«عقلانیت» 🔴 چرا اگر پدری فرزند خود را بکشد قصاص نمیشود؟ ✍️حجت الاسلام دکتر قربانی مقدم (دکترای فقه و حقوق جزا) ✅ پاسخ : داستان غم بار رومینا اشرفی و تبلیغات اسلام ستیران در مورد کیفیت مجازات پدر این دختر تالشی، این سوال را در ذهن بسیاری ایجاد کرده که چرا قاتل که پدر رومینا باشد، قصاص نمیشود؟ پاسخ این سوال در دو بخش دلایل اصلی و دلایل فرعی قابل بیان است: 1️⃣ دلایل اصلی : 🔹 اولاً، اصل عدم جواز قتل است. یعنی کشتن کسی جائز نیست مگر آنکه خالق انسان اجازه دهد. در مورد پدری که فرزندش را بکشد چنین اجازه ای وجود ندارد. 🔹 ثانیا، در باب 32 از ابواب قصاص نفس در ج 29 وسائل الشیعه، یازده روایت وجود دارد که تصریح میکند پدری به خاطر فرزند قصاص نمیشود. البته این به این معنا نیست که هیچگونه مجازاتی نمیشود، بلکه صرفاً "قصاص" منتفی است. 2️⃣ دلایل فرعی : با توجه به اینکه دستورات اسلامی بر اساس حکمت ها و مصالح واقعی است به نظر میرسد حکمت این موضوع موارد زیر باشد: ۱. با توجه به اینکه حکمت اصلی قصاص، تشفی خاطر خانواده مقتول است، در صورتی که پدری به خاطر فرزند قصاص شود، نه تنها آرامش خاطری ایجاد نمیشود بلکه داغی بر داغ خانواده مقتول اضافه میشود. ۲. وجود و هستی فرزند از پدر است، اگر پدر نبود آن فرزند هم نبود، لذا سزاوار نیست کسی که به نوعی پدید آورنده فرزند است را به دلیل آنچه خود به وجود آورده نابود کرد. ۳. پدر از نظر اسلام چنان جایگاهی دارد که حتی اگر کافر باشد فرزند نمی تواند به او کوچک ترین توهین (مانند عبارت اف) در حق او انجام دهد، چه اینکه به واسطه‌ی فرزندی پدر کشته شود! ۴ . همانطور که می دانیم قصاص مخصوص قتل عمد و از روی اراده و اختیار است. ظاهراً حال پدری که فرزند و جگوگوشه خود را می کشد، این است که مسئله ای (حیثتی و .... ) چنان وی را تحت فشار قرار داده که حاضر شده است چنین جنایتی را مرتکب شود. بنابراین وی به نوعی اراده و اختیار خود را در اثر فشار روانی موضوع از دست داده و از این رو قصاص نسبت به وی منتفی شده است. ۵. با توجه به اینکه یکی از دلایل قصاص جنبه بازدارندگی و پیشگیری از تکرار جرم است (و لکم فی القصاص حیاة)، نسبت به غیر پدر، مجازات سبکی مانند چند سال حبس نمیتواند مانع و رادعی در برابر تکرار جرم محسوب شود، اما نسبت به پدر و با توجه به رابطه و عواطف پدری، این مانع خود به خود وجود دارد و نیاز به یک مجازات قاطع نیست. مخصوصا اینکه گفتیم؛ «اصل عدم جواز قتل انسان است» یادآور میشود که دلایل دیگری نیز می توان برشمرد اما دلیل اصلی دو مورد اول است. 🔶 پی‌نوشت : ۱. اسلام ستیزان همواره اسلام را متهم به مجازات های خشن می کنند اما در اینگونه موارد، اعتراض دارند که چرا حکم اعدام در اسلام وجود ندارد! در حالیکه نظام حقوقی و سیاست جنایی اسلام بر احساسات و هیاهوهایی نظیر آنچه در فضای مجازی ایجاد میشود بنا نشده بلکه مصلحت های واقعی انسان و جامعه انسانی را درنظر گرفته است. ۲. برخی به غلط اینگونه میگویند؛ طبق شرع و قانون پدر حق دارد فرزند خود را بکشد! یا میگویند مجازات ندارد! ، این هردو اشتباه است، پدر نسبت به حرمت شدید کشتن استثناء نشده است و مجازات‌های سختی هم دارد، تنها چیزی که هست اینکه مجازات او قصاص نیست. @mobahesegroup کانال رسمی پاسخ به شبهات ، شایعات و مطالب روز در تلگرام، ایتا و سروش http://telegram.me/mobahesegroup https://eitaa.com/mobahesegroup http://sapp.ir/mobahesegroup https://www.instagram.com/mobahesegroup2