🔰جلوگیری از وساوس ذهنی و فکری
🔶یکی از روش های مهم تربیتی، روش شبهه زدایی و جلوگیری از وسوسه های فکری است که برای یک متربی پیش می آید. این روش در تربیت های وابسته به محیط اجتماعی، خصوصا محیط هایی که شبهۀ آلودگی آنها وجود دارد، با اهمیت تر است.
🔷 برخی از نمونه های این روش تربیتی را در قرآن جستجو کردیم و مبتنی بر تفسیر شریف المیزان به آنها اشاره می کنیم و از آیات شریف قرآن بهره مند می شویم. فراموش نکنیم که بزرگترین منبع
#تبیین دین و رفع شبهات اجتماعی مسلمین، قرآن کریم است.
1️⃣ ایجاد فرصت و محفل پرسش و پاسخ
📝«وَ إِنْ أَحَدٌ مِنَ الْمُشْرِكينَ اسْتَجارَكَ فَأَجِرْهُ حَتَّى يَسْمَعَ كَلامَ اللَّهِ ثُمَّ أَبْلِغْهُ مَأْمَنَهُ ذلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لا يَعْلَمُونَ»
و اگر يكى از مشركين از تو پناه خواست پس او را پناه ده تا كلام خدا را بشنود آن گاه او را به مامنخويش برسان و اين به خاطر آنست كه ايشان مردمى نادانند.
🔷در سوره برائت، خدای متعال به مشرکین مهلت تحقیق در مورد دین حق را داده است و با تعبیر «حتی یسمع کلام الله» از آن نام بره است. علامه طباطبایی می فرمایند این عبارت اعم از توضیح معارف، اصول دین و
#حل_شبهات است. یعنی یکی از روش ها در مسیر هدایت و تربیت کفار را شبهه زدایی از افکار آنها عنوان نموده است و پیامبر خود را به این امر دعوت نموده است تا در پناه او فرصتی برای تحقیق و تفکر پیدا کنند.
2️⃣ سخنی که شبهه زا باشد نگوییم!
📝يبَشِّرُهُمْ رَبُّهُمْ بِرَحْمَةٍ مِنْهُ وَ رِضْوانٍ وَ جَنَّاتٍ لَهُمْ فيها نَعيمٌ مُقيمٌ (21)خالِدينَ فيها أَبَداً إِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظيمٌ (22 .
پروردگارشان به رحمتى از خود و رضوان و بهشتهايى بشارت مى دهد كه در آنست نعمتهايى دائم(21). و وضع ايشان چنين است كه دائما در آن بهشتها جاودانند،(آرى)نزد خدا پاداشى است بزرگ(ووصف ناپذير)(22)
🔷در ضمن آیه 22 سوره توبه وقتی میزان بشارت هایی که خدای متعال به مومنین می دهد را انسان مطالعه می کند متعجب می شود، چرا که خدای متعال «مؤمنين را به رحمتى از خود كه از بزرگى قابل اندازه گيرى نيست و رضوانى مانند آن و بهشتهايى كه در آنها نعمتهاى پايدار هست، و به هيچ وجه از بين نمى رود، و خود اينان هم بدون اجل و تعيين مدت جاودانه در آنها خواهند بود بشارت مى دهد.» این چنین نعمت هایی که هیچ نمونه دنیایی ندارد برای ذهن هر خواننده ای سوال ایجاد می کند.
✳️خدای متعال در ادامه آیه برای رفع این استبعاد و وسوسه فکری می فرماید: ." إِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ".
◀️لما كان المقام مقام التعجب و الاستبعاد لكونها بشارة بأمر عظيم لم يعهد في ما نشاهده من أنواع النعيم الذي في الدنيا، رفع الاستبعاد بقوله: «إِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ».
3️⃣ اما شاید مهمترین آیه ای که به این روش تربیتی اشاره دارد مربوط به سوره نساء است. در صدر اسلام-مثل امروز- شایعات مختلفی علیه اسلام و پیامبر اسلام و دین الهی منتشر می شده است. علامه طباطبایی مبتنی بر آیه 83 سوره نساء پیرامون این شبهات و وظیفه مومنین در این عصر مطالب ذی قیمتی رو فرموده اند که برخی از آنها را با هم مرور می کنیم.
📝و إِذا جاءَهُمْ أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذاعُوا بِهِ وَ لَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَ إِلى أُولِي الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذينَ يَسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُمْ وَ لَوْ لا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَتُهُ لاَتَّبَعْتُمُ الشَّيْطانَ إِلاَّ قَليلاً (83)
و چون از ناحيه كفار خبرى از امن و يا خوف به اين سست ايمانها برسد آن را منتشر سازند، در حالى كه اگر قبل از انتشار، آن را به اطلاع رسول و كارداران خويش رسانده، درستى و نادرستى آن را از آنان بخواهند، ايشان كه قدرت استنباط دارند، حقيقت مطلب را فهميده، به ايشان مى گويند و اگر فضل و رحمت خدا بر شما نبود جز مواردى انگشت شمار هر لحظه شيطان را پيروى مىكرديد(83).
🔰توصیف صحنه
➖مسئله حملات دشمن به طریق شبهه پراکنی از صدر اسلام ثابت می شود و متقابلا تکلیف مومنین در این زمینه ثابت می شود
➖مذمت و سرزنش کسانی که این شبهات و اخبار را بدون علم منتشر می کنند.
➖خطر بسیار زیادی که مواجهه با این اخبار برای جامعه دارد که از جمله « وَ لَوْ لا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَتُهُ لاَتَّبَعْتُمُ الشَّيْطانَ» فهمیده می شود
➖جنس این اخبار اراجیفی است که مشرکین خارجی و منافقین داخلی برای شقاق و سستی مسلمین منتشر می کنند
➖هدف شیطان و مشرکین جلوگیری از حرکت مجاهدانه مومنان در یاری دین خداست