نجوم در ایران نجوم و اکتشافات فضایی‌  یکشنبه، ۰۹ خرداد ۱۴۰۰  ۱۳:۳۰  بررسی ویدیو ساختگی دیده شدن ماه نادر در قطب شمال با توجه به انتشار گسترده یک کلیپ گرافیکی ساخته شده و غیرواقعی از طلوع ماه با ابعاد غیرمعمول در پدیده ای نادر در قطب شمال در فضای مجازی و ایجاد سوالات متعدد برای هموطنان درخصوص صحت و سقم این ویدیو، در راستای تنویر افکار عمومی به بررسی زوایای متعدد این دروغ علمی پرداختیم. منتشر شدن ویدیوهای مختلف نجومی در فضای مجازی امری رایج است اما این روزها ویدیویی تحت عنوان طلوع ماه در قطب شمال و یا دیده شدن ماه در مرز کانادا و روسیه و یا عباراتی مشابه در فضای مجازی در حال انتشار است که به دلیل استفاده از اینگونه جملات، توجه مخاطب عام را برانگیخته و همچنین موجب تعجب و گمراهی مردم شده است. از آنجا که بسیاری از مردم در سراسر دنیا مشتاق و علاقه مند به مسائل و پدیده های نجومی هستند اما فاقد دانش تخصصی در این حوزه اند ممکن است به راحتی چنین ویدیوها یا مطالب مشابهی را در فضای مجازی بپذیرند. از این رو بر آن هستیم تا بر اساس علم تخصصی نجوم و نظرات متخصصین برای این مسئله پاسخی مناسب و ساده ارائه دهیم. این مقاله شما را از سردرگمی رها خواهد ساخت! در اینجا با ذکر دلایلی علمی به راحتی می توان به ساختگی و جعلی بودن این ویدیو و خبر آن پی برد. نکته اول اینکه در این کلیپ، ماه به صورت ماه کامل طلوع کرده و تا لحظه غروب به حالت ماه نو می رسد. همانطور که می دانیم، پدیده طلوع و غروب ماه از دید ناظر زمینی به علت گردش زمین حول محور خود است و از طرفی به خاطر گردش ماه به دور زمین، شاهد تغییرات هلال ماه در روزهای مختلف ماه هستیم. ماه حدودا هر 27.3 روز یکبار به دور زمین گردش می کند در نتیجه سرعتی که در این ویدیو برای حرکت ماه، آورده شده اصلا درست و منطقی نیست. نکته دوم این است که به دلیل برابر بودن دوره تناوب گردش ماه به دور خودش با دوره تناوب گردش آن به دوره زمین، همیشه فقط یک سمت ماه برای ناظر زمینی قابل مشاهده است که به این پدیده قفل گرانشی گفته شده است و سمت دیگر ماه را ما هرگز نمی توانیم مشاهده کنیم. در این ویدیو می بینیم که تمام بخش های ماه کاملا قابل رویت است که چنین چیزی با علم و عقل همخوانی ندارد. دلیل سوم نیز این است که در این ویدیو شاهد اختلاف زیاد اندازه ظاهری ماه و خورشید هستیم که در واقیت اینگونه نیست. اگرچه از لحاظ ابعاد فیزیکی، اندازه ماه نسبت به خورشید بسیار بسیار ناچیز است اما همان طور که می دانیم فاصله زمین تا خورشید حدود 150 میلیون کیلومتر و فاصله ماه و زمین حدودا 385 هزار کیلومتر است یعنی تقریبا 390 برابر و از طرف دیگر قطر خورشید حدودا 1 میلیون و 400 هزار کیلومتر بوده ولی قطر ماه در حدود 3500 کیلومتر یعنی باز هم تقریبا 390 برابر اختلاف دارند. به همین سبب برای ناظر زمینی، ماه و خورشید تقریبا هم اندازه مشاهده می شوند و همانطور که می دانیم این موضوع عامل رخ دادن پدیده ای مانند خورشید گرفتگی است. موضوع دیگر نیز اینکه شعاع زمین در استوا و در قطب تنها حدود 20 کیلومتر اختلاف دارند و این مقدار نسبت به فاصله زمین تا ماه یعنی 385 هزار کیلومتر، بسیار ناچیز است . به عبارتی می توان گفت اندازه ظاهری ماه برای ناظر زمینی در تمام نقاط زمین یکسان است و اهمیتی ندارد از کدام نقطه زمین به ماه نگاه می کنیم. در هر حال اندازه ماه چه در قطب و چه در نقاط استوایی زمین کاملا یکسان به چشم می آید. پس در نهایت به این جمع بندی می رسیم که این ویدیو نیز مانند بسیاری از ویدیو های دیگر تقلبی و ساختگی است و هرگز در واقعیت چنین چیزی رخ نخواهد داد. اما حقیقت ماجرا چیست؟ این ویدیو کلیپ فقط یک شبیه سازی گرافیکی است که نشان می دهد اگر ماه در موقعیت ایستگاه فضایی بین المللی ( 400 کیلومتری از سطح زمین) قرار داشت، حرکت آن چگونه به نظر می رسید. اما منجمان می دانند که چنین چیزی از لحاظ علمی اصلا امکان پذیر نمی باشد و آن هم دلایل علمی دارد. از آنجا که شعاع ماه حدودا 1750 کیلومتر است، اگر آن را روی زمین قرار دهیم، فاصله مرکز آن از زمین بیش از 400 کیلومتر خواهد بود که این یعنی اگر ماه بخواهد در مدار ایستگاه فضایی قرار بگیرد ، قبل از آن با زمین دچار برخورد و نابودی خواهد شد. دلیل دیگر نیز یک حد مهم در اخترفیزیک است که به آن حد گفته می شود ( Roche limit) که بر اساس آن ، اگر یک جرم آسمانی یا یک قمر، از حد و مقداری معین به سیاره مادر خود نزدیکتر شود، متلاشی خواهد گشت. این متلاشی شدن قمر، به دلیل قوی تر شدن اثر نیروی گرانش سیاره مادر در فواصل نزدیکتر رخ می دهد. این حد نخستین بار توسط اخترشناس فرانسوی، ادوارد روش محاسبه شد. حد روش برای ماه و زمین ادامه👇👇👇