❥●•°o.O🌹•°o.O❥●
✍درباره نویسنده:
⇤«حکیم محمد اعظم خان چشتی»
👈🏻معروف به ناظم جهان، فرزند سلطان الاطباء حکیم شاه اعظم خان سیستانی الاصل مصطفی آبادی، یکی از نوادر تاریخ پزشکی هند اسلامی است.
🗾 وطن اصلی وی سیستان خراسان بود. جد اعلای وی، حکیم محمد کاظم خان از خراسان به کابل هجرت کرده بود.
🏛وی پس از گذراندن تحصیلات مقدماتی (صرف،نحو، منطق و فارسی) نزد علمای مشهور آن زمان، به علم طب علاقمند شد و طب را نزد حکیم نور الاسلام فراگرفت.
👨🏻🏫حکیم نور الاسلام، شاگرد استاد حکیم اسد علی و ایشان نیز شاگرد استاد میرهاشم، ملقب به حکیم معتمد الملوک سید علوی خان، بود.
♨️حکیم اعظم در ۲۲ سالگی تحصیلات طب را به اتمام رساند و از آن پس تا پایان عمر بدین خدمت مشغول بود.
🔬خدمات شایان وی به علم پزشکی تا حدی است که در میان متأخران کمتر کسی مانند او یافت میشود.
✈️او پس از تکمیل تحصیلات خود رامپور را ترک کرد و به «بهوپال» هجرت نمود و در آنجا با نواب جهانگیر محمد خان وابستگی و الفتی به هم زد.
☘نواب جهانگیر وی را در سال ۱۲۵۲ قمری به عنوان «ناظم جهان» ملقب ساخت.
🛫وی، پس از درگذشت نواب جهانگیر، از بهوپال به «مالوه» رفت و در آنجا با «مهاراجه تکوجی راؤیگر» آشنا شد و به لقب «مسیح مالوه» شهرت پیدا کرد و در همانجا به سال ۱۳۲۰ قمری مطابق با ۱۹۰۲ میلادی درگذشت.
🔆درباره سالهای عمر وی اختلاف است: برخی عمر وی را ۱۳۰ سال بیان کردهاند، ولی از بیان خواهرزاده ایشان، حکیم نجم الغنی، استفاده میشود که محمد اعظم خان هنگامی که در سال ۱۲۵۰ قمری از رامپور به بهوپال آمده ۲۳ ساله بوده و در تاریخ ۴ محرم ۱۳۰۰ ق درگذشته است.
✨در این صورت، عمر وی ۷۳ سال میشود. برخی نیز سال وفاتش را ۱۳ آوریل ۱۹۰۱ م (۱۳۱۷ ق) ذکر کردهاند.
از آثار وی میتوان به:
⓵⇤ نیر اعظم: در مورد نبض؛
⓶⇤ رکن اعظم: یا انوار اعظم، ظاهرا در مورد کلیات (هم اکنون در دسترس نمیباشد)؛
⓷⇤ رموز اعظم: در گزارش موارد بیماری و تجربیات وی در سه جلد؛
⓸⇤ محیط اعظم: در مفردات؛
⓹⇤ قرابادین اعظم: در داروهای ترکیبی؛
⓺⇤ اسماء الادویه: در بیان اسامی مختلف مفردات؛
⓻⇤ اکسیر اعظم: در علاج بیماریها از سر تا قدم و علاج بیماریهای کلی مانند حمیات.
•°o.O❷࿐࿐🐠࿐•°o.O