متن شبهه: وقتی دو کشتی گیر می‌خواهند مبارزه کنند هر دو دعا می‌کنند و از خدا می خواهند برنده شوند، به نظر شما خدا حرف کدامیک را باید گوش کند؟! حتما داستان آن پیر مردی را شنیده‌اید که یک دامادش خواست دعا کند فردا آفتابی باشد چون کوزه‌های زیادی ساخته و روی بام گذاشته تا خشک شود. دیگری خواست دعا کند فردا باران بیاید چون دیم کاشته و اگر باران نیاید بذرها را مورچه ها خواهند خورد. حالا پیرمرد چه دعایی باید بکند؟ خدا چه باید بکند؟ پاسخ اجمالی: 1️⃣ #دعا کردن به معنای درخواست خیر از خداوند و دفع شر است، و به امید استجابت از عبد صادر می‌شود. 2️⃣ علی رغم وعده‌های استجابت دعا از سوی خدا، گاه دعاهای انسان به دلایلی مانند لقمه حرام، ترک امر بمعروف و نهی از منکر و قطع رحم مستجاب نمی‌گردد، همچنین برای استجابت دعا شرایطی وجود دارد که برای تحقق اجابت باید آن ها را در نظر گرفت، مانند حکمت الهی، عدل و سنت الهی، مصلحت و… ▫️گاهی دعا می‌کنیم خدایا فلان موضوع را که می‌خواهم به من عطا کن اما حکمت الهی خلاف آن است (بخاطر مصالح بالاتر، که آن مصالح شامل حال دعا کننده هم می‌شود). بعنوان نمونه ما مصلحت خود را در چیزی می‌بینم که آن مطلب مصلحت ما نیست. اینجا مستجاب شدن دعا و طلب خیر من، این است که به آنچه می‌خواهم نرسم، چون خیر من در این نرسیدن است. ♻️خداوند در آیه 216 سوره بقره می‌فرماید: «و بسا چیزى را ناخوش داشته باشید که آن به سود شماست و بسا چیزى را دوست داشته باشید که به زیان شماست، و خدا مى‌داند و شما نمى‌دانید.» ▫️یا عدل و سنت الهی در نظام هستی به این تعلق دارد هر کسی تلاش می‌کند به هدفش برسد؛ ♻️خداوند متعال در سوره نجم آیه ۳۹ می‌فرماید: «و اينكه براى انسان جز حاصل تلاش او نيست.» برای مثال اگر از خدا بخواهیم در فلان مسابقه پیروز شویم حال آنکه حریف ما تلاش بیشتری کرده و آمادگی بیشتری دارد و پیروزی را خدا برای ما رقم بزند این خلاف عدل الهی است. ♻️امام سجاد(ع) فرمودند: «مؤمن از دعای خویش یکی از سه بهره را دارد: یا برایش ذخیره می‌شود، یا برایش مستجاب می‌گردد، یا بلایی که مقدر بوده به او برسد، از او دفع می‌شود.» (تحت العقول، ص ۲۸۰) 3️⃣ نگاه معجزه آسا به دعا و اینکه که با دعا برای خداوند تعیین تکلیف نماییم که برخلاف حکمت و عدالت و مصلحت عمل نماید خلاف عقل و عقاید شیعه می‌باشد. ❇️ پاسخ تفصیلی:❇️ دعا کردن به معنای درخواست خیر از خداوند و دفع شر است، و به امید استجابت از عبد صادر می‌شود. علی رغم وعده های استجابت دعا از سوی خدا، گاه دعاهای انسان به دلایلی مانند لقمه حرام، ترک امر بمعروف و نهی از منکر و قطع رحم مستجاب نمی‌گردد، همچنین برای استجابت دعا شرایطی وجود دارد که برای تحقق اجابت باید آن ها را در نظر گرفت، مانند حکمت الهی، عدل و سنت الهی، مصلحت و… در ادامه به توضیح برخی از شرایط دعا می‌پردازیم؛ 🔺1) ایمان به خدا 🔸از مهمترین شرایط استجابت دعا که می‌توان به آن اشاره کرد شرط ایمان به خداوند متعال است. خداوند متعال در آیه ۱۸۶ سوره بقره می‌فرماید: ♻️«وإِذا سأَلك عبادي عنّي فإِنِّي قريب أُجيبُ دعوة الدَّاعِ اذا دعانِ فلْيستجيبوا لی ولْيؤْمنوا بی لعلَّهم يَرشُدون؛ و هرگاه بندگان من از تو درباره من بپرسند [بگو] من نزديكم و دعاى دعاكننده را به هنگامى كه مرا بخواند اجابت مى‌كنم پس [آنان] بايد فرمان مرا گردن نهند و به من ايمان آورند باشد كه راه يابند.» 👈خداوند استجابت دعا بندگان را امری قطعی دانسته است به این شرط که با دعای حقیقی خدا را بخوانند. علامه طباطبایی ذیل این آیه، دعای حقیقی را به خواندن خدا همزمان با قلب و زبان تفسیر می‌کند. امام علیه السلام نیز از دعاکردن زمانی که دل غافل باشد نهی کرده و می‌فرماید خداوند دعایی که با غفلت دل همراه باشد را مستجاب نمی‌کند. علاوه برآن باید بیان نمود علی رغم وعده های استجابت دعا از سوی خدا، گاه دعاهای انسان به دلایلی مانند لقمه حرام، ترک امر بمعروف و نهی از منکر و قطع رحم مستجاب نمی‌گردد. 🔺2) حکمت الهی 🔸دومین موضوع که باید به آن توجه کرد این است که خداوند کریم است و مقتضای کرامت الهی استجابت قطعی آن دعا است. اما خداوند متعال همانطور که کریم است حکیم هم هست و حکمت الهی و کرامت الهی تعارضی ندارد. گاهی دعا می‌کنیم خدایا فلان موضوع را که می‌خواهم به من عطا کن اما حکمت الهی خلاف آن است بخاطر مصالح بالاتر که آن مصالح شامل حال دعا کننده هم می‌شود. 👈ضرر ظاهری با امید به خدا و توجه و تلاش برای آسیب پذیر نبودن و عنایت الهی قابل حل است. دعا تعیین تکلیف برا خدا نیست بلکه طلب آنچه فکر می‌کنیم خیر ما در آن است می‌باشد، حال حکمت الهی اگر برای ما خیر و مصلحت بالاتری ببیند و این دعا با آن کیفیت که ما می‌خواستیم مستجاب نشد دلیل بر این نیست که مصلحت بالاتر که برای ما ایجاد شده 👇ادامه پاسخ👇