⚪️ معیار تعریف مادی و مجرد؛ دیدگاه برگزیده 🔰 محسوس به حس ظاهر برگرفته از 📜نگاهی نو به فلسفه اسلامی ص۴۱۰_۴۱۴ استاد فیاضی با تحلیل و بررسی دقیق مسأله، معیاری ارائه کرده اند که البته از ظاهر عبارات برخی دیگر از اندیشمندان نیز استفاده می شود. بر اساس این تعریف، موجود مادی، موجودی محسوس به حس ظاهر است؛ خواه محسوس بالفعل باشد یا محسوس بالقوه، خواه محسوس اول باشد یا محسوس ثانی. افزون بر آن، هر موجودی که چنین جسم محسوسی وابسته باشد و نتواند مستقل از موجود شود، مادی خواهد بود؛ نظیر صور حال در جسم، أعراض و نقطه که مستقل از جسم موضوع نیستند. 🔹تبیین قیود 1⃣قید اول (محسوس به حس ظاهر) هر چیزی که به وسیله حواس پنجگانه انسان یعنی باصره، سامعه، لامسه، ذائقه، شامه ادراک شود محسوس به حس ظاهر است و مادی و عنصری است . با این قید، اموری همچون شادی، غم، درد، و... که از سوی حواس باطنی ادراک می شوند، مادی نخواهد بود. 2⃣قید دوم( محسوس بالفعل و بالقوه) ماده محسوس بالفعل است؛ یعنی به صورت بالفعل از سوی حواس ظاهری قابل درک است؛ اما انرژی، محسوس بالقوه است، نه بالفعل زیرا انرژی تنها پس از تراکم و ماده شدن می تواند محسوس بالفعل شود . به هر حال، از آنجا که ماده و انرژی، محسوس به حس ظاهر هستند، موجود مادی خواهند بود نه مجرد اگر چه یکی از آنها محسوس بالفعل است و دیگری محسوس بالقوه. قید «محسوس بالقوه» افزون بر انرژی شامل اجنه هم می شود؛ زیرا اجنه نیز از آتش هستند و قابلیت ادراک با حس ظاهر را دارند؛ و لو آنکه به صورت بالفعل برای برخی افراد از طریق حواس ظاهری ادراک نمی شوند. 3⃣قید سوم (محسوس اول و ثانی ) مقصود از محسوس اول، محسوسی است که بالذات مورد احساس واقع می شود . چنین محسوسی همان کیفیات محسوس است؛ زیرا از میان مقولات، جوهر، کم و تمام مقولات نسبی، بالذات قابل احساس نیستند و در بین کیفیات نیز صرفا کیف محسوس است که جزء محسوسات به شمار می رود. مثلاً امتداد که خود قابل احساس نیست ولی با ادراک رنگ که کیف محسوس است و به صورت بالذات حس میشود ، امتداد نیز درک می شود. ◀️مکتب فلسفی استاد فیاضی 🆔 @FayaziPhilosophicalSchool