💠 جزوه و خلاصه درس اول : همزه ⏪ انواع همزه : در عرب دو نوع همزه وجود دارد : 1- حرف ندای قریب ( چیزی یا کسی که نزدیک است را با این حرف مورد ندا قرار می دهند ) أ فاطم ---> أ : حرف ندا ، فاطم : منادا 2- حرف استفهام أ زید قائم ؟ ---> أ : حرف استفهام +++++++++++++++++++++++++ ⏪ معانی همزه استفهام : همزه استفهام دو معنا دارد : 1- معنای حقیقی ---> طلب فهم ( متکلم سؤال می کند و این سؤالش برای اطلاع پیدا کردن و دانستن چیزی است که نمی دانسته . در مثال بالا ؛ سؤال کننده نمی داند که آیا زید قیام کرده یا نه ! می پرسد تا بداند 2- معنای غیرحقیقی ( مجازی ) : گاهی اوقات همزه از معنای حقیقی خودش خارج می شود یعنی دیگر برای « طلب فهم » به کار نرفته ؛ در این صورت ممکن است در یکی از 8 معنای زیر به کار برود : =============== 🔸معانی غیرحقیقی همزه استفهام : 1- تسویه : مساوی بودن دو چیز در نظر متکلم این همزه بعد از این کلمات می آید ---> سواء — ما أبالی— ما أدری — لیت شعری ✅ملاک شناخت همزه تسویه : این همزه بر جمله ای داخل می شود که میتوان آن جمله را حذف کرد و به جایش مصدری از جنس فعل جمله گذاشت و معنا همچنان درست باشد در جمله « سواء علیهم أستغفرت لهم ... » .. همزه أستغفرت ؛ همزه تسویه است ( فرقی نمیکند برایشان استغفار بکنی یا نکنی ، ایمان نمی آورند --> مساوی بودن استغفار کردن و نکردن ) در این جمله می توان جمله « أستغفرت لهم » را حذف کرد و به جایش مصدر « استغفارک » را گذاشت و صحیح بودن این جایگزینی نشان می دهد که همزه در اینجا ، همزه تسویه است 2- انکار ابطالی : این همزه زمانی به کار می رود که --> 1) ما بعدش حقیقت نداشته باشد و اتفاق نیفتاده باشد و 2) مدعی آن ، کاذب و دروغگو باشد ، در این صورت همزه آن ادعای کاذب را انکار و رد می کند چون این همزه ، کلام بعدش را نفی و انکار می کند ، بنابراین اگر کلام بعدش منفی باشد ، مثبت معنا می شود چرا که منفی در منفی ، مثبت می شود 3- انکار توبیخی : این همزه زمانی به کار می رود که --> 1) ما بعدش ، واقع شده باشد ( اتفاق افتاده باشد ) و 2) فاعل و کننده آن کار ، به وسیله آوردن همزه توبیخ و سرزنش می شود 4- تقریر ( اقرار گرفتن ) : از مخاطب نسبت به کاری که انجام یا عدم انجامش نزد او معلوم و حتمی است ، اقرار گرفته شود در این معنا ، لازم است آن چیز یا کاری یا کسی که درباره اش از مخاطب اقرار می گیریم بعد از همزه بیاید . بنابراین اگر از انجام کار و فعل ، اقرار می گیریم باید بلافاصله بعد از همزه ، فعل را بیاوریم . اگر نسبت به فاعل و کننده ، اقرار می گیریم ، باید بعد از همزه ، فاعل بیاید . اگر از مفعول ، اقرار می گیریم ، باید بعد از همزه ، مفعول بیاید 5- تحکم ( تمسخر و استهزا ) 6- امر و فرمان 7- تعجب ( اظهار شگفتی از چیزی ) 8- استبطاء ( بیان کندی و تأخر ) #ادبیات_عرب #الکافی_فی_المفردات #جزوه 🌺~🌺~🌺~🌺 ✅#بانک_کتب_حوزوی 🔰🔰 🆔 @kotob_howzavy