🔴آمریکایی‌ها نرفته بازگشتند!
✍🏻 #صابر_گل‌عنبری
🔺دیروز در اقدامی قابل توجه نیروهای آمریکایی با ده‌ها خودروی زرهی به پایگاه صرین در نزدیکی کوبانی بازگشتند. این نیروها چند روز قبل از اقلیم کردستان عراق دوباره وارد منطقه کُردی سوریه شدند. همچنین گشتی‌های آمریکایی امروز برای اولین بار پس از اعلام خروج نظامیان آمریکایی از سوریه در منطقه میان رمیلان در 30 کیلومتری شرق قامشلی و قحطانیه در فاصله 70 کیلومتری شرق این شهر به گشت‌زنی پرداختند. منطقه رمیلان روی دریایی از نفت و گاز خوابیده است.
🔹نگارنده همواره از روزی که ترامپ بحث خروج نظامیان آمریکایی از سوریه را مطرح کرد و حتی بعد از خارج ساختن تعداد زیادی از آن‌ها، بر این باور بوده و هست که خروج واقعی در کار نیست و آنچه این روزها بعد از توقف حمله ترکیه و تفاهم آنکارا و مسکو اتفاق می‌افتد، مویدی بر این مدعاست.
🔺 احتمالا در پاسخ به این پرسش که آمریکایی‌ها چرا بعد از رفتنی چند روزه دوباره بازگشتند، گفته شود که دونالد ترامپ پشیمان شده و از سیاست خروج از سوریه دست کشیده است، واقعیت اما این است که هیچ پشیمانی در کار نیست، چون اساسا خروجی در کار نبوده و آنچه روی داد در واقع پلانی از تاکتیک مدیریت بحران پیش‌آمده بود. از این رو، در روزها و هفته‌های آتی هم به احتمال زیاد شاهد گسیل شدن تعداد بیشتری نیروی آمریکایی به این منطقه باشیم.
🔹ناگفته نماند که بازگشت نیروهای آمریکایی به این شکل و استقرار مجدد آن‌ها در نقاط حساسی چون کوبانی و بخشی از نوار مرزی سوریه و ترکیه، معنا و مفهومی فراتر از استقرار اولیه آن‌ها در این منطقه در سال‌های گذشته دارد؛ به نظر می‌رسد این بار آمریکایی‌ها وارد سوریه نشده‌اند که آنجا را دوباره ترک کنند؛ و لو تاکتیکی، بلکه آمده‌اند که بمانند!
🔺اما خلاصه کردن انگیزه حضور مجدد آمریکا در شمال و شرق سوریه در مساله چاه‌های نفت اشتباه دیگری است که در تحلیل اوضاع این منطقه روی داده و می‌دهد. بله، نفت یکی از فاکتورهای اصلی است، اما تنها عامل نیست و عوامل مهم دیگری نیز وجود دارد؛ از مهار ایران و جلوگیری از شکل گیری کریدور تهران ـ بیروت گرفته تا مقابله با ترکیهِ اردوغان و مهار دمشق در آینده و عوامل دیگری.
🔹 البته همه این‌ها به ویژه ادامه کنترل چاه‌های نفت زمانی قابل تحقق است که در این منطقه عملا مقومات تداوم حضور نیروهای آمریکایی در درازمدت فراهم باشد و این امکان هم جز از طریق سلطه سرزمینی کُردها به عنوان یک نیروی همپیمان بر منطقه فراهم نیست. در واقع، هم نیروهای کُردی این حضور را برای پروژه خود ضرورت راهبردی می‌دانند و هم آمریکا برای تحقق اهداف پیش گفته خود در بلندمدت به وجود دولت خودمختار کُردی در این منطقه نیاز دارد.
🔺اگر هم کل حضور آمریکا در سوریه را صرفا به منابع نفتی و گازی آن گره بزنیم، باز سیطره راهبردی بر این منابع برای سال‌ها و دهه‌های متمادی با توجه به ذخایر قابل توجه انرژی در شمال و شرق سوریه، جز از طریق ایجاد یک حوزه امن پیرامونی ممکن نیست. خلاصه این که وجود یک دولت کُردی در این منطقه و لو در قد و قواره‌ای کوچک‌تر و محدودتر از حکومت اقلیم کردستان عراق با وجود مخالفت سرسختانه ترکیه یک مطلوب آمریکایی، اروپایی، عربی (بلوک عربستان و مصر) و اسرائیلی است و این طرف‌ها به این آسانی از این مساله صرف نظر نخواهند کرد.
🔹به این منظور هم، آمریکا سیاست چماق و هویج را در قبال ترکیه در پیش گرفته است؛ از یک طرف به دلایلی با چراغ سبز به حمله محدود آنکارا به شرق فرات و استقبال از توافق سوچی درباره نوار مرزی هویج را نشان می‌دهد، اما از سوی دیگر، برای جلوگیری از فراتر رفتن ترکیه از حد و حدود دو توافق 13 ماده‌ای و 10 ماده‌ای با تهدید به تحریم و اقدامات دیگری چماق را علم می‌کند؛ هر چند بازگشت نیروهای آمریکایی می‌تواند اجرای توافق 10 ماده‌ای سوچی را با چالش روبرو کند.
🔺در این میان نیز تصویب دو طرح شناسایی کشتار جمعی ارامنه و تحریم ترکیه به خاطر حمله به سوریه در مجلس نمایندگان آمریکا در راستای همین سیاست است؛ نوعی ابزار فشار بر ترکیه.
💢واقعیت این است که روابط ترکیه با غرب به ویژه آمریکا چند سالی است که در جهت متفاوتی نسبت به گذشته حرکت می‌کند و به دلایل مختلف فاصله میان دو طرف روز به روز بیشتر می‌شود و از این رو، نه آمریکا و نه اروپا مثل گذشته در گیر و دار ملاحظات روابط ناتویی نبوده و این روابط هر چند اسما محفوظ بماند، اما کارکرد خود را اندک اندک از دست می‌دهد. ناگفته نماند که اگر بحث تنش‌های غرب با ایران نبود که تنش‌ها با ترکیه جنبه آشکارتری به خود می‌گرفت؛ اما آمریکا فعلا نمی‌خواهد تنشی جایگزین تنش با ایران شود؛ مبادا که سیاست فشار حداکثری را با چالش جدی روبرو کند.
🌺🇮🇷 @Mobin_rfm