🌀دین و حکومت دینی محدودیت‌هایی برای معصیت ایجاد می‌کند اما نه می‌خواهد و نه می‌تواند زمینۀ گناه را به طور مطلق از بین ببرد ➖هر کسی نباید مثل آیه الله بهجت(ره) زندگی کند؛ هر الگویی برای هر کسی مناسب نیست ➖مفهوم حق انتخاب از مفهوم آزادی برجسته تر است 📌محدودیت های تبلیغ دین در مقام عمل و علم 👈 چهارمین جلسه درس «دانش تبلیغ دین» مبحث «اصول و مبانی تبلیغ» در مدرسه علمیۀ امام کاظم(ع) قم: 🔻 ما گفتیم که تبلیغ به معنای رساندن پیام به پایانی ترین نقطه وجود انسان یعنی گرایشات است. اما چگونه می توانیم روی گرایشات مخاطب تاثیر بگذاریم؟ ما از دو طریق می‌توانیم روی گرایش‌های انسان‌ها تأثیر بگذاریم. یکی از طریق کنترل و جهت دادن رفتارها و دیگری از طریق انواع آگاهی دادن که همان تبلیغ است. از طریق آگاهی به این شکل می‌توانیم اثر بگذاریم که یا الگو معرفی کنیم، یا انواع مطالب و حرف‌ها را منتقل کنیم تا مخاطب توجه یا تفکر کند، یا تعلیم ببیند و یا مطلع شود. 🔻در هر صورت، برای تاثیرگذاری بر گرایش‌های انسان‌ها چه از طریق کنترل رفتار و چه در مقام تبلیغ، با محدودیت‌هایی مواجه هستیم. از نظر اسلام نمی‌توان از طریق کنترل رفتار هر قانونی را وضع کرد و یا با وضع قانون و کنترل بیرونی هر گرایشی را نمی‌توان تحت تاثیر قرار داد. چون نظام هستی بر مبنای امتحان و امکان انتخاب انسان شکل گرفته و نمی‌توان امکان معصیت را از بین برد. کنترل رفتار تا حدی ممکن و مطلوب است، بقیه تاثیرگذاری باید از طریق تبلیغ باشد، که آنهم محدودیت‌هایی دارد. 🔻 دین و حکومت دینی محدودیت‌هایی برای معصیت ایجاد می‌کند اما نه می‌خواهد و نه می‌تواند زمینۀ گناه را به طور مطلق از بین ببرد. اگر خدا می‌خواست زمینۀ گناه را به طور مطلق از بین ببرد چهارده‌سالگی بچه‌ها را بالغ نمی‌کرد. امکان گناه و ظلم یعنی زمینه امتحان، که همیشه تا حدود زیادی باقی می‌ماند. 🔻 در عرصه تبلیغ هم محدودیت‌هایی وجود دارد و نکاتی را باید رعایت کرد که حق انتخاب را از بین نبرد. اینجا اوج کرامت انسان در اسلام معلوم می‌شود. برخی ابهام‌ها در قرآن و جاذبه و دافعه‌هایی که در سیره اولیاء خدا دیده می‌شود از همین باب است. 🔻 به عنوان مثال در جریان تبلیغ حتی در الگو دادن محدودیت‌هایی وجود دارد و باید اعلام کنید در جزییات، هر الگویی را نباید هر کسی تبعیت کند. هر کسی نباید مثل آیه الله بهجت(ره) زندگی کند، چون آدم‌ها با هم فرق می‌کنند حتی سلوک اولیاء خدا هم می‌بینید با هم متفاوت است. 🔻خداوند متعال در سورۀ انعام، آیه ۳۵، به پیامبرش می‌فرماید: اگرچه اعراض مشرکین بر تو سنگین و سخت است و برای اینکه آنها ایمان بیاورند اگر برای تو ممکن بود، می‌خواستی بروی از دل زمین یا از اعماق آسمان‌ها، آیۀ بیاوری؛ که آنها ایمان بیاورند. در حالی که اگر خدا می‌خواست همه را بر هدایت جمع می‌کرد، بعد می‌فرماید: «از نادان‌ها مباش!» این یعنی پیامبر در تبلیغ هم محدودیت‌هایی را باید رعایت کند. نمی‌توان هر آیۀ را بیاورد، آیۀ که حق انتخاب را از مخاطب بگیرد و او به ناچار تسلیم شود. حالا، ما چگونه تبلیغ کنیم که آزادی و حق انتخاب را از مخاطب نگیریم؟ در عین حال دین را به قلب او برسانیم. فرق ما با غربی‌ها در تبلیغات در همین جاست. آنها برای حق انتخاب ارزش قائل نیستند. 🔻پیامبران به دنبال آزادسازی اندیشه هستند. به دنبال این هستند که مانعی برای انتخاب نباشد. انتخاب ناموس خلقت بشر است. انتخاب برجسته‌ترین مفهومی است که پیامبران خدا به خاطر آزاد سازی امکان انتخاب صحیح با طواغیت مبارزه کرده‌اند. امکان انتخاب حتی برجسته‌تر از مفهوم آزادی است. چون ممکن است آزادی به ظاهر وجود داشته باشد ولی حق انتخاب با انواع اغواگری سلب شده باشد. 👤علیرضا پناهیان #دانش_تبلیغ_دین #جهاد_تبیین #پناهیان ✅ علیرضا پناهیان _ حوزه و تبلیغ @Hawzah_Panahian