عالمان شيعه- اعم از علماى نجف و ايران- مىكوشيدند به آن پاسخ دهند سؤال عمده آن زمان اين بود كه راز پيشرفت غرب و عقب ماندگى شرق كدام است؟ عدهاى در قالب نوسازى، تجدد، تمدن، پيشرفت، توسعه راز عقب ماندگى شرق، را ديندارى و مسلمانى دانسته و در مقابل راز پيشرفت غرب را در دينزدايى تفسير مىكردند؛ و راه حل را در دست شستن از دين و ديانت مىدانستد. اين گروه روشنفكران غرب زدهاى بودند كه به سكولاريسم گرايش پيدا كردند
ذهنيت و دغدغه عالمان دينى دفاع از اصول اسلام بود
23