💠☀️💠☀️💠
💢پرسش:
🔰اینکه بیان می شواد غضب و خشم باید برای خدا باشد به چه معنا است؟
✍️پاسخ:
✅خشمی که در راستای اطاعت از خداوند باشد و انسان در خشم خود، خشنودی خدا را در نظر داشته باشد آن خشم، خشمی پسندیده است؛ مثل خشم مؤمن نسبت به دشمنان خدا و هنگام انجام گناهان، امّا خشمی که جهت اطاعت از خداوند نباشد، بلکه در راستای پیروی از شیطان باشد و شخص رضا و خشنودی شیطان را مدنظر داشته باشد آن خشم، خشمی ناپسند است مانند خشم انسان نسبت به برادر دینی خود.
💠این مطلب توضیحاتی دارد که در ادامه به آن میپردازیم:
👈در روایات اسلامی نوعاً خشم و غضب به طور مطلق مورد مذمت و نکوهش قرارگرفته است، اما مشخص است که مراد از آنها، غضبی است که برای هوای نفس و منافع شخصی باشد. زمانی که انسان غضبناک میشود عقل وی تحت الشعاع قرار میگیرد؛ چنان چه امام صادق(ع) میفرماید: «خشم و غضب، دل حکیم را تاریک میکند و هر کس غضب خود را در اختیار نگرفت، نمیتواند عقل خود را در اختیار بگیرد». بر این اساس، فکرش به درستی کار نمیکند؛
👈همان طور که امام علی(ع) فرمود:
«تندخویی، بخشی از دیوانگی است؛ زیرا صاحب آن (در غالب موارد)، بعداً پشیمان میگردد و اگر چنانچه پشیمان نشد جنون او ریشه میدواند!». بسیاری از تصمیمهایی که شخص خشمگین میگیرد درست نبوده و او دست به کارهایی میزند که بعداً پشیمانی را به دنبال خواهد داشت؛ بر این اساس باید از چنین خشمی به خدا پناه برد.
🔸نکته مهم در اخلاق اسلامی این است که خشم و غضب برای رضای خدا نیز نباید از دایره اخلاق و شرع فراتر رود؛ یعنی مثلاً کسی که برای خدا خشمگین میشود، نباید به خود اجازه ظلم و ستم و فحاشی و هتاکی و کارهای غیراخلاقی بدهد؛ یعنی مثلاً در مواجهه با فاسقان تذکر محکم میدهد یا در جبهه جهاد محکم و جدی مبارزه میکند. نباید کسی تصور کند حالا که در مواجهه با گناه یا فسق یا کفار یا فاسق باید جدی و محکم و تند باشد، پس اجازه هر نوع ظلم و تجاوز از حق یا فحاشی و هتاکی را دارد. اسلام چنین اجازهای به ما نمیدهد.
🔹امیرالمؤمنین در عین جدیت در جهاد، پا را از دایره اخلاق بیرون نگذاشته است. دریکی از جنگها وقتی لشکر دشمن شروع به فحاشی یا هتاکی کرد و لشکریان امیرالمؤمنین(ع) نیز قصد مقابله به مثل داشتند، حضرت فرمودند:
«من دوست ندارم که شما دشنام دهنده باشید; ولی اگر اعمال زشتشان را شرح دهید و احوال آنها را بیان کنید به گفتار صحیح نزدیکتر و برای اتمام حجّت رساتر است»این سیره اهل بیت علیهم السلام است. در جای خود در کتب تاریخی ثابت است که فاطمۀ زهرا(س) دو خطبه طوفانی ایراد کرده؛
👈دو خطبۀ به معنای واقعی کلمه طوفانی. یکی در مسجد در میان انبوه متراکم مردان ، یکی هم خطاب به زنان مدینه که پُر است از مطالب بسیار مهم و اعتراضی و تنبیه نسبت به مفاهیم برجستۀ اسلامی که فاطمۀ زهرا (سلام الله علیها) در مورد آنها خطر را احساس میکرد، ولی در این دو خطبۀ مهم و بزرگ و پُرشور، یک کلمۀ هتک و زشت و توهین آمیز وجود ندارد؛ و همۀ کلمات، محکم و مستحکم و بیانات متین و متقن است. پس به بهانه غضب برای خدا، ظلم و ستم و معصیت و بیاخلاقی جایز نیست.
📎
#اخلاقی
🌐منبع: مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
@Bayanalsidq ¦بیان الصدق