📖 امام عليه السلام در اين كلام حكيمانه و كوبنده به دنياپرستان هشدارهاى جدّى مى‌دهد:
نخست مى‌فرمايد: «اى مردم! تقواى الهى پيشه كنيد چه بسيار آرزومندانى كه به آرزوى خويش نمى‌رسند و بَناكنندگانى كه در آنچه ساخته‌اند ساكن نمى‌شوند و گردآورندگان اموالى كه به‌زودى آن را ترك مى‌گويند»؛ (مَعَاشِرَ النَّاسِ، اتَّقُوا اللّٰهَ فَكَمْ مِنْ مُؤَمِّلٍ مَا لَا يَبْلُغُهُ، وَ بَانٍ مَا لَا يَسْكُنُهُ، وَ جَامِعٍ مَا سَوْفَ يَتْرُكُهُ)
در واقع امام عليه السلام نخست به‌طور كلى از آرزوهاى عقيم و دست نيافتنى سخن مى‌گويد، سپس انگشت روى دو مورد خاص؛ يعنى بناها و قصرها، و اموال و ثروت‌ها مى‌گذارد. بناهايى كه انسان مى‌سازد و رها مى‌كند و مى‌رود و اموالى كه گردآورى كرده و بى‌آن‌كه از آن‌ها بهره ببرد رها مى‌سازد و دنيا را ترك مى‌گويد.
سپس به اين نكته اشاره دارد كه مشكل اين گروه از دنياپرستان تنها اين نيست كه از نتيجۀ زحمات خود بهره‌مند نمى‌شوند؛ بلكه مشكل مهم‌ترى در پيش دارند و آن تهيۀ اين اموال از طرق نامشروع و مسئوليت‌آفرين است.
مى‌فرمايد: «چه بسا آن‌ها را از طريق باطل گردآورى كرده و يا حق آن را نپرداخته‌اند»؛ (وَ لَعَلَّهُ مِنْ بَاطِلٍ جَمَعَهُ، وَ مِنْ حَقٍّ مَنَعَهُ)
در اين‌جا نيز امام عليه السلام به دو موضوع از منابع حرام اشاره فرموده است:
نخست، به دست آوردن مال از طريق باطل، مانند اين‌كه در بخت‌آزمايى‌ها و امثال آن اموالى به دست آورد و يا اشيايى را كه معاملۀ بر آن باطل است مورد استفاده قرار دهد و ديگر اين‌كه حقوقى را كه به آن اموال تعلّق مى‌گيرد - اعم از حقوق شرعى و #حق_الناس - نمى‌پردازد. «(در نتيجه) آن را از طريق حرام به دست آورده و گناهان آن را بر دوش مى‌كشند»؛ (أَصَابَهُ حَرَاماً، وَ احْتَمْلَ بِهِ آثَاماً).
☜ در حديثى كه مرحوم علامۀ مجلسى در بحارالأنوار آورده است مى‌خوانيم: «قَالَ سَمِعْتُ الرِّضَا عليه السلام يقُولُ لا يجْتَمِعُ الْمَالُ إِلَّا بِخِصَالٍ خَمْسٍ بِبُخْلٍ شَدِيدٍ وَ أَمَلٍ طَوِيلٍ وَ حِرْصٍ غَالِبٍ وَ قَطِيعَةِ الرَّحِمِ وَ إِيثَارِ الدُّنْيا عَلَى الْآخِرَةِ؛ راوى مى گويد: از امام على بن موسى‌الرضا عليه السلام شنيدم كه مى‌فرمود: مال، (غالباً) انباشته نمى‌شود مگر از پنج راه: بُخل شديد، آرزوهاى دور و دراز، حرص غالب بر انسان، قطع رحم و ترجيح دنيا بر آخرت»
[ ادامه دارد ... ]