🔰 تعلیم و تربیت رسمی دختران، قبل از #مشروطه عموماً در سه شکل انجام می‌گرفت: مکتب خانه‌ها ، تدریس خصوصی در منازل و حوزه‌های علمیه. 🔻مکتب خانه‌ها در مکتب خانه‌ها معمولاً از آموزش خواندن #قرآن و احکام مذهبی شروع می‌کردند و بیشتر به یادگیری صرف و نحو عربی، ادبیات قدیم همچون: غزلیات حافظ ، گلستان سعدی ، مثنوی معنوی مولوی ، خمسه نظامی ، دیوان سنایی و خلاصه الحساب شیخ بهایی می‌پرداختند. 🔻تدریس خصوصی در منازل بعضی از خانواده‌های اشرافی دختران را نزد معلمان خصوصیِ قابل اعتماد در خانه به تحصیل وا می‌داشتند... داشتن خط خوب، هنر دختران در خانواده‌های بزرگ به شمار می‌رفت، و احیاناً شعر می‌گفتند و تعلیمات آن‌ها بیشتر جنبۀ تفنّن و تجمل داشت تا احتیاج زندگی. 🔻حوزه‌های علمیه حوزه‌های علمیه، مرحله بعد از مکتب خانه بود و کسانی که مرحله مکتب خانه را با موفقیت به پایان می‌رساندند می‌توانستند به آن راه یابند. ❗️ ظاهراً حوزه‌های علمیه‌ای که دروس عالی فقه و اصول در آن تدریس شود، برای دختران عمومیت نداشت مدرکی دال بر وجود حوزه علمیه دخترانه در تهران به دست نیامد. و تنها دخترانی که از حیث مالی امکان استخدام معلمِ سرخانه داشتند یا دخترانی که یکی از بستگان نزدیک آن‌ها تحصیلات عالی حوزی داشتند، می‌توانستند مدارج بالای علمی را طی کنند؛ به عنوان مثال از خانم مجتهده بانو نصرت امین اصفهانی به عنوان زنی که بعد از گذراندن دوره مکتب خانه و طی کردن مراحل عالی تحصیلات حوزوی به درجه اجتهاد رسید، می‌توان نام برد. 🔴 اما جدای از این سه نوع آموزش که برشمردیم، آموزش های دیگری هم به دختران داده می شد که صورت رسمی نداشت و آنها عبارت بودند از، تعلیمات خانگی و مجالس روضه. 📌 قسمت‌هایی از مقالۀ "سیر تجددزدگی #آموزش_دختران در #ایران معاصر" 🖋 #دکتر_رضا_رمضان_نرگسی @DrRamazan