💠چرایی نیاز به استهلال و ستادهای آن در عصر تکنولوژی و محاسبات دقیق نجومی 1️⃣ طبق روایات متعدد و نیز برخی آیات قرآن، آنچه ملاک شروع ماه قمری و به خصوص روزه گرفتن و افطار کردن است، «رویت ماه» هست و نه «صرف تولد ماه» و نه «صرف وجود ماه درآسمان». از جمله در یک روایت صحیح السند از امام صادق علیه السلام نقل شده که حضرت فرمودند: «... فَإِذَا رَأَيْتَ الْهِلَالَ فَصُمْ وَ إِذَا رَأَيْتَهُ فَأَفْطِر: اگر هلال[ماه رمضان] را دیدی، روزه بگیر و هر وقت هم هلال[ماه شوال] را دیدی افطار کن...»(تهذیب الاحکام، ج4، ص155) 2️⃣ محاسبات نجومی تنها می توانند نشان دهند که ماه نو در چه زمانی متولد می شود و نیز آیا در فلان زمان در مناطق مختلف جغرافیایی جهان، «امکان» دیده شدن هلال ماه وجود دارد یا خیر؟ (چون فرق است بین اینکه ماه جدید متولد شده باشد با اینکه قابل دیده شدن باشد) و نیز آیا این قابلیت رویت بر اساس چشم عادی هست یا تنها با چشم مسلح مانند تلسکوپ؟ 3️⃣ در این قابل دیدن بودن ماه، پارامترهای متعددی موثر است؛ مانند: سن ماه(فاصله تولد ماه نو تا زمان مورد نظر)، مکث ماه(فاصله غروب خورشید و غروب ماه)، ارتفاع ماه در لحظه غروب خورشید، فاز ماه(درصد روشنایی سطح ماه)، ضخامت قسمت میانی ماه، فاصله ماه تا زمین و ... و البته وضعیت جوی هوا. 4️⃣ «قابلیت دیده شدن» با «دیده شدن» متفاوت است و به همین دلیل فارغ از اثرات شرعی اول ماه قمری، خود ثبت رویت هلال ماه نو، یک اتفاق مورد توجه رصدگران در همه جهان است و هر کسی سعی می کند رکورد رویت هلال های بحرانی(هلال هایی با مشخصات سخت از جهت قابلیت رویت) را به نام خود ثبت کند. 5️⃣ بنابراین از آنجایی که پیش بینی امکان رویت هلال به وسیله محاسبات نجومی به این معنا نیست که در عمل هم هلال حتما دیده شود(حتی با ابزار نجومی)، وجود گروه های استهلال در مناطق مختلف کشور و نیز یک ستاد استهلال مرکزی ضروری می باشد. به گروه های مختلف استهلال نیاز هست، چون موقعیت ماه در ماههای مختلف و نیز وضعیت جوی یک منطقه، در امکان رصد هلال از یک منطقه موثر است و نمی توان به چند گروه محدود اکتفا کرد. و به ستاد استهلال مرکزی نیاز است، چون باید گزارشهای رویت هلال توسط متخصصین این ستاد مورد بررسی دقیق قرار گیرد و در صورت لزوم سوالات بیشتر و دقیق تر پرسیده شود تا گزارش ارائه شده، صحت سنجی شود و از تصمیم گیری بر اساس توهمات رویت هلال جلوگیری گردد. 6️⃣ در حال حاضر شورای تقویم کشور، زمان آغاز ماههای قمری در تقویم رسمی را بر اساس موارد زیر تعیین می نماید: 1- محاسبات نجومی درباره قابل رویت بودن هلال 2- رکوردهای قبلی رویت هلال 3- نظر مقام معظم رهبری مبنی بر کافی بودن رویت با چشم مسلح و به همین دلیل در سالهای اخیر، تغییر زمان شروع ماه قمری تغییرات بسیار اندکی داشته است. اما در همه ماههای سال(نه فقط ماه رمضان و ماه شوال) گروه های استهلال اقدام به رصد هلال ماه قمری می کنند و گزارشهای آن هم منتشر می گردد. برای اطلاعات بیشتر اینجا را بیینید: (https://www.leader.ir/fa/book/44) 7️⃣ و نکته آخر آنکه: اگر محاسبات نجومی نشان دهد که در فلان شب یقینا هلال ماه قابل دیده شدن است و از این محاسبات، یقین یا اطمینان به حلول ماه و نیز قابل رویت بودن آن پیدا شود، اما به هر دلیلی مثل ابری بودن کل فضای کشور رصدگران نتوانند هلال ماه را ببینند، باید آثار اول ماه را مترتب کرد. 🔹آیت الله #خامنه_ای : « صِرف اطمينان به صحت محاسبات نجومى‌ اعتبارى ندارد؛ ولى اگر يقين يا اطمينان به تولد و وجود هلال و قابل رؤيت بودن آن [ولو با چشم مسلح] حاصل شود، بايد شخص بر اين علم و اطمينان خودش ترتيب اثر دهد.» (احکام روزه: http://www.leader.ir/tree/index.php?catid=120) 🔸آیت الله #سیستانی : «اگر از طرق علمی اطمینان حاصل شود که ماه در آن شب بر افق بلد[کشور یا منطقه] بوده به نحوی که قابل رؤیت با چشم غیر مسلح باشد کافی است، و اما اگر فقط اصل بودن را ثابت بدانند ولی به قدری ضعیف باشد که به هیچ وجه با چشم غیر مسلح دیده نشود اول ماه شمرده نمی شود.» (http://www.sistani.org/persian/qa/0912) ❗️اما همه نکته در این است که آیا از روی محاسبات، این «اطمینان» به قابل رویت بودن هلال ایجاد می شود یا خیر؟ 🔹برای پاسخ به این سوال، به مطلب زیر مراجعه شود: https://eitaa.com/BahramianGh/273 #استهلال #رویت_هلال #عید_فطر 🔸🔹🔸🔹🔸🔸🔹🔸🔹🔸🔹 @BahramianGh