وقتی منافقی و خودت هم خبر نداری🤨 گاهی در انسان درجه‌ای از نفاق هست و خودش نمیداند؛ دو علامت نفاق: بعضی از نفاقها هست که واقعاً خود انسان هم نمیداند منافق است. آدم منافق است و خودش خیال میکند مؤمن است یعنی در عمق دلش شک‌ها، شبهه‌ها بی‌ایمانی‌ها انکارها وجود دارد و خودش خیال میکند مؤمن است. می فرماید: «وَ لايأتونَ الصَّلوةَ الّا وَ هُمْ کسالی وَ لَا يُنْفِقُونَ الَّا وَ هُمْ کارهون» (توبه/۵۴) (و جز با بى‌ميلى به نماز حاضر نمى‌شوند و جز به كراهت انفاق نمى‌كنند.) این دو رکن را که قرآن همیشه ذکر میکند: «وَ اقیمُوا الصَّلوةَ و اتُوا الزَّكوةَ» (نور/۵۶)؛ این به اصطلاح عبادت بدنی و آن عبادت مالی. اینها اگر ایمان میداشتند - از خودشان بپرسید - نماز را این قدر با بی‌رغبتی نمی‌خوانند و زکات و انفاق در راه خدا را با این کراهت و با این زور نمی‌دادند. لازمه ایمان به الله ربّ العالمین رحمن رحیم مالک یوم الدین این است که انسان با رغبت نماز بخواند و لازمه ایمان به اینکه من هر چه دارم از خداست این است که هر چه خدا به او امر می‌کند از روی رغبت بدهد. استاد مطهری آشنایی با قرآن، ج۳، ص۲۳۵ @Emam_kh