🍃🌼قَالَ علیه السلام وَ قَد رَجَعَ مِن صِفّینَ فَأَشرَفَ عَلَی القُبُورِ بِظَاهِرِ الکُوفَةِ یَا أَهلَ الدّیَارِ المُوحِشَةِ وَ المَحَالّ المُقفِرَةِ وَ القُبُورِ المُظلِمَةِ یَا أَهلَ التّربَةِ یَا أَهلَ الغُربَةِ یَا أَهلَ الوَحدَةِ یَا أَهلَ الوَحشَةِ أَنتُم لَنَا فَرَطٌ سَابِقٌ وَ نَحنُ لَکُم تَبَعٌ لَاحِقٌ أَمّا الدّورُ فَقَد سُکِنَت وَ أَمّا الأَزوَاجُ فَقَد نُکِحَت وَ أَمّا الأَموَالُ فَقَد قُسِمَت هَذَا خَبَرُ مَا عِندَنَا فَمَا خَبَرُ مَا عِندَکُم ثُمّ التَفَتَ إِلَی أَصحَابِهِ فَقَالَ أَمَا لَو أُذِنَ لَهُم فِی الکَلَامِ لَأَخبَرُوکُم أَنّ خَیرَ الزّادِ التّقوَی 🍃🌼امام (علیه السلام) وقتی که از صفین بازگشت و به گورستانی در بیرون کوفه رسید، فرمود: (ای ساکنان خانه های ترسناک، و جاهای خالی و بی آب و علف، و گورهای ظلمانی، ای خاکنشینان، و ای دور از وطنان، ای بی کسان، ای ترسناکان، شما پیشروان مائید که پیش از ما رفته اید و ما دنباله روان شمائیم که به شما خواهیم رسید، اما خانه ها را دیگران ساکن شدند و اما زنان با دیگران ازدواج کردند، و اما اموال را تقسیم کردند، این خبری بود که نزد ما است، پس خبری که نزد شما هست، چیست؟) و سپس به یارانش نگاهی کرد و فرمود: (بدانید که اگر آنها اجازه ی سخن گفتن داشتند به شما خبر می دادند که بهترین زاد و توشه، تقوا و پرهیزگاری است.) فرط یعنی کسی که جلوتر به آب می رسد و طناب و سطلها را آماده می سازد. امام (علیه السلام) آنان را مخاطب قرار داده همچون مخاطب قرار دادن کسانی که سخن او را می شنوند، از باب جایگزین کردن وضعیت آنها به جای اشخاصی که در این دنیا موجودند. الدیار الموحشه و المحال المقفره: آرامگاهها و قبور. هدف این سخنان امام (علیه السلام) ایجاد رقت در دلهای سخت و آگاه کردن نفوس غفلت زده، نسبت به هدف دنیایی و متاع آن می باشد، بدان منظور که آنان آنچنان که شایسته است، در دنیا عمل کنند. و چون حقیقت آن است که بهترین زاد و توشه تقواست، همانطوری که در قرآن مجید آمده است و این امری است که پرهیزگاران به خاطر تقوایشان پاداش خود را گرفته و بدکاران به دلیل نداشتن تقوا محروم مانده اند، اگر به آنان اجازه ی پاسخ و ابراز سخن گفتن اعطا می شد، حتما آنچه را که از حق و حقیقت اطلاع یافته اند در پاسخ می گفتند. 📙شرح#حکمت_130 حکمت های نهج البلاغه ( همراه با 25 ترجمه و شرح )/ ص134 🔶 @Nahj_Et