تغییرات نرخ ارز، خانمان سوز است. در نمودار فوق می‌توانید نرخ برابری دلار و پوند (لیر) سوریه را ببینید. در سال ۲۰۲۳، نرخ دلار در سوریه از ۲۵۰۰ لیر به ۱۳ هزار لیر جهش پیدا کرد. این در حالی است که در سال ۲۰۱۴، هر دلار، ۱۷۶ لیر بود. هفته گذشته که در سوریه بودم در همان ساعات اول، نکات جالبی را دیدم. مردم با کیسه‌های پول مبادلات روزمره خود را انجام می‌دادند. یعنی دولت هنوز فرصت نکرده بود اسکناس‌های درشت تر را چاپ کند. باید یک دسته پول می‌دادند تا یک نیاز اولیه را جبران کنند. در همان یکی دو ساعت اول به دوستی که همراهم بود گفتم مانده‌ام که چرا در اینجا انقلاب نمی‌شود! شاید مردم نتیجه بحران قبلی در زمان داعش را دیده‌اند که چیزی جز خانمان‌سوزی نداشته است و امروز دیگر دل و دماغ انقلاب را ندارند. بله جهش ارزی، اتفاقی عجیب را رقم زده بود. هیچ زیرساختی در حال شکل‌گیری نبود. قدرت ابتکار عمل دولت از بین رفته بود. دستمزدهای عمومی مردم، بین ۵۰ تا ۱۰۰ دلار بودند در حالی که قیمت مازوتی که برای بخاری‌هایشان استفاده می‌کردند لیتری یک دلار بود. اول شب دمشق کاملا تاریک بود. هیچ برق شهری روشن نبود و مردم تنها می‌توانستند ال ای دی‌های بسیار ضعیفی که در باطری‌های پنل‌های خورشیدی ذخیره شده بود را استفاده کنند. پنل‌هایی که از قرار قیمت ساده ترینشان بیش از ۱۰۰۰ دلار بود!‌ و همه این‌هایی که من دیدم، با آن‌چه از سوریه در سال ۱۳۸۹ دیده بودم، زمین تا آسمان تفاوت داشت. باید مراقب ارز و قیمت آن بود. وگرنه سوریه شدن، مسیر عجیب و غریبی ندارد. ☘کانال تحلیل های اقتصادی دکتر حمیدرضا مقصودی @hamidrezamaghsoodi