وَاتَّقُوا يَوْمًا لَّا تَجْزِي نَفْسٌ عَن نَّفْسٍ شَيْئًا وَلَا يُقْبَلُ مِنْهَا شَفَاعَةٌ وَلَا يُؤْخَذُ مِنْهَا عَدْلٌ وَلَا هُمْ يُنصَرُونَ
و از روزى بترسید که کسى مجازات دیگرى را نمى پذیرد
و شفاعتى از کسى پذیرفته نمى شود. و غرامتى از او قبول نخواهد شد. و (به هیچ صورت) یارى نخواهند شد.
(بقره/48)
مختصری از تفسیر آیه
قرآن مى گوید: از آن روز بترسید که هیچ کس بجاى دیگرى جزا داده نمى شود
و نه شفاعتى (بى اذن پروردگار) پذیرفته مى شود
و نه غرامت و بدلى قبول خواهد شد
و نه کسى براى یارى انسان به پا مى خیزد
خلاصه، حاکم و قاضى آن صحنه کسى است که جز عمل پاک را قبول نمى کند، چنان که در آیات ۸۸ و ۸۹ شعراء مى خوانیم: یَوْمَ لایَنْفَعُ مالٌ وَ لابَنُونَ * إِلاّ مَنْ أَتَى اللّهَ بِقَلْب سَلیم: روزى که نه مال به درد مى خورد و نه فرزندان * مگر آنها که داراى روح سالم، پاک و با ایمان هستند.
در حقیقت آیه فوق، اشاره به این است که در این دنیا چنین معمول است: براى نجات مجرمان از مجازات از طرق مختلفى وارد مى شوند: گاه یک نفر جریمه دیگرى را پذیرا مى شود و آن را اداء مى کند.
اگر این معنى ممکن نشد متوسل به شفاعت مى گردد و اشخاصى را بر مى انگیزد که از او شفاعت کنند.
باز اگر این هم نشد، سعى مى کنند با پرداختن غرامت خود را آزاد سازند.
و اگر دسترسى به این کار هم نداشت از دوستان و یاران کمک مى گیرد تا از او دفاع کنند تا گرفتار چنگال مجازات نشود.
اینها طرق مختلف فرار از مجازات در دنیا است، ولى قرآن مى گوید: اصول حاکم بر مجازات ها در قیامت به کلى از این امور جدا است، و هیچ یک از این امور در آنجا به کار نمى آید، تنها راه نجات، پناه بردن به سایه ایمان، تقوا و استمداد از لطف پروردگار است.
(مسئله شفاعت بسیار گسترده میباشد که در صورت تمایل به جلد اول تفسیر نمونه صفحه ۲۶۹ مراجعه نمایید.
تفسیر نمونه جلد اول
@basijnahie3