بخشی از نوشتار بالا:
در تجمعات عمومی که احتمال عقلایی انتشار بیماری مُسری در آن وجود دارد و امکان کنترل و تشخیص بیماران مسری یا افراد در معرض آسیب از نظر پزشکی وجود ندارد و کارشناس مورد اعتماد نظر میدهد که هرگونه تجمعی مضر است و برای سلامتی و بهداشت عمومی خطر دارد، بلا شک اینگونه تجمعات حتی مذهبی و عبادی مثل نماز جمعه و اعتکاف عمومی در مسجد جامع تا زمانی که ضرر عقلایی برای سلامتی و بهداشت عمومی وجود دارد، باید تعطیل شود،(۱۳) دلیل آن قاعده وجوب حفظ نفس و قاعده لاضرر و قاعده لا حرج و رفع عسر و مشقت و قاعده تیسیر احکام شریعت است.
به عنوان مثال اقامهی نماز جمعه با آنکه از شعائر بزرگ اسلامی است و اقامهی آن برکات و فضیلت و اجر زیادی دارد و ترک آن در صورت اقامه با همه شرایط از روی بیاعتنائی جایز نیست و به شدت مذمّت شده است، اگر چه وجوب آن در اصل تخییری است، با این وصف در صورت وجود اعذاری ترک آن جایز بلکه واجب میشود. در این زمینه صاحب جواهر میفرماید: إن حصل ما یصلح لسقوط التکلیف من ضرر أو مشقة لا تتحمل و نحوها مما یندرج به تحت العسر و الحرج أو أهمیة واجب آخر مع التعارض و نحوها توجه السقوط، و إلا فلا،(۱۴) یعنی اگر آنچه موجب سقوط تکلیف فریضه جمعه شود مانند ضرر یا سختی و مانند آن که قابل تحمل نباشد به گونهای که تحت عنوان عسر و حرج مندرج شود یا در تعارض با واجب اهم دیگری باشد (نظیر تعارض با جهاد و حفظ ثغور) در این صورت فریضه جمعه از مکلف ساقط میشود. در غیر این صورت سقوط فریضه جمعه از مکلف وجهی ندارد. در فرض مسأله با شیوع ویروس کرونا به طور جدی، تجمعات عمومی در تزاحم با وجوب حفظ نفس خود و دیگران و رعایت بهداشت عمومی است و به تشخیص ستاد ملی مبارزه با کرونا و اعلام شورای سیاستگذاری نماز جمعه، اقامه نماز جمعه عنداللزوم تعطیل و اقامه آن جایز نخواهد بود. در هر موردی که تزاحم بین مصلحت عمومی و مفسدهی عمومی رخ دهد و ملاک مفسدهی عمومی ارجح باشد، مصلحت عمومی برای جلوگیری از مفسدهی عمومی متوقف میشود، مثل مصلحت اقامه نماز جمعه متوقف میشود تا از مفسده خطر جانی و گسترش بیماری واگیردار ویروسی کرونا جلوگیری شود.