🌷نکته تفسیری صفحه ۲۹۲🌷 آدمیزاد بخیل: ما انسان ها علاوه بر مراقبت از جسم خویش باید از جان خود نیز مراقبت کنیم تا آفات و امراض روحی و اخلاقی، روح و جان ما را به تباهی نکشد. یکی از آفات مهم اخلاقی برای روح انسان، صفت ناپسند «بخل» است. این آیه‏ به این صفت ناپسند اشاره کرده، می فرماید که این ویژگی بد، انسان ها را به شدّت تهدید می کند، و اگر از خود مراقبت نکنند، به جایی می رسند که در صورت داشتن تمام منابع رزق و روزی جهان، باز هم از انفاق و دادن مال به دیگران می ترسند؛ زیرا انسانِ پرورش نیافته، بخیل و تنگ‏ نظر می شود. از این ‏رو قرآن کریم و پیشوایان دین، بارها و با تأکید فراوان، پیروان حق و کسانی را که در پیِ تربیت خود هستند، به سخاوت و انفاق مال توصیه کرده اند. بر اساس تعلیمات دین، مال و ثروت، امانت خدا در دست انسان است که روزی از او گرفته می شود، و بنا بر وعده‏ ی قطعی الهی، دارایی انسان با انفاق و خرج شدن در راه خدا، چند برابر افزایش می یابد. در روایتی از پیامبر می خوانیم: «صدقه بدهید؛ زیرا صدقه، مال و ثروت را زیاد می کند.» البتّه سخاوت نه تنها در مورد نیازمندان، بلکه در ارتباط با افراد دیگر هم خوب است. بر اساس روایات اهلبیت، خداوند، انسان سخی و دست و دل‏باز را دوست دارد و از شخص بخیل و تنگ‏ نظر، ناخشنود است. در روایتی از امام رضا می خوانیم: «شخص سخاوتمند به خدا نزدیک است، به بهشت نزدیک است، و به مردم هم نزدیک است؛ ولی شخص بخیل از خدا دور است، از بهشت دور است و از مردم هم دور است.» در روایات، غذا دادن به مردم، یکی از محبوب ترین کارها نزد خدا برشمرده شده، و حتّی سخاوت و دست و دل بازی افراد مشرک، مورد توجّه قرار گرفته است. در حدیثی می خوانیم که پیامبر به فرزند حاتم طایی که سخاوتش در دوران جاهلیّت عرب، زبانزد است فرمود: «به‏ سبب سخاوتمندی پدرت، عذاب شدید از او دفع شد.» البتّه ذکر این نکته نیز لازم است که مهم ترین نشانه‏ی سخاوت، پرداختن حقوق واجب دینی مانند خمس و زکات است و کسی که وظایف خود را انجام نمی دهد و در موارد دیگری سخاوت دارد، بهره‏ ی زیادی از این ویژگی ندارد. در روایتی می خوانیم که شخصی از امام صادق پرسید: «حدّ و اندازه‏ ی اصلی سخاوت چیست؟» حضرت فرمود: «این که حقوقی را که خدا بر تو واجب کرده، از دارایی ات خارج کرده، در موارد مشخّص آن هزینه کنی.» 🕊👇 @Montazranmahdi_313