📚 روشنفکری در غرب و ایران ✍🏼 قسمت ۱۶۲ 🔰 وقایع و حوادث زمینه ساز مشروطیت: ♦️ادامه جنگ دوم ایران و روس: مردم که از تجاوزات سپاهیان روس به تنگ آمده بودند با مشاهده عجز و ناتوانی در شاه و دربار، به علماء متوسل شدند. آقا سیدمحمد طباطبایی معروف به سید مجاهد از علمای بزرگ مقیم کربلاء وقتی شرح تسلط روس ها بر سرزمین های اسلامی و تجاوزات آنان را شنید، مصمم بر انجام تکلیف شرعی شد. او ابتدا درس های خود را تعطیل کرد. سپس از عراق به ایران آمد و دیگر علما را و فقها را به جهاد دعوت کرد. به اتفاق جمعی از علماء به محل تمرکز سپاه ایران آمدند. روز بعد، ملا احمد نراقی مجتهد به اتفاق دیگر علماء به آن ها پیوستند. علماء به اتفاق فتوا دادند و مردم را به مقابله با روس ها دعوت کردند. 🔸برخی از مورخین کج اندیش تلاش کرده اند تا شکست ایران در جنگ دوم را به گردن علماء بیندازند، به این بهانه که فتواهای آنان سبب شروع جنگ شد و عباس میرزا به جنگ اشتیاق نداشت! در حالی که سپاه ایران در محل اردوی سلطانیه پس از شکست مذاکرات یرای جنگ آماده می شد و فتوای علماء سبب پیوستن گروه زیادی از مردم و عشایر و تقویت اردوی ایران شد. اسناد تاریخی نشان می دهد که سهل انگاری عباس میرزا، عدم پشتیبانی به موقع فتحعلی شاه از سپاهیان در رساندن آذوقه و اسلحه، خیانت مجدد انگلیسی ها به ویژه در زمانی که نقش علماء را مشاهده کردند و هر نوع پیروزی را سبب تقویت مواضع آنان می دانستند، سبب شد تا لشکریان ایران پس از پیروزی های درخشان اولیه، در نهایت جنگ را واگذار کنند. 🔹روس ها پس از تصرف ایروان از رود ارس گذشتند. مرند را بدون مقاومت تصرف کردند و در سوم ربیع الثانی 1243 ه. ق وارد تبریز شدند. با سقوط تبریز آماده حمله به تهران شدند که با ارسال نمایندگانی از سوی عباس میرزا برای مذاکره و صلح، ژنرال پاسکوویچ شرایط سختی را پیشنهاد کرد. فتحعلی شاه از این پیشنهادها خشمگین شد و با سپاهی روانه قزوین گردید. مک دونالد وزیر مختار انگلیس که از پیشرفت روس ها و خطر سقوط تهران نگران شده بود و احتمال می داد شاه بر نیروهای روسی پیروز نشود، به اردوی شاه پیوست و پیشنهاد میانجیگری داد. مذاکرات صلح در قریه ترکمانچای شروع شد. از طرف ایران عباس میرزا ، میرزا ابوالحسن شیرازی و میرزا بوالقاسم قائم مقام و از طرف روس ها ژنرال پاسکوویچ با حضور مک دونالد شرکت داشتند. ادامه دارد... 🆔 @Jarianshenasi