🔰یکی از اقسام سوگند در قرآن؛ سوگندهاى منفى‌ است. 🔻سوگند منفى سوگندى است كه همراه با حرف نفى آمده باشد؛ مانند: «لا أُقْسِمُ بِيَوْمِ الْقِيامَةِ»[قيامت، 1.]. بيشتر مفسران بر آنند كه حرف نفى «لا» در سوگندهاى منفى، زايد است و بايد كلام را با فرض حذف «لا» معنا كرد؛ مثلًا معناى آيه‌ «فَلا أُقْسِمُ بِمَواقِعِ النُّجُومِ»[واقعه، 75.]، فأُقسم بمواقع النجوم است و «لا» زايده مؤكّده است؛ اما واقعيت اين است كه «لا» در اين‌گونه سوگندها زايد نيست و خداوند براى بزرگ شمردن قسم، سوگند ياد نمى‌كند؛ مانند آيه: «فَلا أُقْسِمُ بِمَواقِعِ النُّجُومِ وَ إِنَّهُ لَقَسَمٌ لَوْ تَعْلَمُونَ عَظِيمٌ»[واقعه، 75 و 76.] كه خداوند مى‌فرمايد: به جايگاه ستارگان سوگند ياد نمى‌كنم؛ زيرا سوگندى- اگر بدانيد- بس عظيم است. 🔻بنابراين «لا» فقط جهت نفى قسم به «مواقع النجوم: جايگاه ستارگان» آمده است. مفهوم كلام اين است كه: بزرگ شمردن مُقْسَمٌ‌به (جايگاه ستارگان) به‌وسيله سوگند خوردن به آن، عين كوچك شمردن آن است؛ يعنى جايگاه آن بالاتر از آن است كه به آن قسم ياد شود؛ لذا با «لا» سوگند را به شكل منفى مى‌آورد و قسم را نفى مى‌كند تا برترى جايگاه آن‌را بفهماند.تعداد سوگندهاى منفى در قرآن 15 مورد است- كه در 6 سوره آمده است- و تمام آنها را در كتاب علوم قرآنى آیت الله معرفت ذکر شده است. 🔅صفحه ی تفسیر و قرآن پژوهی رحیق