📚تخلیه و تحلیه علم اصول (تخلیه از فضای خلط حقیقت و اعتبار ، و تحلیه به فضای تقنین عقلایی)
✍به قلم
#استاد_موالی_زاده
📙بخش1⃣ از مقاله(مکتب اصولی امام خمینی قدس الله نفسه)
🔷اگر بخواهیم دیدگاه امام خمینی نسبت به کلان علم اصول فقه را بررسی کنیم ، باید گفت علم اصول به جهت محتوایی نیازمند یک تخلیه و پیراستگی و در پی آن یک تحلیه و آراستگی می باشد .
🔹از سویی علم اصول از سوی اصولیون متاخر دچار آسیبی جدی شده است که باید آن را زدود . و از سوی دیگر ، علم اصول دارای استعدادی است که در صورت شکوفا شدن و به فعلیت رسیدن ، می تواند به اوج خود در انجام وظیفه استباط در فقه و کارآمدتر کردن فقه برسد .
(تخلیه از فضای خلط حقیقت و اعتبار ، و تحلیه به فضای تقنین عقلایی)
💠از نگاه امام خمینی خلط حقیقت و اعتبار آسیب اصلی علم اصول با توجه به جنس مسائل آن است که به واسطه بکارگیری نادرست قواعد فلسفی در مباحث اصولی توسط اصولیون رخ داده است . جنس مسائل اصولی با توجه به غرض آن ، از ادراکات اعتباری و قراردادی می باشد که تابع نگاه عرفی و عقلایی است و راه را بر قواعد فلسفی و تکوینی و اظهار نظر عقل نظری می بندد .
🔸از این رو ، استناد به
1⃣ محذورهای فلسفی مانند استحاله اجتماع نقیضین ، دور و تسلسل
2⃣ جریان قواعد فلسفی ابواب فلسفه مانند باب علیت ، حرکت، علم و احکام ماهیت و نفس
3⃣ بیان مسائل فلسفی مانند اصالت وجود ، تشکیک و تطابق عوالم ،
در ذیل مباحث اصولی از نمونه های آشکار این خلط می باشد .
🔸امام خمینی تلاش فراوان کرد تا مرز میان ادراکات حقیقی و اعتباری را نشان دهد تا اصول را به فضای عرفی و عقلایی متناسب با ادراکات اعتباری بازگرداند .
💠اما مزیت اصلی علم اصول در نگاه امام خمینی که باید بدان تحلیه و آراسته گردد ، فضای تقنینی حاکم بر غرض علم اصول است .
🔶امام خمینی به معرفی دو فضای گفتگوی بشری پرداختند که یکی محیط ارتباطات متداول روزمره در میان مردم است و دیگری محیط قانونی است که بر اساس روابط مدیریتی شکل می گیرد .
🔸اصولیون در پی قواعد استنباط قانون می باشند . علم اصول تنها با نگاه به محیط تقنین و تشریع ، مسائل خود را می چیند و کاری به محیط گفتگوهای روزمره ندارد . علم اصول وظیفه ی بیان روش قانون گذاری و ابلاغ و اجراء آن در نزد عقلا را بر عهده دارد تا فقیه با به کارگیری آن ، قوانین شرعی را استنباط کند . اگر در علم اصول به ظواهر الفاظ می پردازند ، از باب بیان قواعد ظواهر الفاظ در محیط تقنینی می باشد نه مطلق ظواهر الفاظ . حق اینست که پرداختن به قواعد ظهور الفاظ محیط محاورات روزمره بر عهده علم نحو و معانی بیان باشد .
🔸توجه به فضای قانونی و اقتضائات آن به نظام مند شدن استنباط فقهی کمک شایانی می کند به گونه ای که می توان فقه را از روند مساله محور به برنامه محور ارتقاء داد تا کارآمدی آن بیش از پیش شود .
#امام_خمینی
#مکتب_اصولی_امام
#علم_التقنین
@almohkamat
📚 📕 مقدمات اجتهاد 🖌📝
📱
https://eitaa.com/Moghaddemat