💢 سوریه‌ی بدون اسد: رؤیایی یا کابوسی نو؟
🔺تصویر سوریه پس از سقوط بشار اسد به نحوه انتقال قدرت، بازیگران داخلی و خارجی، و الگوهای سیاسی و امنیتی جدید در این کشور بستگی دارد.
با این حال، بر اساس تجربیات تاریخی و وضعیت فعلی سوریه، می‌توان سناریوهای مختلفی برای سوریه پس از اسد تصور کرد:
۱. تجزیه یا ضعف دولت مرکزی
▪️احتمال تجزیه: یکی از سناریوهای محتمل، تقسیم سوریه به مناطق نفوذ بازیگران داخلی و خارجی است. این مناطق ممکن است شامل:
➖شمال غربی (تحت کنترل ترکیه و گروه‌های مسلح همسو): احتمالاً ادلب و بخش‌هایی از شمال غرب سوریه تحت نفوذ ترکیه و گروه‌های مخالف باقی خواهد ماند.
➖شمال شرق (کردها و نیروهای آمریکایی): منطقه‌ای که نیروهای دموکراتیک سوریه و کردها کنترل آن را در اختیار دارند، ممکن است تلاش کند خودمختاری یا حتی جدایی را پیش ببرد.
➖جنوب و مرکز (بی‌ثباتی یا دولت ضعیف): این مناطق می‌توانند صحنه رقابت گروه‌های مسلح و بازیگران منطقه‌ای مانند اردن و اسرائیل باشند.
▪️دولت مرکزی ضعیف: اگر سوریه تجزیه نشود، ممکن است تا مدت‌ها یک دولت مرکزی ضعیف و ناکارآمد جایگزین شود، که توانایی کنترل کامل کشور را نداشته باشد.
۲. رقابت شدید بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی
▫️ترکیه: ترکیه احتمالاً تلاش خواهد کرد تا نفوذ خود را در شمال سوریه گسترش دهد و از ایجاد دولت کردی در مرزهای جنوبی خود جلوگیری کند.
▫️ایران: ایران با اتخاد رویکردی متعادل به دنبال حفظ نفوذ روابط از طریق تقویت ارتباط با دولت جدید و حفظ روابط با گروه‌های شیعه و علوی خواهد بود.
▫️عربستان و قطر: این دو کشور ممکن است برای حمایت از گروه‌های سنیِ مخالفِ ایران و نفوذ در دولت جدید سوریه تلاش کنند.
▫️روسیه: روسیه، به عنوان یکی از بازیگران کلیدی جنگ سوریه، به دنبال حفظ پایگاه‌های نظامی و نفوذ سیاسی خود خواهد بود.
▫️آمریکا و غرب: واشنگتن احتمالاً بر محدود کردن نفوذ ایران و جلوگیری از بازگشت محور مقاومت متمرکز خواهد بود.
۳. احتمال بازگشت بی‌ثباتی و خشونت پس از دوره‌ای کوتاه
🕳جنگ داخلی طولانی‌تر: اگر یک توافق سیاسی جامع میان گروه‌های مختلف صورت نگیرد، احتمال ادامه درگیری‌ها میان گروه‌های مختلف (علوی‌ها، سنی‌ها، کردها، و دیگران) وجود دارد.
🕳احتمال بازگشت داعش: در غیاب یک دولت مرکزی قوی و کارآمد، خلأ قدرت می‌تواند زمینه را برای بازگشت گروه‌های تروریستی مانند داعش فراهم کند.
🕳خشونت‌های فرقه‌ای: اختلافات فرقه‌ای میان علوی‌ها، سنی‌ها، و کردها ممکن است شدت گیرد و به افزایش خشونت‌های داخلی منجر شود.
۴. بحران‌های انسانی و اقتصادی
▪️بازسازی دشوار: بازسازی سوریه به صدها میلیارد دلار نیاز دارد، اما اختلافات سیاسی و نبود یک حکومت قوی احتمالاً روند بازسازی را مختل خواهد کرد.
▪️فقر و بیکاری: تخریب زیرساخت‌ها، کاهش تولید نفت، و بی‌ثباتی اقتصادی می‌تواند مشکلات معیشتی سوری‌ها را تشدید کند.
۵. سناریوی اصلاح و سازش سیاسی در صورت حاکم شدن عقلانیت
اگر در روندی بر مبنای عقلانیت سیاسی، انتقال قدرت با توافق میان گروه‌های مختلف داخلی و حمایت بین‌المللی انجام شود، می‌توان سناریوی امیدوارکننده‌تری را متصور بود:
▫️ایجاد حکومت فراگیر: یک دولت فراگیر با مشارکت گروه‌های مختلف قومی و مذهبی می‌تواند پایه‌ای برای ثبات باشد.
▫️تمرکز بر بازسازی: اگر حکومت جدید بتواند حمایت مالی بین‌المللی جلب کند، روند بازسازی سریع‌تر پیش خواهد رفت.
▫️رابطه مثبت با کشورهای منطقه: سوریه می‌تواند با کاهش تنش‌ها و همکاری با کشورهای همسایه، جایگاه خود را به عنوان پلی میان شرق و غرب بازیابد.
💢سوریه پس از بشار اسد با چالش‌های جدی روبه‌رو خواهد بود، از جمله خطر تجزیه، رقابت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، بازگشت بی‌ثباتی، و بحران‌های انسانی.
به هر حال آینده‌ی این کشور به نحوه‌ی مدیریت انتقال قدرت، توافق میان گروه‌های داخلی، و نوع دخالت قدرت‌های خارجی بستگی دارد.
🔺اگر یک رویکرد دیپلماتیک و همه‌جانبه اتخاذ شود، ممکن است سوریه از بحرانی مزمن به مسیری برای بازسازی و ثبات حرکت کند. که با شروع دخالتهای رژیم صهیونیستی و نوع ارتباط تحریم الشام با این رژیم این ثبات بعید به نظر می‌رسد.
✍ #حسن_باویر
🔖 به پویش مردمی مطالبه‌گری تحریم رژیم صهیونیستی با برچسب‌های زیر بپیوندید. 🗃
#️⃣ #تحریم_کوکاکولا ✅
#️⃣ #تحریم_اینستاگرام ✅
🔔 کانال #قرارگاه_مردمی_فلسطین 🔔
🆔 @GhararGah_Mardomi_Felestin 🔎