش های از اوستا(مانند خرده اوستا) در دوران بعد از نوشته است و لذا تصور اینکه اوستا در دوران مانی و قبل از آن وجود داشته باشد نادرست است ◀️دوم الفبای خط اوستایی در قرن چهارم (بعد از مانی) اختراع شده است و لذا این باور که اوستا در قبل از آن وجود داشته خیالی باطل است(اینجا کلیک کنید) ◀️سوم دکتر احمد تفضلی زبان شناس و تاریخدان مطرح ایرانی ضمن رد وجود داشتن اوستا در دوران مانی و قبل از آن می نویسد : ▪️آنچه در روایات مذکور درباره کتابت أوستا به خط اوستایی در زمان زردشت ذکر شده، افسانه آمیز است. از سوی دیگر، از روایات خارجی چنین بر می آید که پیروان ادیان دیگر زردشتیان را دارای کتابی که در زمان زردشت به کتابت آمده باشد. نمی دانستند. در یکی از روایات مانوی منقول در كتاب كفالایا آمده است که: "زردشت کتاب ننوشت. بلکه شاگردان او پس از مرگش سخنان او را به خاطر سپردند و به صورت کتاب هایی در آوردند که امروز می خوانند" . از این گفته می توان استنباط کرد که در قرن سوم میلادی زردشتیان کتاب های دینی داشته اند. اما معلوم نیست منظور کدام نوشته هاست. احتمال می رود که مقصود از این کتاب ها، نوشته هایی باشد که از دیرباز در بین النهرین به نام زردشت معروف بوده است و نه نوشته های خود زردشت. باسیلیوس (در حدود ۳۷۷ م.) گفته است که مغان کتاب نداشته اند. بلکه پسران از پدران خود تعلیم می گرفتند. بنابراین، هیچ سندی در دست نیست که بر ما روشن سازد که کتاب او ستا پیش از آن که به خط کنونی در آید به چه خطی مکتوب بوده است. اهمیت سنت شفاهی و حفظ آثار دینی به صورت سینه به سینه در ایران، دلالت بر این دارد که کتاب اوستا بیشتر بدین صورت حفظ می شده است تا به شکل مکتوب.▪️ 📚https://b2n.ir/a47166 ◀️چهارم همچنین در مجموعه مقالاتی که در سال 1998 در همایش ادیان در آمریکا نوشته شده و نشر معروف بریل آن را چاپ کرده است نکات جالبی در این مورد بیان شده است از جمله اینکه Last but not least, a Parthian Manichacan text reports that a certain Gundes asked Mani about the first of all the scripts of the world. Mani replies that there were three scripts: the Indian, the Syrian, and the Greck (Gignoux 1991: 30-31). As there is no mention of an Iranian script, this secms to imply that the Zoroastrian texts had not been written down yet یک متن مانوی اشکانی گزارش می‌دهد که Gundes از مانی در مورد اولین خط‌های جهان پرسیده است. مانی پاسخ می دهد که سه خط وجود داشت: هندی، سوری و یونانی (Gignoux 1991: 30-31). از آنجایی که هیچ اشاره ای به خط ایرانی نشده است، این بدان معناست که متون زرتشتی هنوز مکتوب نشده است. The absence of scripture in Zoroastrianism seems also to have been exploited by Christian apologetics. In the fourth century CE Saint Basil reports that the Zoroastrians did not know of any books and doctrinal authoritics; instead, they were transmitting their 'impicty' by word of mouth and from father to son (PG XXXII 258; Gignoux 1991: 31). In addition, several other Syrian Christian authors implicitly or explicitly attest the oral character of the Zoroastrian tradition (scc Nau 1927: 178-181). When speaking about Zoroastrian texts, the Christian authors for the most part make use of words like 'to say' or 'to recite', whereas they use words like to read' or 'the‌‌ book' when referring to their own sacred texts, the Bible (Nau 1927: 183, 186, 189). بنظر میاید که فقدان دستنوشنه و کتاب در مذهب زرتشتی مورد بهره برداری مدافعین مسیحیت قرار گرفته. در قرن چهارم، سنت باسیل گزارش میدهد که زرتشتی ها از هیچ کتابی و اسناد اعتقادی مطلع نبودند در عوض آنها این مذهب بی تقوای خود را دهان به دهان منتقل میکردند از پدر به پسر. (PG XXXII 258; Gignoux 1991: 31). بعلاوه چندین مولف سوری - مسیحی دیگر تلویحا یا صراحتا خصوصیت شفاهی آیین زرتشت را گواهی داده اند.(see Nau 1927: 178-181). وقتی از متون زرتشتی صحبت میکنیم مولفین مسیحی از کلمه گفتن یا از بر خواندن استفاده میکنند در حالیکه آنها وقتی در مورد متون مقدس خودشان سخن میگویند از کلماتی نظیر خواندن یا کتاب استفاده میکنند (Nau 1927: 183, 186, 189) 🌐https://b2n.ir/f54939@Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا